Tetë vjet pas nënshkrimit të kontratës është duke u finalizuar seksioni fillestar i një autostrade kontroverse në Mal të Zi, ndonëse vazhdon të ketë pyetje të vazhdueshme për të ardhmen e projektit.
Autostrada është paguar pas marrjes së një kredie nga Kina në vlerë të 1 miliard eurove.
Edhe pse dikur ky projekt është konsideruar historik, për shkak të përfshirjes në Iniciativën kineze Brezi dhe Rruga, autostrada shumë shpejt është kthyer në një përmbledhje të punimeve të dobëta kineze, praktikave të rrezikshme të huadhënies dhe shqetësimeve për korrupsion endemik të nivelit lokal.
Mali i Zi ka marrë hua 1 miliard euro nga një bankë kineze më 2014, për të financuar pjesën e parë të autostradës 163-kilometërshe, për të lidhur qytetin e Barit me Serbinë fqinje, raporton Radio Evropa e Lirë.
Për autostradën është thënë se do të rrisë aktivitetin ekonomik, mirëpo Podgorica është zhytur në borxhe ndaj Kinës, që përbëjnë më shumë se një të tretën e buxhetit vjetor qeveritar.
Këtij kapitulli duket se po i vjen fundi, pasi kryeministri i ri i Malit të Zi, Dritan Abazoviq, ka bërë të ditur në muajin maj se seksioni i parë i autostradës – prej 41 kilometrave – do të hapet këtë verë.
Pavarësisht dështimit të disa studimeve të fizibilitetit, projekti është nënshkruar nga Qeveria e ish-kryeministrit, Millo Gjukanoviq, i cili ka marrë kredinë kineze për të financuar autostradën.
Teksa shtohen vonesat, ashtu sikurse borxhi, projekti inxhinierik e ka gjetur veten në zemër të debatit për ndikimin kinez në Evropë, pasi Podgorica ka ngritur shqetësimet e para më 2021 se nuk do të mund të bëjë pagesat për kompaninë kineze.
Ky shtet i vogël i Ballkanit me vetëm 620,000 banorë, më pas ka arritur marrëveshje me një bankë franceze dhe dy amerikane për të ristrukturuar huanë kineze prej 1 miliard dollarësh, dhe prej atëherë e ka kryer pagesën e parë.
Autostrada, e cila sipas një studimi mund të bëhet rruga më e shtrenjtë në botë, me një çmim prej 23.8 milionë dollarëve për një kilometër, është komentuar edhe për kualitetin, pasi ish-kryeministri malazez, Zdravko Krivokapiq, e ka vizituar vendin ku po kryhen punimet në dhjetor të vitit 2021 dhe e ka kritikuar situatën që ka parë aty.
Krivokapiq është rrëzuar nga pushteti përmes një vote mosbesimi në fund të shkurtit të këtij viti dhe është zëvendësuar në muajin prill nga Abazoviq, i cili ka qenë kritik i autostradës dhe ndër të parët që ka lëshuar alarmin për hua, në një udhëtim të realizuar në mars të vitit 2021 në Bruksel./Media Ndërtimi.