Connect with us

Aktuale

Banorët e Bitisë së Poshtme sërish protestojnë për ta kundërshtuar futjen e lumit nëpër gypa

Published

on

Banorët e fshatit Biti e Poshtme të komunës së Shtërpcës kanë organizuar sërish një protestë gjatë së mërkurës, për ta kundërshtuar ndërtimin e hidrocentraleve përgjatë lumit Lepenc.

Sipas banorëve futja e lumit nëpër gypa po i dëmton qindra e mijëra hektarë të parcelave bujqësore. Ndërkohë një ditë më parë banorët e këtij fshati janë vizituar edhe nga përfaqësues të institucioneve qendrore të cilët kanë premtuar pezullimin e punimeve në hidrocentrale derisa të shqyrtohej e gjithë dokumentacioni i tyre. Banorët e këtij fshati gjatë vitit të kaluar kanë deponuar dhjetëra ankesa dhe kërkesa nëpër institucione publike për mbrojtjen e lumit Lepenc dhe parandalimin e futjes së lumit nëpër gypa, mirëpo deri tashti nuk janë shqyrtuar ato, raporton Koha Ditore.

Agron Rushiti, banor nga fshati Biti e Poshtme e komunës së Shtërpcës, ka thënë se do të vazhdojnë me protesta të tilla derisa niveli qendror të vendos masë të përkohshme për pezullimin e punimeve në këto hidrocentrale. Sipas tij, për vendosjen e një mase të tillë ka rekomanduar edhe avokati i popullit në vitin e kaluar, mirëpo një gjë e tillë nuk ka ndodhur. “Rreth 60 protestues sërish jemi duke protestuar për ta kundërshtuar futjen e lumit Lepenc nëpër gypa. Kjo po ndodhë derisa po ndërtohen hidrocentrale në fshatin tonë. Andaj ndërtimi i tyre po i dëmton parcelat tona bujqësore. Ne kërkojmë edhe një herë nga niveli qendror që të vendos masë të përkohshme për anulimin e punimeve në këto hidrocentrale dhe ta shqyrtojnë komplet dokumentacionin e tyre sepse lejet për ndërtim të hidrocentraleve janë të paligjshme”, ka thënë Rushiti.

Sipas tij, debatet publike për ndërtimin e hidrocentraleve janë mbajtur në një komunë tjetër pa pëlqimin e banorëve të fshatit Biti e Poshtme, pastaj edhe Komuna e Shtërpcës në mënyrë të jashtëligjshme ka dhënë pëlqime për ndërtim të objekteve për hidrocentrale, ndërkohë është shpërfillur edhe rekomandimi i avokatit të popullit për vendosjen e masës së përkohshme etj.

“Punimet nuk po arrin t’i ndaloi askush megjithëse ato janë në kundërshtim me vullnetin e banorëve dhe në kundërshtim me ligjet për mbrojtjen e lumenjve. Përveç kësaj fshati jonë prej më shumë se 2 muajsh ka mbetur pa ujë të pijshëm shkaku i dëmtimit të ujësjellësit nga punimet në hidrocentrale. Pra, kërkojmë nga qeveria ta trajtoi në përpikëri çështjen e hidrocentraleve dhe ta rikthejë lumin Lepenc me bukuritë e saj natyrore”, ka kërkuar ai.

Edhe bashkëfshatari i tij, Azem Tahiri, ka thënë se mijëra hektar me kultura të ndryshme bujqësore po dëmtohen gjatë ndërtimit të hidrocentraleve, ndërkohë ankesat e tyre nuk janë shqyrtuar nga institucionet publike. “Do të vazhdojmë edhe gjatë ditëve të ardhshme me protesta derisa Qeveria e Kosovës të marrë masa për pezullimin e punimeve dhe shqyrtimin e dokumentacionit të hidrocentraleve. Shumica e banorëve mbijetojmë duke u marrë me prodhime të ndryshme të kulturave bujqësore, ndërkohë me “varrosjen” e lumit në këtë mënyrë po na kërcënon me shpërngulje”, ka thënë ai.

