Connect with us

Aktuale

Tetë strukturat e betonit që paraqesin “botën brutale”

Published

on

Kur kritiku i arkitekturës Reyner Banham u nis për të identifikuar se çfarë do të njihej si brutalizëm, ai i destinoi shqetësimet e tij në një pyetje të thjeshtë. “Brutalizmi i ri”, pyeti ai. “Etikë apo estetikë?”

Në radhën e ndërtesave të Banhamit, stili i ndërtimit të cilin e kishte analizuar kishte të bënte sipas tij dhe opinionit publik me ndërtesa të cilat paraqisnin një lloj brutaliteti. Ndërtesa këto të cilat shumica prej tyre i përkasin periudhës socialiste dhe bartin karakteristikat e asaj kohe.

Në vazhdim do të paraqesim tetë strukturat të cilat janë të ndërtuara nga betoni dhe që në në shikim të parë sipas arkitektit kritik Braham dhe anketës së bërë me opinionin publik amerikan paraqesin brutalitet.

Spitali i Shën Jozefit nga Bertrand Goldberg, Tacoma, Wash., Shtetet e Bashkuara, 1974

Një shtrirje e kompleksit spitalor Tacoma, sipërfaqja e valëzuar e dizajnit të Bertrand Goldberg është një artikulim i teorisë së tij të “dizajnit bërthamor”, në të cilin secili kuadrat strehonte shtretër të pacientëve të grumbulluara rreth stacioneve të pleqve. Marrëveshja u konceptua me synimin për të optimizuar aksesin ndaj kujdesit dhe pamjes së jashtme e strukturës rezistente ndaj tërmetit reflekton ndershmërisht dizajnin e saj të brendshëm.

“Qendra e Vezës” për Artet Performuese nga Wallace Harrison, Albany, N.Y., Shtetet e Bashkuara, 1978

Një pjesë e sheshit “Rockefeller Empire State Plaza” në kryeqytetin e shtetit, qendra kulturore u hartua për të pasqyruar prirjen e Nelson Rockefeller për dizajn arkitektonik skulpturor.  Përshtatshëm, “Veza” e prirur duket të mbështetet në një piedestal, i cili lidh strukturën me gjashtë kate nëntokësore me njëra tjetrën.

Bio-Kullat, e rinovuar në vitin 2008 nga Jähne & Göpfert dhe Zimmermann & Partner, Lauchhammer, Gjermani, 1957

Ky objekt është i ndërtuar me tulla, grup i strukturave industriale ishte pjesë e një fabrike të koksit të linjitit. Format e tyre të lakuara pasqyrojnë një teknologji të thjeshtë për filtrim të çuditshëm dhe qarkullimi i brendshëm është i pajisur mirë në mes të çdo grupi të katër kullave. Megjithëse fabrika u mbyll në vitin 1991, kullat u rinovuan dhe u hapën për turne.

Kulla e Ujit të Madh Qendror nga GAPP Architects & Urban Designers, Midrand, Afrika e Jugut, 1996

Ky tipar i mrekullueshëm arkitekturor do të kishte bërë Bernd dhe Hiller Becher, të cilët filluan të dokumentonin strukturat industriale në vitet 1960, të ishin të privilegjuar pasi ata ishin të parët tv cilët kishin filluar të hulumtonin lidhur me këto ndërtime të ftohta. Struktura e saj e përbërë prej betoni të mbështet një kullë masive konike të projektuar për të mbajtur 6.500 metra kub ujë në periferi të  qytetit Midrand.

 

Trudelturm nga Hermann Brenner dhe Werner Deutschmann, Park Aerodinamik, Berlin, Gjermani, 1936

Pjesë e një koleksioni të strukturave të alienes në një objekt kërkimi aerodinamik, Trudelturm është një strukturë arkitektonike kaq e pazakontë që kishte një gur të shkurtër në filmin Sci-fi të vitit 2005 “Aeon Flux”. Por dizajni i tij i çuditshëm është tërësisht reflektues i qëllimit të tij. Objekti u ndërtua  në këtë mënyrë për të hetuar fenomenin e rrotullimit të avionëve, duke shërbyer si një tunel i përdorur për hulumtime.

