Aktuale

Koronavirusi godet rëndë ekonominë e Kosovës

Published

4 years ago

March 18, 2020

Si pasojë e shpërthimit të pandemisë globale të koronavirusit, e gjithë bota do të përballet me një ngadalësim të aktivitetit ekonomik, thonë ekspertët e çështjeve ekonomike në Prishtinë.

Edhe në Kosovë, pasojat në ekonomi, sipas tyre, pritet të jenë të mëdha. Rritja ekonomike, thonë ata, do të jetë shumë më e ulët krahasuar me parashikimet e bëra nga institucionet e vendit.

Qeveria e Kosovës, në buxhetin për vitin 2020, ka parashikuar një rritje prej 4,2 për qind.

Por, kjo rritje ekonomike e parashikuar nga Qeveria e Kosovës, sipas ekspertit të çështjeve ekonomike, Safet Gërxhaliu, nuk do të arrihet, pas gjendjes së krijuar nga koronavirusi i ri.

Gërxhaliu, thotë për Radion Evropa e Lirë se pasojat ekonomike nga kjo gjendje e cila është aktualisht në shumë vende të botës dhe në Kosovë, do të jenë të mëdha.

“Në aspektin global rritja ekonomike nga 2.8 për qind do të jetë e pamundur të arrihet do të këtë diku afër 2 për qind. Edhe në Kosovë efektet do të jenë të tilla që rritja ekonomike do të jetë minore, por esenca është që të kemi një orientim ku mbështetet sektori privat që pasojat të jenë më të vogla”, thotë Gërxhaliu.

Ai shton se autoritetet e Kosovës duhet të tregohen të vëmendshme karshi kësaj situate në të cilën ndodhet vendi. Nëse sektori privat, shton Gërxhaliu, do të ballafaqohet me vështirësi, pasojat do t’i bartin edhe qytetarët, pasi që bizneset nuk do të mund t’i përmbushin obligimet e tyre nëse nuk do të kenë aktivitet ekonomik.

“Pasojat nga koronavirusi në aspektin ekonomik do të jenë të mëdha për faktin se Qeveria e Kosovës nuk e ka të qartë qasjen se si do të ballafaqohet me pasojat e kësaj krize. Në këtë drejtim kam dronë që sektori privat do të jetë ai që do të jetë më i atakuari”.

“Nëse do të kemi sektorin privat më të atakuarin, barra pastaj do të bie mbi qytetarët dhe në këtë drejtim, pastaj cila do të jetë qasja institucionale. Unë pajtohem që duhet të kemi kujdes që interesi për mbrojtjen e qytetarit është shumë më i madh se në biznes, por edhe sektorit privat duhet t’i gjenden mundësi të lehtësimit”, thotë Gërxhaliu.

A do të ndihmohen bizneset nga qeveria?

Ndërkohë, Mejdi Bektashi, ekspert i çështjeve financiare, thotë për Radion Evropa e Lirë se masat e ndërmarra në shumicën e shteteve për parandalimin e koronavirusit do të reflektohet në mënyrë të rëndë në sektorin ekonomik dhe financiar.

“Tejkalimi i kësaj situate në të cilën po përballen shumica e shteteve evropiane kërkon edhe ndërhyrjen direkte të qeverisë me pako konkrete financiare për bizneset e caktuara, të cilat drejtpërsëdrejti janë goditur nga ndërmarrja e këtyre masave. Sa më shpejt që ndërmerren këto masa, aq më lehtë do të jetë mundësia e tejkalimit të situatës aktuale gjatë muajve të ardhshëm në fushën e ekonomisë”, thotë Bektashi.

Bizneset kërkojnë masa shtesë nga qeveria për shkak të koronavirusit

Bektashi thotë se masat që duhet të ndërmerren nga Qeveria e Kosovës duhet të jenë stimulative për bizneset për shkak të situatës së krijuar. Sipas tij, kujdes i veçantë duhet kushtuar familjeve që janë në asistencë sociale, pensionistëve dhe atyre që kanë të ardhura më të vogla.

