Connect with us

Aktuale

Sektori privat nuk po arrin të ndjek trendin e rritjes së pagave

Published

on

Hendeku mes pagës mesatare në sektorin publik dhe atij privat vazhdon të jetë i lartë. Derisa, paga mesatare në sektorin publik arrin në mbi 500 euro, në sektorin privat kjo pagë mesatare është nën 350 euro.

Sektori privat ndër vite nuk ka arritur të ndjek trendin e rritjes së pagave, siç ka ndodhur në sektorin publik. Sipas të dhënave të Agjencisë së Statistikave të Kosovës, në vitin 2012, paga neto mesatare në sektorin publik ka qenë 384 euro, derisa sipas të dhënave të fundit kjo pagë ka arritur në mbi 500 euro.

Ndërkaq, në sektorin privat, paga neto mesatare në vitin 2012 ka qenë 333 euro, derisa sipas të dhënave të fundit kjo pagë nuk arrin më shumë se 350 euro.

Përfaqësues të punëtorëve në sektorin privat thonë se punëtorët në këtë sektor ndonëse punojnë më shumë sesa punëtorët në sektorin publik, vazhdojnë të paguhen më pak.

Jusuf Azemi, kryetar i Sindikatës së Pavarur të Sektorit Privat, që funksionon në kuadër të Bashkimit të Sindikatave të Pavarura të Kosovës, në një bisedë për Radion Evropa e Lirë, flet për një gjendje jo të mirë të të punësuarve në sektorin privat.

“Gjendja e sektorit privat në Kosovë nuk është e duhur edhe në nivelin e pagave. Kjo ka ndodhur për shkak të mosveprimit institucional. Punëtorët e sektori privat kanë mbetur në ndërgjegjen e kompanive ku ata punojnë. Ka disa pronarë të kompanive private që respektojnë ligje, por ka disa të tjerë që nuk respektojnë asnjë ligj dhe punëtorët nuk trajtohen mirë”, thotë Azemi.

Azemi thotë se në sektorin privat paga minimale do të duhej të jetë 35, aq sa është paga mesatare.

“Është një kërkesë e jona që ua kemi bërë vite më parë të gjitha institucioneve të Kosovës që paga minimale në sektorin privat të jetë 350 euro, por deri më tani nuk është arritur asgjë. Tani ne kemi biseduar me kryeministrin e Kosovës, Albin Kurti dhe jemi dakorduar që paga minimale të jetë 350 euro”, thotë Azemi.

Paga minimale në Kosovë, që nga viti 2011, nuk ka pasur ndryshime dhe vazhdon të jetë 130 euro për të punësuarit e moshës nën 35 vjeç dhe 170 euro për të punësuarit e moshës mbi 35 vjeç.

Kryeministri i Kosovës Albin Kurti këtë mospërputhshmëri mes të ardhurave në sektorin publik dhe atë privat e ka quajtur të papranueshëm. Ai ka thënë duhet ndihmuar biznesin vendës, në mënyrën që të rritet punësimi dhe të rritet edhe paga mesatare në sektorin privat.

“Është absurde që paga mesatare në sektorin publik është mbi 500 euro me një rrite prej mbi 100 euro në pesë vjetët e fundit, ndërkohë që kjo rritje nuk është as 15 euro në sektorin privat ku ju e dini që pagat mesatare ngelen diku rreth 350 euro”, ka thënë Kurti.

Skënder Krasniqi nga Oda e Afarizmit të Kosovës, thotë për Radion Evropa e Lirë se paga në sektorin privat do të duhej të ishte shumë më e lartë se në atë publik, por që në Kosovë është e kundërta. Sipas tij, pagat në sektorin privat do të mund të shënojnë rritje ndër vite, nëse krijohen politika të mira fiskale.

“Arsyeja kryesore që pagat janë më të ulëta në sektorin privat është ambienti afarist jo i duhur në Kosovë. Ajo çka do të duhej të bëjë Qeveria e Kosovës në mënyrë që të rritet punësimi në Kosovë dhe bëhet ngritja e pagave, është të krijojë kushte dhe t’i heq barrierat që e ka vendosur biznesin në çdo hap të punës së tij”, thotë Krasniqi.

“Tatimi të paguhen në inkasim dhe jo në faturim, të hiqet pagesa e Tatimit mbi Vlerën e Shtuar në doganë dhe të vendoset në brendi. Prodhimi të ketë subvencionim, siç e ka çdo shtet. Në Kosovë më shumë favorizohen importuesit se sa prodhuesit, për këtë arsye edhe 90 për qind të produkteve importohen”, thotë Krasniqi.

