Aktuale
Pa mërgimtarët, Kosova do të mbetet pa infuzionin e saj vjetor
Published
5 years agoon
Situata e pandemisë ka shkaktuar probleme enorme financiare për bizneset në Kosovë. Një shpresë për ta është ardhja e mërgimtarëve në pushimet verore. Në rast mungese, ekspertët e ekonomisë thonë se buxheti i Kosovës do të jetë në minus për rreth 400 milionë euro. Ndërsa, bizneset e vogla rrezikojnë mbylljen.
Ashtu si tërë Evropën, pandemia e Covid-19 ka prekur edhe Kosovën duke bërë që të ndërmerren masa të ashpra për të mbrojtur shëndetin e qytetarëve. U mbyllën shumë vende të punës si në sektorin publik, ashtu edhe në atë privat. Mbyllja që zgjati për afër tre muaj ka bërë që një goditje të rëndë financiare ta pësojnë bizneset në Kosovë. Eksperti i ekonomisë, profesor Muhamet Mustafa ka sqaruar për albinfo.ch humbjet ekonomike që i janë paraqitur Kosovës në periudhën mars, prill dhe maj, kur pothuajse të gjithë sektorët pushuan së funksionuari. Dhe, siç ka theksuar Mustafa, kjo situatë ka prekur direkt buxhetin e Kosovës.
“Kosova zbatoi një sërë masash shtrënguese të kufizimit të aktiviteteve ekonomike e sociale për të frenuar përhapjen e epidemisë dhe kjo ndikoi në reduktimin e aktiviteteve ekonomike thuaja në gjithë sektorët. Kemi pasur një pako emergjente masash prej rreth 170 milionë Eurosh që e shpalli Qeveria e që u zëvendësua këto dite, por e cila nuk u zbatua tërësisht dhe nuk pati efekte të ndjeshme pasi ishte e kufizuar me pamundësinë që të bëjë rebalancin buxhetit. Sipas hulumtimeve tona, në shumë degë ekonomike pati një rënie të prodhimit dhe shitjeve në tre muajt e kaluar për 40-80%, të ardhurat në buxhet u zvogëluan për rreth 200 milionë Euro, ndërsa numri i të papunëve të regjistruar u rrit për 30.000 vetëm muajin e fundit e për rreth 60,000 nga fillimi i vitit”, ka thënë Mustafa.
Normalizimi i ekonomisë, vetëm në vitin 2021
Mustafa ka folur për pasojat ekonomike që ka lënë situata pandemike në Kosovë. Ai ka thënë se një normalizim në këtë drejtim mund të ndodhë vetëm në pjesën e dytë të vitit 021. Dhe, kjo vetëm nëse nuk ka një valë të dytë pandemike.
“Pasojat nga rënia e aktiviteteve do të shfaqen edhe tek çrregullimi i zinxhirëve të furnizimit dhe shitjes brenda dhe jashtë vendit, vështirësinë për përballimin e pagesave ndaj kreditorëve dhe borxheve ndaj bankave, partnerëve dhe taksave, tatimeve, ndërprerjen e aktivitetit investues në projekte të caktuara, rënien e investimeve të jashtme, zvogëlim të ardhurave nga remitancat. Sipas vlerësimeve, nën supozim se nuk do të kemi një shpërthim të serishëm pas qershorit, GDP do të pësojë një tkurrje 5% në krahasim me një vit më parë, dhe një normalizim do të mund te pritej vetëm në kuartalin e dytë të vitit 2021”, ka thënë Mustafa.
Diaspora – “Infuzioni” 400 milionësh i Kosovës
Një rol të rëndësishëm në rimëkëmbjen e bizneseve në Kosovë e luajnë mërgimtarët. Mustafa ka thënë se në rast të mungesës së tyre në muajt e verës, buxheti i Kosovës do të dëmtohet me rreth 400 milionë euro.
“Ka një rol të rëndësishëm. Efekti i të ashtuquajturit “turizmi i diasporës” që vlerësohet rreth 400 milionë euro është një infuzion i rëndësishëm për shumë sektorë ekonomie gjatë muajve të verës në Kosovë e sidomos në sektorin e gastronomisë. Të shpresojmë se nuk do të mungojë tërësisht, pasi që kjo do ta përkeqësonte ndjeshëm situatën”, ka thënë Mustafa.
