Connect with us

Dizajn

Moda e ngadaltë – Pse të jetojmë në kodra të mbeturinave?

Published

on

Për të folur për modën e ngadaltë, biseduam me Nisa Zurnaxhiun, e cila filloi një iniciativë me konceptin e modës së ngadaltë në Prizren. Nisa është e diplomuar në psikologji dhe ka interesim për mbrojtjen e mjedisit dhe dizajnin.

Zurnaxhiu tha: “Unë e kam krijuar gjithmonë punën time duke u kujdesur që të mos e dëmtoj natyrën” dhe po ashtu u shpreh se dizajnin e ka filluar si hobi që në vitet e para të universitetit. “Kur mësova se sa dëm i ka shkaktuar natyrës industria ku unë punoj, doja të isha një zë sipas mundësive të mia për këtë cikël të dëmshëm. Konceptin e modës së ngadaltë e kam nisur për shkak se qysh nga fëmijëria jam rritur në prani të natyrës si dhe nga ndikimi i familjes të cilët më kanë mësuar se shpërdorimi është mëkat.”

Për ta imagjinuar modën e ngadaltë duhet t’i hedhim së pari një sy reklamave, lajmeve në revista, postimeve të influencerëve si dhe ne duhet t’i hedhim një vështrim industrisë së modës dhe tekstilit, ndaj të cilës jemi të ekspozuar me furinë e konsumit.

Shprehja e modës së shpejtë u përcaktua për herë të parë në vitin 1988 në një intervistë me një markë të famshme në gazetën New York Times (NYT). Gjatë intervistës, pasi mësuan se kanë kaluar vetëm 15 ditë midis prodhimit të një ideje dizajni dhe prezantimit të saj tek konsumatori, NYT e përkufizoi atë si modë të shpejtë.

***

11 për qind e pesticideve në botë përdoren në prodhimin e pambukut. Moda e ngadaltë dhe e qëndrueshme, në njëfarë kuptimi, do të thotë të punosh drejt parandalimit të shkatërrimit të mjedisit. Nxitur nga kërkesa në rritje e konsumatorëve për modë të lirë dhe të disponueshme, industria e modës ka pësuar një revolucion në aspektin e shitjes me pakicë. Do të vij sërish me të njëjtin emër. Fletcher shprehet se prodhimi i bërë me filozofinë e modës së ngadaltë është pak më i shtrenjtë se normalja, por konsumatori është fitimprurës sepse përdoret për një kohë të gjatë. Prandaj, a mund të themi se këtu i bie të ketë punë edhe konsumatori?

Pa pyetur pse është e lirë, ne blejmë më shumë se sa që kemi nevojë. Moda e shpejtë është tërësisht e fokusuar në kapital.

Nuk është qëllimi im të etiketoj, por kompanitë e mëdha rrëmbejnë shumë dizajne nga diku dhe mund të përballojnë të paguajnë gjobën financiare për to – “nëse e paguajnë”.

Ka faqe interneti që unë ndjek, ku dizajnerët ndajnë produktet e tyre, të cilat janë prodhuar nga ta në mënyrë origjinale. Ndonjëherë mendoj se industria fillon t’i ndjekë këta njerëz dhe të vjedhë modelet e tyre dhe t’i prodhojë ato masivisht.

Këtu është puna e një stilisti, është koha e shpenzuar për të krijuar frymën e një dizajni, por kjo punë vidhet duke përfunduar në prodhim të shpejtë e me materiale jocilësore, dhe shkon në prodhim masiv me punonjës që ju bëhet padrejtësi, shitet për para të lira dhe përfundimisht bëhet mbetje.

Të gjithë blejnë në kompaninë X.

Edhe unë do ta bleja. Por kjo është ta zgjedhësh të lehtën. Kur blejmë diçka, mendoj se duhet t’i drejtohemi vetes dhe të pyesim nëse kemi vërtet nevojë për të. Në Turqi ka një reklamë të mirë nga Darüşafaka.