Ndërkohë, një ditë më parë, banorët e këtij fshati i ka vizituar zëvendësministri i Infrastrukturës dhe Mjedisit Avni Zogiani, i cili ka premtuar se do të marrin masa për shqyrtimin e dokumentacionit të hidrocentraleve. “Zëri i eksperteve dhe banorëve nuk është dëgjuar mjaftueshëm dhe projektet mund të kenë ndikim shumë më të madh socio-mjedisor se që është pretenduar në studimet e bëra nga konsulencat e njëanshme të angazhuara për këto projekte. Studimet fillestare dyshohet se janë bëre pro-formë dhe nuk kanë marrë seriozisht mundësinë e ndikimit në jetën e habidateve dhe të njerëzve në këto zona. Prandaj, ne u premtuam banorëve të Bitise se do t’i rishikojmë projektet e tilla”, ka thënë Zogiani.

Ai ndërkohë nëpërmjet një komunikate, ka thënë se disa gjëra duhet kuptuar rreth Hidrocentraleve derisa ekspertët thonë se vlerësimet e ndikimit mjedisor kanë qenë improvizim dhe pa metodë të pranueshme shkencore. Pastaj, janë rrotulluar prioritetet e menaxhimit të ujërave që janë: uji i pijshëm, agro-biznesi, industria dhe energjia.

“Hidrocentralet do të prodhojnë vlerë shumë më të ulët ekonomike sesa vlerën e ekonomive familjare që shkatërrojnë rritjen e mjedrave, për shembull mbi 200 hektarë ngelen të papunuara. Hidrocentralet marrin nga duart e banoreve përreth aktivitetin biznesor dhe e vejnë në duar të pak njerëzve, të cilët duket se nuk kanë plotësuar as kushtet për licencë”, ka thënë Zogiani.

Sipas tij, Metoda që do të përdorët së paku në rastin e fshatit Biti është hidrocentrale me derivativ, por që në këtë rast pothuajse i tërë lumi (në Biti mendohet mbi 98 për qind) futet në gypa dhe kjo do të shkatërrojë habitatet, përveç se do të krijoje krize për ujë të pijshëm e për ujitje.

“Hidrocentralet prape s’do të kenë kapacitete që do të ndryshonin vrejtshëm pjesëmarrjen e energjisë së ripërtritshme në raport me prodhimin dhe nevojat e përgjithshme. Hidrocentralet nuk do ta përmirësojnë mjedisin, por në të kundërtën do ta dëmtojnë rëndë atë sepse kilometra të tëra (segmente nga 6 km) të lumenjve do të futen në tubat që praktikisht shkatërrojnë ekosistemin e pellgjeve te lumenjve. Vendimet për ndërtimin e hidrocentraleve janë marrë pa pasur një plan të përgjithshëm të menaxhimit të ujërave, gjë që i bën ato në kundërshtim me ligjet në fuqi”, ka thënë midis të tjerash Zogiani.

Ai ka shtuar se hidrocentralet derivative janë zgjedhur pa pasur parasysh ndonjë alternative me më pak ndikim në mjedis, por janë zgjedhur thjesht sepse janë më thjesht të realizueshme dhe mbase edhe më të lira. “Ka dyshime se procesi i dhënies së licencave ka qene më shkelje dhe me mundësi korrupsioni”, ka shtuar Zogiani.

Click to comment

You must be logged in to post a comment Login

Leave a Reply

Aktuale

Deodorantë, shishe uji plastike…: Çfarë nuk duhet të lini në vetura në ditët e nxehta?

Published

on

Dielli dhe nxehtësia kanë një efekt shkatërrues në disa gjëra që përdorim dhe nuk është e mençur t’i lëmë në vetura.

Duket e arsyeshme të mbani një shishe me ujë në veturën tuaj gjatë një vale të nxehtë. Megjithatë, bisfenoli A dhe ftalat në plastikë, kimikate që veprojnë si lidhës dhe e bëjnë plastikën fleksibël, po shkaktojnë shqetësim tek ekspertët që studiojnë efektet e tyre në shëndetin e njeriut. Lënia e ujit në shishe plastike në një makinë të nxehtë mund të bëjë që këto substanca të lëshohen në ujë, shkruan The Sunday Times.

