Connect with us

Aktuale

Kosova dhe ndryshimet klimatike – ku jemi dhe çka duhet të bëjmë? – Fjollë Caka

Published

on

Ndryshimet klimatike janë ndryshime më afatgjate në sistemin klimatik, kryesisht të shkaktuara nga veprimet njerëzore, fakt ky i aprovuar nga më shumë se 99% e punimeve të krijuara shkencore sipas një studimi të ri nga Cornell.

Aktivitetet njerëzore, të tilla si gjenerimi i energjisë me lëndë djegëse fosile, ndryshimet në shfrytëzim të tokës, si dhe në preferenca të konsumit, kanë kontribuar në rritjen e emisioneve të gazrave serrë në nivel të paparë.

Sipas raportit të fundit të IPCC-së, Ballkani Perëndimor (si rajon malor) konsiderohet si një nga pikat e nxehta të ndryshimeve klimatike në botë, ndërsa për shkak të kapaciteteve dhe burimeve të kufizuara për t’u përshtatur me ndikimet e parashikuara, është mjaft i ndjeshëm.

Pasi që Kosova pritet të përjetojë rritje të shpeshtësisë dhe intensitetit të ndikimeve klimatike tashmë të vazhdueshme, është thelbësore që të përshtatet me ndryshimet e parapara dhe të reduktohen rreziqet, cenueshmëritë dhe humbjet ekonomike.

Pavarësisht nga zotimet klimatike të marra përsipër me Marrëveshjen e Parisit, bota ende nuk është në rrugën e duhur drejt tkurrjes së ngrohjes globale në 1.5oC.

Një rekord i ri i koncentrimeve globale të dioksidit të karbonit në atmosferë në 412.5 ppm u arrit në vitin 2020, nivel ky më i lartë se në çfarëdo kohë gjatë 800,000 viteve të fundit! Nëse punohet pa ndonjë ndryshim, ngrohja globale do të vazhdojë me ritëm më të shpejtë, duke sjellë ndikime më të rënda klimatike gjithkund, si dhe shumë të panjohura.

Kosova nuk është anëtare e UNFCCC-së, e as nuk e ka nënshkruar Marrëveshjen e Parisit, prandaj nuk dorëzon Kontributet e Përcaktuara Kombëtare, e as raporte për progresin në përmbushjen e caqeve.

Megjithatë, Kosova është nënshkruese e Traktatit të Energjisë, ku edhe pse kontributi i saj në emetimet globale është pothuajse i papërfillshëm, Kosova është zotuar të reduktojë emisionet e saj lidhur me energjinë për 25% deri në vitin 2020.

Edhe pse vendi ka deklaruar të jetë në rrugën e duhur të përmbushjes së këtyre objektivave (që më vonë u duk të ishte arritur për shkak të djegies së druve të zjarrit (biomasë)  nga ekonomitë familjare, por jo me investime në energjinë e ripërtërishme) dhe ka shprehur vullnetin për të ngritur zotimet e saj, gjithsesi, emisionet nga energjia mbeten më të lartat në vend, duke qenë 86% të emetimeve totale në 2019.

Ndërsa Kosova harton Strategjinë e saj Kombëtare të Zhvillimit dhe Planin Kombëtar për Energjinë dhe Klimën, është qenësore të shtrohet rruga drejt dekarbonizimit të sektorit të energjisë, si dhe adaptimit ndaj ndikimeve të parashikuara të ndryshimeve klimatike, bazuar në procese planifikimi të bazuara në fakte, të mirëinformuara dhe gjithëpërfshirëse.

Masat e mundshme të dekarbonizimit përfshijnë rritjen e masave të efiçiencës së energjisë në ndërtesa, përhapjen më të gjerë të burimeve të ripërtërishme dhe depozitimin në bateri, përmirësimin e transportit publik dhe infrastrukturës së ecjes dhe çiklizmit, rigjenerimin e pyjeve, promovimin e menaxhimit të qëndrueshëm të tokës bujqësore dhe praktikave të prodhimit të ushqimit, si dhe menaxhimin e duhur të mbetjeve.

Këto masa jo vetëm që kontribuojnë në uljen e ndotjes së lartë të ajrit në vend dhe ndikimit të saj rajonal, por kontribuojnë edhe në uljen e emisioneve të gazrave serrë në vend, krijimin e mundësive të reja të punësimit dhe përmirësimin e shëndetit dhe mirëqenies. Prandaj, Kosova duhet të nxisë e mirëmbajë partneritete me shumë palë dhe të zhvillojë plane realiste drejt përshpejtimit të reduktimit të shputës së karbonit në vend.

Fjollë Caka është arkitekte, sociologe, urbaniste si dhe kandidate për doktoraturë në Menaxhim Mjedisor, Ambasadore e Klimës. Ky opinion është shkruar për Europe House)./Media Ndërtimi.

