Strehimi është një tipologji e larmishme arkitekturore, konfigurimi i së cilës përcaktohet jo vetëm nga ata që e projektojnë, por edhe nga përdorimi i atyre që jetojnë në të. Prandaj, shtëpitë janë struktura rrënjësisht të adaptueshme që evoluojnë në përputhje me kohën dhe përdoruesit e tyre, duke pësuar ndryshime të vazhdueshme të manifestuara në mënyrat e jetesës. Shtëpia e konceptuar sot nuk do të jetë e njëjtë me atë të ndërtuar nesër, ndaj bëhet e nevojshme të ruhet një qasje kritike dhe e thellë ndaj rolit që luan në mjedisin e ndërtuar.

Në këtë kuptim, arkitektura modulare është paraqitur vazhdimisht si një strategji dinamike projektimi që ka revolucionarizuar strehimin, duke zhvilluar zgjidhje të gjithanshme për hapësira të qëndrueshme dhe praktika ndërtimi. Kështu, strehimi modular ka qenë terren pjellor për eksplorimin dhe thellimin e mënyrave të banimit në hapësirë ​​dhe adresimit të nevojave njerëzore. Nga shtëpitë e parafabrikuara me katalog të shekullit të 19-të deri te bumi i banesave pas Luftës së Dytë Botërore, evolucioni i tij reflekton si propozimet e së kaluarës ashtu edhe eksplorimin e koncepteve të reja për të ardhmen.

Kuptimi i transformimit të habitatit përmes projektimit modular kërkon një ekzaminim gjithëpërfshirës të qëndrueshmërisë së tij dhe zbatimit praktik. Për më tepër, është thelbësore të merret parasysh ndikimi global i këtyre tendencave në arkitekturën e ardhshme. Ky kërkim nxit eksplorimin në risitë konceptuale, materiale, teknologjike dhe politike në strehimin dhe strategjitë urbane. Promovimi i Buildner-it i eksplorimeve të tilla nëpërmjet konkurseve arkitekturore tregon se si arkitektura e banesave mund të revolucionarizohet vazhdimisht, e ngjashme me shtëpitë e çmontueshme të Jean Prouvé, konceptin e çmontueshëm të Shtëpisë Dymaxion ose shtëpitë Usoniane të Frank Lloyd Wright.

Një rrugë për përballimin e krizës së banesave

Në të gjithë botën, mungesa e banesave të përballueshme vazhdon të jetë një problem në rritje, veçanërisht me pakësimin e burimeve natyrore, ndryshimet klimatike dhe krizën ekonomike. Ngjarje të tilla si MICROHOME – një konkurs vjetor i nisur nga Buildner – kërkojnë zgjidhje të thjeshta për një jetë më të vogël dhe më efikase. Propozimet e zhvilluara rreth kësaj teme fokusohen në shtëpitë modulare jashtë rrjetit deri në 25 metra katrorë. Qasjet e tyre janë po aq të ndryshme sa edhe strategjitë e tyre; duke përdorur më pak materiale, duke inkurajuar fleksibilitet dhe duke promovuar komunitete të qëndrueshme për të trajtuar varfërinë dhe ndryshimet klimatike.

Shumëllojshmëria e qasjeve të strehimit tregon se ndërsa kriza e strehimit është një shqetësim global, manifestimet e saj ndryshojnë në bazë të kontekstit lokal. Në ekzaminimin e tyre të banesave të përballueshme, studiuesit kanë theksuar se si qytetet e mëdha si Berlini, Parisi dhe Toronto përballen me stoqet e kufizuara të banesave.

Për të përmirësuar kushtet e banimit në zonat urbane, propozime të ndryshme kanë ofruar ide radikale. Këto përfshijnë përdorimin e hapësirave nën autostrada, ndërtimin në krye të infrastrukturës së pashfrytëzuar, ripërpunimin e korsive midis zhvillimeve ekzistuese të banimit dhe ndërtimin e strukturave të reja që kombinojnë programet arkitekturore. Nisma të tilla synojnë të rrisin bërthamat e lira urbane.

