Connect with us

Aktuale

Pandemia “gëlltit” investimet e huaja

Published

on

Në Kosovë ka rënie të investimeve të huaja, prej kur ish-Qeveria e Kosovës, shpalli emergjencë për shëndetin publik në muajin mars, për shkak të situatës së krijuar me pandeminë e koronavirusit.

Sipas të dhënave të Bankës Qendrore të Kosovës, nga muaji mars deri në muajin maj të këtij viti, vlera e investimeve të huaja ka arritur në 38.9 milionë euro, përderisa në periudhën e njëjtë të vitit të kaluar, kjo vlerë ishte 52 milionë euro.

Por, udhëheqës të Ministrisë së Tregtisë dhe Industrisë theksojnë se që nga vendimi i ish-qeverisë më 15 mars, ka kërkesa nga investitorë të huaj.

Ministri i Tregtisë dhe Industrisë, Vesel Krasniqi, tregon se në kohën kur e ka marrë udhëheqjen e ministrisë më 4 qershor, ka gjetur 27 kërkesa për investime të huaja, pa precizuar kohën e paraqitjes së kërkesave, kurse më pas janë paraqitur edhe katër kërkesa të tjera.

“Kërkesat e investitorëve janë paraqitur që të investojnë në fushën e energjisë solare, bujqësisë, industrisë përpunuese. Investitorët janë nga shtete të ndryshme, nga Gjermania, Zvicra dhe Austria, disa nga to janë në bashkëpunim edhe me bizneset vendore”, tha Krasniqi.

Krasniqi nuk tregon shumën eventuale të investimeve, por thotë se vëllimi minimal i projektit të investimit për të fituar statusin e investimit strategjik është më së paku dhjetë milionë euro.

Në bazë të Ligjit për Investime Strategjike, statusi i investuesit strategjik vlerësohet ai që i kontribuon rritjes ekonomike, punësimit dhe zbatimit të teknologjive të reja apo që ndikon në rritjen e mirëqenies dhe kushteve të jetës së qytetarëve të Republikës se Kosovës.

Por, Emrush Ujkani, drejtor ekzekutiv i Këshillit të Investitorëve Evropianë, në një bisedë për Radion Evropa e Lirë, thotë se tërheqja e investimeve të huaja vlerësohet sfidë për Kosovën, në kohën kur e gjithë bota po përballet me pasojat e shkaktuara nga pandemia e koronavirusit.

Përveç pandemisë në nivel global, ai thotë se Kosovës në mundësinë e tërheqjes së investimeve ndërkombëtare, i kontribuon edhe mungesa e stabilitetit politik dhe ekonomik brenda vendit.

Ujkani thotë se vështirësimi i gjendjes ekonomike dhe mosangazhimi adekuat i institucioneve qeveritare për të adresuar çështjet për rimëkëmbje ekonomike, vështirëson edhe gjendjen e investitorëve aktual në Kosovë. Kurse, për tërheqje të reja të investimeve, sipas tij, duhet pritur veprimet konkrete të institucioneve për këtë çështje.

“Vështirësimi i punës së investitorëve të huaj, do të nënkuptonte gradualisht ndoshta për të menduar tërheqjen nga ky treg. Unë mund të them me përgjegjësi të plotë, se një anëtar i jonë, që është bashkë-investim vendor dhe evropian, së fundmi ka reduktuar kapacitetin e prodhimit më të madh. Pikërisht, për shkak të asaj që ka pasur një neglizhencë të madhe nga institucioneve vendore”, thekon Ujkani.

Mundësia e tërheqjes së investimeve të huaja, ka qenë edhe një nga temat gjatë samitit të mbajtur për Ballkanin Perëndimor, në fund të muajit të kaluar, ku kanë marrë pjesë liderët e gjashtë shteteve të rajonit: Kosovës, Serbisë, Bosnjë-Hercegovinës, Maqedonisë së Veriut, Malit të Zi dhe Shqipërisë.

Në këtë samit që u organizua nga Këshilli Atlantik, me seli në Uashington të Shteteve të Bashkuara, liderët e këtyre vendeve janë zotuar për bashkëpunim ekonomik, njëherësh janë pajtuar që të ndiqet një plan për të tërhequr investimet e huaja direkte në rajon.

Ujkani shprehet skeptik në mundësinë e tërheqjes së investimeve të huaja nga iniciativa të tilla.

