Prishtina mund të mos jetë vendi i parë që të vjen në mendje kur mendon për qarkun ndërkombëtar të artit, por pikërisht për këtë është duke u pritur atje edicioni i 14-të i Manifesta, Bienalja Nomadike Evropiane.
Duke hequr dorë nga qytetet më magjepsëse në favor të vendeve më pak të njohura, kjo bienale synon të ofrojë diçka më kuptimplote për qytetet pritëse sesa mundësinë për të qenë një destinacion i shkurtër qarku arti.
E konceptuar dhe zhvilluar nga regjisori Hedwig Fijen, ekspozita inauguruese e 1996 në Roterdam pati një formacion yjor, duke përfshirë Olafur Eliasson, Rirkrit Tiravanija, Carsten Höller dhe Rosemarie Trockel. Vendimi për t’i lënë artistët, kuratorët dhe përfaqësuesit e një sërë disiplinash të krijojnë punë bashkëpunuese që shpesh përfshin audiencën, vendosi tonin për të gjitha Manifestat e ardhshme.
E përhapur në pothuajse 30 lokacione anembanë kryeqytetit të Kosovës—duke përfshirë hotelet, universitetin, bibliotekën, ndërtesat qytetare dhe hapësirat e jashtme—Manifesta 14 fokusohet, si gjithmonë, në punët specifike të vendit.
Sepse kur dielli largohet, ne pikturojmë qiellin, artisti kosovar Petrit Halilaj ka prekur traumën e tij që rrjedh nga “kohët më të errëta” të vendit për të krijuar një ndërhyrje që përfshin sinjalistikën e ndriçuar në majë të Grand Hotel Prishtina, një pikë referimi historike dhe arkitekturore. . Të fikur që nga viti 2010, yjet në çatinë e hotelit janë rindezur dhe rikonfiguruar nga Halilaj. Kur Halilajt iu shfaq një imazh i yjeve të çmontuar dhe të harruar, ata i kujtuan atij “ideologjitë e rënë” nga të cilat mund të rriteshin realitete të reja.
“A mund të luajmë një lojë shprese dhe të bëjmë dëshira për këta yje që bien?” pyet ai në deklaratën e tij të artistit.
Duke vazhduar deri në fund të tetorit, ka shumë punëtori, ndërhyrje artistike, ekspozita dhe lexime për t’u përjetuar në Manifesta 14. Duke pasur parasysh historikun e Manifesta për zbulimin e artistëve premtues në fillimet e karrierës së tyre, ia vlen të shikoni ekspozitën e gjashtë artistëve të rinj në Grand Hotel Prishtina teksa ata riimagjinojnë se si do të dukej sot koleksioni dikur prestigjioz i artit i hotelit, pjesa më e madhe e tij e shkatërruar ose e grabitur.
Artisti dhe muzikanti turk Cevdet Erek eksploron të njëjtin brutalizëm të viteve 1970 që strehon veprën e tij Brutal Times, vendosur në ndërtesën e Pallatit të Shtypit Rilindja. Nëpërmjet grafikëve, dritave dhe audios, Erek bashkon historinë e ndërtesës si prodhues gazetash me përdorimin e saj më të fundit si një vend për muzikë elektronike.
Këto janë vetëm një pjesë e vogël e veprave dhe ngjarjeve të shumta të ekspozuara që ndodhin në Manifesta 14 nga tani deri më 30 tetor 2022.
Artikull nga Revista kanadeze NUVO e cila prodhon shkrime për udhëtime, ushqime, modë, art, dizajn, bizhuteri, arkitekturë dhe automobila./Media Ndërtimi.