Connect with us

Infrastrukturë

Pranimi teknik i objekteve që nuk i plotësojnë standardet evropiane të ndërtimit, paraqet korrupsion mjedisor

Published

2 months ago

on

Korrupsioni mund të konsiderohet si një katalizator për krimin mjedisor. Në veçanti, korrupsioni luan një rol të rëndësishëm në lehtësimin e tregtisë mashtruese, falsifikimin e certifikatave të import/eksportit, zhdoganimin gabimisht, injorimin e depozitimit të paligjshëm të mbetjeve dhe lëshimin e licencave, ndër të tjera, shkruan në raportin ‘Hartëzimi i rasteve të korrupsionit mjedisor” e publikuar nga INDEP.

Korrupsioni në këtë rast mund të prekë një sërë akterësh, duke përfshirë zyrtarët doganorë, pronarët e tokave, grupet e krimit të organizuar, policinë, firmat e transportit detar dhe eksportuesit/importuesit,

Korrupsioni, në varësi të zonës që prek, mund të ketë efekte të menjëhershme ose efekte të mëvonshme. Rreziqet e korrupsionit mjedisor përfshijnë potencialin për konflikt interesi, ryshfet dhe mashtrim. Këto rreziqe mund të çojnë në keqmenaxhimin e burimeve natyrore, dëmtim të mjedisit dhe humbje të mjeteve të jetesës.

Mund të rezultojë gjithashtu në degradim mjedisor përmes aktiviteteve të paligjshme si prerja e paligjshme e pyjeve, minierat dhe pastrimi i tokës. Për më tepër, korrupsioni mund të nxisë krimin mjedisor, siç është kontrabanda e specieve të rrezikuara dhe produkteve të tyre.

Efektet e korrupsionit, si licencat e gabuara, zhvendosja e projekteve, kohëzgjatja e të tjera, shkaktojnë dëme në mjedis, të cilat përveçse materiale mund të shkaktojnë edhe humbje të jetëve të gjallesave. Rreziqet e korrupsionit janë rrezikimi i qëndrueshmërisë, ndikimi në zhvillimin ekonomik dhe rrezikimi i objekteve dhe burimeve natyrore.

Këto rreziqe paraqiten në sektorë dhe forma të ndryshme. Pranimi teknik i ndërtesave, prerja e paligjshme e pyjeve, nxjerrja e zhavorrit, nxjerrja e gurëve dhe aktivitete të tjera që janë kundër ligjit shkaktojnë dëme të konsiderueshme për njerëzit dhe mjedisin.

Të gjitha këto aktivitete, edhe në rastin e Kosovës, mund të marrin jetë njerëzish dhe të dëmtojnë rëndë mjedisin. Edhe pse ligji thotë qartë se këto aktivitete ilegale janë të ndaluara, aktivitetet ilegale kanë ndodhur dhe vazhdojnë të ndodhin në Kosovë.

Prerja e paligjshme e pyjeve, nxjerrja e zhavorrit, lejimi i aktiviteteve të gurthyesve dhe pranimi teknik i objekteve që nuk i plotësojnë standardet evropiane të ndërtimit, janë aktivitete që akterët përkatës të Kosovës duhet të ndërhyjnë dhe të ndalojnë.

Disa nga pasojat më të mëdha të korrupsionit mjedisor janë:

  • Mungesa e burimeve kritike si uji
  • Tokë pjellore
  • Cilësia e ajrit të pastër
  • Probleme medicinale dhe probleme gjenetike
  • Degradimi i mjedisit
  • Ndërtesa të dobëta
  • Përmbytje

Mirëpo, të gjitha këto rreziqe që dëmtojnë cilësinë e jetës, ekonominë dhe asetet e Kosovës, nuk janë të krahasueshme me rrezikun që mund të shkaktojë korrupsioni në mjedis për të gjithë organizmat e gjallë që preken nga kjo dukuri negative, e cila nuk shprehet vetëm në Kosovë por pothuajse në të gjithë botën.

Në Kosovë, aktivitetet apo pikat kryesore ku shfaqet korrupsioni ndaj mjedisit janë prerja ilegale e pyjeve, nxjerrja ilegale e zhavorrit, hedhja e mbeturinave dhe derdhja e ujërave të zeza në lumenj dhe liqene. Në këto pika është e mundur edhe kryerja e veprave penale si ryshfeti i doganierëve dhe punonjësve të policisë, ryshfeti i gjyqtarëve dhe akterëve të tjerë ndëshkues, ryshfeti i nëpunësve administrativë që japin leje, licenca dhe miratime mjedisore, si dhe ryshfeti i inspektorëve të mjedisit të cilët nuk i raportojnë dhe merren me ata që dëmtojnë mjedisin.

