Connect with us

Ambienti

Kosova duhet të shkëputet nga energjia me thëngjill!

Published

on

Sektori i energjisë diellore është relativisht i ri në Kosovë dhe filloi të zhvillohet vetëm 1-2 dekada më parë, por është duke u zgjeruar në mënyrë të vazhdueshme si në Kosovë ashtu edhe në mbarë botën.

Shpërndarja e energjisë diellore në një shkallë të gjerë do të kërkonte adresimin e sfidës së ndërprerjes së saj, me të cilën tani po eksperimentohen zgjidhje të ndryshme teknologjike dhe të bazuara në treg.

Së pari, të gjithë skenarët me emetim zero paraqesin një ndërprerje të plotë të energjisë së qymyrit. Arritja e emetimeve zero deri në vitin 2050 kërkon që të mos ndërtohen termocentrale të reja me qymyr, ku asnjë nga ato ekzistuese të mos shërbejë më shumë se viti 2040.

Për një qëllim më ambicioz për arritjen e emetimeve zero deri në vitin 2050, energjia e qymyrit duhet të tërhiqet edhe më herët. Një pension i tillë është në përputhje me neutralitetin e karbonit ENCT deri në vitin 2050, shkruan në raportin Indeksimi i Tranzicionit energjetik të Kosovës, të publikuar nga Institutit për Politika Zhvillimore INDEP.

Kosova do të duhet të ndjekë hapat e pionierëve të thëngjillit që e largojnë atë, si Britania e Madhe dhe ka shumë të ngjarë të përballet me rregullime të rëndësishme në sektorin e qymyrit. Së dyti, të gjithë skenarët me emetim zero parashikojnë rritjen e shpejtë të energjisë elektrike të rinovueshme, kryesisht të energjisë diellore dhe të erës.

Rritja do të nënkuptonte vazhdimin e tendencave ekzistuese të shpejta të vendosjes së energjisë diellore, fillimin e një dislokimi po aq të shpejtë të erës dhe marrjen e sistemit të energjisë elektrike në një territor të ri me depërtim të lartë të burimeve të rinovueshme me ndërprerje. Aspirata të tilla, të paktën në afatin e afërt, janë në përputhje me strategjinë e re të energjisë dhe të dhënat e liderëve ndërkombëtarë në energjinë e rinovueshme.

Strategjia përcakton gjithashtu tre detaje të zbatimit në lidhje me heqjen graduale të qymyrit, lidhjen me vendet fqinje me gaz natyror dhe kalimin e madh drejt burimeve të rinovueshme të energjisë. Së pari, njësitë ekzistuese me qymyr ose do të përshtaten në njësi më të pastra të gazit natyror ose do të shtyhen në pension të parakohshëm. Së dyti, njësitë ekzistuese me qymyr do të operohen me një shkallë më të ulët shfrytëzimi.

Një i tretë, kapaciteti i burimeve të rinovueshme do të rritet nga 200 MW në 2021 në 1.4 GW në 2031, duke rritur pjesën e energjisë elektrike të rinovueshme në 32% deri në vitin 2031. Këto objektiva specifike të nivelit të centralit për heqjen graduale të qymyrit dhe zgjerimin e burimeve të rinovueshme ofrojnë një skenar për të bërë një supozim rezultatet më realiste dhe më të ndjeshme drejt zeros neto në vitin 2050.

Për të arritur një tranzicion të qetë të energjisë dhe objektivat e reduktimit të emetimeve të CO2, koncepti i një Kosove pas karbonit, e cila fokusohet në ndërtesat me energji të ulët dhe me emetim të ulët të pajisur me ngrohje dhe ftohje inteligjente sistemet, makinat elektrike dhe hibride dhe përmirësimi i transportit publik duhet të promovohen./Media Ndërtimi.

Ambienti

Ekspertët kërkojnë që Qeveria të vendos taksë për emetuesit e karbonit

Published

on

Instituti Riinvest ka mbajtur debat me temën “Dekarbonizimi dhe taksa e karbonit”, raporton Ekonomia Online. Nga të pranishmit u tha se dekarbonizimi është politikë që Kosova nuk mund ta shmangë nëse synon të jetë anëtare e Bashkimit Evropian.

Aty u kërkua që si në çdo vend të botës edhe në Kosovë të fillojë taksimi i karbonit, në mënyrë të mbrohet mjedisi. Përmes një takse karboni, u kërkua që Qeveria të caktojë një çmim që duhet të paguajnë ndotësit për çdo ton të emetimeve të gazit.

Fjona Bakia, nga Instituti INDEP, tha se çmimi në karbon është një politikë që Kosova nuk mund ta shmang për t’u anëtarësuar në Bashkimin Evropian.“Politikat e taksimit të karbonit është një hulumtim që ka marrë parasysh metodologjitë e ndryshme të hulumtimit, që përveç atyre kualitative ne i kemi përfshirë intervista me kolegë në Ministrinë e Ekonomisë. Çmimi në karbon nuk është një risi, është një realitet shumë i prekshëm në vendet evropiane.

