Connect with us

Infrastrukturë

Modeli i Barcelonës: Hapësira publike si sinonim për përshtatjen urbane

Published

on

Qytetet si Barcelona kanë pothuajse 75% të tokës të shtruar dhe të papërshkueshme nga uji. Pa dyshim, është një teprim për t’u kthyer në një kohë emergjence klimatike, ku duhet të rilidhemi me natyrën. Oriol Bohigas [1] na tha se urbanizimi i mirë kishte shtruar sheshet e qyteteve mesdhetare dhe se askush nuk donte të jetonte në një gropë balte. Jam i sigurt që kishte të drejtë. Gjithashtu, ai na mësoi se gjelbërimi dhe për rrjedhojë toka natyrore duhej të kishte dimension dhe veçanërisht pozicion urban. Sheshet janë sheshe dhe parqet janë parqe, dhe çdo hapësirë ka një lloj projekti. Sot, konceptet ngatërrohen shumë shpesh gjatë urbanizimit të vendeve publike dhe për rrjedhojë, gjejmë projekte që turbullojnë modelin.

Vështirë se do të kemi mundësinë të ndërtojmë sërish parqe të reja të mëdha në qytete të konsoliduara, por do të përcaktojmë edhe një herë cilësinë urbane duke përshtatur qytetin e ndërtuar. Janet Sadik-Khan [2] pohon se transformimi i qyteteve do të vijë nga transformimi i rrugëve të tyre, jo nga teknologjia e re. Ajo nuk e ka gabim, por nuk e kupton të gjithë qytetin dhe diversitetin e tij. Në fakt, transformimi i qyteteve do të vijë nga transformimi i vendeve publike në shkallë të vogël, afërsia e tyre me banesat dhe krijimi i rrjeteve urbane.

Barcelona ka vite që projekton dhe rikuperon hapësirat publike, duke i shndërruar ato në vende të reja të afërsisë urbane me karakter të rëndësishëm demokratik. I ashtuquajturi “modeli i Barcelonës” është një mënyrë për të rinovuar qytetin nga publiku, nga rruga. Është një model i suksesshëm që ka nevojë për vazhdimësi dhe diversitet.

Modeli urban i Barcelonës është riinterpretuar që nga vitet 80 të shekullit të kaluar e deri më sot. Pika e nisjes ka qenë gjithmonë rinovimi i vendit publik dhe ripërcaktimi i tij si një hapësirë takimi. Nga veprimet e para të urgjencës urbane, kur qendra u pastrua dhe periferia u monumentalizua, kaluam në një sistem të gjerë të akupunkturës urbane të përhapur në të gjithë qytetin. Më vonë, një koncept themelor u përcaktua duke thënë se rrugët nuk janë rrugë që, kur përshtaten, janë ende të vlefshme. Në të vërtetë, në Barcelonën e sotme ne realizojmë projekte në të cilat hapësira e dedikuar për automjetet private është e kufizuar, preferenca u jepet njerëzve dhe hapësira për zbatimin e natyrës rritet.

Barcelona ka standarde të mira të gjelbërta metropolitane. Rreth 18 m2 gjelbërim për banor, po të përfshijmë sipërfaqen pyjore të malit Collserola, ndërsa gjelbërimi urban është rreth 7.5 m2/banor. OBSH rekomandon nga 7 deri në 10 m2 për banor. Problemi i qytetit qëndron në shpërndarjen e pabarabartë të këtyre standardeve në lagjet e tij. Në zonat më të konsoliduara dhe historike, përqindja e gjelbërimit nuk arrin 2 m2/banor. Është e rëndësishme të mos ngatërrohet hapësira publike me sipërfaqet e gjelbra. Këto të dhëna tregojnë se duhet bërë një përpjekje për natyralizimin e qytetit, në një kohë emergjence klimatike.

Që nga vitet ’90, janë realizuar projekte që rikthen idenë origjinale të Ildefons Cerdà [4] për të pasur hapësira urbane të gjelbra të natyrës shtëpiake në formën e kopshteve të vogla që favorizojnë një afërsi prej rreth 200 metrash rreth tyre. Sot pothuajse 80 tashmë janë projektuar dhe 40 të tjera do të projektohen në vitet në vijim.

Zhvillimi urban i qytetit ka dendësuar oborret e brendshme të bllokut me ndërtesa ose i ka privatizuar ato. Në fund të shekullit të kaluar, ne gjetëm 3 situata: oborr me pajisje të gjelbërta dhe publike, oborr me kopshte private, oborr të ndërtuar me industri apo parkingje. Puna e Këshillit Bashkiak të Barcelonës është pothuajse kirurgjikale pasi ata zbulojnë situatën e çdo blloku të brendshëm, propozojnë një plan të vogël urban dhe projektojnë rimëkëmbjen e vendit si një kopsht publik. Është punë e shtrenjtë, e ngadaltë, por shoqërore shumë fitimprurëse dhe një shembull i rëndësishëm i aftësisë për të përmirësuar kushtet e qytetit dhe për t’i përshtatur ato me situatën aktuale.