Qeveria e Kosovës, shton profesor Bektashi, duhet sa më shpejt të dalë me pakon stimulative që duhet të jetë disa dhjetëra miliona euro me qëllim që të parandalojë falimentimin e shumë bizneseve që drejtpërsëdrejti do të ndikonin në përkeqësimin e situatës ekonomike dhe financiare në vend.

“Duhet të pesëfishohet shuma e ndarë nga qeveria për masat e parandalimit të efekteve që do të shkaktojë pandemia në sektorin ekonomik. Masa më urgjente është të bëhet shtyrja e disa obligimeve kreditore që kanë personat fizikë dhe juridikë ndaj bankave komerciale se paku për një muaj”, thotë Bektashi.

Banka Qendrore e Kosovës tanimë ka marrë vendim që për bizneset dhe individët të ju mundësohet pezullimi i pagesave të kësteve të kredisë, nga data 16 mars 2020 deri me 30 prill 2020 dhe varësisht nga situata, ky pezullim të shqyrtohet edhe për më gjatë.

Pezullimet e pagesave të kësteve të kredisë, sipas një njoftimi të BQK-së do të shqyrtohen për të gjitha rastet veç e veç me qëllimin që sektori bankar t’i ndihmojë klientëve të tij në tejkalimin e situatës së krijuar.

Në Kosovë, tashmë janë shënuar rastet e para me koronavirus.

Qeveria e Kosovës ka marrë masa të shumta parandaluese. Këto masa përfshijnë mbylljen e bareve, restoranteve dhe qendrave tregtare, por jo edhe të dyqaneve ushqimore dhe farmacive.

Aktuale

Eurostat: Shqiptarët më punëtorët në Evropë, por me paga me të ulëta

Published

2 days ago

May 3, 2024

Ndertimi Media

Shqiptarët punojnë me orë më të gjata pune krahasuar me vendet e Bashkimit Evropian, megjithëse paguhen më pak.

Sipas të dhënave nga Eurostat, një javë e zakonshme pune për personat e moshës 20-64 vjeç në BE është mesatarisht 37.5 orë, ndërsa për shqiptarët rreth 43.7 orë në javë.

Konkretisht, shqiptarët punojnë një ditë më shumë se vendet e BE-së ose 6 orë më tepër në javë.

Pavarësisht këtij fakti, orët e zgjatura të punës në Shqipëri nuk përkthehen me paga më të larta, pasi aktualisht vendi ynë ka nivelin më të ulët të pagës mesatare në rajon dhe Europë, gati dyfish më pak se Serbia e Mali i Zi dhe ndjeshëm më pak se Bashkimi Europian.

Kjo tregon një mospërputhje të qartë midis orëve, pagës apo edhe produktivitetit të punëtorëve.

Direkt pas vendit tonë renditet Serbia, ndërsa sa i takon vendeve të BE-së, Greqia ka përqindjen më të lartë të punëtorëve me orar të zgjatur, rreth 11.6%, e ndjekur nga Qiproja 10.4% dhe Franca 10.1%.

Orët e zgjatura të punës në Greqi lidhen edhe me normën më të lartë të papunësisë, e si rrjedhojë orët shtesë të punonjësve aktivë i referohen zëvendësimit të mungesës së fuqisë punëtore në vend.

Holanda ka javën më të shkurtër të punës me rreth 33.2 orë, e ndjekur nga Gjermania me 35.3 dhe Danimarka me 35.4 orë.

Duke qenë se Shqipëria ka rekordin më të lartë të të vetëpunësuarve në rajon me një normë prej 36%, orët e gjata të punës lidhen kryesisht me nivelin e lartë të vetëpunësimit dhe punën e fundjavës.

E njëjta gjë vlen edhe për shumicën e shteteve të Bashkimit Evropian, ku 29.3% e të vetëpunësuarve punonin me orë të gjata krahasuar me të punësuarit, të cilët përbënin 3.6% e totalit.

Në Shqipëri administrata publike është ajo që punon më pak, me rreth 38.8 orë në javë, ndërsa punëtorët e sektorëve të prodhimit dhe ndërtimit punojnë më tepër.