Numri i të punësuarve në Kosovë, sipas të dhënave zyrtare është mbi 350 mijë. Nga ky numër, në sektorin publik janë të punësuar rreth 85 mijë, kurse, rreth 250 mijë qytetarë të tjerë llogaritet që punojnë në sektorin privat.

Sipas një ankete të Agjencisë së Statistikave të Kosovës, thuhet se të intervistuarit, që punojnë në sektorin publik, kanë raportuar orar më të shkurtër të punës se ata në sektorin privat.

Derisa në sektorin publik, zbatohet orari pesë ditë punë dhe dy vikende me gjithsejtë 40 orë punë, në sektorin privat është raportuar se të punësuarit punojnë me orar më të gjatë, krahasuar me të gjitha llojet e punësimit deri në rreth 47 orë në javë.

Aktuale

Deodorantë, shishe uji plastike…: Çfarë nuk duhet të lini në vetura në ditët e nxehta?

Published

on

Dielli dhe nxehtësia kanë një efekt shkatërrues në disa gjëra që përdorim dhe nuk është e mençur t’i lëmë në vetura.

Duket e arsyeshme të mbani një shishe me ujë në veturën tuaj gjatë një vale të nxehtë. Megjithatë, bisfenoli A dhe ftalat në plastikë, kimikate që veprojnë si lidhës dhe e bëjnë plastikën fleksibël, po shkaktojnë shqetësim tek ekspertët që studiojnë efektet e tyre në shëndetin e njeriut. Lënia e ujit në shishe plastike në një makinë të nxehtë mund të bëjë që këto substanca të lëshohen në ujë, shkruan The Sunday Times.

Nxehtësia e madhe në vetura mund të dëmtojë bateritë e të gjitha pajisjeve që i përdorin, që nga kompjuteri, celularët… Ka edhe shishe me krem kundër diellit, të cilat nuk duhet t’i lini në diell (një paradoks interesant, apo jo?) sepse në disa raste mund të shpërthejnë. Më pas janë të gjitha spërkatjet, nga deodoranti tek llaku i flokëve. Kur temperatura arrin rreth 48 gradë Celsius, presioni në rezervuar rritet mjaftueshëm për të shkaktuar një shpërthim, thonë ekspertët. Kornizat plastike të syzeve të diellit mund të shtrembërohen dhe zbardhen, dhe lentet mund të shtrembërohen.

Disa ilaçe, si antibiotikët, duhen mbajtur në frigorifer. Ilaçet në përgjithësi nuk e tolerojnë nxehtësinë dhe disa prej tyre do të bëhen të papërdorshme pas ekspozimit ndaj temperaturave jashtëzakonisht të larta. Nëse përdorni injeksione adrenaline, dobia e tyre zhduket në automjetet e nxehta. E cila, natyrisht, është çështje jete ose vdekjeje.

Buzëkuqi do të shkrihet në temperatura të larta.

Është dokumentuar se kanaçet e gazrave mund të shpërthejnë kur ekspozohen ndaj nxehtësisë ekstreme. Edhe lëngu i portokallit mund të shpërthejë nëse lihet në makinë për një kohë të gjatë, dhe kjo do të thotë një brendshme ngjitëse…

Lënia e çakmakut të disponueshëm në makina në ditët e nxehta nuk është një ide e zgjuar. Shpërthimi i tyre mund të shkaktojë dëme të mëdha dhe madje të thyejë xhamin e përparmë./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Themelohet Oda e Minierave të Kosovës

Published

on

Me ceremoni të mërkurën është bërë hapja e Odës së Minierave të Kosovës që u konsiderua një hap tejet i rëndësishëm për zhvillimin ekonomik, raporton Ekonomia Online.

Themeluesi, Mentor Demi, ka thënë se kjo ceremoni është një hap shumë i rëndësishëm në drejtim të zhvillimit të industrisë së minierave në Kosovë.

Alaudin Kodra, anëtar i Bordit në Odën e Minierave të Kosovës, ka thënë se gjeologjia e Kosovës, është e pasur dhe pikërisht kjo ka qenë një nga arsyet e fillimit të tij për punuar në Kosovë.

“Ligji minerar është ligj i mrekullueshëm i cilësisë së lartë për dallim nga. Pjesa perëndimore e Kosovës është një vazhdimësi e gjeologjisë së Shqipërisë. Kosovës i duhen kompani serioze, dua të iu urojë gjithë të mirat të keni suksese”, ka thënë nder tjera Kodra.

Zëvendësministri i Industrisë, Sipërmarrjes dhe Tregtisë, Mentor Arifaj, ka thënë se kontributi i madh për të ardhur deri te hapja e Odës është për tu vlerësuar.

