Connect with us

Art

Një mbindërtim në qytetin e mbindërtuar

Published

on

Mbindërtimi i një dhome në formë shtëpie mbi një objekt tjetër egzistues, është një pamjet e zakonshme në Prishtinë. Por pse një mbindërtim tjetër, mbi një objekt midis sheshit “Ibrahim Rugova” është një mbindërtim që dallon prej tjerëve.

Arsyeja fillimisht është tek qëllimi. Shtëpia e ndërtuar mbi ish-objektn e shtëpisë së mallrave “Gërmia” nuk i hynë në punë askujt për banim. Në fakt nuk mund të hysh në të. E as ta lëshosh me qera. Funksioni i kësaj shtëpie, mbi ndërtim, është nisja e një debati ose reflektimi mbi ndërtimet në Prishtinë.

Ose më mirë me thënë: mbindërtimet.

Artisti që ka bërë intervenim artistik duke vendosur këtë shtëpi që duket sikur një objekt mbindërtimi pa leje, është Alban Muja. Intervenimi i tij artistik është pjesë e programit të Bienales së Artit “Manifesta” që do të mbahet në Prishtinë për 100 ditë që nga 22 korriku, shkruan Nacionale.com.

Edhe 48 orë, mysafirë dhe vizitorë të Manifestës do të fillojnë të vijnë në Prishtinë për të shikuar intervenimet artistike të Bienales nomade.

Për shtëpinë mbindërtim, Muja është kujdesur deri në detaje të fundit. Edhe ngjyrën e “shtëpisë” është kujdesur ta ketë pak të njejtë me ngjyrën e vjetëruar të objektit të ish-Gërmisë, që do të bëhet sallë koncertale dhe operistike.

“Këto detaje janë një rikujtim i një forme të përdorur shumë nga mbindërtuesit, të cilët duke u munduar që mbindërtimet e tyre të egra dhe pa leje të mos duken të tillla, janë munduar që ta lyejnë në atë formë që të mos dallojë nga objekti, mbi të cilin janë ndërtuar”, thotë Muja në një bisedë për Nacionalen, teksa përballë kemi “shtëpinë ilegale të tijen”.

Për shumë vite, artisti nga Mitrovica që tashmë jeton në Berlin, ka qenë pjesë e shumë ekspozitave të mëdha ndërkombëtare dhe është bërë i njohur falë vrojtimit të tij të rafinuar të mënyrës sesi njerëzit vendosin ti qasen publikes së tyre. Që prej punëve të tija që kanë ardhur pas vrojtimit nga aeroplani e deri tek vrojtimet e fundit të mbindërtimeve në tokë.

“Kjo shtëpi është në fakt edhe pjesë e një inspirimi të disa punëve të mëhershme që kam pasur, në pikturë dhe vizatim, me mbindërtimet”, thotë Muja, teksa tregon disa fotografi të këtyre punëve që ishin ekspozuar në Galerinë e Arteve të Kosovës, para një viti.

Në këto vizatime, Muja luan me formën e pikturës duke vënë në pah mbindërtimet teksa objektet mbi të cilat janë bërë ato “shtëpia” a “dhoma” janë jo të rëndësishme. Por kur kuratorja e Manifesta-s, Catherine Nichols, e kishte vizituar Mujën në studion e tij në Berlin, vizatimet u shndërruan në një intervenim klasik.

“Kur i thash që dua ta bëjë një mbindërtim, ajo më tha: edhe një mbindërtim në gjithë këto mbindërtime?. U shikuam dhe vendosëm që të ishte kjo puna ime në Manifesta”, kujton Muja për Nacionale.com.

Por pse është e rëndësishme kjo formë e intervenimit? Muja shpreson që kalimtarët nëpër shesh dhe vizitorët e Manifestës ta shfrytëzojnë këtë intervenim artistik, si pikënisje për të menduar një zgjidhje për mbindërtimet aktuale dhe një vendim që të ndalohen ato.

“Por një zgjidhje duhet gjetur. Nuk mund të qëndrojnë ato shtëpi përgjithmonë ilegale. Duhet gjetur një zgjidhje. Pro edhe duhet ndalur një herë e mirë kjo formë e ndërtimit”, thotë Muja.

Sesa do të ndikoj vepra e tij në këtë debat mbetet të shihet./Media Ndërtimi.

Art

Ekspozita “True Cost” në Javën e Dizajnit të Milanos portretizon koston mjedisore të industrisë së ndërtimit

Published

on

Java e Dizajnit në Milano rrallëherë dështon të ofrojë ekspozita bindëse të dizajnit dhe inovacionit.

Një nga ekspozitat e këtij viti, e krijuar nga Swatchbox, përcjell “koston e vërtetë” të qasjeve tradicionale të ndërtimit. Platforma e mostrës e themeluar nga arkitektët për të ofruar metoda të qëndrueshme të kampionimit për komunitetin e dizajnit, lançoi ekspozitën e saj provokuese në zemër të Distriktit të Dizajnit Brera në Milano.

Ekspozita përballet me guxim me çështjen e shpërdorimit të qenësishme në praktikat tradicionale të ndërtimit. E instaluar brenda një zyre në Brera që zakonisht është e zënë nga një firmë arkitekture në Milano, ekspozita shfaq një grumbull të madh materialesh ndërtimi të destinuara zakonisht për landfill. Materialet janë rregulluar me përpikëri për të shfaqur vëllimin e madh të mbetjeve të krijuara nga komuniteti i projektimit.

