Kthesa energjetike, automjetet elektrike, digjitalizimi, mbrojtja e klimës janë të pamundura pa metalet e rralla. Pjesa më e madhe e këtyre lëndëve të para vjen nga Kina. Sa e rrezikshme është kjo varësi e Europës?
Ndërkohë që Evropa e tronditur nga lufta në Ukrainë mundohet të zvogëlojë varësinë nga furnizimet ruse me energji, mbrapa skene grumbullohet një rrezik edhe më i madh. Për turbinat e erës, automobilët elektrikë, elementët diellorë, çipat e kompjuterave nevojiten metale të rënda dhe metale të rralla. Digjitalizimi në rritje dhe kthesa energjetike do të rrisin edhe më shumë kërkesën për këto lëndë të para speciale.
Shpesh nxjerrja e tyre është e përqëndruar në pak rajone të botës. Prandaj Kina mund të shkaktojë në të ardhmen situata me dhimbje të mëdha koke. Sepse Gjermania importon nga Republika Popullore shumë lëndë të para, që janë të pashmangshme që tani dhe do jenë në të ardhmen edhe më të domosdoshme.
Kina ka thuajse monopol për shumë lëndë të para
Bashkimi Evropian është i varur nga importet për pjesën më të madhe të metaleve, nga 75 deri 100 përqind. Nga 30 lëndët e para, që Bashkimi Europian i ka cilësuar si “kritike”, 19 vijnë kryesisht nga Kina. Këtu bëjnë pjesë për shembull magnezi, për të cilin Kina ka pothuajse monopolin (93 përqind nga Kina), metalet e rralla (98 përqind) dhe bismuthi (93 përqind).
Përpjekjet e Gjermanisë për të ulur varësinë nga importet
Edhe Gjermania e ka kuptuar rëndësinë e sigurimit të lëndëve të para. Prej vitesh bëhen përpjekje për të diversifikuar importet e lëndëve të para. Kështu për shembull metalet e rralla nuk i merr më nga Kina, por nga Brazili. Përveç kësaj, në vitin 2010 u krijua agjencia gjermane e lëndëve të para, Deutsche Rohstoffagentur (DERA), e cila ndjek me vëmendje lëndët e para me pakicë dhe praninë e tyre në treg. „Prej më shumë se dhjetë vjetësh ne e dimë se në sektorë të ndryshëm kemi përqëndrim të madh në treg,” – thotë Al Barazi.
Për t’u siguruar nga ndalimi i importeve, shumë vende të BE, SHBA dhe Japonia kanë krijuar rezerva të mëdha metalesh dhe lëndësh të para. Në Gjermani janë krijuar deri tani rezerva kryesisht me naftë dhe gaz.
Me gjithë vrarjet e mendjes për rrezikshmërinë e varësisë nga Kina, nuk duhet harruar se „Kina është po ashtu e varur nga importet prej Gjermanisë “, thotë Bleischwitz. “Para shpërthimit të pandemisë, Kina ka pas importuar nga Europa më shumë lëndë të para se sa ka pas eksportuar, për shembull makineri agrare dhe pyjore, ose metale të përpunuara.” Varësia është reciproke./Media Ndërtimi.