Nxehtësia e madhe në vetura mund të dëmtojë bateritë e të gjitha pajisjeve që i përdorin, që nga kompjuteri, celularët… Ka edhe shishe me krem kundër diellit, të cilat nuk duhet t’i lini në diell (një paradoks interesant, apo jo?) sepse në disa raste mund të shpërthejnë. Më pas janë të gjitha spërkatjet, nga deodoranti tek llaku i flokëve. Kur temperatura arrin rreth 48 gradë Celsius, presioni në rezervuar rritet mjaftueshëm për të shkaktuar një shpërthim, thonë ekspertët. Kornizat plastike të syzeve të diellit mund të shtrembërohen dhe zbardhen, dhe lentet mund të shtrembërohen.

Disa ilaçe, si antibiotikët, duhen mbajtur në frigorifer. Ilaçet në përgjithësi nuk e tolerojnë nxehtësinë dhe disa prej tyre do të bëhen të papërdorshme pas ekspozimit ndaj temperaturave jashtëzakonisht të larta. Nëse përdorni injeksione adrenaline, dobia e tyre zhduket në automjetet e nxehta. E cila, natyrisht, është çështje jete ose vdekjeje.

Buzëkuqi do të shkrihet në temperatura të larta.

Është dokumentuar se kanaçet e gazrave mund të shpërthejnë kur ekspozohen ndaj nxehtësisë ekstreme. Edhe lëngu i portokallit mund të shpërthejë nëse lihet në makinë për një kohë të gjatë, dhe kjo do të thotë një brendshme ngjitëse…

Lënia e çakmakut të disponueshëm në makina në ditët e nxehta nuk është një ide e zgjuar. Shpërthimi i tyre mund të shkaktojë dëme të mëdha dhe madje të thyejë xhamin e përparmë./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Themelohet Oda e Minierave të Kosovës

Published

on

Me ceremoni të mërkurën është bërë hapja e Odës së Minierave të Kosovës që u konsiderua një hap tejet i rëndësishëm për zhvillimin ekonomik, raporton Ekonomia Online.

Themeluesi, Mentor Demi, ka thënë se kjo ceremoni është një hap shumë i rëndësishëm në drejtim të zhvillimit të industrisë së minierave në Kosovë.

Alaudin Kodra, anëtar i Bordit në Odën e Minierave të Kosovës, ka thënë se gjeologjia e Kosovës, është e pasur dhe pikërisht kjo ka qenë një nga arsyet e fillimit të tij për punuar në Kosovë.

“Ligji minerar është ligj i mrekullueshëm i cilësisë së lartë për dallim nga. Pjesa perëndimore e Kosovës është një vazhdimësi e gjeologjisë së Shqipërisë. Kosovës i duhen kompani serioze, dua të iu urojë gjithë të mirat të keni suksese”, ka thënë nder tjera Kodra.

Zëvendësministri i Industrisë, Sipërmarrjes dhe Tregtisë, Mentor Arifaj, ka thënë se kontributi i madh për të ardhur deri te hapja e Odës është për tu vlerësuar.

“Do ta luajë një rol ndërmjet një katalizatori i akterëve të shumtë dhe investitorëve potencial qoftë vendor apo ndërkombëtarë. Oda do ta luajë një rol të rëndësishëm në kuptimin e avancimit duke përfshirë njësi të ndryshme në arenën ndërkombëtare në sektorin e minierave”, ka thënë ai.

Nurten Deva, Rektor i Universitetit Isa Boletini, ka thënë se zhvillimi i industrisë minerare ka një rol të rëndësishëm në zhvillimin ekonomik.