Hapësira e Meditimit nga Tadao Ando, UNESCO, Paris, Francë, 1995

I njohur për interpretimet bashkëkohore të estetikës tradicionale brutaliste, Tadao Ando krijoi një hapësirë minimale meditimi për selinë e UNESCO-s në Paris, në festimin e 50 vjetorit të organizatës. E ndërtuar me nocionin e përfshirjes në mendje, cilindri i betonit është ndezur për efekt mahnitës përmes një çarjeje të vogël midis mureve të rrumbullakëta dhe çatisë lundruese.

Terminali i “Trans World Airlines” nga Eero Saarinen dhe Associates, Aeroporti i JFK, New York, N.Y., Shtetet e Bashkuara, 1962

Një përsëritje e hetimit të vazhdueshëm të arkitektit Braham  për format e lakuara, Terminali TWA në “Queens” festoi fillimin e një të ardhme të përcaktuar nga udhëtimi ajror. I quajtur “Grand Central i moshës së re”, qendra e fluturimit është vendosur nën një çati të hollë që të dërgon një sallë të brendshme.

Les Choux de Créteil nga Gérard Grandval, Créteil, Francë, 1974

E quajtur si objekti  “lakër”, ky zhvillim banimi në periferi juglindore të Parisit u ndërtua për të adresuar nevojën në rritje të rajonit metropolitan për strehim publik të përballueshëm. Dizajni i saj i lakuar përfshin struktura të mëdha të rrumbullakëta të mbuluara me ballkone më të vogla të formës petalike që janë projektuar për të lejuar secilit banor një vend privat shikimi. Ndërsa është ndërtuar kryesisht në beton.

/Ndertimi.info/

Click to comment

You must be logged in to post a comment Login

Leave a Reply

Aktuale

Rasti “Toka 2”, dëshmitari thotë se mbrojtësit e familjes së tij u tërhoqën nga lënda pasi u kërcënuan nga dikush

Published

on

Në seancën e së premtes, në rastin e njohur si “Toka 2”, është dëgjuar dëshmitari Dejan Llaziq, i cili tha që gjatë procedurave gjyqësore lidhur me rikthimet e parcelave avokatët e familjes së tij janë kërcënuar e më pas janë tërhequr nga lënda.

Fillimisht dëshmitari Llaziq pohoi se familja e tij ka pasur një tokë në Çagllavicë dhe e njëjta është trashëgimi familjare dhe se prej vitit ‘ 90-ta e mban në mend se e kishin punuar të njëjtën, raporton “Betimi për Drejtësi”.

I njëjti, tregoi se toka tashmë është në pronësi të dikujt tjetër, mirëpo sipas familjarëve të tij kurrë nuk e kanë shitur të njëjtën, përveç se e kanë pasur një marrëveshje paraprake me blerësit potencial, por jo të finalizuar.

“Pasi që kanë nënshkruar kontratën e shitblerjes, pasi që është dhënë një kapar, ata njerëz kanë ardhë me një avokat dhe na kanë thënë që ata nuk do ta blejnë dhe po tërhiqen, pas më shumë se gjashtë muaj dhe kanë kërkuar që ajo kapar t’ju kthehet. Të gjitha këto janë të kthyera (kapari është kthy). Më vonë kam marrë vesh se ata njerëz tani në kadastër janë pronarë”, tha dëshmitari Llaziq.

Lidhur me këtë kontest ai deklaroi se iu kanë drejtuar EULEX-it.