“Natyrisht që Kosova nuk duhet të përjashtohet nga këto forume dhe pjesëmarrje në to, por sa do të jetë e aftë Kosova për tërheqje të investimeve ndërkombëtare dhe për të ofruar një klimë të përshtatshme për ta, unë jam shumë skeptik. Samiti ka qenë i mirë se ardhur, do vazhdojnë kërkesat e tilla, por unë gjykoj se përderisa vazhdon klima e brendshme politike, çfarë është për momentin, mendoj se këto takime përveç pjesëmarrjes formale, do të kufizojnë bukur shumë mundësinë që të përfitojnë nga iniciativa të tilla”, tha Ujkani.

Bazuar në të dhënat zyrtare të Bankës Qendrore të Kosovës, investimet e huaja ndër vite kanë shënuar rënie. Në vitin e kaluar vlera e investimeve ka qenë 265 milionë euro. Shuma më e ulët e investimeve direkte të huaja ka qenë në vitin 2014, me vetëm 151 milionë euro. \ REL

Aktuale

Deodorantë, shishe uji plastike…: Çfarë nuk duhet të lini në vetura në ditët e nxehta?

Published

on

Dielli dhe nxehtësia kanë një efekt shkatërrues në disa gjëra që përdorim dhe nuk është e mençur t’i lëmë në vetura.

Duket e arsyeshme të mbani një shishe me ujë në veturën tuaj gjatë një vale të nxehtë. Megjithatë, bisfenoli A dhe ftalat në plastikë, kimikate që veprojnë si lidhës dhe e bëjnë plastikën fleksibël, po shkaktojnë shqetësim tek ekspertët që studiojnë efektet e tyre në shëndetin e njeriut. Lënia e ujit në shishe plastike në një makinë të nxehtë mund të bëjë që këto substanca të lëshohen në ujë, shkruan The Sunday Times.

Nxehtësia e madhe në vetura mund të dëmtojë bateritë e të gjitha pajisjeve që i përdorin, që nga kompjuteri, celularët… Ka edhe shishe me krem kundër diellit, të cilat nuk duhet t’i lini në diell (një paradoks interesant, apo jo?) sepse në disa raste mund të shpërthejnë. Më pas janë të gjitha spërkatjet, nga deodoranti tek llaku i flokëve. Kur temperatura arrin rreth 48 gradë Celsius, presioni në rezervuar rritet mjaftueshëm për të shkaktuar një shpërthim, thonë ekspertët. Kornizat plastike të syzeve të diellit mund të shtrembërohen dhe zbardhen, dhe lentet mund të shtrembërohen.

Disa ilaçe, si antibiotikët, duhen mbajtur në frigorifer. Ilaçet në përgjithësi nuk e tolerojnë nxehtësinë dhe disa prej tyre do të bëhen të papërdorshme pas ekspozimit ndaj temperaturave jashtëzakonisht të larta. Nëse përdorni injeksione adrenaline, dobia e tyre zhduket në automjetet e nxehta. E cila, natyrisht, është çështje jete ose vdekjeje.

Buzëkuqi do të shkrihet në temperatura të larta.

Është dokumentuar se kanaçet e gazrave mund të shpërthejnë kur ekspozohen ndaj nxehtësisë ekstreme. Edhe lëngu i portokallit mund të shpërthejë nëse lihet në makinë për një kohë të gjatë, dhe kjo do të thotë një brendshme ngjitëse…

Lënia e çakmakut të disponueshëm në makina në ditët e nxehta nuk është një ide e zgjuar. Shpërthimi i tyre mund të shkaktojë dëme të mëdha dhe madje të thyejë xhamin e përparmë./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Themelohet Oda e Minierave të Kosovës

Published

on

Me ceremoni të mërkurën është bërë hapja e Odës së Minierave të Kosovës që u konsiderua një hap tejet i rëndësishëm për zhvillimin ekonomik, raporton Ekonomia Online.

Themeluesi, Mentor Demi, ka thënë se kjo ceremoni është një hap shumë i rëndësishëm në drejtim të zhvillimit të industrisë së minierave në Kosovë.

Alaudin Kodra, anëtar i Bordit në Odën e Minierave të Kosovës, ka thënë se gjeologjia e Kosovës, është e pasur dhe pikërisht kjo ka qenë një nga arsyet e fillimit të tij për punuar në Kosovë.

“Ligji minerar është ligj i mrekullueshëm i cilësisë së lartë për dallim nga. Pjesa perëndimore e Kosovës është një vazhdimësi e gjeologjisë së Shqipërisë. Kosovës i duhen kompani serioze, dua të iu urojë gjithë të mirat të keni suksese”, ka thënë nder tjera Kodra.

Zëvendësministri i Industrisë, Sipërmarrjes dhe Tregtisë, Mentor Arifaj, ka thënë se kontributi i madh për të ardhur deri te hapja e Odës është për tu vlerësuar.