“E përgëzojë zotëri Demin për guximin që ka ndërmarrë një hap të tillë për themelimin e një odë nga privatët. Nuk e kanë pas mbështetjen e duhur për të arritur vizionin në planet e tyre strategjike”, ka thënë Deva. Andor Lips, Drejtori jo-ekzekutiv në Western Tethyan Resources, ka thënë se Osat kanë shumë të rëndësishme si një lloj urë lidhëse në mes të investitorëve të huaj dhe institucioneve shtetërore./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Gjykata e Apelit anulon vendimin për ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit në Vjosë

Published

on

Pas 10 vitesh nëpër procese gjyqsore, banorët e Mallakastrës fituan të parën betejë ligjore për çështjet mjedisore në vendin tonë. Gjykata Administrative e Apelit në Tiranë anuloi të mërkurën vendimin për ndërtimin e hidrocentralit Poçem në lumin Vjosa. Gjykata i dha të drejtë banorëve dhe organizatave mjedisore, duke konfirmuar aktvendimin e plotë të shkallës së parë dhe argumentet e tij në mbështetje të pretendimeve të paditësve.

Vendimi shënon fitoren përfundimtare të çështjes së parë mjedisore të trajtuar nga Gjykata në Shqipëri.

Beteja ligjore ka nisur në dhjetor të vitit 2016 nga EcoAlbania, EuroNatur dhe Riverwatch, së bashku me 38 banorë të fshatit Kutë në Mallakastër. Ata kundërshtuan ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit, duke pretenduar se “procedurat e ndjekura për dhënien e kontratës koncensionare si dhe procesi i konsultimeve me publikun, ishin zhvilluar në shkelje të legjislacionit shqiptar dhe të konventave ndërkombëtare”.

Banorët dhe organizatat fituan betejën e parë në maj të 2017, kur Gjykata Administrative e Shkallës së Parë vendosi në favor të tyre.

Palët e paditura janë Ministria e Mjedisit, Agjencia Kombëtare e Mjedisit, Avokati i Shtetit (në emër të Ministrisë së Energjisë) dhe shoqëria koncesionare (Kovlu Energy), të cilat apeluan vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Pas 8 vitesh Gjykata e Apelit ka vendosur të rrëzojë padinë e tyre dhe të lërë në fuqi vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Ndërkohë që vijonte kjo betje ligjore, banorë dhe organizata mjedisore si EcoAlbania nisën fushatën në mbrojtje të lumit Vjosa “Të shpëtojmë zemrën blu të Evropës”.

Pas një beteje të gjatë, në Mars 2023, lumi Vjosa dhe degët e tij Drino, Bënça, Shushica dhe Kardhiqi, u shpallën Park Kombëtar duke ofruar mbrojtje ligjore edhe nga 45 hidrocentralet e planifikura për t’u ndërtuar në gjithë basenin e Vjosës.

Drejtues i Eco Albania Olsi Nika në një reagim për mediat tha se “edhe pse ky vendim vjen në një tjetër realitet, pas shpalljes së Parkut Kombëtar të Vjosës, ne e konsiderojmë si një arritje për komunitetin, aktivistët dhe avokatët e angazhuar në mbrojtjen e lumit Vjosa, të cilët e kanë ndjekur këtë çështje me rigorozitet dhe vendosmëri”.

Hidrocentrali i Poçemit, ishte aktpadia e parë e një çështjeje mjedisore në Gjykatën Administrative në Shqipëri. Ajo i hapi rrugën shumë çështjeve të tjera mjedisore të ngritura nga organizatat dhe banorët për të kërkuar të drejtën për ruajtjen e pasurive natyrore të vendit.

Avokati i çështjes Vladimir Meçi tha se vendimi përfundimtar përbën një arritje në ndërtimin e praktikës gjyqësore administrative që lidhet me te drejtën mjedisore në Shqipëri.

“E gjithë ecuria e çështjes së kundërshtimit të ndërtimit të HEC-it të Poçemit në rrugë gjyqësore, është një model pioner për të gjithë ata që kanë qenë pjesë e tij, përfshirë Organizatat, komunitetin, ne avokatët por edhe vetë gjykatën”, tha Meçi./Mediqa Ndërtimi

Continue Reading

Trending