Pas pyetjes së prokurores speciale Merita Bina-Rugova për angazhimin e ndonjë avokati nga ana e familjes së tij lidhur me këtë çështje, dëshmitari Llaziq tha se avokati Anton Nokaj i është ankuar dikujt në familje se nga dikush është kërcënuar, duke mos përmendur ndonjë emër konkret.

Ai gjithashtu theksoi se në cilësinë e përfaqësues ligjore të familjes ka qenë edhe Fatime Berisha, e cila e kishte tërhequr padinë pranë Dhomës së Veçantë të Gjykatës Supreme në atë kohë, pasi që edhe ajo në atë kohë kinse ka marrë kërcënime.

“Nuk e di se çfarë kërcnime dhe nga kush. Kinse thuhet sepse unë nuk kam qenë prezent në ato biseda me Fatimen…dhe për këto kam dëgjuar prej familjarëve të mi”, tha dëshmitari Llaziq.

I njëjti ka mohuar se e njeh të akuzuarin Mehmet Prishtina.

Kurse, mbrojtësja e të akuzuarës, Nexharije Hoti, avokatja Sadije Mjekiqi pas deklarimit të dëshmitarit se nuk ka qenë prezent në asnjë procedurë por vetëm ka dëgjuar nga familjarët e tij, duke konsideruar se aktakuza është ngarkuar me shumë prova të panevojshme.

“Prokuroria Speciale me dëgjimin e këtij dëshmitari, nuk e ka marrë parasysh faktin se edhe në fazën e hetimeve edhe në seancat e gjykimit, gjithçka që është përgjigj ka pas thënie të dëgjuara nga familjarët e tij dhe asnjëherë s’ka qenë pjesëmarrës në asnjë veprim procedural për asnjë çështje penale për të cilat jemi këtu. Kjo do të thotë aktakuza është ngarku me shumë prova të panevojshme”, tha avokatja Mjekiqi.

Paraprakisht në këtë seancë, kryetari i trupit gjykues, gjykatësi Vesel Ismaili bëri të ditur që ky shqyrtim fillon rishtazi, ashtu që në vend të gjykatëses Suzana Çerkini, tani është gjykatësi Rrahman Beqiri, ashtu që me pajtimin e palëve të gjitha veprimet procedurale u konsideruan të lexuara.

Ndryshe, ky rast fillimisht ishte gjykuar nga gjykatësi i krimeve të rënda, Beqir Kalludra, mirëpo me avancimin e tij në Gjykatën e Apelit, lënda nga 3 shkurti 2021 kishte kaluar tek gjykatësi Kushtrim Shyti, i cili nuk ka mbajtur asnjë seancë në këtë rast.

Kurse, më 11 tetor 2021, kjo lëndë ka kaluar në Departamentin Special tek gjykatësja Shadije Gërguri, sipas vendimit të marrë nga kryetarja e Gjykatës Themelore në Prishtinë për ngarkimin e këtij departamenti edhe me lëndë të Krimeve të Rënda.

Ndërsa, gjykatësja Gërguri, menjëherë pas pranimit të shkresave të lëndës dhe shqyrtimit të tyre, duke vepruar sipas detyrës zyrtare më 8 nëntor 2021 ka marrë aktvendim për hudhje të aktakuzës dhe pushim të procedurës penale ndaj të akuzuarve Fetahu dhe Ademi, për shkak se në gusht të këtij viti kishte arritur parashkrimi absolut i ndjekjes penale.

Ndërkaq, pasi që gjykatësja Gërguri gjendet në pushim mjekësor, kjo lëndë ka kaluar tek gjykatësi Vesel Ismaili.

Ndryshe, në këtë rast fillimisht të akuzuar kishin qenë 24 persona, por Gjykata Themelore në Prishtinë, në shtator të vitit 2018, kishte hudhur poshtë aktakuzën për 17 nga ta.

Të gjithë të pandehurit, po akuzoheshin për blerjen e 36 hektarë tokë të Komunës së Prishtinës dhe Graçanicës, të privatizuara me çmime shumë më të ulëta, se sa çmimi real i tregut.