Afrimi i strehimit modular përmes konkurseve të projektimit ofron një perspektivë që, me çdo përsëritje, prezanton ide të reja në një sistem ndërtimi, efikasiteti i të cilit lejon zëvendësimin ose shtimin e elementeve pa ndikuar në pjesën tjetër të sistemit. Ky fleksibilitet inkurajon eksplorimin e ideve të reja në lidhje me shtëpitë, një koncept i njohur për të gjithë dhe për këtë arsye i sfiduar vazhdimisht. Përmes analizës së rasteve të kaluara dhe të ardhshme, banesat modulare shfaqen si një kanavacë bosh që balancon me shkathtësi standardizimin me personalizimin në jetën bashkëkohore./Media Ndërtimi

Duket sikur të gjithë po shkojnë me diell këto ditë. Në Shtetet e Bashkuara, gjenerimi neto i energjisë diellore është rritur me më shumë se 113,000 milion kilovat orë në dekadën e fundit. Integrimi diellor me projektet e banimit kursen paratë e pronarëve të shtëpive në faturat e energjisë dhe rrit vlerën e pronës me kalimin e kohës. Ndërsa teknologjia e integrimit diellor përparon, avantazhet shkojnë përtej financiare dhe mjedisore; Panelet diellore po marrin gjithashtu një rol estetik në arkitekturën moderne.

Integrimi diellor po bëhet një pritshmëri në mesin e blerësve të shtëpive të reja. Arkitektët dhe projektuesit duhet të përshtaten në përputhje me rrethanat për të rritur disponueshmërinë e integrimit fotovoltaik në zhvillimet e banimit. Megjithatë, me planifikim dhe ekzekutim të kujdesshëm, panelet diellore mund të inkorporohen më mirë gjatë fazave të projektimit dhe ndërtimit. Ky artikull përshkruan se si ndërtuesit e shtëpive mund të plotësojnë kërkesat e konsumatorëve për integrimin diellor, duke krijuar një rrugë të lehtë për t’u ndjekur për të përshtatur tendencat e ndryshimit të dizajnit të shtëpisë.

Vlerësoni përdorimin total të energjisë dhe bëhuni sa më efikas të jetë e mundur

Për të ndërtuar një shtëpi me energji diellore, ndërtuesit duhet së pari të bëjnë një inventar gjithëpërfshirës se si përdoret energjia në shtëpi. Vlerësimi i përdorimit total të energjisë së një shtëpie mund të jetë një detyrë komplekse, veçanërisht kur ajo nuk është ndërtuar ende. Njohja se sa energji do të kërkojë shtëpia do të krijojë pritshmëri realiste se sa i madh do të duhet të jetë sistemi i energjisë diellore.

Ndërtuesit mund të përdorin informacionin e faturimit nga zhvillime të ngjashme në zonë. Energjia totale e përdorur do të renditet në kilovat-orë (kWh). Thjesht shtoni kWh totale për një cikël faturimi vjetor ose shumëzoni kWh totale të përdorur në vetëm një muaj. Është e rëndësishme të theksohet se konsumi i energjisë ndryshon nga sezoni në sezon dhe ky vlerësim i hershëm nuk do të pasqyrojë përdorimin e saktë të një shtëpie.

Sistemet diellore në shtëpi prodhojnë midis 350 dhe 850 kWh në muaj. Shtëpitë jo-solare që konsumojnë më shumë se ky interval çdo muaj do të duhet të bëhen më efikase përpara se të shndërrohen në energji elektrike diellore. Një auditim i energjisë do të vlerësojë se sa energji përdor një ndërtesë dhe do të identifikojë mundësitë për të kursyer energji. Ky informacion është thelbësor sepse do t’i ndihmojë ndërtuesit të zgjedhin sistemet më efikase për zhvillimet e tyre. Këto praktika shtesë të ndërtimit të qëndrueshëm mund të zvogëlojnë gjithashtu konsumin e energjisë përpara se të përdorni energjinë diellore:

Mbyllja e rrjedhjeve të ajrit

Përmirësimi i izolimit

Kalimi në dritare rezistente ndaj UV

Blerja e pajisjeve të certifikuara nga ENERGY STAR

Solar është këtu për të qëndruar. Arkitektët, projektuesit dhe kompanitë e ndërtimit duhet të përshtaten për të përmbushur kërkesat e reja të blerësve të sotëm të shtëpive me mendje të qëndrueshme. Duke ndjekur këto këshilla, njerëzit mund të shijojnë të gjitha përfitimet e energjisë fotovoltaike pa kompromentuar stilin arkitektonik./Media Ndëtimi

Prokuroria Themelore e Ferizajt më 16.04.2024 kishte njoftuar se ishte arrestuar një i dyshuar cili kishte qenë në kërkim për rastin e njohur si ‘Brezovica 1’, e të nesërmen më 17.04.2024 Gjykata e Pejës ka vendosur që i njëjti të lihej në liri përmes masës së dorëzanisë në shumë prej 20 mijë euro.

