Connect with us

Ambienti

Kushtetuesja kundërshton aktgjykimin e Supremes lidhur me vendimet për leje ujore dhe mjedisore

Published

on

Gjykata Kushtetuese ka gjetur se aktgjykimi i Gjykatës Supreme është kundërkushtetues për shkak të mungesës së vendimit të arsyetuar gjyqësor, interpretimit dhe zbatimit arbitrar të ligjit. Andaj, ka pranuar kërkesën e parashtruesit “Kelkos Energy” dhe ktheu rastin e shtyrjes së ekzekutimit të vendimeve të kontestuara për rishqyrtim.

Me këtë kërkesë, “Kelkos Energy” sh.p.k., kishte kërkuar që të bëhet vlerësimi i kushtetutshmërisë së aktgjykimit të Gjykatës Supreme të 16 dhjetorit 2022 lidhur me çështjen e vendimeve për dhënien e lejeve ujore dhe mjedisore, raporton “Betimi për Drejtësi“.

Rasti në fjalë, sipas Kushtetueses ka të bëjë me vendimet e Ministrisë së Ekonomisë dhe Ambientit dhe Zyrës së Rregullatorit të Energjisë, për dhënien e lejeve ujore dhe mjedisore bazuar në Ligjin nr. 04/L-147 për Ujërat e Kosovës dhe Ligjin nr. 03/L-025 për Mbrojtjen e Mjedisit, të cilat i mundësuan parashtruesit të kërkesës të investojë përmes ndërtimit të infrastrukturës për hidrocentrale, për qëllime të kryerjes së aktivitetit përkatës afarist të prodhimit të energjisë nga burimet e ripërtëritshme.

 

Sipas Kushtetueses, tre qytetarë të Republikës së Kosovës kontestuan ligjshmërinë e këtyre vendimeve përmes padive të parashtruara në Gjykatën Themelore në Prishtinë, duke propozuar gjithashtu shtyrjen e ekzekutimit të vendimeve të lartcekura deri në zgjidhjen meritore të rastit në konflikt administrativ.

Andaj, çështja ndërlidhet me shtyrjen e ekzekutimit të vendimeve të kontestuara, përkatësisht procedurat që ndërlidhen me vendosjen e masës së sigurisë/masës së përkohshme, që i është nënshtruar vendosjes dhe rivendosjes në gjykatat e rregullta, duke përfshirë nga dy herë në Themelore, atë të Apelit dhe Supreme.

“Më saktësisht (i) Gjykata Themelore, fillimisht miratoi, si të bazuar, propozimin e palëve paditëse dhe mori vendim për shtyrjen e ekzekutimit të vendimeve të Ministrisë së Ekonomisë dhe Ambientit dhe Zyrës së Rregullatorit të Energjisë, përkatësisht lejeve ujore dhe mjedisore, derisa Gjykata Themelore të vendosë me vendim përfundimtar për meritat e rastit; (ii) pas ankesave përkatëse, përkatësisht atë të parashtruesit të kërkesës, Zyrës së Rregullatorit për Energji dhe Ministrisë së Ekonomisë dhe Ambientit, Gjykata e Apelit, anuloi vendimin e Gjykatës Themelore, duke e kthyer lëndën në rivendosje; (iii) në procedurë të përsëritur, Gjykata Themelore sërish vendosi masën e sigurisë/përkohshme, duke pezulluar zbatimin e vendimeve të kontestuara”, thuhet në njoftim.

Ndërsa, thuhet se Gjykata e Apelit duke vepruar sipas ankesave përkatëse, ndryshoi vendimin e shkallës së parë, përkatësisht atë të Gjykatës Themelore, duke refuzuar propozimin e palëve paditëse që të shtyhet ekzekutimi i vendimeve të Ministrisë përgjegjëse për Ambientin.

Më tej, thuhet se Supremja duke vendosur lidhur me kërkesën për shqyrtim të jashtëzakonshëm të vendimit gjyqësor të palëve paditëse, e miratoi kërkesën e tyre si të bazuar, duke vërtetuar vendimin e shkallës së parë, përkatësisht duke lënë në fuqi masën e sigurisë/përkohshme.

