Connect with us

Aktuale

Filigrani po i jep jetë të re Prizrenit skenik të Kosovës

Published

on

Zjarri vrumbullon në jetë ndërsa Bashkim Tejeci e çon pishtarin e tij të fryrë nga goja në copëzën më të fundit të filigranit. Prej 43 vitesh ai e perfeksionon zanatin e tij.

Por studentët e tij sapo kanë filluar rrugëtimin e tyre.

Dyqani i vogël ndodhet buzë lumit Lumbardhi/Bistrica në Prizren. Nga pamja e jashtme e përulur, zemra e saj është e pasur me histori dhe e thellë me një njohuri të lashtë.

Filigran është një ndërmarrje e krijuar fillimisht në vitin 1947 nga shteti jugosllav në bashkëpunim me zejtarët vendas. Në kulmin e tij, Filigran kishte 142 njerëz që krijonin dhe shisnin bizhuteri unike prej argjendi të njohura si filigran. Me rënien e komunizmit, fabrika mbylli dyert dhe shumë mjeshtër mbetën të papunë.

Sot në këtë studio punojnë një grup prej vetëm dhjetë vetash. Një nismë e re është mbjellja e farave për të ringjallur punën e filigranit në mënyrë sistematike. Është mbledhur mjeshtri për t’u mësuar studentëve se si të përkulin dhe formojnë shirita të hollë argjendi në vepra të bukura arti.

Një nga këto studente është Nazan Fushan. Nënë e tre fëmijëve, ajo ra në dashuri me filigranin që e vogël.

“Babai im kishte një fabrikë që prodhonte monedha, lugë, tavëll dhe filigranë, por e gjithë kjo bëhej me makineri,” thotë ajo. “Ndonjëherë ai sillte gjerdan dhe kjo më bëri të dashurohesha me të.”

Nazanit emocionohet nga mundësia për të mësuar, jo vetëm për veten, por edhe për fëmijët e saj. “Më pëlqejnë punët e punuara me dorë, kështu që kjo është një mundësi për të mësuar se si t’ua transmetoj këtë fëmijëve të mi.”.

Duke vëzhguar me kujdes studentët është Bashkim Tejeci, i cili është bërë një nga mjeshtrit e zanatit. Për të, sharmi është në detajet e vogla që janë thelbi i elegancës së filigranit.

“E bukura është se kur merr në konsideratë gjithë këtë zanat, mund të analizosh dhe të shohësh se çfarë mund të bësh nga një tel i vetëm dhe çfarë një dorë, një sy dhe shpirti i një personi i jep produktit përfundimtar. tha ai.

Bashkim beson në këtë fuqi unifikuese të filigranit, “Arti nuk ka kufij. Kujt i përket? Gjithkush është në mënyrën e vet, nuk ka rëndësi kush je apo çfarë beson,” shtoi ai.

Filigrani u zhvillua gradualisht në rajon gjatë shekullit të 15-të. Nga shekulli i 18-të, ajo po lulëzonte. Karvanët që kalonin nëpër vendbanime të vjetra luajtën një rol aktiv në formimin e zanatit dhe forma e artit vazhdon të zhvillohet deri në ditët e sotme. Edhe pse ka pasur zejtarë të famshëm në qytete të tjera anembanë Kosovës, Prizreni ka qenë dhe është ende qendra kryesore e krijuesve të argjendarisë.

Shumë etni kanë jetuar krah për krah për shekuj në Prizren. Edhe pse konflikti i Kosovës i vitit 1999 i prishi këto marrëdhënie shumë-etnike, qyteti i gjallë është përpjekur të rivendosë harmoninë ndërmjet komuniteteve etnike. Kjo punëtori e filigranit është vetëm një shembull i kësaj fryme./Media Ndërtimi.

Fotot: Arben Llapashtica / UNDP Kosovë, Historia: Sebastian Sherrah, Martin Fosse
https://undpeurasia.exposure.co/making-jewellery-making-friends.

Aktuale

Eurostat: Shqiptarët më punëtorët në Evropë, por me paga me të ulëta

Published

on

Shqiptarët punojnë me orë më të gjata pune krahasuar me vendet e Bashkimit Evropian, megjithëse paguhen më pak.

Sipas të dhënave nga Eurostat, një javë e zakonshme pune për personat e moshës 20-64 vjeç në BE është mesatarisht 37.5 orë, ndërsa për shqiptarët rreth 43.7 orë në javë.

Konkretisht, shqiptarët punojnë një ditë më shumë se vendet e BE-së ose 6 orë më tepër në javë.

Pavarësisht këtij fakti, orët e zgjatura të punës në Shqipëri nuk përkthehen me paga më të larta, pasi aktualisht vendi ynë ka nivelin më të ulët të pagës mesatare në rajon dhe Europë, gati dyfish më pak se Serbia e Mali i Zi dhe ndjeshëm më pak se Bashkimi Europian.

Kjo tregon një mospërputhje të qartë midis orëve, pagës apo edhe produktivitetit të punëtorëve.

Direkt pas vendit tonë renditet Serbia, ndërsa sa i takon vendeve të BE-së, Greqia ka përqindjen më të lartë të punëtorëve me orar të zgjatur, rreth 11.6%, e ndjekur nga Qiproja 10.4% dhe Franca 10.1%.