Ndërsa, Valdrin Krasniqi, gazetar në Kosovë, mundësinë e mosardhjes së mërgimtarëve në vendlindje, e quan “goditje të dytë” për Kosovën.
“Mosardhja e mërgimtarëve këtë vit në Kosovë mund ta dëmtojë jashtëzakonisht shumë ekonominë e vendit. Bizneset kanë pësuar goditje të madhe nga virusi korona dhe në rast se mërgimtarët nuk do të vijnë këtë verë në vendlindje, atëherë do ta marrin goditjen e dytë dhe rreziku është shumë i madh që disa prej bizneseve ndoshta edhe të falimentojnë”, ka thënë ai.
Edhe sipas Krasniqit, mërgimtarët janë “infuzioni” i ekonomisë kosovare.
“Të gjithë e dimë se ardhja e mërgimtarëve rrit konsumin në Kosovë. Ata i japin një infuzion ekonomisë së vendit pasi që të gjitha kursimet e vitit i derdhin në vendlindje. Ne po shpresojmë që situata epidemiologjike do të përmirësohet dhe shtetet do të përgatisin plane urgjente për rimëkëmbjen ekonomike, e cila ka prekur gjithë botën”, është shprehur ai.
Bizneset rrezikojnë mbylljen, shpresojnë ardhjen e mërgimtarëve
Salloni i bukurisë “Endivito” në Prishtinë, nuk ka funksionuar për tre muaj. Trodarta Gjinovci thotë se mbyllja tre mujore e ka dëmtuar shumë mbarëvajtjen e biznesit.
“Pandemia në biznesin tonë ka ndikuar keq në të gjitha aspektet. Është sikur t`ia fillosh një biznesi nga fillimi, e jo sikur që jemi biznes i hapur qe 12 vite. Për tre muaj nuk kemi funksionuar. Për ne, ardhja e mërgimtarëve luan një rol të madh, meqë është plus i madh për ne. Nëse do të ketë një përsëritje të pandemisë, atëherë do të mendojmë që edhe ta mbyllim biznesin”, ka thënë Gjinovci.
Ndërsa, për Bujar Tërstenën, pronar i diskontit të pijeve “A&B” në Ferizaj, ardhja e Diasporës luan padyshim rol në rimëkëmbjen ekonomike të bizneseve në Kosovë. “Mendoj se çdo biznes i ka pasur vështirësitë e veta, ashtu ka qenë edhe për mua. Si diskont i pijeve, gjatë muajve të verës kam shumë punë për furnizimin e lokaleve dhe restoranteve. Ndërsa, mbyllja e këtyre sektorëve ka ndikuar direkt në mos-funksionimin e biznesit tim. Por, shpresoj që të gjithë të kemi fillimisht shëndetin dhe edhe mërgimtarët të kenë mundësinë të vijnë e t`i vizitojnë familjarët e tyre. Pastaj, sigurisht që kjo do të ndikojë drejtpërdrejtë në ngritjen ekonomike të bizneseve”, ka thënë Tërstena.
Dr. Mustafa: “Pasojat nga rënia e aktiviteteve do të shfaqen edhe tek çrregullimi i zinxhirëve të furnizimit dhe shitjes brenda dhe jashtë vendit, vështirësinë për përballimin e pagesave ndaj kreditorëve dhe borxheve ndaj bankave, partnerëve dhe taksave, tatimeve, ndërprerjen e aktivitetit investues në projekte të caktuara, rënien e investimeve të jashtme, zvogëlim të ardhurave nga remitancat”.
Ja sa është dëmtuar ekonomia kosovare
Sipas hulumtimeve tona, në shumë degë ekonomike pati një rënie të prodhimit dhe shitjeve në tre muajt e kaluar për 40-80%, të ardhurat në buxhet u zvogëluan për rreth 200 milionë Euro, ndërsa numri i të papunëve të regjistruar u rrit për 30.000 vetëm muajin e fundit e për rreth 60,000 nga fillimi i vitit”, ka thënë Mustafa.
You may like
-
Pal Lekaj reagon ndaj deklaratave të Durmishti për dosjen ku dyshohet të ketë abuzime
-
Struktura e shtëpisë Shehzade në Prizren
-
Druri si mjet për dizajnimin e banjove
-
A po zbehen kompetencat e AKP-së në asetet shoqërore, Ekzekutivi sjell projektligj me kritere të reja për të drejtën banesore
-
Iluzioni optik që e bën kafenenë të duket sikur film vizatimor (FOTO)
-
Një kuzhinë moderne me zbukurime nga bakri dhe çeliku
Aktuale
Deodorantë, shishe uji plastike…: Çfarë nuk duhet të lini në vetura në ditët e nxehta?