“Ky vendim i Gjykatës Supreme, u kontestua në Gjykatën Kushtetuese, duke pretenduar, ndër tjerash, shkelje të nenit 31 [E Drejta për Gjykim të Drejtë dhe të Paanshëm] të Kushtetutës në lidhje me nenin 6 (E drejta për një proces të rregullt) të Konventës Evropiane për të Drejtat e Njeriut dhe nenin 46 [Mbrojtja e Pronës] të Kushtetutës në lidhje me nenin 1 të Protokollit nr.1 të Konventës Evropiane për të Drejtat e Njeriut, në esencë, si rezultat i shkeljes të së drejtës në vendim të arsyetuar gjyqësor, zbatim arbitrar të ligjit dhe shkelje të të drejtës në pronë”, thuhet më tej.

Por, përmes aktgjykimit KI202/21, me parashtrues të kërkesës “Kelkos Energy” sh.p.k., të publikuar më 15 nëntor 2022, Gjykata Kushtetuese kishte vendosur që aktgjykimi i kontestuar i Supremes, është nxjerrë në kundërshtim me nenin 31 [E Drejta për Gjykim të Drejtë dhe të Paanshëm] të Kushtetutës në lidhje me nenin 6 (E drejta për një proces të rregullt) të Konventës Evropiane për të Drejtat e Njeriut, në esencë, si rezultat i shkeljes së të drejtës në vendim të arsyetuar gjyqësor.

Gjykata Kushtetuese, po ashtu ka lënë në fuqi, vendimin e Gjykatës së Apelit mbi të cilin, ishte lejuar zbatimi i vendimeve të kontestuara të Ministrisë së Ekonomisë dhe Ambientit dhe Zyrës së Rregullatorit të Energjisë dhe urdhëroi Gjykatën Supreme që ta njoftojë Gjykatën për masat e ndërmarra në zbatim të aktgjykimit.

Kurse, pas vendimmarrjes së Kushtetueses, theksohet se Gjykata Supreme, nxori një vendim të ri, përmes të cilit përsëriti të gjeturat e vendimit të saj paraprak, i cili ishte shpallur në kundërshtim me Kushtetutën sipas aktgjykimit të Kushtetueses.

“Të njëjtin vendim të Gjykatës Supreme parashtruesi i kërkesës sërish e kontestoi para Gjykatës Kushtetuese, duke pretenduar se i janë shkelur të drejtat dhe liritë themelore të garantuara me nenet 31 [E Drejta për Gjykim të Drejtë dhe të Paanshëm] dhe 46 [Mbrojtja e Pronës] të Kushtetutës në lidhje me nenin 6 (E drejta për një proces të rregullt) dhe nenin 1 të Protokollit nr.1 (Mbrojtja e pronës) të Konventës Evropiane për të Drejtat e Njeriut, si rezultat i mungesës së vendimit të arsyetuar gjyqësor dhe interpretimit të gabuar të ligjit, në kundërshtim me garancitë procedurale të përcaktuara me nenin 31 [E Drejta për Gjykim të Drejtë dhe të Paanshëm] të Kushtetutës dhe me nenin 6 (E drejta për një proces të rregullt) të Konventës Evropiane për të Drejtat e Njeriut”, thuhet më tej.

Kushtetuesja konstatoi që përtej përshkrimit të dispozitave ligjore, Gjykata Supreme as në vendimin e saj të ri nuk kishte dhënë arsyetim të mjaftueshëm përkitazi me kriteret që duhet të plotësohen për të vendosur për pezullimin e vendimeve, përkatësisht vendosjen e masave të sigurisë/të përkohshme./Media Ndërtimi

Ambienti

Mobilet IKEA shkatërrojnë disa nga pyjet e fundit të lashtë të Evropës

Published

on

Prodhuesit e mobiljeve që prodhojnë për IKEA po sigurojnë dru nga disa nga pyjet e fundit të mbetura të vjetra të Evropës në Karpatet rumune, duke përfshirë zonat e mbrojtura të Natura 2000, zbulon raporti i ri.

Një hetim i Greenpeace zbulon se shtatë prodhues që prodhojnë produktet e preferuara të të gjitha kohërave të IKEA-s, si karriget INGOLF ose krevatet dhe shtretërit e foshnjave SNIGLAR për fëmijë, janë të lidhur me shkatërrimin e pyjeve me vlerë të lartë ruajtjeje.