Në këto raste, mund të flasim për akupunkturë urbane dhe natyralizim urban, duke u thelluar në idenë e një qyteti të afërt. Këto janë projekte të shumëllojshme të hapësirës publike që mund të shoqërohen nga objekte publike dhe që gjenerojnë qendra të vogla urbane. Ky lloj veprimi thyhet me idenë se është e vështirë të rigjenerohet qyteti, është gjithmonë i mundur nëse kemi parasysh karakteristikat e tij dhe përfitojmë nga vlerat dhe trashëgimia e tij. Mikro kopshtet përfaqësojnë një vështrim aktiv drejt së ardhmes, një mundësi unike që duhet shfrytëzuar dhe që mund të shtrihet në pjesën tjetër të qytetit përmes programeve të veprimit që favorizojnë gjelbërimin publik dhe urban.

Infrastrukturë

Filloi instalimi i njehsorëve smart në pjesën veriore të Kosovës

Published

on

Kontraktori i KEDS-it, Elektrosever, ka filluar vendosjen e njehsorëve smart (të mençur) në pjesën veriore të vendit. Këta njehsorë, që janë fjala e fundit e teknologjisë, do të rregullojnë tutje distribuimin dhe furnizimin me energji elektrike për konsumatorët kosovarë të asaj pjese.

“Në procesin që ka filluar sot do të vendosen gjithsej 5 mijë njehsorë smart me fokus te konsumatorët që kërkojnë lidhje të reja dhe tek ata që nuk kanë njehsorë. Operimi me njehsorët smart është treguar tejet efikas dhe ka avancuar në mënyrë të vazhdueshme shërbimet dhe sigurinë e shpërndarjes dhe furnizimin me energji elektrike për konsumatorët. Rrjedhimisht, avantazhet dhe mundësitë që ofrojnë këta njehsorë janë të shumta”, njofton zyra për informim e kësaj kompanie.

KEDS-i njofton se deri tash ka vendosur mbi 100 mijë njehsorë të tillë anekënd territorit të vendit.

Ky shërbim është pjesë e sistematizimit edhe të konsumatorëve në veri të vendit dhe paraqet një hap të madh përpara për funksionimin në mënyrë të plotë dhe gjithëpërfshirës për tërë rrjetin distributiv të Kosovës.

KEDS, thotë se integrimi elektroenergjetik i pjesës veriore të vendit filloi në pjesën e parë të dhjetorit të vitit të kaluar kur KEDS kishte nënshkruar kontratën me Elektroseverin me qëllim normalizimin e shpërndarjes dhe furnizimit me energji elektrike në komunat Zubin Potok, Leposaviq, Zveçan dhe Mitrovicë Veriore.

“Kjo kontratë përkon me ligjin e Kosovës dhe kornizën rregullative, në përputhje me Marrëveshjet në lidhje me Energjinë të datës 8 shtator 2013 (“Marrëveshjet e Energjisë 2013”) dhe Konkluzionet e Lehtësuesit të BE-së për zbatimin e Marrëveshjes së Energjisë të vitit 2013, të datës 25 gusht 2015 (“ Marrëveshjet për Energjinë të vitit 2015”), si dhe Udhërrëfyesin për Zbatimin e Marrëveshjeve Energjetike të 21 qershorit 2022”, thuhet në njoftimin e KEDS-it./Media Ndërtimi

Continue Reading

Infrastrukturë

Fillojnë punimet për ndërtimin e rrugës së re në Skenderaj

Published

on

Kanë filluar punimet për ndërtimin e rrugës së re, që lidh rrugën “17 Shkurti” me “Sala e Hamit Jasharin” në Skenderaj.

Lajmin për këtë e ka bërë të ditur kryetari i komunës së Skenderajt, Fadil Nura, i cili ka thënë se kjo rrugë është duke u ndërtuar me gjithë infrastrukturën e nevojshme përcjellëse, sipas planit urbanistik dhe Hartës Zonale.

“Krijon infrastrukturë të re për banorët e ndërtesave në rrugën “17 Shkurti”, diçka që u ka munguar.”, ka shkruar Nura./Media Ndërtimi

Continue Reading

Infrastrukturë

Prezantohet printeri 3D më i madh në botë që mund të ndërtojë një shtëpi të vogël në vetëm 80 orë

Published

on

Universiteti i Maine ka thyer rekordin e tij botëror duke krijuar printerin më të madh polimer 3D.

Në vitin 2019, ata lëshuan printerin e parë 3D rekord që ndërtoi një shtëpi prej 55 metrash katrorë të bërë nga materiale të riciklueshme.

Por shteti i Maine ka nevojë për 80,000 shtëpi të tjera gjatë gjashtë viteve të ardhshme me mungesë të fuqis punëtore për ta realizuar atë.

Andaj, ata kanë sjellë Printerin 3D më të madh dhe më të mirë “Factory of the Future 1.0 (FoF 1.0)” për të ndihmuar paraardhësin e tij të arrijë këtë qëllim – me një kohë shumë më të shpejtë, përcjell Telegrafi.

FoF 1.0 printon katër herë më shpejt, që do të thotë se mund të printojë një shtëpi në rreth 80 orë.

Sipas autoriteteve, qëllimi nuk ishte ndërtimi i një shtëpie të lirë, por ndërtimi i një shtëpie në të cilën njerëzit donin të jetonin.

Të pranishëm në zbulimin zyrtar të FoF 1.0 ishin përfaqësues nga Departamenti Amerikan i Mbrojtjes, nga Energjia, Autoriteti Shtetëror i Strehimit të Maine, si dhe palë të tjera të interesuara që planifikojnë të përdorin këtë printer 3D./Media Ndërtimi

Continue Reading

Trending