Bëhet fjalë për të pandehurin Liridon Domanekun, i cili dyshohet për dy vepra penale, “ushtrim ndikimi” dhe “dhënie ryshfeti”, e për të njëjtin prokuroria kishte kërkuar paraburgim.

Dorëzaninë, siç njofton Prokuroria e Ferizajt e ka propozuar mbrojtja e të dyshuarit, dhe është miratuar nga Gjykata.

Sipas përgjigjes së dhënë nga Prokuroria për Kallxo.com, me këtë propozim është pajtuar edhe Prokuroria e Shtetit dhe e njëjta është tërhequr nga kërkesa për caktimin e masës së paraburgimit.

“Referuar pyetjeve tuaja, ju njoftojmë se Prokuroria Themelore në Ferizaj, më 16 Prill 2024, kundër të pandehurit L. D., ka paraqitur kërkesë për caktimin e masës së paraburgimit. Sipas Prokurorit të Shtetit, baza ligjore për paraqitjen e kërkesës ka qenë rreziku i ikjes së të pandehurit. Ndërsa, mbrojtësi i të pandehurit ka paraqitur propozim për masën e dorëzanisë në shumë prej 20,000( njëzet mijë ) euro dhe në seancën për caktimin e paraburgimit të mbajtur në Gjykatën Themelore në Pejë, më datën 17 Prill 2024 , të pandehurit iu ka caktuar masa e dorëzanisë, me të cilën masë është pajtuar edhe Prokurori i Shtetit dhe është tërhequr nga kërkesa për caktimin e masës së paraburgimit”- thuhet në përgjigjen e Prokurorisë së Ferizajt.

Për këtë rast aktakuza është ngritur më 09.12.2022 nga Prokuroria e Ferizajt ndaj kryetarit të Shtërpcës, Bratisllav Nikoliq dhe 11 personave të tjerë.

Nikoliq akuzohet se në cilësinë e kryetarit të Shtërpcës nga viti 2014 deri në vitin 2018 ka pranuar ryshfet – para dhe dhurata me qëllim të lëshimit të lejeve ndërtimore në Parkun Kombëtar “Sharri”, në zonën e Brezovicës.

Nikoliq sipas Prokurorisë po dyshohet se për dhënien e lejeve ndërtimore në Brezovicë ka pranuar para në vlerë 940 mijë euro, 5 shtëpi vikendi në vlerë 300 mijë euro, dhe një veturë “Range Rover” në vlerë prej 78 mijë euro, për një shumë të përgjithshme 1 milion e 318 mijë euro.

Dosja e prokurorisë

Sipas aktakuzës së Prokurorisë, ekziston dyshimi i bazuar mirë se i pandehuri Bratisllav Nikoliq si person zyrtar – Kryetar i Komunës së Shtërpcës, ka keqpërdorur detyrën zyrtare, me qëllim të përfitimit të dobisë pasurore për vete, duke mundësuar dhënien e lejeve ndërtimore në Parkun Kombëtar “Sharri”, në zonën e tretë dhe të dytë të vikend-zonës në Brezovicë, me ç’rast do të kryente veprën penale “Keqpërdorimi i pozitës apo i autoritetit zyrtar”, thuhet në njoftimin e Prokurorisë.

Në njoftim thuhet se për të njëjtin, ekziston dyshimi i bazuar mirë se ka kryer edhe veprat penale “Marrja e ryshfetit”, “Ushtrimi i ndikimit”, si dhe veprën penale “Mbajtja në pronësi, kontroll ose posedim të paautorizuar të armëve”.

“Për të pandehurin D. R., ekziston dyshimi i bazuar mirë se në vitin 2016, si person zyrtar, drejtor i Drejtorisë së Urbanizmit në Komunën e Shtërpcës, ka keqpërdorur detyrat zyrtare, me qëllim të përfitimit të dobisë pasurore për vete, me këtë ka kryer veprën penale “Keqpërdorimi i detyrës zyrtare apo autorizimit”. Sipas Prokurorisë, për të njëjtin, ekziston dyshimi i bazuar se ka kryer edhe veprat penale “Marrja e ryshfetit” dhe “Mbajtja në pronësi, kontroll ose posedim të paautorizuar të armëve”, njoftoi Prokuroria e Ferizajt.

