Connect with us

Debat

“Arkitektura komuniste shqiptaro-kineze”, debatohet të mërkurën në Tiranë

Published

on

Ditën e mërkurë, dt. 15.03.2023, ora 16:00, rikthehet cikli i seminareve mbi projektet arkivuese në lëmin kulturor shqiptar dhe praktikat arkivore në institucionet artistike shqiptare gjatë tridhjetë viteve të fundit. Cikli i seminareve mbi marrëdhëniet mes arkivit, artit post-socialist dhe kulturës

bashkëkohore organizohet nga Departamenti i Studimit të Artit në Institutin e Antropologjisë Kulturore dhe Studimit të Artit (IAKSA).

Të ftuarit e parë për vitin 2023 janë Vincent W.J. van Gerven Oei dhe Ylber Marku, të cilët do të flasin mbi projektin e tyre të përbashkët “Arkitektura komuniste shqiptaro-kineze”, realizuar në bashkëpunim me fotografin Marco Mazzi më 2015.

Arkivi fotografik i këtij projekti, i cili konsiston në më shumë se katër mijë imazhe digjitale, është pjesë e fondit të Qendrës së Dokumentacionit Artistik që prej vitit 2021.

Më poshtë gjeni një përshkrim të shkurtër të projektit “Arkitektura komuniste shqiptaro-kineze”:

“Përgjatë viteve 1960 e deri në prishjen e aleancës me Kinën më 1978, Shqipëria ishte fortesa e vetme e maoizmit në Evropë dhe vëllazëria shqiptaro-kineze kremtohej në të dyja vendet me

parulla, ekspozita dhe shkëmbime kulturore. Kinemaja shqiptare ishte gjerësisht e njohur në Kinë, duke qenë e vetmja filmografi e huaj që u lejua të shfaqej gjatë Revolucionit Kulturor

Kinez. Megjithatë, për Shqipërinë aleanca me Kinën pati një rëndësi akoma më të madhe ekonomike. Burimet e konsiderueshme që Kina vuri në dispozicion të shtetit shqiptar mbështetën dhe nxitën përpjekjet e tij për industrializim, nëpërmjet realizimit të projekteve të shumta industriale dhe infrastrukturore. Kjo bëri që industria të shndërrohej në mishërimin e zhvillimit

socialist si dhe në një mjet të rëndësishëm mobilizimi social. Zhvillimi industrial u shndërrua, gjithashtu, në një ndër stimujt kryesorë të zhvillimit urban në Shqipëri. Ndërtimi i qyteteve të reja përreth projekteve industriale kontribuoi në arritjen e qëllimit politik të transformimit të një vendi kryesisht rural në një shoqëri urbane të klasës punëtore.

Megjithatë, pas ndarjes shqiptaro-kineze dhe largimit të ekspertëve kinezë më 1978, shumë projekte mbetën të papërfunduara. Fundi i sistemit komunist solli ndryshime rrënjësore që çuan

në shpërbërjen përfundimtare të të gjitha projekteve industriale të ndërtuara sipas planifikimit qendror. Rrjedhimisht, edhe zonat urbane që ishin ngritur përreth këtyre projekteve pësuan ndryshime të thella që shpesh çuan në shpopullimin e tyre ose zbrazjen nga banorët vendas. Sot, rrënojat e këtyre enteve industriale përbëjnë një dëshmi të atij që dikur ishte progresi socialist.

Qëllimi i projektit ‘Arkitektura komuniste shqiptaro-kineza’ ishte krijimi i një arkivi digjital të kësaj trashëgimie.”

Takimi zhvillohet ditën e mërkurë, dt. 15 mars 2023, në sallën “Rrok Zojzi” pranë Institutit të Antropologjisë Kulturore dhe Studimit të Artit në Tiranë./Media Ndërtimi.

Debat

Avantazhet e kuzhinave të mbyllura

Published

on

Një program nevojash i paraprin çdo projekti. Në disa tipologji, aktivitete specifike janë të lidhura në thelb me to. Një dhomë takimesh në një zyrë korporate, një koleksion në një muze dhe dhoma gjumi në një rezidencë: kjo e fundit ka një program relativisht të mirëpërcaktuar të nevojave bazë: dhomat e gjumit, dhomën e ndenjes, banjot dhe kuzhinën. Madhësia dhe rregullimi i këtyre elementeve në hapësirë ​​varet nga faktorë të ndryshëm, por një shtëpi zakonisht përfshin disa kombinime të këtyre komponentëve thelbësorë.