Këto aktivitete janë keqpërdorur nga individë apo grupe të interesit në Kosovë, për përfitime ekonomike dhe dëmtim të mjedisit, duke mos menduar për pasojat ekonomike përtej, por edhe për pasojat të cilat janë të pariparueshme si degradimi i mjedisit, dëmtimi i bimëve, dhe jetën e kafshëve, dhe më shumë humbjen tragjike të jetës njerëzore. Një rol të rëndësishëm në abuzimin e këtyre aktiviteteve luajnë edhe organet ligjore dhe vendimmarrëse, të cilat duke mos ndëshkuar autorët dhe duke neglizhuar rastet e korrupsionit mjedisor, po lejojnë vazhdimin dhe rritjen e veprimtarive të paligjshme dhe të dëmshme krahas natyrës.

Dhe e gjithë kjo është shkaktuar si rezultat i legjislacionit të Kosovës, i cili në një formë apo në një tjetër lejon degradimin e mjedisit, pa u ndëshkuar në formën dhe mënyrën e duhur. Një shembull i korrupsionit mjedisor në Kosovë është prerja ilegale e pyjeve. Sipas të dhënave zyrtare, Kosova humb çdo vit 656 hektarë me pyje që mbulojnë një fushë e gjysmë futbolli çdo ditë. Nga viti 2000 deri në vitin 2021, Kosova ka humbur 8,234 hektarë pyje.

Shkurtimet janë rritur edhe më shumë në 2021 dhe 2022 për shkak të rritjes së kostos së burimeve të tjera që banorët përdorin për ngrohje. Krahas dëmtimit të pyjeve, prerja ilegale po shkakton edhe rrezik të shtuar nga vërshimet, të cilat shpeshherë kur reshjet janë më të dendura, shkaktojnë probleme për banorët e Kosovës, deri në atë pikë sa uji hyn në shtëpi, dëmton teknologjinë dhe dëme materiale të tjera. Përveç prerjeve ilegale të pyjeve, dëmtimet e shtretërve të lumenjve, nxjerrja e zhavorrit, e kështu me radhë, kontribuojnë në vërshimet në Kosovë./Media Ndërtimi.

Related Topics:

Infrastrukturë

Nënshkruhet memorandumi për ndërtimin e disa rrugëve në Gjakovë

Published

2 days ago

on

June 2, 2023

By

Kryetari i Komunës së Gjakovës, Ardian Gjini, bashkë me zëvendësministrin e Infrastrukturës, Hysen Durmishi kanë nënshkruar memorandumin për vazhdimin e disa kontratave ekzistuese.

“Ndërtimin e Qarkores së qytetit LOT II dhe LOT III, asfaltimi i rrugëve Shqiponjë-Krelan, Lipovec-Goden, Dol-Lipobec, rruga e Radoniqit si dhe ndërtimi i disa rrugëve të lagjes së komuniteteve.

Poashtu, zv. ministri Durmishi më informoi se është duke vazhduar projektimi për urën në fshatin Rogovë.”, deklaroi kryetari Gjini./Media Ndërtimi

Continue Reading

Infrastrukturë

Ndërtimi i hekurudhës Tiranë-Durrës-Rinas ende larg realizimit

Published

2 days ago

on

June 2, 2023

By

Pas dekadave degradimit dhe lënie në harresë, ka nisur puna në terren për rehabilitimin e hekurudhës Tiranë-Durrës. Edhe pse afati për përfundimin e projektit ishte shtatori 2023, në terren janë kryer vetëm 45% e totalit të punimeve.

Hekurudha Shqiptare në një përgjigje për Citizens Channel tha se afati për përfundimin e punimeve është shtyrë në mars 2024, pra me 8 muaj nga afati i përcaktuar në kontratë.

Ndërtimi i stacionit të trenit në Tiranë është pjesë e projektit të rehabilitimit të hekurudhës ekzistuese Tiranë–Durrës, dhe ndërtimit të një degëzimi të ri drejt Rinasit.

Tirana është kryeqyteti i vetëm në Europë pa tren. Ish-stacioni fundor i linjë Tiranë-Durrës, i cili ndodhej në qendër të kryeqytetit u hoq në vitin 2013, duke e zhvendosur atë në Kashar. Kështu hekurudha u largua nga banorët e Tiranës të cilët më herët e përdornin trenin si mjet transporti më të lirë.

Ky projekt ka nisur të diskutohet vite përpara, por në 2016 Ministria e Mjedisit lëshoi Deklaratën Mjedisore. Por që prej lëshimit të deklaratës, zbatimi i projektit ka ecur me hapa të ngadaltë duke shkelur afatet.

