Featured
Rreth agjendës arkitekturore të Presidentit
Shkruan: Arbër Sadiki (rreth propozimit të Presidentit Hashim Thaçi për Ndërtimin e Kompleksit Rezidencial të institucioneve shtetërore; Ndërtimin e Muzeut të Pavarësisë dhe Ndërtimin e Obeliskut të Lirisë)
Fillimisht, është për të ardhur mirë që arkitektura vihet në axhendën e kreut të shtetit. Kompleksi i administratës shtetërore, Muzeu i Pavarsisë dhe Obelisku i Lirisë, që të tria janë tema me interes për gjithësecilin.
Ndërtimi i një komleksi administrativ ku do të ishin të grumbulluara institucionet shtetërore, në esencë është i nevojshëm, por mbi të gjitha për arsye të ofrimit të cilësisë të shërbimeve ndaj qytetarëve dhe në asnjë mënyrë për qëllim “prezantimin real të zhvillimit të Kosovës”, siç thotë presidenti. Fundja, i kujtoj presidentit, se ndër arkitektë gjerësisht është i pranuar përkufizimi se “vet arkitektura e një vendi është treguesi më i mirë i zhvillimit të gjithmbarshëm të një shoqërie”.
Në këtë drejtim “Kompleksi rezidencial i institucioneve shtetërore”, edhe po të shkëlqej, nuk do të ndryshojë aspak cilësinë e gjithmbarshme hapësinore në Kosovë, e që është thelbi i ekzistencës së arkitekturës. Një shembull fare i thjeshtë: “Palatul Parlamentului” (340.000 m2, objekti më i madh administrativ në Europë) i Çaushevskit, apsolutisht nuk përmirësoi jetën e rumunëve, biles bëri të kundërtën.
Arkitekura e objekteve shtetërore të Republikës së Kosovës duhet të jetë në përputhshmëri me GDP-në e saj. Të giitha investimet jashtë kësaj logjike do të prodhonin kuaziarkitekturë të tipit të sistemeve diktatoriale që askujt asnjë të mirë nuk i kanë sjellë.
Kosova sot ka nevojë për një arkitekurë publike që gjenerohet nga poshtë-sipër. Pra, vie si nevojë e qytetarëve, artikulohet prej profesionistëve dhe mbështetet prej politikës.
Propozimi me nxitim i presidentit për “përfaqësim dinjitoz shtetëror përmes arkitekturës”, nxjerr në shesh edhe një realitet të dhimshëm në fushën e arkitekturës. Është tregues se me qindra miliona eurot që harxhuam gati për 20 vite për ndërtimin e objekteve tona publike, ne nuk kemi arritur që me asnjërin të përfaqësojmë asgjë në arkitekturë.
Dy temat tjera, ajo e Muzeut dhe e Obeliskut, janë tema jo më pak të rëndësishme se e para. Nuk ka dyshim që sakrifica sublime e të gjitha përpjekjeve qindravjeçare për liri, duhet të nderohet edhe përmes muzeve dhe memorialeve. Çështja është se si këto memoriale do të manifesonin më së miri sakrificën dhe idealin e tyre. Fatkeqësisht, shembujt e deritanishëm, sidomos ata që i kushtohen të tanëve në luftën e fundit, nuk e bëjnë një gjë të tillë. Sot sheshet dhe hapësirat publike të qyteteve tona dominohen nga: pistoleta, bomba dore, pushkë gjysmëautomatike, automatike, kallash, minahedhës, gjysëmmitraloz e mitraloz të kalibrave të ndryshëm, por asgjëkundi asnjë shenjë nga ideali i të rënëve, e që është liria.
Memorialet i dedikohen idealeve e jo mjeteve me të cilët arrihet një ideal. Këtu krijohet përshtypja, se grupacioneve të caktuara pas luftës për interesa të ngushta ditore, më shumë u ka interesuar t’i imponojnë qytetarëve se cilat mjete (në këtë rast arma) na sollën lirinë dhë në këtë mënyrë të bëhen “pronarë të lirisë”, se sa vërtet t’i dedikohet diçka idealit sublim të të rënëve.
Përndryshe, personalisht mendoj, se jo vetëm Prishtinës por gjithë Kosovës, i mungon një muze dhe një memorial serioz i cili do të manifestonte dinjitetshëm idealin universal të të rënëve në luftë.
-
Infrastrukturë3 days ago
Komuna e Prishtinës hap tender 6 milionë euro për ndërtimin e nënkalimit në rrugë “Agim Ramadani”
-
Infrastrukturë3 days ago
AVONET: Gjykata Supreme me vendim skandaloz po i shërben ‘mafisë së betonit’
-
Infrastrukturë13 hours ago
Kontraktori kinez i tuneleve pretendon rekord të ri në drejtimin e tunelit të autostradës së Gjeorgjisë
-
Infrastrukturë14 hours ago
Hap dyert ‘Zenova Home’, partneri juaj për mobilimin e shtëpisë
-
Aktuale14 hours ago
Mbahet “Konferenca Studentore Ndërkombëtare e Inxhinierisë së Ndërtimit” (ISCCE 2024)
-
Infrastrukturë3 days ago
“Super Kanalizim” i Londrës përfundon ndërtimin e nëntokës
-
Aktuale3 days ago
’53 milionëshi’ – Pse Gjykata e Prishtinës vendosi që kompensimi të zgjidhet në kontest juridiko-civil
-
Infrastrukturë2 days ago
Pas pesë javësh skadon licenca e Terminalit Doganor në Ferizaj