Në rastin e kuzhinave, ato jo gjithmonë janë integruar në shtëpi. Pavarësisht se është e nevojshme për përgatitjen e ushqimit, historia e kuzhinës pasqyron një luhatje midis distancimit dhe bashkimit të akteve të gatimit dhe ngrënies. Aktualisht, hapësirat kompakte ose privilegjet e një grupi të caktuar shoqëror theksojnë integrimin e kuzhinës me zonat sociale të banesave. Megjithatë, shumë prona ende i përmbahen paraqitjeve më konvencionale që izolojnë kuzhinën nga hapësirat e tjera.

Edhe pse është një nga reflektimet e trashëgimisë sonë të skllavërisë dhe segregacionit, që përjetëson idenë se përgatitja e ushqimit është më pak fisnike se vetë vakti, një kuzhinë “e mbyllur” nuk është në thelb negative. Arkitektura duhet të kujdeset për nevojat e banorëve të saj, duke nënkuptuar se stili i jetesës së banorëve ndikon në përdorimin e hapësirës dhe integrimin ose ndarjen e kuzhinës.

Qoftë për shkak të një preference për të mbajtur aromat, zhurmat ose spërkatjet larg hapësirave të tjera ose një situatë ndërtimi që tregon se një kuzhinë e ndarë është një zgjidhje optimale, kjo nuk do të thotë që ajo duhet të shpërfillet ose të konsiderohet inferiore. Edhe nëse nuk është menjëherë e dukshme, ajo meriton të njëjtën vëmendje si një hapësirë ​​e caktuar shoqërore – emri sugjeron një hierarki që zvogëlon rëndësinë e saj.

Në realitet, kuzhina është një element hapësinor si çdo tjetër dhe kërkon të njëjtin (ose edhe më shumë) kujdes ergonomik, i cili përfshin lartësi të përshtatshme, hapësirë ​​bujare qarkullimi dhe elementë që plotësojnë nevojat e banorëve të saj./Media Ndërtimi

Continue Reading

Debat

Komuna e Prishtinës organizon debat për përcaktimin e procedurave për dhënien me qira të pronës

Published

on

Komuna e Prishtuinës ka njoftuar se do të organizojë një konsultim publik për Rregulloren ku përcaktohen  procedurat dhe format për dhënien në shfrytëzim të pronës së paluajtshme të komunës për periudhën më pak se një (1) vit.

Dokumenti do të jetë publik deri më datë 15 korrik 2023, ndërsa takimi me qytetarë, me biznese, Shoqëri Civile dhe anëtarë të Kuvendit mbahet më 21 Qershor 2023, ora 15:00, në Sallën e Kuvendit Komunal dhe në kanalin e komunës në Youtube./Media Ndërtimi

Continue Reading

Debat

Mbahet mbledhja e dytë e Kolegjiumit të Planifikimit Hapësinor të AKK-së për vitin 2023

Published

on

Asociacioni i Komunave të Kosovës, i mbështetur nga UN-Habitat Kosova në kuadër të Programit për Zhvillim Gjithëpërfshirës, ka organizuar sot takimin e dytë të Kolegjiumit të AKK-së për Planifikim Hapësinor.

Kjo ngjarje u fokusua në adresimin e një game të gjerë të çështjeve kritike lidhur me proceset e planifikimit urban dhe hapësinor në Kosovë. Gjatë takimit, Ministria e Mjedisit, Planifikimit Hapësinor dhe Infrastrukturës ndanë vlerësimin e tyre preliminar të Ligjit për Ndërtim, i cili nxiti një diskutim në mes komunave lidhur me pritjet e tyre dhe ndryshimet e mundshme të ligjit.

Gjatë prezantimeve dhe diskutimeve interaktive u diskutuan të arriturat dhe risitë e Agjencisë Kadastrale të Kosovës, gjatë të cilave u ngritën çështje që do të ndihmojnë drejtoritë e urbanizmit në zhvillimin e koordinimit të mëtutjeshëm horizontal dhe vertikal.

Diskutimet theksuan gjithashtu rëndësinë shtesë të nxitjes së një qasjeje bashkëpunuese ndërmjet pushtetit qendror dhe atij lokal, duke theksuar nevojën për integrim. Për më tepër, përfaqësuesit e UN-Habitat Kosova prezantuan gjetje të hollësishme rreth sfidave të përfshira në zbatimin e Ligjit për Ndërtim në Kosovë.

Programi i Zhvillimit Gjithëpërfshirës zbatohet nga UN-Habitat Kosova dhe financohet nga Qeveria e Suedisë./Media Ndërtimi

Continue Reading

Trending