Published
6 months agoon
July 25, 2024Dielli dhe nxehtësia kanë një efekt shkatërrues në disa gjëra që përdorim dhe nuk është e mençur t’i lëmë në vetura.
Duket e arsyeshme të mbani një shishe me ujë në veturën tuaj gjatë një vale të nxehtë. Megjithatë, bisfenoli A dhe ftalat në plastikë, kimikate që veprojnë si lidhës dhe e bëjnë plastikën fleksibël, po shkaktojnë shqetësim tek ekspertët që studiojnë efektet e tyre në shëndetin e njeriut. Lënia e ujit në shishe plastike në një makinë të nxehtë mund të bëjë që këto substanca të lëshohen në ujë, shkruan The Sunday Times.
Nxehtësia e madhe në vetura mund të dëmtojë bateritë e të gjitha pajisjeve që i përdorin, që nga kompjuteri, celularët… Ka edhe shishe me krem kundër diellit, të cilat nuk duhet t’i lini në diell (një paradoks interesant, apo jo?) sepse në disa raste mund të shpërthejnë. Më pas janë të gjitha spërkatjet, nga deodoranti tek llaku i flokëve. Kur temperatura arrin rreth 48 gradë Celsius, presioni në rezervuar rritet mjaftueshëm për të shkaktuar një shpërthim, thonë ekspertët. Kornizat plastike të syzeve të diellit mund të shtrembërohen dhe zbardhen, dhe lentet mund të shtrembërohen.
Disa ilaçe, si antibiotikët, duhen mbajtur në frigorifer. Ilaçet në përgjithësi nuk e tolerojnë nxehtësinë dhe disa prej tyre do të bëhen të papërdorshme pas ekspozimit ndaj temperaturave jashtëzakonisht të larta. Nëse përdorni injeksione adrenaline, dobia e tyre zhduket në automjetet e nxehta. E cila, natyrisht, është çështje jete ose vdekjeje.
Buzëkuqi do të shkrihet në temperatura të larta.
Është dokumentuar se kanaçet e gazrave mund të shpërthejnë kur ekspozohen ndaj nxehtësisë ekstreme. Edhe lëngu i portokallit mund të shpërthejë nëse lihet në makinë për një kohë të gjatë, dhe kjo do të thotë një brendshme ngjitëse…
Lënia e çakmakut të disponueshëm në makina në ditët e nxehta nuk është një ide e zgjuar. Shpërthimi i tyre mund të shkaktojë dëme të mëdha dhe madje të thyejë xhamin e përparmë./Media Ndërtimi
Me ceremoni të mërkurën është bërë hapja e Odës së Minierave të Kosovës që u konsiderua një hap tejet i rëndësishëm për zhvillimin ekonomik, raporton Ekonomia Online.
Themeluesi, Mentor Demi, ka thënë se kjo ceremoni është një hap shumë i rëndësishëm në drejtim të zhvillimit të industrisë së minierave në Kosovë.
Alaudin Kodra, anëtar i Bordit në Odën e Minierave të Kosovës, ka thënë se gjeologjia e Kosovës, është e pasur dhe pikërisht kjo ka qenë një nga arsyet e fillimit të tij për punuar në Kosovë.
“Ligji minerar është ligj i mrekullueshëm i cilësisë së lartë për dallim nga. Pjesa perëndimore e Kosovës është një vazhdimësi e gjeologjisë së Shqipërisë. Kosovës i duhen kompani serioze, dua të iu urojë gjithë të mirat të keni suksese”, ka thënë nder tjera Kodra.
Zëvendësministri i Industrisë, Sipërmarrjes dhe Tregtisë, Mentor Arifaj, ka thënë se kontributi i madh për të ardhur deri te hapja e Odës është për tu vlerësuar.
“Do ta luajë një rol ndërmjet një katalizatori i akterëve të shumtë dhe investitorëve potencial qoftë vendor apo ndërkombëtarë. Oda do ta luajë një rol të rëndësishëm në kuptimin e avancimit duke përfshirë njësi të ndryshme në arenën ndërkombëtare në sektorin e minierave”, ka thënë ai.