Ndërsa në BE, orët e gjata të punës ishin më të zakonshme në mesin e punonjësve të kualifikuar të bujqësisë, pylltarisë dhe peshkimit me 27.5% dhe menaxherëve me 21.9%./Media Ndërtimi

Aktuale

BE do të jap 1 miliard euro ndihmë financiare për mbrojtjen sociale në Liban

Published

2 days ago

May 3, 2024

Ndertimi Media

Gjatë vizitës së saj në Bejrut, Presidentja e Komisionit Evropian Ursula von der Leyen, e shoqëruar nga Presidenti i Republikës së Qipros, Nikos Christodoulides, diskutuan sfidat e rëndësishme të brendshme dhe rajonale me të cilat përballet Libani dhe se si BE-ja mund ta mbështesë më mirë vendin dhe njerëzit.

Ajo njoftoi se BE-ja do të ofrojë një paketë ndihme financiare për Libanin me vlerë 1 miliard euro për 2024-2027.

Kjo mbështetje e vazhdueshme e BE-së do të forcojë shërbimet bazë si arsimi, mbrojtja sociale dhe shëndeti për njerëzit në Liban. Ajo do të shoqërojë reformat urgjente ekonomike, financiare dhe bankare. Për më tepër, Forcat e Armatosura libaneze dhe forcat e tjera të sigurisë do t’i ofrohet mbështetje me pajisje dhe trajnime për menaxhimin e kufirit dhe për të luftuar kundër kontrabandës.

Vizita e Presidentes von der Leyen në Liban vjen pas takimit të posaçëm të Këshillit Evropian më 17-18 prill, ku Këshilli konfirmoi vendosmërinë e BE-së për të mbështetur njerëzit më të cenueshëm në Liban, duke përfshirë refugjatët, personat e zhvendosur brenda vendit dhe komunitetet pritëse, si si dhe forcimin e mbështetjes për Forcat e Armatosura libaneze, luftën kundër trafikimit të qenieve njerëzore dhe kontrabandës. Këshilli Evropian ripohoi gjithashtu nevojën për të arritur kushte për kthime të sigurta, vullnetare dhe dinjitoze të refugjatëve sirianë, siç përcaktohet nga UNHCR./Media Ndërtimi

Aktuale

Zyra e Kryeministrit Kurti furnizohet me mobile luksoze në vlerë prej 54 mijë euro

Published

2 days ago

May 3, 2024

Ndertimi Media

Karrige lëkure, tepisona, vitrina e mobile të ndryshme luksoze. Të gjitha këto janë porositur nga Zyra e Kryeministrit të Kosovës. Orenditë e reja po kapin shifrën e 54 mijë eurove.

Zyra e Kryeministrit të Albin Kurti, ka hapur disa tenderë për blerjen e disa orendive të reja.

Zyra e kryeministrit dhe disa ministri tjera janë në pritje të furnizimit me karrige të lëkurës, me tepsiona, me pajisje të reja për byfe, e vitrina, të cilat i kanë kushtuar hiç më pak se 53 mijë e 977 euro, shkruan Insajderi.

Me datën 30 të muajit të kaluar, Zyra e Kryeministrit kishte hapur tender për “furnizim me karrige lëkure”, 50 copë.

Vlera e parashikuar është 9,999.00 euro.

Poashtu në muajin e kaluar nga ZKM’ja është hapur tenderi për “Furnizim me lloje të ndryshme vitrinash”, ku ceken mobile druri për zyre. Vlera e parashikuar e kontratës për këtë tender është 40.000 euro.

Me 1 maj, Zyra e Kryeministrit ka hap tender për “Furnizim me pajisje byfeje”. Ku theksohet për “frigoriferë dhe ngrirësit”.

Vlera e parashikuar për këtë kontratë është 990 euro.

Bëhet fjalë për tri karrige statike nga materiali krom, të veshura me lëkurë artificiale, kualitet i lartë i ngjyrës së zezë.

Po ashtu edhe për një karrige rrotative nga rrjeta me mekanizëm lëvizës. Ku vetëm këto kanë kushtuar hiç më pak se 999 euro./Media Ndërtimi