Eksperti i transporteve Sadedin Çeliku, shprehet se vonesa lidhet me lëvrimin e fondeve. Ai shprehet se hekurudha është lënë në degradim dhe nuk ka qenë në vëmendje të qeverive për të investuar.

“S’ka pasur interes asnjë qeveri, shkaqet janë të shumta por dhe korrupsioni është një nga arsyet. Sot rrjeti hekurudhor (450 km) është tërësisht i amortizuar kështu ka amortizim ,shinat, traversat, mjetet lëvizëse (lokomotivat, vagona mallrash e pasagjerësh) si dhe i gjithë pajisjet sinjalizuese”, tha për Citizens Channel Çeliku.

Linja e rehabilituar Tiranë-Durrës parashikohet të lejojë një shpejtësi treni të paktën 100 km/h, dhe ndonëse nuk është përcaktuar ende vlerësohet se çmimi i biletës do të jetë midis 1–1.2 euro.

Projekti parashikon rehabilitimin e 34.7 km linjë ekzistuese hekurudhore ndërmjet Tiranës dhe Durrësit, si dhe do ndërtohet rreth 5 km linjë e re nga Tirana drejt Rinasit.

Kostot e projektit janë ndarë midis një granti nga Bashkimi Evropian dhe një kredie të dhënë nga Banka Evropiane për Rindërtim dhe Zhvillim. Qeveria mbulon vetëm kosoton e TVSH-së në këtë projekt.

Në 19 tetor 2020, Banka Evropiane për Rindërtim dhe Zhvillim shpalli fituese kompaninë italiane INC S.P.A me një ofertë prej 69.69 mln euro. BERZH njoftoi se kohëzgjatja e kontratës do të ishte 30 muaj, pra punimet do të zgjasnin 2 vite e gjysmë. Edhe ministrja e  Infrastrukturës dhe Energjisë, Belinda Balluku, në ceremoninë e zhvilluar në datën 3 shkurt 2021, ku u nënshkrua zyrtarisht dhe kontrata mes palëve bëri të njejtën deklaratë./Media Ndërtimi

Continue Reading

Infrastrukturë

Synohet të ndërtohet një shkëmb artificial 200 kilometra katrorë në detin e Dubait

Published

2 days ago

on

June 2, 2023

By

Instituti detar ka zbuluar ‘Dubai Reefs’, një laborator i gjallë lundrues i krijuar për të rivendosur ekosistemet detare dhe për të promovuar ekoturizmin. Objektivi kryesor i projektit është të gjenerojë mbi 30,000 mundësi punësimi brenda një ekonomie të gjelbër në qytet.

Dubai Reefs përfshin një komunitet të qëndrueshëm lundrues dedikuar kërkimit detar, rigjenerimit dhe ekoturizmit, që përfshin objekte rezidenciale, mikpritëse, shitje me pakicë, arsimore dhe kërkimore.

Në thelb të projektit qëndron instituti detar, i fokusuar në mbrojtjen e mjedisit detar dhe bregdetar të Dubait.

Ai synon të përmirësojë aftësitë e shkencës detare dhe të ruajtjes së Dubait duke krijuar një shkëmb artificial të larmishëm që përfshin 200 kilometra katrorë. Projekti synon gjithashtu të sigurojë një habitat për mbi 1 miliard korale dhe 100 milionë pemë mangrove.

Dubai Reefs kërkon të krijojë përvoja të ekoturizmit detar, duke shfaqur eko-lozha të ndryshme lundruese të fuqizuara tërësisht nga burime të rinovueshme të energjisë si energjia diellore dhe hidrocentrale. Fermat me valë do të gjenerojnë energji të pastër për të përmbushur kërkesat në rritje për energji të popullsisë së Dubait.

Për më tepër, projekti do të inkorporojë “Bujqësia e Oqeanit Rigjenerues”, një metodë miqësore me klimën e prodhimit të ushqimit.

Dubai Reefs promovon përfitime sociale, mjedisore dhe ekonomike. Ajo aspiron të transformojë Dubain në një eko-destinacion ku oqeani dhe qyteti mund të lulëzojnë në mënyrë harmonike. URB është një lider global në arkitekturën e qëndrueshme që promovon ekonomi më të gjelbra, me projekte të ndryshme të bazuara në Dubai.

Në vitin 2022, arkitektët zbuluan distriktin e tyre të ri të teknologjisë urbane të planifikuar për zonën Creekside të Dubait të Al Jaddaf.

Zhvillimi është planifikuar të bëhet një zonë neto me zero karbon. Për më tepër, URB ka njoftuar planet e saj për të zhvilluar destinacionin më të madh të agroturizmit në botë në Dubai, i cili ofron siguri ushqimore dhe nxit qëndrueshmërinë e komuniteteve lokale, trashëgimisë dhe peizazheve kulturore.

Continue Reading

Trending