Gjykata Kushtetuese ka gjetur se aktgjykimi i Gjykatës Supreme është kundërkushtetues për shkak të mungesës së vendimit të arsyetuar gjyqësor, interpretimit dhe zbatimit arbitrar të ligjit. Andaj, ka pranuar kërkesën e parashtruesit “Kelkos Energy” dhe ktheu rastin e shtyrjes së ekzekutimit të vendimeve të kontestuara për rishqyrtim.
Me këtë kërkesë, “Kelkos Energy” sh.p.k., kishte kërkuar që të bëhet vlerësimi i kushtetutshmërisë së aktgjykimit të Gjykatës Supreme të 16 dhjetorit 2022 lidhur me çështjen e vendimeve për dhënien e lejeve ujore dhe mjedisore, raporton “Betimi për Drejtësi“.
Rasti në fjalë, sipas Kushtetueses ka të bëjë me vendimet e Ministrisë së Ekonomisë dhe Ambientit dhe Zyrës së Rregullatorit të Energjisë, për dhënien e lejeve ujore dhe mjedisore bazuar në Ligjin nr. 04/L-147 për Ujërat e Kosovës dhe Ligjin nr. 03/L-025 për Mbrojtjen e Mjedisit, të cilat i mundësuan parashtruesit të kërkesës të investojë përmes ndërtimit të infrastrukturës për hidrocentrale, për qëllime të kryerjes së aktivitetit përkatës afarist të prodhimit të energjisë nga burimet e ripërtëritshme.
Sipas Kushtetueses, tre qytetarë të Republikës së Kosovës kontestuan ligjshmërinë e këtyre vendimeve përmes padive të parashtruara në Gjykatën Themelore në Prishtinë, duke propozuar gjithashtu shtyrjen e ekzekutimit të vendimeve të lartcekura deri në zgjidhjen meritore të rastit në konflikt administrativ.
Andaj, çështja ndërlidhet me shtyrjen e ekzekutimit të vendimeve të kontestuara, përkatësisht procedurat që ndërlidhen me vendosjen e masës së sigurisë/masës së përkohshme, që i është nënshtruar vendosjes dhe rivendosjes në gjykatat e rregullta, duke përfshirë nga dy herë në Themelore, atë të Apelit dhe Supreme.
“Më saktësisht (i) Gjykata Themelore, fillimisht miratoi, si të bazuar, propozimin e palëve paditëse dhe mori vendim për shtyrjen e ekzekutimit të vendimeve të Ministrisë së Ekonomisë dhe Ambientit dhe Zyrës së Rregullatorit të Energjisë, përkatësisht lejeve ujore dhe mjedisore, derisa Gjykata Themelore të vendosë me vendim përfundimtar për meritat e rastit; (ii) pas ankesave përkatëse, përkatësisht atë të parashtruesit të kërkesës, Zyrës së Rregullatorit për Energji dhe Ministrisë së Ekonomisë dhe Ambientit, Gjykata e Apelit, anuloi vendimin e Gjykatës Themelore, duke e kthyer lëndën në rivendosje; (iii) në procedurë të përsëritur, Gjykata Themelore sërish vendosi masën e sigurisë/përkohshme, duke pezulluar zbatimin e vendimeve të kontestuara”, thuhet në njoftim.
Ndërsa, thuhet se Gjykata e Apelit duke vepruar sipas ankesave përkatëse, ndryshoi vendimin e shkallës së parë, përkatësisht atë të Gjykatës Themelore, duke refuzuar propozimin e palëve paditëse që të shtyhet ekzekutimi i vendimeve të Ministrisë përgjegjëse për Ambientin.
Më tej, thuhet se Supremja duke vendosur lidhur me kërkesën për shqyrtim të jashtëzakonshëm të vendimit gjyqësor të palëve paditëse, e miratoi kërkesën e tyre si të bazuar, duke vërtetuar vendimin e shkallës së parë, përkatësisht duke lënë në fuqi masën e sigurisë/përkohshme.
“Ky vendim i Gjykatës Supreme, u kontestua në Gjykatën Kushtetuese, duke pretenduar, ndër tjerash, shkelje të nenit 31 [E Drejta për Gjykim të Drejtë dhe të Paanshëm] të Kushtetutës në lidhje me nenin 6 (E drejta për një proces të rregullt) të Konventës Evropiane për të Drejtat e Njeriut dhe nenin 46 [Mbrojtja e Pronës] të Kushtetutës në lidhje me nenin 1 të Protokollit nr.1 të Konventës Evropiane për të Drejtat e Njeriut, në esencë, si rezultat i shkeljes të së drejtës në vendim të arsyetuar gjyqësor, zbatim arbitrar të ligjit dhe shkelje të të drejtës në pronë”, thuhet më tej.
Por, përmes aktgjykimit KI202/21, me parashtrues të kërkesës “Kelkos Energy” sh.p.k., të publikuar më 15 nëntor 2022, Gjykata Kushtetuese kishte vendosur që aktgjykimi i kontestuar i Supremes, është nxjerrë në kundërshtim me nenin 31 [E Drejta për Gjykim të Drejtë dhe të Paanshëm] të Kushtetutës në lidhje me nenin 6 (E drejta për një proces të rregullt) të Konventës Evropiane për të Drejtat e Njeriut, në esencë, si rezultat i shkeljes së të drejtës në vendim të arsyetuar gjyqësor.
Gjykata Kushtetuese, po ashtu ka lënë në fuqi, vendimin e Gjykatës së Apelit mbi të cilin, ishte lejuar zbatimi i vendimeve të kontestuara të Ministrisë së Ekonomisë dhe Ambientit dhe Zyrës së Rregullatorit të Energjisë dhe urdhëroi Gjykatën Supreme që ta njoftojë Gjykatën për masat e ndërmarra në zbatim të aktgjykimit.
Kurse, pas vendimmarrjes së Kushtetueses, theksohet se Gjykata Supreme, nxori një vendim të ri, përmes të cilit përsëriti të gjeturat e vendimit të saj paraprak, i cili ishte shpallur në kundërshtim me Kushtetutën sipas aktgjykimit të Kushtetueses.
“Të njëjtin vendim të Gjykatës Supreme parashtruesi i kërkesës sërish e kontestoi para Gjykatës Kushtetuese, duke pretenduar se i janë shkelur të drejtat dhe liritë themelore të garantuara me nenet 31 [E Drejta për Gjykim të Drejtë dhe të Paanshëm] dhe 46 [Mbrojtja e Pronës] të Kushtetutës në lidhje me nenin 6 (E drejta për një proces të rregullt) dhe nenin 1 të Protokollit nr.1 (Mbrojtja e pronës) të Konventës Evropiane për të Drejtat e Njeriut, si rezultat i mungesës së vendimit të arsyetuar gjyqësor dhe interpretimit të gabuar të ligjit, në kundërshtim me garancitë procedurale të përcaktuara me nenin 31 [E Drejta për Gjykim të Drejtë dhe të Paanshëm] të Kushtetutës dhe me nenin 6 (E drejta për një proces të rregullt) të Konventës Evropiane për të Drejtat e Njeriut”, thuhet më tej.
Kushtetuesja konstatoi që përtej përshkrimit të dispozitave ligjore, Gjykata Supreme as në vendimin e saj të ri nuk kishte dhënë arsyetim të mjaftueshëm përkitazi me kriteret që duhet të plotësohen për të vendosur për pezullimin e vendimeve, përkatësisht vendosjen e masave të sigurisë/të përkohshme./Media Ndërtimi