Connect with us

Infrastrukturë

Regjistrimi i dëmeve gjatë luftës: Sa reale mund të jenë ato?

Published

on

Regjistrimi i popullsisë, ekonomive familjare dhe banesave, i cili do të zhvillohet në Kosovë nga data 5 prill deri më 17 maj, do t’u mundësojë qytetarëve të deklarohen, mes tjerash, edhe për dëmet që u ka shkaktuar lufta gjatë viteve 1998/1999.

Në mesin e pyetësorëve, me të cilët do të shërbehet Agjencia e Statistikave të Kosovës gjatë procesit të regjistrimit, është edhe ai për dëmet nga lufta në ekonomitë familjare.

Të dhënat që do të mblidhen në këtë kontekst, do të shërbejnë vetëm si kornizë orientuese për institucionet e Kosovës, thotë ushtruesi i detyrës së drejtorit të ASK-së, Avni Kastrati.

Këto të dhëna, sipas tij, do t’u shërbejnë institucioneve të Kosovës për t’i identifikuar më lehtë rastet e krimeve dhe dëmeve të luftës.

Sa të sakta mund të jenë të dhënat për shkatërrimin e pronave?

Kastrati thekson se të dhënat që mund të mblidhen nga deklarimi i qytetarëve, mund të mos jenë reale, shkruan Radio Evropa e Lirë.

Por, sipas tij, ASK-ja nuk e ka për detyrë të verifikojë saktësinë e këtyre të dhënave.

Kjo detyrë, sipas tij, u takon komisioneve ose agjencive të tjera të Qeverisë së Kosovës.

“Komisioni pastaj del dhe i verifikon. Kanë punë… Do të marrë vite kjo, s’e besoj që e kanë lehtë”, thotë Kastrati.

Hetemi thotë, po ashtu, se autoritetet janë të vetëdijshme që mund të ketë deklarime të pasakta ose eventualisht të rrejshme nga qytetarët për shumat e caktuara që janë vendosur në pyetësor lidhur me pronën e shkatërruar.

Sipas tij, të dhënat për dëmet nga lufta, të deklaruara nga qytetarët, nuk do të konsiderohen me automatizëm si të mirëqena, për t’i futur në arkiv të institutit.

Ato, siç thotë ai, do t’i nënshtrohen një lloj procesi të hulumtimit për verifikim të saktësisë së tyre.

Këtë hulumtim, sipas tij, do ta bëjë instituti që ai drejton.

“Instituti nuk është institucion hetues, por institucion hulumtues. Nëse ka verifikim gjyqësor apo ligjor, atë mbase e bëjnë institucionet tjera, por jo ne. Ne i verifikojmë deri në atë masë sa na duhet për të vendosur se a mund t’i vendosim në arkivat tona dhe a mund t’i përdorim për qëllime të hulumtimit ose jo”, thotë Hetemi.

Muaj më parë, në prag të themelimit të Institutit për Hulumtimin e Krimeve të Kryera gjatë Luftës, kryeministri Kurti deklaroi se “Kosova ende nuk e di dëmin ekonomik, emocional dhe psikologjik që ia ka shkaktuar lufta e fundit”./Media Ndërtimi

Infrastrukturë

Shpërndahen licencat për gjeodetë

Published

on

Drejtori Ekzekutiv i Agjencisë Kadastrale të Kosovës Avni Ahmeti, ka shpërndarë licencat për gjeodetë dhe kompani gjeodete.

Kanditatët për licencim fillimisht kanë ndjekur trajnim nga stafi i AKK-së, e mandej i janë nënshtruar procesit të licencimit, respektivisht pas plotësimit të kushteve për licencim, ata janë pajisur me licenca.

Drejtori Ahmeti me rastin e shpërndarjes së licencave i informoi gjeodetët edhe për aktivitet aktuale të AKK-së me theks përgatitjen e Udhëzuesve dhe doracakëve që dalin nga Udhëzimet administrative, duke kërkuar nga ta edhe komente dhe kontribut për përgatitje sa më kualitative të këtyre materialeve të cilat do të shfrytëzohen nga vet gjeodetët në të ardhmen.