Orët e zgjatura të punës në Greqi lidhen edhe me normën më të lartë të papunësisë, e si rrjedhojë orët shtesë të punonjësve aktivë i referohen zëvendësimit të mungesës së fuqisë punëtore në vend.

Holanda ka javën më të shkurtër të punës me rreth 33.2 orë, e ndjekur nga Gjermania me 35.3 dhe Danimarka me 35.4 orë.

Duke qenë se Shqipëria ka rekordin më të lartë të të vetëpunësuarve në rajon me një normë prej 36%, orët e gjata të punës lidhen kryesisht me nivelin e lartë të vetëpunësimit dhe punën e fundjavës.

E njëjta gjë vlen edhe për shumicën e shteteve të Bashkimit Evropian, ku 29.3% e të vetëpunësuarve punonin me orë të gjata krahasuar me të punësuarit, të cilët përbënin 3.6% e totalit.

Në Shqipëri administrata publike është ajo që punon më pak, me rreth 38.8 orë në javë, ndërsa punëtorët e sektorëve të prodhimit dhe ndërtimit punojnë më tepër.

Ndërsa në BE, orët e gjata të punës ishin më të zakonshme në mesin e punonjësve të kualifikuar të bujqësisë, pylltarisë dhe peshkimit me 27.5% dhe menaxherëve me 21.9%./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

BE do të jap 1 miliard euro ndihmë financiare për mbrojtjen sociale në Liban

Published

on

Gjatë vizitës së saj në Bejrut, Presidentja e Komisionit Evropian Ursula von der Leyen, e shoqëruar nga Presidenti i Republikës së Qipros, Nikos Christodoulides, diskutuan sfidat e rëndësishme të brendshme dhe rajonale me të cilat përballet Libani dhe se si BE-ja mund ta mbështesë më mirë vendin dhe njerëzit.

Ajo njoftoi se BE-ja do të ofrojë një paketë ndihme financiare për Libanin me vlerë 1 miliard euro për 2024-2027.

Kjo mbështetje e vazhdueshme e BE-së do të forcojë shërbimet bazë si arsimi, mbrojtja sociale dhe shëndeti për njerëzit në Liban. Ajo do të shoqërojë reformat urgjente ekonomike, financiare dhe bankare. Për më tepër, Forcat e Armatosura libaneze dhe forcat e tjera të sigurisë do t’i ofrohet mbështetje me pajisje dhe trajnime për menaxhimin e kufirit dhe për të luftuar kundër kontrabandës.

Vizita e Presidentes von der Leyen në Liban vjen pas takimit të posaçëm të Këshillit Evropian më 17-18 prill, ku Këshilli konfirmoi vendosmërinë e BE-së për të mbështetur njerëzit më të cenueshëm në Liban, duke përfshirë refugjatët, personat e zhvendosur brenda vendit dhe komunitetet pritëse, si si dhe forcimin e mbështetjes për Forcat e Armatosura libaneze, luftën kundër trafikimit të qenieve njerëzore dhe kontrabandës. Këshilli Evropian ripohoi gjithashtu nevojën për të arritur kushte për kthime të sigurta, vullnetare dhe dinjitoze të refugjatëve sirianë, siç përcaktohet nga UNHCR./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Zyra e Kryeministrit Kurti furnizohet me mobile luksoze në vlerë prej 54 mijë euro

Published

on

Karrige lëkure, tepisona, vitrina e mobile të ndryshme luksoze. Të gjitha këto janë porositur nga Zyra e Kryeministrit të Kosovës. Orenditë e reja po kapin shifrën e 54 mijë eurove.

Zyra e Kryeministrit të Albin Kurti, ka hapur disa tenderë për blerjen e disa orendive të reja.

Zyra e kryeministrit dhe disa ministri tjera janë në pritje të furnizimit me karrige të lëkurës, me tepsiona, me pajisje të reja për byfe, e vitrina, të cilat i kanë kushtuar hiç më pak se 53 mijë e 977 euro, shkruan Insajderi.

Me datën 30 të muajit të kaluar, Zyra e Kryeministrit kishte hapur tender për “furnizim me karrige lëkure”, 50 copë.

Vlera e parashikuar është 9,999.00 euro.

Poashtu në muajin e kaluar nga ZKM’ja është hapur tenderi për “Furnizim me lloje të ndryshme vitrinash”, ku ceken mobile druri për zyre. Vlera e parashikuar e kontratës për këtë tender është 40.000 euro.

Me 1 maj, Zyra e Kryeministrit ka hap tender për “Furnizim me pajisje byfeje”. Ku theksohet për “frigoriferë dhe ngrirësit”.

Vlera e parashikuar për këtë kontratë është 990 euro.

Bëhet fjalë për tri karrige statike nga materiali krom, të veshura me lëkurë artificiale, kualitet i lartë i ngjyrës së zezë.

Po ashtu edhe për një karrige rrotative nga rrjeta me mekanizëm lëvizës. Ku vetëm këto kanë kushtuar hiç më pak se 999 euro./Media Ndërtimi

Continue Reading

Trending