Vendet si Finlanda, Suedia e taksojnë karbonit që nga viti 1990. Edhe Kosova duhet me ndjek hapin e këtyre vendeve për shkak të mekanizmave që Evropa që nga viti 2026 do t’i fus në politikat e saj”, tha ajo.“Taksa e karbonit është e paevitueshme për Kosovën sado që ne nuk jemi pjesë e BE-së e organizatave ndërkombëtare. Gjithsesi ne jemi nënshkrues të Samitit të Sofjes dhe pjesë e komunitetit të energjisë dhe në këto pjesëmarrje ne jemi zotuar për dekarbonizim deri në vitin 2050. E ky zotim nuk duhet me qenë vetëm fjalë por duhet përcjell me veprime”, tha tutje ajo.

Udhëheqësi i Divizionit të Politikave të Energjisë në Ministrinë e Ekonomisë, Adnan Preniqi, tha se synojnë që deri në vitin 2030, konsumi final nga burimet e ripërtritshme të shkojnë deri në 30 për qind.“Sektori i energjisë po shkon drejt dekarbonizimit dhe jo ndoshta me hapa të shpejtë. Nuk është e lehtë meqenëse ne burimin e energjisë elektrike e bazojmë në thëngjill dhe dihet që thëngjilli është një prej ndotësve dhe emetuesve të karbonit. Ne si vend emitojmë deri në 10 milionë në vit CO2 që është goxha i lartë e ku sektori i energjisë merr pjesë diku me 6.3 milionë emetim të karbonit në vit”.

“Politikat të cikat janë vendosur në strategjinë e energjisë, tregojnë që ne në instalimin e 1300 MGË të burimeve të ripërtritshme, na tregojnë se në vitin 2030, konsumi final i energjisë do të mbërrijë në 30 për qind nga burimet e ripërtritshme. Aktualisht e kemi 10 për qind”, tha ai.

Visar Vokrri nga Instituti Riinvest, tha se dekarbonizimi në vendet skandinave ka filluar qysh në vitet e 90-ta. Sipas tij, aktualisht janë 40 vende në botë që e praktikojnë dekarbonizimin me ç’rast kërkoi që Kosova të bëhet sa më shpejt pjesë e saj.“Vendet skandinave janë ato që kanë filluar me menduar në këtë drejtim. Në vitet 90-ta ka filluar ta aplikojë një taksë të karbonit.

Aktualisht janë 40 vende në krejt botën që aplikojnë një taksë të karbonit, janë vende të industrializuara të vendeve evropiane por edhe një pjesë e vendeve të Amerikës Jugore. Uruguai prin sa i përket taksës në karbon. Taksa nuk mjafton si e vetme duke pasur parasysh caqet ambicioze që vendet e zhvilluara e kanë para vetes. Madje disa vende e kanë luftë por kjo është edhe luftë globale. Taksa si e vetme nuk ka prodhuar efektet e duhura deri më sot, andaj vendet e ndryshme të botës kanë filluar të mendojnë më seriozisht për të adresuar këtë problem”, tha ai./Media Ndërtimi

Continue Reading

Ambienti

Në Ulqin zhvillohet një aksion i madh pastrimi

Published

on

Me rastin e Ditës Botërore të Mjedisit, Komuna e Ulqinit organizon fushatën e pastrimit të qytetit të quajtur “Sepse ne e duam Ulqinin” nga ora 09:00 deri në 13:00, njëkohësisht në gjashtë lokacione.

I lokacioni: Qyteti i vjetër – Pristan – pylli i Borovës;

Vendndodhja II: rruga Nova Mëhallë – Valdanos;

Vendndodhja III: Bijela Gora;

Lokacioni IV: qendra e Shtojit;

Vendndodhja V: qendra e Vladimir;

Vendndodhja VI: Midin Potok.

“Aksioni i pastrimit synon të rrisë ndërgjegjësimin e komunitetit lokal për rëndësinë e ruajtjes së hapësirës së përbashkët të banimit. Aksioni synon të përfshijë sa më shumë individë, institucione dhe organizata nga komuna e Ulqinit. Komuna e Ulqinit fton të gjithë individët, organizatat dhe institucionet e interesuara që të na bashkohen dhe të japin kontributin e tyre në realizimin me sukses të këtij aksioni të rëndësishëm për qytetin tonë”, kanë thënë nga Komuna e Ulqinit./Media Ndërtimi

Continue Reading

Ambienti

Organizohet debat publike për zgjerimin e shtigjeve të Gërmisë

Published

on

Drejtoria e Hapësirave Publike dhe Parqeve po organizon një seri të dëgjimeve publike rreth zgjerimit dhe shenjëzimit të shtigjeve të Gërmisë.

Ky është një projekt i rëndësishëm për qytetarët tonë, sepse do t’u mundësoj qytetarëve nga zonat periferike të qasen më lehtë në park në këmbë dhe me biçikletë.

Ftojmë të gjithë qytetarët dhe organizatat rekreative që të na bashkohen në dëgjime publike, për të diskutuar detajet e projektit dhe të dëgjojmë mendimet dhe sugjerimet tuaja.

📍Hajvali, 5 qershor, Shkolla ‘‘Shkëndija’’, ora 14:00

📍Vranjevc, 12 qershor, Shkolla ‘‘Asim Vokshi’’, ora 14:00

📍Mramor, 13 qershor, Shkolla ‘‘Avni Rrustemi’’, ora 14:00

📍Mat, 14 qershor, Shkolla ‘‘Mitrush Kuteli’’, ora 14:00./Media Ndërtimi

Continue Reading

Trending