Gjithashtu gjeodetët u informuan edhe për detaje për projektet e këtij viti që do realizohen nga AKK-ja./Media Ndërtimi

Continue Reading

Infrastrukturë

Në Drenas vihet gurë themeli për energji të ripërtëritshme me vlerë mbi 43 milionë euro

Published

on

Në vlerë prej mbi 43 milion euro është duke investuar Yildirim Energy Europe Kosova, kompani në kuadër të konglomeratit ndërkombëtar YILDIRIM Group në Kosovë. Ky investim që fokus ka energjinë e ripërtrishme do të ndërtohet gjatë këtij viti e që do të rezultojë edhe me vende të reja të punës.

Ky investim me miliona euro që po bëhet në Komunën e Drenasit nga kjo kompani po ashtu do të përmirësojë edhe ekonominë e Kosovës.

Menaxheri gjeneral i Ferronikelit, Cemil Acar gjatë prezantimit të projektit ambicioz për Fermën Solare në Drenas ka thënë se pas shumë mundimeve, punëve dhe procedurave, janë në fazën e fundit për t’ju afruar ndërtimit të impiantit të paneleve diellore.

Ndërsa, shpreson se në fillim të vitit të ardhshëm të vënë në zbatim këtë projekt dhe të mos ketë më ndërprerje të prodhimit.

“Para dy viteve kur blemë Ferronikelin filluam investimet menjëherë atje dhe bëmë maksimumin për ta kthyer atë në një biznes të qëndrueshëm dhe prodhues pavarësisht kushteve të vështira të tregut, pavarësisht kolapsit të çmimit të tregut në nikel, ne nuk ndërpremë dhe vazhduam punën vazhdimisht. Prandaj, kemi shumë projekte në vazhdim që do të na ndihmojnë të realizojmë objektivat tona. Sot kemi një projekt tepër të rëndësishëm që do të na ndihmojë për ta ulur koston dhe për të pas një prodhim të vazhdueshëm siç është projekti i paneleve diellore. Pas shumë mundimeve, punëve dhe procedurave jemi në fazën e fundit për të ju afruar ndërtimit të impiantit të paneleve diellore. Shpresojmë se në fillim të vitit të ardhshëm të vëmë në zbatim këtë projekt dhe të mos kemi më ndërprerje të prodhimit”, tha Acar.

Kryetari i Komunës së Drenasit, Ramiz Lladrovci ka vlerësuar se më këtë projekt Kosovës i është hapur një rrugë e madhe e suksesit.

Ai derisa ka shprehur gatishmërinë e komunës për bashkëpunim në këtë projekt, ka shtuar se ky investim i madh është po ashtu dëshmi e klimës pozitive në të bërit biznes.

“Sot në Komunën e Drenasit dhe Kosovën po hapet një rrugë e re me perspektivë të madhe që po e bënë kompaninë prestigjioze Yildirim, e cila operon në nëntë fusha në industri, pesë kontinente dhe 57 shtete. Sot ky sukses gëzon çdo qytetar të Drenasit dhe të Kosovës me imazh prosperues… Ky investim i madh për energjinë e ripërtrishme i kompanisë Yildirim është dëshmi e klimës pozitive për biznes dhe në bashkëpunimin tonë të shkëlqyer”, tha Lladrovci.

Ndërsa, zëvendës Ministri i Ekonomisë, Getoar Mjeku, ka thënë se me projekte të tilla Kosova është në rrugë të mbarë.

“Me projekte si ky i sotmi jemi në rrugë të mbarë, pra, një bashkëpunim i gjithanshëm me përfshirje të sektorit privat për tranzicionin energjetik të Republikës së Kosovës… Ne si ministri mbulojmë edhe sektorin e energjisë edhe minierat ashtu siç mbulon edhe kompania e Ferronikelit. Për sektorin e energjisë muajt e fundit ka qenë në përgjithësi lajm i mirë në Kosovë. Po zbatojmë me përpikëri strategjinë ambicioze të energjisë dhe sektori privat po jep kontributin e paçmueshëm… Gëzohemi që sot kapaciteteve të Republikës së Kosovës do t’i shtohen edhe rreth 57 megavat të energjisë diellore përmes një projekti të sektorit privat që po realizoni në Drenas”, tha Mjeku.