Duke vendosur lidhur me kundërshtimet e mbrojtjes së të akuzuarve, kryetari i trupit gjykues, gjykatësi Beqir Kalludra, kishte hudhur aktakuzën ndaj të akuzuarve për shpëlarje të parave, Arton Vila, Bejtush Zhugolli, Dalip Brahimi, Jeton Govori, Xhabir Kajtazi, Isak Ademi, Albion Mulaku, Lirim Zeka, Agim Jerlia, Gëzim Rama, Basri Beka, Enver Bajrami, Gani Ferizi, Fehmi Ferizi, Bislim Bajrami, Bajram Gashani dhe Shaip Krasniqi.

Ndërsa, ai kishte aprovuar pjesën e aktakuzës ndaj të akuzuarve tjerë në këtë rast, Nexharije Hoti, Mehmet Prishtina, Dukagjin Emërllahu, Reshat Fetahu, Gani Ademi, Avni Maxhuni dhe tani të ndjerës, Sh.M.

Gjykata e Apelit më 29 tetor 2018 kishte vërtetuar aktvendimin e themelores sa i përket të akuzuarve për shpëlarje parash, si dhe të akuzuarve, Prishtina, Emërllahu, Maxhuni dhe Sh.M.

Kurse, ajo kishte kthyer në rivendosje lëndën sa i përket të akuzuarve Ademi, Hoti dhe Fetahu.

Pas kthimit të rastit në rivendosje, në shqyrtimin e dytë prokurorja speciale, Merita Bina-Rugova, kishte bërë ricilësimin e veprës penale ndaj të akuzuarve Hoti, Fetahu dhe Ademi të akuzuar për keqpërdorim të pozitës zyrtare në shpërdorimit të pozitës zyrtare nga neni 339, paragrafi 3 i Kodit të Përkohshëm Penal.

Mirëpo, gjykata e shkallës së parë, më 29 maj 2019 sërish i ka refuzuar si të pabazuara kundërshtimet e provave dhe kërkesën për hudhje të aktakuzës të paraqitura nga mbrojtësit e të akuzuarve Hoti, Fetahu dhe Ademi.

Ky vendim i Themelores, më 27 qershor ishte vërtetuar edhe nga Apeli duke i refuzuar si të pabazuara ankesat e mbrojtjes.

Gjithashtu, Apeli kishte pranuar pretendimet e shkallës së parë se tre të akuzuarit duhet të akuzoheshin për veprën penale “Keqpërdorim i pozitës apo autoritetit zyrtar” nga neni 422 të KPRK-së pasi që ishte më i favorshëm, dhe jo si “Shpërdorim i detyrës zyrtare apo autorizimit” nga neni 339 par.3 të ish-KPK-së, ashtu siç e kishte ricilësuar prokuroria.

Kjo aktakuzë ishte ngritur më 3 mars të vitit 2017, nga prokurori i EULEX-it, Danilo Ciccarelli, ndërsa më pas kjo lëndë i ishte bartur prokurorit vendas nga Prokuroria Speciale e Republikës së Kosovës.

Mehmet Prishtina, Dukagjin Emerllahu e Nexharije Hoti e Avni Maxhuni, akuzohen për veprën penale “krim i organizuar”. Ata akuzohen se nga fillimi i vitit 2009 e deri në tetor të vitit 2014, në territorin e Kosovës, më qëllim të përfitimit të dobisë pasurore, kanë kryer krime të rënda si pjesë e një grupi kriminal të strukturuar.

Prokuroria pretendon se Mehmet Prishtina ka qenë organizator, mbikëqyrës dhe menaxher i aktiviteteve të grupit kriminal të organizuar të përbërë nga Prishtina, Nexharije Hoti dhe Avni Maxhuni. Hoti e Maxhuni, sipas prokurorisë, dyshohet se i kanë menaxhuar aktivitetet kriminale të këtij grupi duke u dhënë udhëzime pjesëtarëve tjerë të këtij grupi.