“Edhe nëse nuk e ke, bën”, thuhet në reklamë. Unë mendoj se njerëzit duhet të rishqyrtojnë të mos blejnë rroba nëse nuk i duhen. Por është e vështirë ta shpjegosh këtë, sepse të gjithë janë të fiksuar pas paraqitjes së jashtme. Është sikur asgjë tjetër nuk ka rëndësi dhe të gjithë jetojnë për të. Ndoshta po përpiqemi të konsumojmë thjesht duke u veshur apo duke imituar dikë. Unë mendoj se rrobat duhet të ndahen me njëri-tjetrin, siç ishin dikur.

Nëse shohim diçka tek dikush dhe na pëlqen, ndoshta mund ta ndajë atë… Nuk ka shumë kompani që prodhojnë produkte që ne mund t’i përdorim për një kohë të gjatë. Unë jam në gjendje të vesh një veshje për 10 vjet. Nuk është nevoja ta blej lirë dhe ta vesh për 2 javë dhe më pas ta blej një të re. Kompanitë gjigante morën gjithçka. Gjithçka që nga reklamat deri tek veshja. Për të reklamuar më lirë gjen punëtorë që punojnë më lirë, për ta shitur më lirë merr produkte që nuk dihet se ku prodhohen me materiale tepër të lira. Askush nuk bën zë për këtë sepse gjithçka është shumë e lehtë.

Ndoshta në të ardhmen mund të jap një mesazh më të fortë për veshjet që mund të përdoren për një kohë të gjatë. Por e di që pa filluar të punojnë për këtë çështje dhe të bëjnë zhurmë emrat e shumtë, nuk mund të ndryshojmë asgjë me përpjekjet e mia. Përpjekja ime për modë të ngadaltë mund të konsiderohet po ashtu një hap i vogël në këtë transformim.

Prodhuesi i rrobave që veshim ne dhe i kemi në trup, nuk ka as ujë për të pirë.

Duke u shprehur se edhe në rajonin tonë ka mbeturina, Nisa tha: “Pashë sa copa tekstili mund të na mbesin në duar në këto pak vite që jam pjesë e kësaj pune. “Unë as nuk mund ta imagjinoj se sa mbeturina mund t’i mbesin markave shumë më të mëdha.” Zurnaxhiu tha se përpunimi i pjesëve të mbetura të pëlhurës kërkon shumë përpjekje dhe mund, “Duhet shumë kohë për t’u përpunuar, tekstilet e mbetura kërkojnë shumë përpjekje, dhe në fund, askush nuk dëshiron të humbasë kohë për këto sepse fitimi nuk është shumë i kënaqshëm,” thotë ajo.

Ekziston një thënie që ne nuk e huazojmë këtë botë nga paraardhësit tanë, por nga fëmijët tanë. Po ne e huazojmë botën nga brezat e ardhshëm sepse do t’ua lëmë atyre. Kam lexuar një lajm herën e fundit se ka kodra me mbeturina tekstili dhe produktesh në shkretëtirën Atacama në Kili. Mund ta paramendosh, po formohen male. Nga ana tjetër, të gjithë e kthejnë kokën nga kjo sikur është një gjë shumë e vështirë të mos përdorësh tube dhe qese plastike. Gjërat si mbajtja e një çantë me vete janë veprime të thjeshta, por tjetra është shumë më e lehtë…

Filloi një lëvizje në Instagram, kjo lëvizje, e cila nisi me hashtagun #whomademyclothes, u bënte thirrje kompanive të mëdha dhe pyeste se kush prodhonte atë që ne e veshim. Kjo u pasua nga përgjigjet me foto të punëtorëve nga vendet e botës së tretë me hashtag #imadeyourclothes.

Ishte një fushatë shumë e suksesshme ku mund të shihnim se nga vinin produktet në treg. Nga erdhën rrobat, janë në trupin tim tani, por prodhuesi nuk ka as ujë!. Intervistë: Suer Celina nga Prizma Medium./Media Ndërtimi.

Dizajn

Kaligrafia, një “udhëtim shpirtëror përmes durimit”

Published

on

Nën zhurmën e çarshisë së Shkupit, Semra Rashiti me një qetësi të thellë në atelienë e saj, përmes kaligrafisë germëzon porositë e personalizuara për klientët e saj.