Tutje në njoftim thuhej se për të pandehurit D. R., H. B., dhe D. M.,- ekziston dyshimi i bazuar mirë se nga fillimi i vitit 2013 deri me 21 dhjetor 2021,në bashkëveprim, si persona zyrtar, i pandehuri i parë drejtor i Drejtorisë së Urbanizmit, kurse i pandehuri i dytë dhe i tretë  si inspektorë komunal të ndërtimit në Drejtorinë e Urbanizmit, tani Drejtoria e Inspektoratit në Komunën e Shtërpcës, nuk i kanë përmbushur detyrat zyrtare, në pajtim me nenin 24 të Ligjit për Inspektoratin e Mjedisit, Ujërave, Natyrës, Planifikimit Hapësinor dhe Ndërtimit nr.04/L-175, me qëllim të përfitimit të dobisë pasurore për vete, në atë mënyrë që pas marrëveshjes që të lejojnë ndërtimet pa leje, në mënyrë që të përfitojnë dobi pasurore për vete, me këtë kanë kryer në bashkëkryerje veprën penale “Keqpërdorimi i detyrës zyrtare apo autorizimit” nga neni 422 par.1 lidhur me par.2 nënpar.2.2 të KPRK-së.

Po ashtu, ndaj të njëjtëve ekziston dyshimi i bazuar se kanë kryer në bashkëkryerje edhe veprën penale “Marrja e ryshfetit” nga neni 428 par.3 lidhur me nenin 31 të KPRK-së.

Ndaj të pandehurit S. M., ekziston dyshimi i bazuar mirë se nga fillimi i vitit 2010 deri në fund të vitit 2014, si person zyrtar, shef i Drejtorisë së Kadastrit në Komunën e Shtërpcës, dhe deputet i Kuvendit të Kosovës, në mënyrë të drejtpërdrejtë ka kërkuar dhe pranuar para për vete që të veprojë në kundërshtim me detyrat e tij zyrtare, me këtë ka kryer veprën penale “Marrja e ryshfeti”  nga neni 428 par.2 e KPRK-së.

Sipas Prokurorisë, për të njëjtin, ekziston dyshimi i bazuar mirë se ka kryer edhe veprat penale “Ushtrimi i ndikimit” nga neni 431 par.1 të KPRK-së dhe “Mbajtja në pronësi, kontroll ose posedim të paautorizuar të armëve” nga nen 366 par.1 të KPRK-ës.

Për të pandehurin A. Ç. ekziston dyshimi i bazuar mirë se gjatë vitit 2016 dhe 2017, si person zyrtar – Sekretar i Përgjithshëm i Ministrisë së Mjedisit dhe Planifikimit Hapësinor në Prishtinë, ka keqpërdorur detyrat zyrtare me qëllim të përfitimit të dobisë pasurore për tjetrin, me këtë do të kryente veprën penale “Keqpërdorimi i pozitës apo autoritetit zyrtar nga neni 422 par. 1 të lidhur me par.2 nënpar.2.2 KPRK-së.

Për të njëjtin, ekziston dyshimi i bazuar se ka kryer edhe veprën penale “Mbajtja në pronësi, kontrolle ose në posedim të paautorizuar të armëve” nga neni 366 par. 1 të KPRK-së.

Për të pandehurin B. H., ekziston dyshimi i bazuar mirë se nga fillimi i vitit 2013 deri me 20 dhjetor 2021, si person zyrtar  -Kryeinspektor në MMPH, nuk i ka përmbushur detyrat zyrtare, në pajtim me nenin 7 të  për Inspektoratin e Mjedisit, Ujërave, Natyrës, Planifikimit Hapësinor dhe Ndërtimit nr.04/L-175, me qëllim të përfitimit të dobisë pasurore për tjetrin, në atë mënyrë që nuk ka ndërmarr veprimet ligjore-ekzekutive, për të ndaluar ndërtimet e vikend-shtëpive dhe objekteve hoteliere në Parkun Kombëtar ,,Sharri’’, vikend-zona e Brezovicës, edhe pse ishte në dijeni se objektet ishin duke u ndërtuar pa pëlqime mjedisore dhe në afërsi të lumit, kurse disa ndërtime edhe në zonën e dytë të Parkut, me këtë ka kryer veprën penale “Keqpërdorimi i pozitës apo autoritetit zyrtar” nga neni 422 par. 1 të lidhur me par.2 nënpar.2.2 KPRK-së./Media Ndërtimi