Ata akuzohen edhe për veprën penale “falsifikimi i dokumenteve zyrtare”, “shpëlarja e parave në vazhdimësi”, ndërsa bashkë me Emërllahun akuzohen edhe për veprat penale “ndihma në kryerjen e veprës penale të nxjerrjes së kundërligjshme të vendimeve gjyqësore të paligjshme”, “ndihma në kryerjen e veprës penale të keqpërdorimit të detyrës zyrtare”,  “grabitja” dhe “shpëlarja e parave në vazhdimësi”./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Një kompani ndërtimi dëmton kabllot e rrjetit nëntokësor në lagjen “Pejton”, mbesin pa energji elektrike një numër i caktuar i konsumatorëve

Published

on

Një kompani ndërtimi, teksa kryente punime në lagjen “Pejton”, ka shkaktuar dëmtimin e kabllove të rrjetit nëntokësor.

Me këtë rast kanë mbetur pa rrymë një numër i caktuar i konsumatorëve të kësaj lagjeje dhe asaj të Dardanisë.

Ekipet e KEDS-it kanë dalë menjëherë në vendin e ngjarjes për të evituar dëmin e shkaktuar. Falë përkushtimit të tyre deri më tash është arritur që pjesërisht të rikyçen në rrjet disa konsumatorë, derisa po punohet në mënyrë intensive që furnizimi t’u rikthehet të gjithë konsumatorëve të afektuar.

Për këtë rast janë informuar organet e rendit, dhe KEDS u bën thirrje kompanive të ndërtimit që të kenë kujdes të shtuar gjatë realizimit të punëve, meqë përveçse dëmtojnë asetet elektroenergjetike të KEDS-it, lënë pa furnizim me energji elektrike edhe konsumatorët./Media Ndërtim

Continue Reading

Aktuale

“Termokos” përfundon sezonin ngrohës 2023/2024

Published

on

Në harmoni me parashikimet meteorologjike për përmirësimin e motit, NP “Termokos” SH.A. ka marrë vendim, që të përmbyllë sot sezonin ngrohës 2023/2024.

Pas 195 ditësh furnizim të mjaftueshëm dhe cilësor me ngrohje për rreth 30 mijë konsumatorë, përfundon një nga sezonat më të suksesshme ngrohëse, në kuadër të cilës ndërmarrja ka shënuar një varg arritjesh në të gjitha fushat.

Gjatë sezonit ngrohës 2023/2024 janë prodhuar rreth 328 mijë MWh energji termike apo 7% më shumë se sezonën e kaluar, nga KEK-u janë ekstraktuar 303.15 GWh energji, që në raport krahasues me sezonin ngrohës paraprak ka një rritje prej 14.6%, ashtu sikur edhe tek liferimi i energjisë termike, që ka qenë 270 GWh. Rrjeti i ngrohjes është zgjeruar edhe për 317 objekte banesore me 13.313 njësi banimi dhe me një sipërfaqe totale prej 1,122,538.00 m².

Ky sezon ngrohës ka qenë fazë testuese para fillimit të aplikimit të metodës së re të faturimit sipas konsumit. Si rrjedhojë e testimeve, analizave e krahasimeve, që janë realizuar, tanimë mbi 1 mijë konsumatorë i kanë marrë faturat e para testuese sipas konsumit, bazuar në të cilat 33% e konsumatorëve si rezultat i kursimit të energjisë ngrohëse kanë pranuar fatura më të ulëta se ato që kanë marrë më parë.

NP “Termokos” do të vazhdojë të angazhohet për modernizimin e mëtutjeshëm të shërbimeve dhe realizimin e projekteve të shumëta, që do të kenë ndikim të shumëfishtë pozitiv në mirëqenien e qytetarëve tanë./Media Ndëtimi

Continue Reading

Trending