Aktuale

Pajisja që gjeneron rrymë nga lagështia e ajrit

Published

4 years ago

February 19, 2020

Shkencëtarët e Universitetit Amherst të Massachusettsit kanë arritur që ta krijojnë një pajisje, e cila gjeneron rrymë nga lagështia e ajrit të pastër.

Kjo teknologji, siç kanë thënë shkencëtarët, mund të jetë goxha e rëndësishme për të ardhmen e energjisë së ripërtërirë, ndryshimeve klimatike dhe në të ardhmen e mjekësisë.Laboratorët e inxhinierit elektrik, Jun Yao dhe mikrobiologut Derek Lovly, e kanë krijuar pajisjen e quajtur “Air-gen” ose gjenerator i fuqizuar me ajër, që funksionon me proteina të nanostrukturës së përçuesve elektrikë të prodhuara nga mikrobi gjeobakter.“Air-gen” lidh elektrodat me proteinat e tilla me qëllim të gjenerimit të rrymës elektrike që vjen nga lagështia e ajrit e që është e pranishme në atmosferë. “Faktikisht po krijojmë rrymë nga ajri i rëndë”, ka thënë Yao. “Air-gen” prodhon energji të pastër gjatë 24 orëve në ditë, shtatë ditët të javës.

Kjo teknologji e re e zhvilluar në laboratorin e Yaos nuk është ndotëse, është e ripërtëritshme dhe nuk kushton shumë. Mund të përfitojë energji edhe në zona me thatësi të madhe, siç është Shkretëtira e Saharës.

Mikrobiologu Lovly ka thënë se kjo teknologji ka përparësi para formave të tjera të energjisë së ripërtërirë, siç janë energjia diellore dhe ajo e erës. “Ndryshe prej energjive tjera të gjelbra, Airgen-it nuk i duhen rrezet e diellit apo era. Ai prodhon energji edhe në hapësira të mbyllura”, ka thënë Lovly. Pajisjes “Air-gen” i duhet vetëm një shirit i trashë i përçuesve elektrik për të gjeneruar energji elektrike. Pjesa e përparme e shiritit është e shtrirë në një elektrodë, ndërsa ato më të voglat që mbulojnë pjesën e shiritit elektrik qëndrojnë në ballinë. Filmi thith ujin nga atmosfera.

Hulumtuesit kanë thënë se gjenerata e tanishme e pajisjes “Air-Gen” mund të furnizojë me energji elektrike vetëm pajisje të vogla. Kësisoj, shkencëtarët janë duke punuar aktualisht në krijimin e gjeneratës së dytë të pajisjes, e cila do të furnizonte me energji pajisje të dorës, siç janë monitoruesit e shëndetit dhe orët e mençura.

Në rast se prodhon sukses, atëherë do të eliminonte mundësinë që pajisjet e vogla të funksionin përmes baterive. Shkencëtarët shpresojnë që të zhvillojnë pajisje të reja, të cilat do të mund të eliminonin mbushjen e shpeshtë të baterive të telefonave.

“Qëllimi kryesor është që të krijojmë një sistem të madh. Për shembull, kjo teknologji mund të vendoset në mure dhe do të furnizonte me energji elektrike krejt shtëpinë”, ka thënë Yao.

Aktuale

Rritet çmimi i faturës së mbeturinave nga 4.70 euro në 6.20 euro

Published

1 day ago

December 1, 2023

Ndertimi Media

Çmimi i faturave të mbeturinave do të rritet nga 4.70 euro në 6 euro e 20 cent. Kjo pasi Kuvendi Komunal i Prishtinës votoi rregulloren e re.

Kryeshefi i kompanisë Pastrimi, Petrit Reçica tha për Radio Kosovën se kjo nuk është ndonjë rritje e madhe pasi që kompania ka shpenzime të mëdha. Ndërkohë që Radio Kosova merr vesh se faturat do të rriten nga janari 2024.

Kuvendi Komunal i Prishtinës ka miratuar të enjten rregulloren e re për menaxhimin e mbeturinave, e cila parasheh ndryshime në fatura të mbeturinave. Kryeshefi i ndërmarrjes “Pastrimi”, Petrit Rreçica, tha për Radio Kosovën se në rregulloren e re përfshihet edhe rritja e çmimit të faturave nga 4.70 cent në 6.20 cent.

“Në mesin e ndryshimeve në rregullore të re përfshihet edhe ndryshimi i çmimit të tarifës për shërbime të qytetarëve. Nuk është ndonjë rritje e madhe nga 4.70 euro është diku 6.20 cent”, tha ai.

Reçica, tha se si kompani e kanë mirëpritur këtë rritje për shkak të shpenzimeve jashtëzakonisht të mëdha, siç thotë ai të kompanisë. Ai shtoi se këto çmime do të ndikojnë në sigurim të makinave të reja dhe shërbime sa më cilësore për qytetarët.

“Kemi shpenzime jashtëzakonisht të mëdha duke përfshirë derivatet, pjesëve, mirëmbajtjes së kamionëve dhe duke shtuar faktin se ka ndryshime edhe të çmimeve kanë prekur edhe operimin tonë çdo ditë. Ne si kompani kemi shpenzime jashtëzakonisht të mëdha edhe në deponi, ku ne kemi një vendim të qeverisë i cili rritë me automatizëm çdo 1 janar të vitit për një euro në ton. Prandaj kjo rritje e faturave do të ndikojë sadopak që si kompani të arrijmë të sigurojmë makineri të reja dhe të ofrojmë shërbim sa më cilësor edhe për qytetarët”, shtoi ai.

Reçica, nuk bëri të ditur se prej cilës datë do të zbatohet rritja, mirëpo Radio Kosova merr vesh se kjo do të ndodhë në janar 2024./Media Ndërtimi

Aktuale

Tregu i Fundvitit në Prishtinë, bizneset do të përzgjidhen me short

Published

1 day ago

December 1, 2023

Ndertimi Media

Komuna e Prishtinës ka thënë se për arsye të numrit të lartë të bizneseve të cilat i kanë përmbushur kriteret e thirrjes publike për Tregun e Fundvitit dhe numrit të kufizuar të shtëpizave, është vendosur që përzgjedhja të bëhet përmes procedurës së shortit.

Ata kanë ftuar të gjitha bizneset të cilat i kanë plotësuar kriteret dhe emrat i gjejnë në listën që sot në ora 10:00 në sallën e Kuvendit Komunal të jenë të pranishëm në zhvillimin e procedurës së përzgjedhjes me short.

Tutje është thënë se bizneset të cilat nuk i kanë përmbushur kriteret, rrjedhimisht nuk janë ftuar në procesin e shortit, kanë të drejtë ankese tri ditë.

Ankesa u tha se duhet të drejtohet në Komisionin për Ankesa dhe Parashtresa./Media Ndërtimi

Aktuale

Targat KM gati po zhduken nga veriu i Kosovës

Published

1 day ago

December 1, 2023

Ndertimi Media

Targat me shkurtesën KM (Mitrovicë e Kosovës) dikur përbënin shumicën e targave të automjeteve që qarkullonin në veriun e Kosovës të banuar me shumicë serbe. Mirëpo, vetëm gjatë javëve të fundit, mijëra serbë të Kosovës i kanë konvertuar ato në targa RKS, nën frikën se do t’iu ndalohet qarkullimi.