Më pak se 23 kilometra është gjatësia e rrugës Prishtinë – Vushtrri (nga dalja në hyrje). Por, tash e 14 vjet çdo mëngjes e pasdite/mbrëmje, para dhe pas punës, për të arritur nga dalja e njërit qytet në hyrjen e tjetrit duhet mesatarisht një orë.

Pra, shpejtësia mesatare e lëvizjes është plus-minus 23km/h.

Verës… digjen krejt llogaritë! Ecje hesapi!

Teorikisht, distanca prej 23 kilometrash, me shpejtësi mesatare prej 80 km/h, kalohet për 17 minuta.

Pra, rreth 45 minuta të humbura në njërin drejtim çdo ditë. Dy drejtimet, 90 minuta apo një orë e gjysmë.

Në një llogaritje me këtë mesatare (90 minuta të humbura në kolonë çdo ditë), për mesatarisht 240 ditë pune (në vit; e hënë-e premte) i bie se mesatarisht brenda vitit një shofer a udhëtar humbë 360 orë ose 15 ditë të plota në kolonë.

Për 14 vjet, prej kur kanë nisur punimet në këtë rrugë, mbi 5040 orë ose 210 ditë të plota të humbura në kolonë.

Llogaritje në një skenar optimist*.

Deri në Mitrovicë? Llogariteni vet.

Zero përgjegjësi për stresin e mllefin shkaktuar mijëra e mijëra qytetarëve; zero përgjegjësi për aksidentet si shkak i zvarritjes së punimeve, dëmet ndaj bizneseve, prishjet e automjeteve etj., etj. Mos me harru, zero përgjegjësi për miliona euro.

Asnjë qeveri nuk është imune. Disa sish me lloj-lloj koalicionesh për 12 vjet, e as kjo e tanishmja me hisen e saj prej zero kilometrash të kompletuara për dy vjet.

Durojmë na. [Background: Armend Rexhepagiqi – Shkel]

Opinion nga gazetari Fatlum Jashari./Media Ndërtimi.

“Ma shpejt vijë nga Gjermania deri n ‘Prishtinë sesa prej Prishtinës në Vushtrri”, vazhdon zvarritja e ndërtimit të rrugës magjistrale prej 41 km

Në Ditën Ndërkombëtare të Gruas, urbanistja Sara Candiracci reflekton sesi qytetet janë ende të dizajnuara në masë të madhe për burrat – dhe si ta ndryshojmë këtë.

Pavarësisht përparimeve që janë bërë në mbarë botën, miliarda gra ende përballen me probleme të shkaktuara nga paragjykimi gjinor i ndërtuar në dizajnin e qyteteve. Këto variojnë nga të njohurit, si mungesa e sigurisë dhe përfaqësimi i kufizuar në statuja, te problemet më pak të dukshme si mënyra se si janë projektuar sheshet e qytetit dhe ekspozimi ndaj rreziqeve klimatike.

Qoftë aksidentalisht apo projektuar, mjediset tona urbane mund të komplikojnë pabarazitë gjinore. Mënyra se si qytetet planifikohen, ndërtohen dhe menaxhohen mund të kufizojë ndjeshëm aftësinë e grave për të lëvizur, për të qenë ekonomikisht aktive ose për të shijuar zonën e tyre lokale. Kjo mund ta bëjë jetën më të vështirë për gratë në mënyra që janë simbolike dhe praktike.

Mjediset tona urbane mund të komplikojnë pabarazitë gjinore

Vizitoni pothuajse çdo qytet në botë dhe disa nga këto pabarazi janë evidente. Së pari, është mirë-dokumentuar se shumë gra kanë përjetuar dhunë seksuale dhe ngacmim në hapësirat publike urbane dhe sistemet e transportit. Kjo i lë disa rrugë thjesht të padisponueshme për ta pas errësirës, ​​ndërkohë që e bën planifikimin e udhëtimit më të vështirë dhe stresues.

Tualetet dhe objektet sanitare janë gjithashtu shpesh të papërshtatshme për nevojat e grave, ose nuk arrijnë të kujdesen për përgjegjësitë e kujdesit. Ndërkohë, hapësirat publike si parqet dhe sheshet nuk marrin domosdoshmërisht në konsideratë nevojat e grave. Për shembull, hulumtimet tregojnë se, mbi moshën tetë vjeç, djemtë përdorin parqe katër herë më shumë se vajzat.

Ndërkohë, disa pabarazi janë simbolike dhe kërkojnë një zgjidhje ndërsektoriale. Mungesa e përfaqësimit në statuja, emra rrugësh dhe monumente të tjera prek një sërë identitetesh, por është gjithashtu simptomatike e një qëndrimi dizajni të njëanshëm gjinor. Vetëm 2-3 për qind e statujave përfaqësojnë gratë në pothuajse çdo vend të botës.
Shpresojmë që raporti ynë dhe shembujt e përshkruar këtu të japin frymëzim për hapa praktikë për t’i bërë qytetet më gjithëpërfshirëse. Një qasje e përgjegjshme gjinore ndaj planifikimit urban shkon përtej shërbimit vetëm për gratë, me efekte të forta shumëfishuese socio-ekonomike dhe mjedisore në familje, familje dhe komunitete lokale. Siguron që qytetet tona do të bëhen hapësira më të sigurta, më të shëndetshme, më të drejta dhe më pasuruese për të gjithë./Media Ndërtimi.

Gjatë vitit të kaluar, kam qenë në bisedë me arkitektë dhe dizajnerë që janë të përfshirë në krijimin e mjediseve zhytëse. Ata e shohin veten si natyrshëm përgjegjës për udhëheqjen e ndërtimit të këtyre mjediseve dhe kjo duhet të shërbejë si një kujtesë se arkitektët kanë potencialin për të marrë këtë rol.

Pavarësisht se sa e qartë mund të tingëllojë, metaversi është projektuar kryesisht nga zhvilluesit dhe dizajnerët grafikë, prandaj, ai duhet të funksionojë si një thirrje zgjimi për arkitektët që të përfshihen pasi ata kanë aftësi veçanërisht të përshtatshme për të.

Nëse metaversi mund të përdoret si një narrativë për të kërkuar një rol në ndryshim për arkitektët, mbetet për t’u parë.

Diskutimi rreth metaverses ka çuar në pretendime për profesionistët e trajnuar në mjedisin e ndërtuar për të marrë një rol udhëheqës në debatet ku shkrihen fizike dhe dixhitale, dhe ku strategjitë etike dhe të planifikuara mirë janë thelbësore.

Si pjesë e kësaj lëvizjeje, janë shfaqur një sërë projektesh spekulative që përputhen me këtë qasje, duke përfshirë Space Popular, i cili ka zhvilluar një manifest për “një infrastrukturë qytetare për të lundruar në internetin gjithëpërfshirës

Edhe tani që kemi filluar të pyesim nëse metaversi është termi i duhur apo edhe nëse është thjesht një modë, debati i nxitur është i dobishëm. Forcat e dukshme kontradiktore të lirisë dhe kufizimit që kërkon metaversi i ri, mund të jenë vetëm pozitive për arkitektët.

Opinion nga Cristina Mateo, e cila është  specialiste në etnografinë urbane, markën, komunikimin dhe E-Transformimin dhe Modelet e Reja të Biznesit./Media Ndërtimi.