Lumi Mersey është një nga rrugët ujore më ikonike të Europës.

Përveç të qenit një qendër kryesore për ndërtimin e anijeve dhe industrinë, ka qenë një burim frymëzimi për një mori shkrimtarësh, artistësh dhe muzikantësh gjatë viteve.

Nëse gjithçka shkon sipas planit, Mersey gjithashtu mund të luajë një rol të madh në të ardhmen e qëndrueshme të Mbretërisë së Bashkuar.

Autoritetet në Liverpool duan, që lumi të jetë shtëpia e një projekti të madh të energjisë nga batica, i cili, thonë ata, mund të furnizojë deri në 1 milion shtëpi, duke gjeneruar mijëra vende pune për rajonin.

Nëse ndërtohet, objekti do të kishte një kapacitet prej të paktën 1 gigavat, dhe do të përdorte ndryshimin midis niveleve të baticës në lumin Mersey, ndryshim i cili është i dyti për nga madhësia në Mbretërinë e Bashkuar.

Martin Land, drejtor i Projektit Mersey Tidal Power, përshkroi se si do të funksiononte sistemi në praktikë.

Ideja, shpjegoi ai, është ta përqendrojmë atë në krijimin e “një strukture për të frenuar ose kontrolluar valën, ne e lëmë lartësinë të rritet në njërën anë dhe ana tjetër ka një nivel të ulët”.

“Dhe pastaj e lëmë ujin e detiti, të kalojë nëpër turbina dhe të prodhojë energji elektrike,” shtoi ai. “Pra, do të përdoret energjia potenciale, që është diferenca në lartësinë e baticës.”

Ky konfigurim është i ndryshëm nga instalimet, që përdorin turbina me rrymë baticore, të cilat, në terma shumë të thjeshtë, shpesh mund të duken paksa si turbinat e erës nënujore.

Land tha se fazës së konceptit të projektit po i vjen fundi, dhe tani ka një sërë skenarësh për vazhdimin.

Duke përfshirë një trup uji, një mori baticash ngjan me një digë. Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë së Rinovueshme thotë se baticat nuk janë domosdoshmërisht të lidhura me bregun dhe janë në gjendje të “ulen brenda oqeanit”.

Sistemet e breshërisë së baticës në funksion sot përfshijnë termocentralin ei baticës La Rance 240 MW të prodhuesit tregtar dhe distributorit të energjisë elektrike Electricite de France SA (EDF), si dhe termocentralin e baticës së liqenit Sihwa të Koresë së Jugut 254 MW, aktualisht më i madhi në botë.

Një rrugë e gjatë

Propozimet fillestare për që përfshinin Mersey-n, u formuluan në vitin 1924. Projekti aktual ka bërë një sërë hapash përpara kohët e fundit.

Në dhjetor 2022, u nënshkrua një marrëveshje me Korporatën e Burimeve Ujore të Koresë, pronari dhe operatori i objektit të liqenit Sihwa.

Në një deklaratë në atë kohë, Autoriteti i Rajonit të Liverpool City tha se K-Water kishte rënë dakord të “ndante njohuritë për fuqinë e baticës”.

Autoritetet në MB janë optimistë, në lidhje me perspektivat për projektin e tij të energjisë baticore, duke deklaruar se “ka ardhur koha e fuqisë së baticës” falë përmirësimeve teknologjike dhe emergjencës klimatike.

Pasi të funksionojë, Mersey Tidal Power, do të kishte potencialin për t’u bërë skema më e madhe e energjisë baticore në botë.

Objektet e energjisë baticore kanë ekzistuar për dekada, La Rance i EDF daton në vitet 1960, por një numër projektesh kanë bërë përparime të mëdha vitet e fundit.

Në shkurt 2023, për shembull, një firmë me seli në Edinburg tha se grupi i saj i rrymës së baticës, kishte arritur të prodhonte 50 gigavat orë energji elektrike.

Dhe përsëri në korrik 2021, një turbinë baticore me peshë 680 tonë metrikë, filloi prodhimin e energjisë të lidhur me rrjetin në Qendrën Europiane të Energjisë Detare në Orkney, një arkipelag që ndodhet në veri të kontinentit të Skocisë.

Në tetor të të njëjtit vit, u njoftuan planet për një projekt prej 2.05 miliardë dollarë, që përfshinin turbinat nënujore në ujërat e Swansea, një qytet bregdetar në Uells.

Nevojitet mbështetje nga qeveria

Propozimet për Projektin Mersey Tidal Power përfaqësojnë një shembull tjetër, se si Mbretëria e Bashkuar po kërkon të shfrytëzojë vijën e saj të gjerë bregdetare dhe të bëhet një forcë në sektorin në zhvillim të energjisë detare.

Çdo dizajn do të duhet të marrë parasysh lundrimin e numrit të konsiderueshëm të anijeve, të mëdha dhe të vogla, që udhëtojnë përgjatë lumit.

Nëse realizohet plotësisht, kostoja e projektit do të ishte e konsiderueshme, Autoriteti i Kombinuar i Rajonit të Qytetit të Liverpool-it (Liverpool City Region Combined Authority) e quan atë një zhvillim prej “miliarda paundësh”.

Duke pasur parasysh shkallën e madhe të projektit, padyshim që do të nevojitet mbështetja nga qeveria qendrore në Londër.

Autoritetet e Liverpoolit synojnë të fillojnë procesin formal të miratimit nga ana e qeverisë, si dhe përzgjedhjen e skemës për t’u ndjekur, në mënyrë që të mund të vazhdojnë me ndërtimin dhe ta vënë në funksionim këtë plan dekadën e ardhshme./Media Ndërtimi