Ndërkaq, ambasadori i Republikës së Turqisë në Kosovë, Sabri Tunc Angili tha se me këtë investim do të krijohen edhe vende të punës./Media Ndërtimi

Continue Reading

Infrastrukturë

Trena elektrikë në Kosovë dhe Shqipëri? Vendet e Ballkanit tentojnë të modernizojnë linjat hekurudhore

Published

on

Ndërtimi i një rrjeti hekurudhor modern, që lidh qytetet kryesore të rajonit të Ballkanit, është vendosur tashmë si një prioritet kryesor.

Për të arritur këtë qëllim, zyrtarët e vendeve të Ballkanit kanë firmosur pak vite më parë edhe një memorandum, ku angazhohen për të investuar në ndërtimin e një rrjeti transporti më të sigurt, por edhe më miqësor me mjedisin, siç është hekurudha.

Por për të qenë edhe më miqësor ndaj mjedisit, projektet e reja hekurudhore parashikojnë që në shinat e vendeve të Ballkanit, të qarkullojnë trena elektrikë që nuk krijojnë ndotje, dhe jo me trena që konsumojnë lëndë djegëse.

Por si po avancojnë vendet e Ballkanit në këtë projekt, jo pak të kushtueshëm?

Përgjatë vitit që lamë pas u ndërmorën hapa konkrete për nisjen e disa projekteve të rëndësishme infrastrukturore rrugore në vend, ku ndër të tjera zhvillime pati edhe në drejtim të transportit hekurudhor. Rrjeti hekurudhor ka nisur si një projekt i madh në Shqipëri, i cili patjetër do të bëjë të mundur të kemi një transport më efiçent dhe gjithashtu të drejtohemi drejt një transporti pa emetime karboni, raporton SCAN.

Këto projekte shumë të rëndësishme po marrin edhe mbështetje nga Bashkimi Europian në funksion të përmirësimit jo vetëm të rrjetit hekurudhor, por adhe atij rrugor apo edhe infrastrukturën detare. Bashkimi Europian është duke zbatuar strategjinë “Global Gateway”, duke nxitur kështu investimet publike dhe private në një rrjet global të transportit dhe zinxhirëve të furnizimit. Në sektorin e transportit, kjo strategji promovon investime në infrastrukturë që krijojnë mënyra transporti të qëndrueshme, të zgjuara, elastike, gjithëpërfshirëse dhe të sigurta, shumë të rëndësishme për zhvillimin e një vendi.

Prej vitesh sistemi hekurudhor në Shqipëri ka qenë në gjendje të amortizuar. Rrjeti hekurudhor në Shqipëri është ndërtuar në periudhën 1946 – 1986, kryesisht për t’i shërbyer industrisë. Vitin e fundit janë ndërmarrë hapa konkretë për të përmirësuar hekurudhën dhe shumë projekte të reja pritet të marrn jetë.

Ndërkohë që është duke u ndërtuar linja Tiranë – Rinas – Durrës, një ndër projektet më të rëndësishme, i cili është afër nisjes së zbatimit është edhe rehabilitimi i linjës Durrës-Rrogozhinë.

Komisioni Europian akordoi një grant prej 62 milionë euro për këtë projekt, ndërkohë që vlera totale e investimit përllogaritet në 120.5 mln euro. Në këtë linjë pritet të operojë një tren elektrik, i cili nuk do të ketë emetime karboni. Ky tren do të ketë një shpejtësi nga kjo pikë deri në Durrës 120 km/h, ndërkohë që nga kjo pikë deri në Tiranë do të variojë nga 50-80 km/h, pra do të jetë me një shpejtësi të moderuar.

Segmenti hekurudhor Durrës-Rrogozhinë është pjesë e linjës hekurudhore Durrës–Pogradec, që parashikohet të lidhet me Maqedoninë e Veriut, në fshatin Lin. Ai është pjesë e korridorit VIII hekurudhor, që pak kohë më parë u përfshi në rrjetin kryesor të transporit transeuropian, i njohur si TEN T, duke i dhënë prioritet financimit të tij.

Rehabilitimi i korridorit VIII hekurudhor, që nis në Durrës dhe përfundon në Pogradec kërkon 400 mln euro. Korniza e Investimeve të Ballkanit Perëndimor ka bërë një vlerësim të kostove totale dhe ecurisë së projektit për Shqipërinë dhe Maqedoninë e Veriut, duke rikonfirmuar mbështetjen e Bashkimit Evropian për këtë projekt infrastrukturor. Sipas dokumentit të publikuar, për të 2 shtetet nevojitet një vlerë investimi prej 2 mld euro, nga të cilat 1.6 mld euro për pjesën maqedonase.