Nurten Deva, Rektor i Universitetit Isa Boletini, ka thënë se zhvillimi i industrisë minerare ka një rol të rëndësishëm në zhvillimin ekonomik.
“E përgëzojë zotëri Demin për guximin që ka ndërmarrë një hap të tillë për themelimin e një odë nga privatët. Nuk e kanë pas mbështetjen e duhur për të arritur vizionin në planet e tyre strategjike”, ka thënë Deva. Andor Lips, Drejtori jo-ekzekutiv në Western Tethyan Resources, ka thënë se Osat kanë shumë të rëndësishme si një lloj urë lidhëse në mes të investitorëve të huaj dhe institucioneve shtetërore./Media Ndërtimi
Aktuale
Gjykata e Apelit anulon vendimin për ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit në Vjosë
Published
6 months agoon
July 24, 2024Pas 10 vitesh nëpër procese gjyqsore, banorët e Mallakastrës fituan të parën betejë ligjore për çështjet mjedisore në vendin tonë. Gjykata Administrative e Apelit në Tiranë anuloi të mërkurën vendimin për ndërtimin e hidrocentralit Poçem në lumin Vjosa. Gjykata i dha të drejtë banorëve dhe organizatave mjedisore, duke konfirmuar aktvendimin e plotë të shkallës së parë dhe argumentet e tij në mbështetje të pretendimeve të paditësve.
Vendimi shënon fitoren përfundimtare të çështjes së parë mjedisore të trajtuar nga Gjykata në Shqipëri.
Beteja ligjore ka nisur në dhjetor të vitit 2016 nga EcoAlbania, EuroNatur dhe Riverwatch, së bashku me 38 banorë të fshatit Kutë në Mallakastër. Ata kundërshtuan ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit, duke pretenduar se “procedurat e ndjekura për dhënien e kontratës koncensionare si dhe procesi i konsultimeve me publikun, ishin zhvilluar në shkelje të legjislacionit shqiptar dhe të konventave ndërkombëtare”.
Banorët dhe organizatat fituan betejën e parë në maj të 2017, kur Gjykata Administrative e Shkallës së Parë vendosi në favor të tyre.
Palët e paditura janë Ministria e Mjedisit, Agjencia Kombëtare e Mjedisit, Avokati i Shtetit (në emër të Ministrisë së Energjisë) dhe shoqëria koncesionare (Kovlu Energy), të cilat apeluan vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.
Pas 8 vitesh Gjykata e Apelit ka vendosur të rrëzojë padinë e tyre dhe të lërë në fuqi vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.
Ndërkohë që vijonte kjo betje ligjore, banorë dhe organizata mjedisore si EcoAlbania nisën fushatën në mbrojtje të lumit Vjosa “Të shpëtojmë zemrën blu të Evropës”.
Pas një beteje të gjatë, në Mars 2023, lumi Vjosa dhe degët e tij Drino, Bënça, Shushica dhe Kardhiqi, u shpallën Park Kombëtar duke ofruar mbrojtje ligjore edhe nga 45 hidrocentralet e planifikura për t’u ndërtuar në gjithë basenin e Vjosës.
Drejtues i Eco Albania Olsi Nika në një reagim për mediat tha se “edhe pse ky vendim vjen në një tjetër realitet, pas shpalljes së Parkut Kombëtar të Vjosës, ne e konsiderojmë si një arritje për komunitetin, aktivistët dhe avokatët e angazhuar në mbrojtjen e lumit Vjosa, të cilët e kanë ndjekur këtë çështje me rigorozitet dhe vendosmëri”.
Hidrocentrali i Poçemit, ishte aktpadia e parë e një çështjeje mjedisore në Gjykatën Administrative në Shqipëri. Ajo i hapi rrugën shumë çështjeve të tjera mjedisore të ngritura nga organizatat dhe banorët për të kërkuar të drejtën për ruajtjen e pasurive natyrore të vendit.
Avokati i çështjes Vladimir Meçi tha se vendimi përfundimtar përbën një arritje në ndërtimin e praktikës gjyqësore administrative që lidhet me te drejtën mjedisore në Shqipëri.
“E gjithë ecuria e çështjes së kundërshtimit të ndërtimit të HEC-it të Poçemit në rrugë gjyqësore, është një model pioner për të gjithë ata që kanë qenë pjesë e tij, përfshirë Organizatat, komunitetin, ne avokatët por edhe vetë gjykatën”, tha Meçi./Mediqa Ndërtimi
You must be logged in to post a comment Login