“Do ta luajë një rol ndërmjet një katalizatori i akterëve të shumtë dhe investitorëve potencial qoftë vendor apo ndërkombëtarë. Oda do ta luajë një rol të rëndësishëm në kuptimin e avancimit duke përfshirë njësi të ndryshme në arenën ndërkombëtare në sektorin e minierave”, ka thënë ai.

Nurten Deva, Rektor i Universitetit Isa Boletini, ka thënë se zhvillimi i industrisë minerare ka një rol të rëndësishëm në zhvillimin ekonomik.

“E përgëzojë zotëri Demin për guximin që ka ndërmarrë një hap të tillë për themelimin e një odë nga privatët. Nuk e kanë pas mbështetjen e duhur për të arritur vizionin në planet e tyre strategjike”, ka thënë Deva. Andor Lips, Drejtori jo-ekzekutiv në Western Tethyan Resources, ka thënë se Osat kanë shumë të rëndësishme si një lloj urë lidhëse në mes të investitorëve të huaj dhe institucioneve shtetërore./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Gjykata e Apelit anulon vendimin për ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit në Vjosë

Published

on

Pas 10 vitesh nëpër procese gjyqsore, banorët e Mallakastrës fituan të parën betejë ligjore për çështjet mjedisore në vendin tonë. Gjykata Administrative e Apelit në Tiranë anuloi të mërkurën vendimin për ndërtimin e hidrocentralit Poçem në lumin Vjosa. Gjykata i dha të drejtë banorëve dhe organizatave mjedisore, duke konfirmuar aktvendimin e plotë të shkallës së parë dhe argumentet e tij në mbështetje të pretendimeve të paditësve.

Vendimi shënon fitoren përfundimtare të çështjes së parë mjedisore të trajtuar nga Gjykata në Shqipëri.

Beteja ligjore ka nisur në dhjetor të vitit 2016 nga EcoAlbania, EuroNatur dhe Riverwatch, së bashku me 38 banorë të fshatit Kutë në Mallakastër. Ata kundërshtuan ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit, duke pretenduar se “procedurat e ndjekura për dhënien e kontratës koncensionare si dhe procesi i konsultimeve me publikun, ishin zhvilluar në shkelje të legjislacionit shqiptar dhe të konventave ndërkombëtare”.

Banorët dhe organizatat fituan betejën e parë në maj të 2017, kur Gjykata Administrative e Shkallës së Parë vendosi në favor të tyre.

Palët e paditura janë Ministria e Mjedisit, Agjencia Kombëtare e Mjedisit, Avokati i Shtetit (në emër të Ministrisë së Energjisë) dhe shoqëria koncesionare (Kovlu Energy), të cilat apeluan vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Pas 8 vitesh Gjykata e Apelit ka vendosur të rrëzojë padinë e tyre dhe të lërë në fuqi vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Ndërkohë që vijonte kjo betje ligjore, banorë dhe organizata mjedisore si EcoAlbania nisën fushatën në mbrojtje të lumit Vjosa “Të shpëtojmë zemrën blu të Evropës”.

Pas një beteje të gjatë, në Mars 2023, lumi Vjosa dhe degët e tij Drino, Bënça, Shushica dhe Kardhiqi, u shpallën Park Kombëtar duke ofruar mbrojtje ligjore edhe nga 45 hidrocentralet e planifikura për t’u ndërtuar në gjithë basenin e Vjosës.

Drejtues i Eco Albania Olsi Nika në një reagim për mediat tha se “edhe pse ky vendim vjen në një tjetër realitet, pas shpalljes së Parkut Kombëtar të Vjosës, ne e konsiderojmë si një arritje për komunitetin, aktivistët dhe avokatët e angazhuar në mbrojtjen e lumit Vjosa, të cilët e kanë ndjekur këtë çështje me rigorozitet dhe vendosmëri”.

Hidrocentrali i Poçemit, ishte aktpadia e parë e një çështjeje mjedisore në Gjykatën Administrative në Shqipëri. Ajo i hapi rrugën shumë çështjeve të tjera mjedisore të ngritura nga organizatat dhe banorët për të kërkuar të drejtën për ruajtjen e pasurive natyrore të vendit.

Avokati i çështjes Vladimir Meçi tha se vendimi përfundimtar përbën një arritje në ndërtimin e praktikës gjyqësore administrative që lidhet me te drejtën mjedisore në Shqipëri.

“E gjithë ecuria e çështjes së kundërshtimit të ndërtimit të HEC-it të Poçemit në rrugë gjyqësore, është një model pioner për të gjithë ata që kanë qenë pjesë e tij, përfshirë Organizatat, komunitetin, ne avokatët por edhe vetë gjykatën”, tha Meçi./Mediqa Ndërtimi

Continue Reading

Trending