Ndërkaq, Korniza e Investimeve të Ballkanit Perëndimor rendit një sërë rezultatesh dhe përfitimesh që do të vijnë nga rehabilitimi apo ndërtimi i Korridorit VIII hekurudhor, që do të lidhë portet e Italisë, me Bullgarinë në portet e Varnës dhe Burgasit.

Por pse është i rëndësishëm elektrifikimi i rrjetit hekurudhor?

Pra, mund të themi se elektrifikimi i linjës Durrës–Rogozhinë në Shqipëri do të sigurojë transport më të pastër mjedisor, duke reduktuar varësinë nga burimet tradicionale të energjisë.

Nga ana tjetër, linjës hekurudhore Tiranë-Durrës, pritet t’i shtohe edhe segmenti Vorë-Hani i Hotit, duke krijuar në këtë mënyrë një lidhje hekurudhore për pasagjerë dhe mallra për në Malin e Zi dhe më tutje.

Jo vetëm Shqipëria, por edhe rajoni po punon në drejtim të modernizimit të rrjetit hekurudhor. Mbështetja për projektet e infrastrukturës hekurudhore në Ballkanin Perëndimor vazhdon të forcohet brenda Bashkimit Europian.

Modernizimi i korridoreve hekurudhore në Shqipëri dhe Mal të Zi dhe në vende të tjera jo vetëm që rrit integrimin e Ballkanit Perëndimor në rrjetin paneuropian, por gjithashtu kontribuon në stabilitetin e sistemit të transportit si dhe rrit efikasitetin e transportit ne rajon.

Malit të Zi i jepen 226.5 milionë euro për modernizimin e linjës Bar-Golubovci, pjesë e korridorit trans-evropian TEN-T. Ndërkohë, infrastruktura e Hekurudhave të Serbisë sh po fillon një program gjithëpërfshirës për të përmirësuar qeverisjen e saj korporative dhe performancën operacionale, të mbështetur nga Banka Evropiane për Rindërtim dhe Zhvillim (BERZH) dhe donatorë.

Nga ana tjetër, edhe Kosova po punon në drejtim të përmirësismit të rrjetit hekurudhor. Pak ditë më parë, “Infrastruktura e Hekurudhave të Kosovës” ka hapur tender për përmirësimin e linjave hekurudhore Fushë Kosovë-Klinë-Peje dhe Klinë-Prizren.

Linjat hekurudhore Fushë Kosovë-Klinë-Pejë dhe Klinë-Prizren kanë qenë një bartës i zhvillimit ekonomik, duke i shërbyer në këtë mënyrë transportit të brendshëm dhe ndërkombëtar të udhëtarëve dhe mallrave. Në këtë linjë hekurudhore ka qarkulluar një numër i madh i trenave të udhëtarëve dhe mallrave, duke lidhur kështu Pejën e Prizrenin dhe pjesët tjera të Kosovës jugperëndimore me nyjën qendrore hekurudhore të Fushë Kosovës.

Modernizimi i hekurudhave është pjesë e përpjekjeve të BE-së në kuadër të Marrëveshjes së Gjelbër Evropiane, plani i BE-së për ta bërë ekonominë e saj të qëndrueshme duke arritur neutralitetin klimatik deri në vitin 2050. Një nga elementët kryesorë të planit është krijimi i mjeteve të transportit më të pastër dhe më të shëndetshëm, pasi sektori i transportit është aktualisht përgjegjës për rreth 25% të emetimeve të gazeve serrë të Bashkimit.

Marrëveshja e Gjelbër Evropiane kërkon një reduktim prej 90% në emetimet e transportit deri në vitin 2050. Me vetëm 0.4% pjesë të emetimeve të gazeve serrë në transportin total të BE-së, hekurudhat lëshojnë shumë më pak CO2 sesa udhëtimet ekuivalente me rrugë ose ajrore dhe janë një nga më të qëndrueshme, inovative. dhe mënyrat më të sigurta të transportit në BE. Krahasuar me BE-në ku 75% e totalit të kilometrave të trenave udhëtohet me trena me energji elektrike, në Ballkanin Perëndimor më pak se një e treta e binarëve hekurudhor është elektrizuar, por e ardhmja duket premtuese./Media Ndërtimi

Continue Reading

Trending