Të paktën 30 produkte të ndryshme nga këta furnizues u gjetën në dyqanet IKEA në 13 vende: Austri, Belgjikë, Çeki, Finlandë, Francë, Gjermani, Hungari, Itali, Izrael, Poloni, Suedi, Zvicër dhe MB. Greenpeace i bën thirrje IKEA-s që të bëhet pjesë e zgjidhjes në vend që të kontribuojë në krizat e vazhdueshme të klimës dhe biodiversitetit.

Robert Cyglicki, Drejtor i Fushatës së Biodiversitetit në Greenpeace në Evropën Qendrore dhe Lindore, tha: “Trashëgimia jonë e natyrës nuk mund të shndërrohet në mobilje. Pyjet e vjetra janë jetike për shëndetin e planetit dhe duhet të mbrohen menjëherë. IKEA duhet të përmbushë premtimet e veta për qëndrueshmërinë dhe të pastrojë zinxhirin e saj të furnizimit nga shkatërrimi i pyjeve të vjetra.”

Raporti Mblidhni të vërtetën: Shkatërrimi i pyjeve të vjetra në Karpatet Rumune u hulumtua dhe u shkrua nga Greenpeace Evropa Qendrore dhe Lindore.

Ekipet e hetimit ndoqën zinxhirin e furnizimit nga analizimi i lejeve dhe imazheve satelitore të vendeve të prerjes së druve në pyjet në Rumani deri te depot e drurit dhe prodhuesit e mobiljeve, ku përfundojnë ato produkte: në raftet e dyqaneve IKEA.

U zbulua se disa prodhues sigurojnë dru nga pyjet me vlerë të lartë ruajtjeje. Bazuar në informacionin e disponueshëm publikisht, IKEA është klienti më i madh i produkteve të prodhuara nga shumica e këtyre kompanive, duke nënkuptuar një probabilitet të lartë që druri problematik të përfundojë në mobiljet IKEA. Sipas raportit, kjo duket e sigurt në rastin e një prodhuesi, Plimob, pasi Plimob prodhon praktikisht ekskluzivisht për IKEA.

Greenpeace CEE i dha IKEA-s mundësinë për të komentuar mbi gjetjet e këtij hetimi. IKEA nuk e kundërshtoi informacionin. Nga prodhuesit, njëri pranoi marrjen e lëndës drusore nga një zonë e Natura 2000, duke deklaruar se një shkatërrim i tillë nuk është i paligjshëm, ndërsa disa nuk u përgjigjën.

Greenpeace pranon se mobiljet në përgjithësi janë një mënyrë e mirë për të përdorur drurin, për të ruajtur karbonin dhe për t’i shtuar vlerë lëndëve të para, por kjo nuk duhet të ndodhë duke sakrifikuar pyjet biologjikisht më të larmishëm të planetit. Karpatet janë shtëpia e arinjve të murrmë, rrëqebullit dhe ujqërve dhe bizonit evropian dhe janë ndër refugjatët më të rëndësishëm të florës dhe faunës në kontinentin evropian.

Problemi është se kompanitë dhe autoritetet duan të shmangin identifikimin e zonave si pyje parësore ose të vjetra për të shmangur kufizimet, gjë që çon në faktin se vetëm 2.4% (1700 km²) e pyjeve të Karpateve Rumune janë aktualisht të mbrojtura kundër prerjeve.

Në të njëjtën kohë, të dhënat zyrtare sugjerojnë se rreth 7% e pyjeve rumune janë mbi 120 vjeç.[4] Sipas strategjisë së BE-së për Biodiversitetin, këto pyje duhet të mbrohen rreptësisht. “IKEA duhet të bëhet një korporatë e para për veprimet e nevojshme politike për të vendosur masa ligjore të detyrueshme dhe efektive për mbrojtjen e biodiversitetit për të përmbushur objektivat e biodiversitetit të Evropës,” përfundon Cyglicki./Media Ndërtimi