Aktuale

Aliu nënshkruan 10 Udhëzime Administrative që dalin nga Ligji për kadastër të pronës së paluajtshme

Published

on

Ministri i Mjedisit, Planifikimit Hapësinor dhe Infrastrukturës, Liburn Aliu, të martën në ambientet e Agjencisë Kadastrale të Kosovës (AKK) ka nënshkruar 10 Udhëzimet Administrative që dalin nga Ligji për kadastër të pronës së paluajtshme, raporton Ekonomia Online.Me nënshkrimin e këtyre Udhëzimeve Administrative, u tha se do t’i hapë rrugë projekteve të AKK-së, rritjen e transparencës dhe llogaridhënies si dhe u mundëson gjeodetëve ta bëjnë azhurnimin e lëndëve në zyrat e tyre.

Zëvendësdrejtori Ekzekutiv i Agjencisë Kadastrale të Kosovës, Avni Ahmeti, se me nënshkrimin e këtyre udhëzimeve, i hap rrugë realizimit të projekteve të AKK-së.“Për një kohë shumë rekord, për 3 muaj ditë kemi arrit me i nxjerr udhëzimet administrative, me i draftu draftet finale. Me nënshkrimin e këtyre udhëzimeve administrative do të hapen rrugë për realizim e projekteve të AKK-së. Neve si Agjenci na mbete edhe një punë shtesë për nxjerrjen e udhëzuesve të punës që janë 13 udhëzues”, tha ai.

Ministri i Mjedisit, Planifikimit Hapësinor dhe Infrastrukturës, Liburn Aliu, tha se me nënshkrimin e udhëzimeve administrative do të ndikojnë në rritjen e transparencës dhe llogaridhënies. Gjithashtu, sipas tij i hap rrugë shumë projekteve të rëndësishme që kanë të bëjnë me ndërtimin e sistemit të kadastrit në vendin tonë.

“Është një punë e shpejt edhe efikase dhe jam i lumtur. Ligji i kadastrit është ligj me rëndësi për vendin, në veçanti ky ligj qe e kemi miratuar është një hap para drejt shumë projekteve të rregullimit të kadastrës në vendin tonë e që gjithmonë e kanë përcjell problem e telashe ne vendin tonë.  Ligji nuk do të mund të ishte i realizueshëm po të mos ishin udhëzimet administrative. Është dashtë sa më shpejt ta miratojmë ligjin që kemi pasur problem edhe në Kuvend. Këto udhëzime i hapin rrugë shumë projekteve të rëndësishme që kanë të bëjnë me ndërtimin e sistemit të kadastrit në vendin tonë”.

“Këto udhëzime administrative do të ndikojnë shumë në rritjen e transparencës dhe llogaridhënies. Do të mundësoj që gjeodetët e licencuar ta bëjnë azhurnimin e lëndëve në zyrat e tyre. Të gjitha këto hapa kanë një rëndësie për shkak se kjo ndërlidhja e fushave të ndryshme me kadastrin, lidhen pothuajse të gjitha institucionet ne vendin tonë. Këto udhëzim kanë me mundësuar që ky digjitalizim që do ta bëjmë në të ardhmen të jetë sa ma gjithëpërfshirës dhe ndihmë për të gjitha institucionet”, tha Aliu./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Mbi 1 milion qytetarë të regjistruar deri më tani në Kosovë

Published

on

Agjencia e Statistika të Kosovës (ASK), në konferencën e radhës ka njoftuar mbi ecurinë e procesit të Regjistrimit të Popullsisë.

Drejtori i ASK-së, Avni Kastrati tha se deri më tani pjesëmarrja e regjistrimit sipas komunave është 1 milion e 204 mijë e 560 qytetarë.

“Në të gjitha komunat e Kosovës ka regjistrim, të gjitha komunitetet po marrin pjesë. Disa komuna në veri nga komuniteti serb ka hezitim, por një pjesë e tyre janë duke u regjistruar”, ka thënë Kastrati.

Ai ka shtuar se në përgjithësi projekti për regjistrimin e popullsisë është duke iu ofruar fundit dhe nuk kemi probleme të aspektit në terrenit.

“Nëse vazhdon kështu procesi siç ka vazhduar deri tani do të dal i suksesshëm”, ka thënë Kastrati./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Më 14 maj mbahet ankandi i gjashtë i letrave me vlerë për vitin 2024

Published

on

Ministria e Financave, Punës dhe Transfereve njofton se më 14 maj 2024 do të mbahet ankandi i gjashtë për vitin 2024. Në këtë ankand, do të emetohen Obligacione me maturitet 5 vjeçar në shumën prej 20 milionë euro.

Investimi në Obligacione është investim i sigurt, i garantuar me Ligjin për Borxhin Shtetëror dhe Garancitë Shtetërore, ku interesi i përcaktuar nga tregu ju garantohet për të gjithë kohëzgjatjen (5 vite) dhe është tërësisht i liruar nga tatimi.

Për detaje rreth pjesëmarrjes në ankande për blerjen e letrave me vlerë, ju lutem kontaktoni ndonjërën nga Bankat Komerciale që operojnë në Republikën e Kosovës.

Letrat me vlerë janë letra të cilat kanë një vlerë nominale, të cilat do të përdoren për t’u shndërruar, për t’u konvertuar në vlerë aksionesh me këtë vlerë. Pastaj është vlera e aksionit që ndryshon në varësi të vlerës së tregut, e cila llogaritet në momentin që konvertohet në vlerë aksioni dhe është vlera e certifikatës së aksionit, shpjegohet në studimet ekonomike./Media Ndërtimi

Continue Reading

Trending