Semra diplomon këtë vit për arkitekturë në Universitetin e Shkupit, megjithëse pranon se që nga fëmijëria ka pasur pasion artin.

Në një bisedë për Radion Evropa e Lirë, ajo tregon se zgjodhi të studionte për arkitekturë, pas komenteve dekurajuese se nga arti nuk mund të jetohet.

Kur pandemia e koronavirusit goditi Maqedoninë e Veriut më 2020, Semra nisi të merrej me kaligrafi, që e mësoi përmes kurseve online. Atëbotë, kujton ajo, i kishte vënë synim vetes që të pikturonte çdo ditë nga gjashtë deri në tetë orë, në mënyrë që, siç shprehet, arti të mos ia braktis shpirtin.

Në këtë kohë, kaligrafia – arti i të shkruarit bukur – kaliti te Semra durimin përmes lidhjes së mahnitshme të artistikes dhe rrugëtimit shpirtëror. Ajo thotë se arkitektura glifit durimin, sa i përket respektimit të dimensioneve precize, ndërkaq arti mundësinë e shprehjes pa kufizime dhe të dyja këto, ajo thotë se janë të gërshetuara përmes kaligrafisë.

“Kaligrafia është përdorur më herët si bukurshkrim. Tani, në kohën moderne kjo bëhet përmes teknologjisë. Por, unë këtu në dyqanin tim, atelienë ku punoj, bëj punë dore dhe kjo i shton vlerën. Bukurshkrimi arrihet jo vetëm përmes dorës sime, se si i vizatoj shkronjat, por këtu kanë hise edhe mjetet, pasi ato kontribuojnë që shkrimi të dalë i bukur”, thotë Semra.

Semra thotë se ka porosi të shumta, pasi dhuratat me shkrim të personalizuar, që punohen me durim të madh, sipas saj, i “bëjnë ballë kohës”.

“Realisht, shkrimi, kaligrafia është ajo që kërkohet më së shumti. Personalizimi i dhuratave me shënimin e emrit, kërkohet më së shumti, qoftë nga banorët apo vizitorët e huaj, pra turistët që vijnë në qytetin tonë”.

“Po ashtu, kërkesë ka për shënimin e ndonjë date të caktuar që është e rëndësishme për blerësin ose për atë që pranon dhuratën”, tregon ajo.

E pyetur se kush janë vizitorët më të shpeshtë të ateliesë së saj, Semra përgjigjet se janë ata që e duan të bukurën “dhe të bukurën e duam të gjithë”.

Semra është e befasuar për të mirë nga reagimet në rrjetet sociale lidhur me punën e saj, ku krahas kërkesave për të pikturuar në pëlhurë, letër dhe qelq, vajzat e reja i kërkojnë që t’iu bëjë vizatime në duar para dasmës, për festën që njihet si “Nata e kanës”.

Ajo thotë se ka shumë turistë “që më kanë gjetur në Instagram dhe interesohen për pjesën e kaligrafisë, por edhe të vizatimeve” të tjera.

Semra thotë se me punë arriti të dëshmojë se nga arti mund të gjenerohen të ardhura, gjithmonë nëse kjo bëhet me pasion.

“Patjetër që mund të jetohet nga arti nëse bëhet me shumë dashur dhe pasion dhe që arti të mos përdoret vetëm si hobi, por të trajtohet si punë”.

Në Maqedoni të Veriut, thotë Semra Rashiti, nuk ka një shkollë të licencuar për mësimin e kaligrafisë. Andaj, thotë ajo, atelieja që ka në çarshinë e Shkupit mbetet e hapur për të gjithë ata të rinj që duan të mësojnë këtë lloj arti./Media Ndërtimi

Continue Reading

Dizajn

Prezantohet dizajni për pavijonin e SHBA-së në Expo 2025 Osaka

Published

on

Trahan Architects sapo ka zbuluar dizajnin e Pavijonit të SHBA për Expo 2025 Osaka-Kansai në Japoni. Gjatë ekspozitës gjashtëmujore, propozimi synon të shfaqë arkitekturën, inovacionin, kulturën dhe industrinë amerikane. Ekspozita do të fokusohet në festimin e arritjeve bashkëkohore amerikane në fusha të ndryshme, duke shfaqur ekspozita të fokusuara në qëndrueshmërinë, eksplorimin e hapësirës, ​​edukimin dhe sipërmarrjen.