Continue Reading

Ambienti

Ngrohja nga “Termokos” eliminon ndotjen e ajrit për rreth 135 mijë ton CO2

Published

on

NP “Termokos” gjatë sezonit ngrohës 2023/2024 ka zgjeruar rrjetin e ngrohjes edhe për 13.313 njësi banimi, 317 objekte banesore me një sipërfaqe totale prej 1,122,538.00m². Zgjerimi i rrjetit dhe përfshirja në furnizimin me ngrohje për mbi 13 mijë njësi banesore, ka pasur ndikim të drejtpërdrejtë në kursimin e energjisë elektrike si dhe eliminimin e nevojës së përdorimit të alternativave tjera ngrohëse, të cilat shkaktojnë ndotjen e ajrit.

Sipas kalkulimeve kjo ka ndikuar, që të zvogëlohet emitimi i dioksidit të karbonit (CO2) për 58.000 ton përgjatë një sezoni ngrohës. Ndërkaq, ndikimi në ruajtjen e mjedisit dhe zvogëlimi i ndotjes së ajrit, konsiderohet, se është shumëfish më i lartë dhe arrin në shifra të pallogaritshme, duke pasur parasysh faktin se aktualisht në rrjetin e ngrohjes janë të kyçur rreth 30 mijë konsumatorë.

Sipas një përllogaritje të thjeshtë për çdo sezon ngrohës NP “Termokos” nëpërmes furnizimit me ngrohje për rreth 30 mijë konsumatorë, eliminon ndotjen e ajrit të Prishtinës për afërsisht 135 mijë ton CO2.

NP Termokos përgjatë sezonit të fundit ngrohës 2023/2024 ka ekstraktuar nga KEK-u 303.15 GWh energji, që në raport krahasues me sezonin ngrohës paraprak ka një rritje prej 14.6%.

Gjatë këtij sezoni ngrohës janë liferuar 270 GWh energji termike tek konsumatorët apo 14.6% më shumë energji, gjë që ka qenë rrjedhojë e zgjerimit të rrjetit të ngrohjes./Media Ndërtimi

Continue Reading

Ambienti

Konventa e Bernës do të monitorojë projektin e Skavicës për shkelje të mundshme, shpresë për lumin e Drinit të Zi dhe speciet e rrezikuara

Published

on

Konventa e Bernës*, në mbledhjen e saj të prillit ka vendosur të monitorojë HEC-in e Skavicës dhe të kërkojë nga qeveria Shqiptare t’i përgjigjet shqetësimeve të përbashkëta të mëposhtme:

– HEC-i i Skavicës në lumin Drini i Zi mund të prekë një zonë të mundshme të Rrjetit Emerald dhe gjithashtu specie të shumta të mbrojtura në Konventën e Bernës, të cilën Shqipëria e ka ratifikuar në ligj, shkruan Monitor.al

– Shqetësim i veçantë është për Rrëqebullin e Ballkanit të rrezikuar në mënyrë kritike dhe korridoret e tij migratore. Konventa e Bernës ka theksuar se projekti i HEC-it të Skavicës bie ndesh me Projektin e Rimëkëmbjes së Rrëqebullit, në të cilin Shqipëria ishte propozuesi kryesor për renditjen e rrëqebullit të Ballkanit si një specie rreptësisht e mbrojtur.

– Byroja e Konventës së Bërnës theksoi gjithashtu se projekti mund të prekë tre liqene të rëndësishëm të Ballkanit Perëndimor, duke përfshirë liqenet e Ohrit dhe të Shkodrës.

– Një çështje që kërkon monitorim të ngushtë është përpilimi i Vlerësimit të Ndikimit Mjedisor dhe Social për HEC-in e Skavicës që është ende i pa finalizuar,

– Së fundi, Byroja vuri në dukje mbrojtjen e kafshëve mishngrënësve të mëdhenj, të cilët gjithashtu preken nga HEC-i i Skavicës.

Konventa e Bernës i ka kërkuar Shqipërisë të zbatojë parimin e parandalimit gjatë fazës së parë aktuale të projektit. Kjo do të thotë të mos zhvillohen projekte që mund të ndikojnë negativisht në habitatet dhe speciet e Shqipërisë dhe të territorit të Konventës së Bernës.

Continue Reading

Trending