Në shikim të parë, ekrani është vizualisht i mrekullueshëm, me një grumbull dramatik mostrash, kutish dhe materialesh të tjera ndërtimi të pozicionuara në zemër të asaj që është zakonisht një firmë arkitekturore e zënë. Në mur janë projektuar skena të zonave të gjera të deponive, ndërsa dhoma është e mbushur me zhurmën e automjeteve të deponive të zhurmshme dhe plastikës kërcitëse.

Mesazhi është një lutje shqetësuese për dialog midis projektuesve, arkitektëve dhe profesionistëve të industrisë rreth nevojës urgjente për praktika më të qëndrueshme ndërtimi. “Ne donim të krijonim një hapësirë ​​që jo vetëm të magjeps syrin, por gjithashtu sfidon status quo-në,” shpjegon Isabella Maiocchi, Menaxhere Rajonale në Swatchbox. “Qasja tradicionale ndaj ndërtimit është padiskutim e kotë dhe është e domosdoshme që ne, si industri, ta pranojmë dhe ta trajtojmë këtë çështje.”

Ekspozita Swatchbox Milan shërben si një kujtesë bindëse e potencialit të jashtëzakonshëm të dizajnit për të nxitur kujdesin ndaj mjedisit dhe nënvizon përgjegjësinë kolektive të industrisë për të përqafuar qëndrueshmërinë me gjithë zemër. Në një botë ku çdo vendim i qëndrueshëm ka rëndësi, Swatchbox propozon që vendimet janë nën kontrollin tonë tani më shumë se kurrë.

Swatchbox është një platformë globale e krijuar për arkitektët dhe projektuesit që të provojnë në mënyrë të qëndrueshme. E themeluar nga arkitektë në SHBA në vitin 2018 dhe e themeluar në Evropë në vitin 2021, ofron zbulim dhe shpërndarje të shpejtë dhe të qëndrueshme të mostrave të materialeve për arkitektët dhe projektuesit.

Ekspozita e ardhshme Swatchbox do të zhvillohet në Londër në 23-25 ​​maj si pjesë e Javës së Dizajnit Clerkenwell./Media Ndërtimi

Continue Reading

Art

‘Autostrada Biennale’ renditet ndër 10 ekspozitat më të mira në Evropë për 2023

Published

on

Bienalja “Autostrada Biennale” është renditur në mesin e 10-të ekspozitave më të mira evropiane për 2023, nga magazine “Frieze”.

Përmes një njoftimi, “Autostrada Biennale” ka bërë të ditur se edicioni i katërt i kësaj bienale ‘Të gjitha imazhet do të zhduken, një ditë’  është vlerësuar nga magazina Frieze si njëra nga 10 ekspozitat më të mira në Evropë për vitin 2023.

“Jemi të lumtur ta ndajmë lajmin se edicioni i katërt i ‘Autostrada Biennale’, ‘Të gjitha imazhet do të zhduken, një ditë’ kuruar nga Joanna Warsza dhe Övul Ö. Durmusoglu, është përzgjedhur nga Frieze njëra nga 10 ekspozitat më të mira në Evropë për vitin 2023” – thuhet në njoftimin e tyre.

Renditja në mesin e dhjetë ekspozitave vjetore evropiane, për “Autostradën Bienale” është tregues për suksesin dhe vlerësimin për edicionin e 4-të të saj.

Edicioni i 4-të i ekspozitës ndërkombëtare të artit bashkëkohor, “Autostrada Biennale” është mbajtur prej 7 korrik deri me 9 shtator 2023 në Prizren, Prishtinë dhe Mitrovicë./Media Ndërtimi

Continue Reading

Art

Vepra e artistit kosovar mbulon krahët e aeroplanit gjigant Boeing 737

Published

on

Artisti i njohur nga Kosova, Petrit Halilaj, që jeton në Berlin, po vazhdon të prezantojë projektet e tij të suksesshme nëpër botë.

Mbishkrimi “Nga Runiku me dashni”, vepra e tij tani mbulon krahët e aeroplanit gjigant Boeing 737 të Aeromexico, dhe kështu fluturon nëpër shumë shtete.

Bëhet fjalë për pikturën e pulave nga fshati i artisti Runik, vepër kjo që është pjesë e ekspozitës së tij „Runik“‚ në Ameriken Latine, në Muzeun Tamayo te Meksikes, e cila është e hapur deri më 7 prill 2024, raporton Albinfo.ch.

Fotot e avionit me veprën e artistit kosovar Petrit Halilaj i ka ndarë në Instagram edhe kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, i cili shkruan:

“Krahët e aeroplanit Boeing 737 të kompanisë ajrore Aeromexico u mbuluan me veprën e artistit nga Kosova, Petrit Halilaj. Aeroplani fluturoi mbi Meksikën, Brazilin dhe Shtetet e Bashkuara të Amerikes, duke i dhënë krahë veprë së Halilajt. Me mbishkrimin ‘Nga Runiku me dashni!’ pulat e fshatit të Runikut, Komuna e Skenderajt, fshatit të artistit, të cilat i trajton shpesh në veprën e tij, fluturuan të lira në tre shtete e dy kontinente, sfiduan ligjet e natyrës, rrethanat politike e pengesat geografike“, shkruan Kurti.

Përveç sukseseve të shumta që arriti në botë, para disa muajve Petriti Halilaj u zgjodh edhe anëtar i Akademisë së Artit Botëror në Koln të Gjermanisë./Media Ndërtimi

Continue Reading

Trending