Pavijoni i SHBA-së ndodhet midis East Entrance Plaza dhe Forest of Tranquilly, duke e bërë atë një veçori të rëndësishme të sitit Expo 2025. I hapur dhe i thjeshtë në formë, Pavijoni përmban një shesh të madh me ekrane LED që shfaqin pamje panoramike të peizazheve të ndryshme amerikane. Arkitektura e sheshit, e cila merr frymëzim nga urat japoneze për këmbësorë, synon të vendosë ekuilibrin, duke i çuar mysafirët në “një përvojë të paharrueshme”.

Projektuar në bashkëpunim me ES Global, BRC Imagination Arts, Alchemy International, HOOD Design Studio, Ricca, Dot Dash dhe Studio Loutsis, Pavijoni i SHBA-ve bashkon udhëzimet me Expo 2025. Pavijoni synon të përdorë materiale të qëndrueshme, në përputhje me Kombet e Bashkuara’ Objektivat e Zhvillimit të Qëndrueshëm dhe mbështetja e angazhimit të Expo 2025 ndaj këtyre objektivave.

Ekspozita Botërore do të fillojë në Osaka, Japoni, nga 13 prilli 2025 deri më 13 tetor 2025.

Shumë vende të tjera kanë njoftuar pjesëmarrjen e tyre në Ekspozitë nën temën gjithëpërfshirëse “Dizajnimi i shoqërisë së së ardhmes për jetët tona”, me një masterplan të udhëhequr nga arkitekti Sou Fujimoto.

Javën e kaluar, Coledfy dhe CRA-Carlo Ratti Associati zbuluan projektin e tyre për pavijonin kombëtar të Francës në Expo Osaka 2025. Për më tepër, Buchan zbuloi dizajnin e tij për Pavijonin Australian në Expo 2025. Më në fund, Pavioni i Vendeve Nordike në Expo Osaka ka zbuluar propozimin e tij të dizajnuar nga Rrethi AMDL. Propozimi i tyre merr një qasje të qëndrueshme dhe rrethore, pasi struktura është projektuar qëllimisht për çmontim dhe ripërdorim./Media Ndërtimi

Continue Reading

Dizajn

Zbulohet dizajni për stadiumin e Kupës së Botës të Arabisë Saudite

Published

on

Firma e arkitekturës Populous ka zbuluar dizajnet për një stadium të ri ambicioz në qytetin Qiddiya të Arabisë Saudite që është një nga vendet e propozuara për ofertën e Mbretërisë për Kupën e Botës 2034.

Stadiumi Mohammed Bin Salman do të vendoset në majë të shkëmbit Tuwaiq 200 metra të lartë, 40 minuta nga Riadi.

Dizajni i stadiumit prej 45,000 vendesh përmban një çati të anulueshme, hap dhe mur LED që do të lejojë që stadiumi të shndërrohet në “modalitete të ndryshme ngjarjesh” brenda disa orësh.

Muri LED do të jetë në gjendje të transmetojë ngjarje të drejtpërdrejta, filma me definicion të lartë dhe shfaqje lazer. Kur nuk aktivizohet, do të hapet në pamjet e qytetit Qiddiya.

Populous tha se stadiumi, i cili do t’u vijë klubeve të futbollit të Ligës Saudite, Al-Hilal dhe Al-Nassr, do të jetë në gjendje të ofrojë spektakle të shumta brenda një dite, duke përfshirë futbollin (futbollin), boksin, esports, koncerte dhe prodhime teatrale.

Stadiumi i ri do të ofrojë gjithashtu akses në Qarkun e Lojërave dhe Esport të Qiddiya City, si dhe opsione të tjera argëtimi të qytetit, ku do të ketë zona parkimi dhe udhëtimi, si dhe do të vendosen afër 50,000 metra katrorë hapësira pazaresh, ngrënieje dhe argëtimi, si dhe hotele./Media Ndërtimi

 

Continue Reading

Trending