“Do ta luajë një rol ndërmjet një katalizatori i akterëve të shumtë dhe investitorëve potencial qoftë vendor apo ndërkombëtarë. Oda do ta luajë një rol të rëndësishëm në kuptimin e avancimit duke përfshirë njësi të ndryshme në arenën ndërkombëtare në sektorin e minierave”, ka thënë ai.

Nurten Deva, Rektor i Universitetit Isa Boletini, ka thënë se zhvillimi i industrisë minerare ka një rol të rëndësishëm në zhvillimin ekonomik.

“E përgëzojë zotëri Demin për guximin që ka ndërmarrë një hap të tillë për themelimin e një odë nga privatët. Nuk e kanë pas mbështetjen e duhur për të arritur vizionin në planet e tyre strategjike”, ka thënë Deva. Andor Lips, Drejtori jo-ekzekutiv në Western Tethyan Resources, ka thënë se Osat kanë shumë të rëndësishme si një lloj urë lidhëse në mes të investitorëve të huaj dhe institucioneve shtetërore./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Gjykata e Apelit anulon vendimin për ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit në Vjosë

Published

on

Pas 10 vitesh nëpër procese gjyqsore, banorët e Mallakastrës fituan të parën betejë ligjore për çështjet mjedisore në vendin tonë. Gjykata Administrative e Apelit në Tiranë anuloi të mërkurën vendimin për ndërtimin e hidrocentralit Poçem në lumin Vjosa. Gjykata i dha të drejtë banorëve dhe organizatave mjedisore, duke konfirmuar aktvendimin e plotë të shkallës së parë dhe argumentet e tij në mbështetje të pretendimeve të paditësve.

Vendimi shënon fitoren përfundimtare të çështjes së parë mjedisore të trajtuar nga Gjykata në Shqipëri.

Beteja ligjore ka nisur në dhjetor të vitit 2016 nga EcoAlbania, EuroNatur dhe Riverwatch, së bashku me 38 banorë të fshatit Kutë në Mallakastër. Ata kundërshtuan ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit, duke pretenduar se “procedurat e ndjekura për dhënien e kontratës koncensionare si dhe procesi i konsultimeve me publikun, ishin zhvilluar në shkelje të legjislacionit shqiptar dhe të konventave ndërkombëtare”.

Banorët dhe organizatat fituan betejën e parë në maj të 2017, kur Gjykata Administrative e Shkallës së Parë vendosi në favor të tyre.

Palët e paditura janë Ministria e Mjedisit, Agjencia Kombëtare e Mjedisit, Avokati i Shtetit (në emër të Ministrisë së Energjisë) dhe shoqëria koncesionare (Kovlu Energy), të cilat apeluan vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Pas 8 vitesh Gjykata e Apelit ka vendosur të rrëzojë padinë e tyre dhe të lërë në fuqi vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Ndërkohë që vijonte kjo betje ligjore, banorë dhe organizata mjedisore si EcoAlbania nisën fushatën në mbrojtje të lumit Vjosa “Të shpëtojmë zemrën blu të Evropës”.

Pas një beteje të gjatë, në Mars 2023, lumi Vjosa dhe degët e tij Drino, Bënça, Shushica dhe Kardhiqi, u shpallën Park Kombëtar duke ofruar mbrojtje ligjore edhe nga 45 hidrocentralet e planifikura për t’u ndërtuar në gjithë basenin e Vjosës.

Drejtues i Eco Albania Olsi Nika në një reagim për mediat tha se “edhe pse ky vendim vjen në një tjetër realitet, pas shpalljes së Parkut Kombëtar të Vjosës, ne e konsiderojmë si një arritje për komunitetin, aktivistët dhe avokatët e angazhuar në mbrojtjen e lumit Vjosa, të cilët e kanë ndjekur këtë çështje me rigorozitet dhe vendosmëri”.

Hidrocentrali i Poçemit, ishte aktpadia e parë e një çështjeje mjedisore në Gjykatën Administrative në Shqipëri. Ajo i hapi rrugën shumë çështjeve të tjera mjedisore të ngritura nga organizatat dhe banorët për të kërkuar të drejtën për ruajtjen e pasurive natyrore të vendit.

Avokati i çështjes Vladimir Meçi tha se vendimi përfundimtar përbën një arritje në ndërtimin e praktikës gjyqësore administrative që lidhet me te drejtën mjedisore në Shqipëri.

“E gjithë ecuria e çështjes së kundërshtimit të ndërtimit të HEC-it të Poçemit në rrugë gjyqësore, është një model pioner për të gjithë ata që kanë qenë pjesë e tij, përfshirë Organizatat, komunitetin, ne avokatët por edhe vetë gjykatën”, tha Meçi./Mediqa Ndërtimi

Continue Reading

Trending