Tempulli më i madh budist në botë ndodhet në ishullin indonezian të Java-s. Pavarësisht nga madhësia, ai u harrua ndër shekuj, shkruan Travelbook, përcjell Media Ndërtimi. Sot, kompleksi është atraksioni turistik më i vizituar në Indonezi.

Asgjë tjetër në botë nuk mund të krahasohet me madhësinë e tij. Kompleksi i tempullit Borobudur është i vendosur në fushën pjellore Kedu, rreth 40 kilometra nga qyteti indonezian i Yogyakarta. Ndërtesa e madhe është vendi më i madh i besimit budist në botë. Dimensionet e tij duken të pabesueshme, aq më tepër nëse e dini se si u ndërtua tempulli dikur.

Borobudur zë një sipërfaqe prej 2500 metra katrorë, ndërtimi i ngjashëm me piramidën ngrihet 29 metra në xhunglën e ishullit Java. Siç raportohet nga “National Geographic” ndër të tjera, Borobudur është zbukuruar me më shumë se 500 statuja të Budës dhe rreth 3000 skulptura. Askund tjetër në botë nuk ka koleksion kaq të madh të këtij lloji. Së bashku ato tregojnë historinë e Budës dhe rrugën e tij drejt ndriçimit.

1.6 milion gurë

Borobudur u ndërtua midis viteve 780 dhe 840 nga sundimtarët e dinastisë së fuqishme Syailendra, të cilët ndoshta emigruan nga India ose Indokina. Ata qeverisën ishujt Java dhe Sumatra përreth 400 vjet. Faqja e Historisë Botërore vlerëson se Borobudur përbëhet nga 1.6 milion gurë. Është e habitshme se kur u ndërtua, as llaçi as agjentët e tjerë lidhës nuk u përdorën për të mbajtur gurët së bashku. Ata u prenë për t’iu përshtatur njëri-tjetrit dhe kështu qëndrojnë deri më sot.

Tempulli përbëhet nga tri kate njëri mbi tjetrin. Këto simbolizojnë tre sferat në Budizëm: Kamadhatu, Rupadhatu dhe Arupadhatu. Ngjitja në kompleks pra përfaqëson udhëtimin shpirtëror të çdo budisti të devotshëm.

Borobudur harrohet

Kamadhatu tregon sferën në të cilën një person është ende i lidhur me dëshirat e tij të kësaj bote. Kur ai çlirohet nga ajo, arrin kamadhatu: I lirë nga epshi, por ende i lidhur me një trup. Më në fund, në arupadhatu, bëhet arritja e spiritualitetit, në të cilën forma dhe emri i dikujt nuk kanë më asnjë kuptim. Statujat dhe skulpturat në Borobudur gjithashtu tregojnë për këtë.

Pavarësisht nga rëndësia e tij, Borobudur u harrua në një moment, pasi një pjesë e madhe e popullsisë Java u konvertua në Islam në rrjedhën e shekullit të 15-të. Për shekuj me radhë ishte një vend i rëndësishëm pelegrinazhi për besimtarët nga e gjithë Azia, por tempulli më i madh budist në botë tani ka humbur rëndësinë e tij. Xhungla, forca e natyrës dhe plaçkitjet kontribuan në prishjen e tij. Dihet gjithashtu që njerëzit në zonë përdorën gurë nga kompleksi për të ndërtuar shtëpitë e tyre.

Një vend i shenjtë në një shkëlqim të ri

Borobudur u rizbulua vetëm në vitin 1814. Komandanti anglez gjatë okupimit Britanik të Indonezisë, Sir Thomas Stamford Raffles, porositi Hollandezin Hermann Cornelius të gjente tempullin. Në atë kohë objekti ishte tashmë në një gjendje të shkretë dhe me rizbulimin në të njëjtin vit plaçkitja u rrit.

Sipas National Geographic, tempulli u shpëtua në vitin 1968 kur UNESCO u bashkua me qeverinë e Indonezisë. Shifrat e Budës u restauruan dhe një milion gurë u zhvendosën për një periudhë prej nëntë vjetësh. Borobudur është në Listën e Trashëgimisë Botërore që nga viti 1991. Vendi tani është atraksioni më i madh turistik në Indonezi.

Por, kjo është saktësisht një kërcënim për vendin e shenjtë, sepse sipas Unesco-s ka mungesë të një koncepti të arsyeshëm për turizmin masiv. Vizitorët kontribuojnë, kryesisht pa dashje, në shkatërrimin e mëtejshëm të vendit. Gurët nga të cilët është ndërtuar tempulli vazhdojnë të dëmtohen. Një kërcënim tjetër është vullkani i afërt Merapi, i cili shpërthen rregullisht, si një nga vullkanet më aktive në botë. Hiri i tij gjithashtu dëmton tempullin.

Ka shumë tempuj të tjerë Budistë dhe Hindu në afërsi të Borobudur. Prandaj, zona është jashtëzakonisht e popullarizuar jo vetëm me besimtarë nga e gjithë bota. Sipas National Geographic, Borobudur vizitohet veçanërisht gjatë fundjavave, në lindje dhe në perëndim të diellit. Kush ngjitet deri në majë të tempullit sheh një pamje fantastike mbi fushën, kodrat dhe vullkanet.