Connect with us

Trashëgimia

Vazhdon beteja për kthimin e artefakteve të marra nga Serbia

Published

on

Në fillim të vitit 1999, thesari kryesor arkeologjik dhe etnologjik i MKK-së u dërgua në Serbi për t’u ekspozuar nga ish-drejtori e atëhershme e dhunshme e Muzeut të Kosovës.

Që nga ajo kohë, 1,247 eksponate, prej tyre 571 artefakte etnologjike dhe 676 arkeologjike mbahen në dy muze në Serbi.

Pjesë e koleksionit të MKK, që mbahen në Serbi janë disa nga artefaktet më të rëndësishme, si: instrumenti muzikor, Okarina, koka e Erosit e gjetur në Ulpianë, busti i gruas dardani, pjesa kryesore e mozaikut të Gllamnikut, etj.

“Hyjnesha në fron”, është i vetmi artefakt i kthyer në vitin 2002, nga ky koleksion, me insistimin e ish-kryeadministratorit të atëhershëm të Kosovës, Michael Steiner.

Serbia në vazhdimësi refuzoi kthimin artefakteve në Muzeun Kombëtar të Kosovës. Kthimi i tyre parashihet edhe me Pakon e Ahtisarit.

Institucionet kosovare për vite me radhë, përmes aktiviteteve të ndryshme kërkojnë kthimin e artefakteve nga Serbia.

Vitin e kaluar Qeveria e Kosovës përmes ministres së Jashtme, Donika Gërvalla dhe ministrit të Kulturës, Hajrulla Çeku, i dha mbështetje drejtorit të MKK-së.

Ajet Leci në letrën zyrtare drejtuar Muzeut Kombëtar në Beograd, Muzeut Etnografik në Beograd dhe Akademisë Serbe të Shkencave dhe Arteve, me kërkesën për kthimin e artefakteve Kosovë.

Po në vitin 2021, drejtori Leci i dërgoi një letër edhe Rrjeti Ndërkombëtar i Muzeve për këtë çështje.

gjatë shënimit të ditës së muzeve, në hapje të ekspozitës “Return us home”, ministri Çeku deklaroi se qeveria, përkatësisht MKRS është duke punuar në vazhdimësi për çështjen e kthimit të artefakteve të MKK-së, sidomos me institucione ndërkombëtare.

“Veprimet tonë për këtë çështje janë profesionale, përmes platformave profesionale, por edhe politike që koleksionet e fondit të trashëgimisë të kthehen në vendin e origjinës”, theksoi Çeku gjatë fjalimit të tij.

Ndërsa studiuesi Bashkim Lajçi tha për Kallxo.com se çështja e artefakteve duhet të ngritet gjatë bisedimeve me Serbinë.

Ai thotë se çështjen duhet dërguar edhe në gjykatat përkatëse ndërkombëtare.

“Është e nevojshme që kjo çështje të trajtohet më seriozisht edhe gjatë bisedimeve me Serbinë. Thënë ndryshe, institucionet tona përkatëse nuk duhet vetëm ta akuzojnë Serbinë për artefaktet e vjedhura, por edhe të kërkojnë nga gjykatat edhe institucionet relevante ndërkombëtare, kthimin e tyre”, ka thënë Lajçi.

Ndërsa studiuesi Valon Shkodra ka thënë për Kallxo.com se për kthimin e eksponateve në Muzeun e Kosovës, nevojitet presion ndërkombëtar. Por, sipas Shkodrës, ndërkombëtarët po bëjnë të kundërtën.

“Siç e kemi vënë re gjatë këtyre dy dekadave, në aspektin e trashëgimisë kulturore pala ndërkombëtare e ka favorizuar shumë shtetin e Serbisë, si pasoj eksponatet e Kosovës vazhdojnë të qëndrojnë akoma në Serbi dhe duke u keqpërdorur nga pronarët e dhunshëm të tyre”, tha ai./Media Ndërtimi.

Trashëgimia

Kompleksi Memorial i Isë Boletinit dhe Shtëpia e Katarina Josipit hap dyert për vizitorët

Published

on

Kompleksi Memorial i Isë Boletinit në Mitrovicë dhe Shtëpia e Katarina Josipit në fshatin Zym të Prizrenit po i hapin dyert për komunitetin.

“Nga shpëtimi dhe restaurimi i aseteve të trashëgimisë kulturore në gjithë Kosovën, tash po punojmë në funksionalizim të tyre.

Për mirëmbajtjen dhe menaxhimin efektiv përmes zhvillimit të programeve, do të kujdesen dy organizata përfituese në thirrjen e hapur nga Ministria e Kulturës. Përmes kësaj mbështetjeje, e para ndonjëherë, organizatat përkrahen financiarisht për tri vite. Kjo do të sigurojë program të pasur kulturor si dhe kontribuoj në zhvillim shoqëror e ekonomik të vendit.”, deklaroi ministri i Kulturës, Hajrulla Çeku./Media Ndërtimi

Continue Reading

Trashëgimia

UNESCO nuk e fut Venecian në listën e Trashëgimisë Botërore, 5 euro hyrja për turistët ditorë

Published

on

Agjencia kulturore e Organizatës së Kombeve të Bashkuara, UNESCO, vendosi të enjten të mos e fusë Venecian dhe kanalet e saj historike në listën e Trashëgimisë Botërore në Rrezik.

Qyteti italian, njëri nga destinacionet kryesore turistike në botë, ka qenë nën vëzhgimin e UNESCO-s kohëve të fundit, për shkak të turizmit masiv dhe rritjes së niveleve të ujit.

Por, gjatë takimit vjetor në Riad më 14 shtator, UNESCO – e cila e mban listën e trashëgimisë botërore, vendosi të mos e fusë atë në këtë listë, raporton radio Evropa e Lirë.

Komitetit për Trashëgimi Botërore i kësaj organizate takohet një herë në vit për ta përditësuar listën, dhe shumë vende e konsiderojnë përfshirjen në listë si vendimtare për turizmin dhe mundësinë për të marrë fonde për ruajtjen e zonave historike.

“Komiteti ka marrë vendim të mos e përfshijë Venecian në listën e Trashëgimisë Botërore në Rrezik”, tha një burim për AFP.

Venecia është në rrezik nga rritja e niveleve të ujit, si pasojë e ndryshimit klimatik, numrit të tepërt të vizitorëve, sipas Lazare Eloundou Assomo, drejtorit të Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s.

Në listën e UNESCO-s janë 1.157 zona, nga të cilat 900 kulturore, 218 natyrore dhe 39 të përziera.

K vendim vjen në një kohë kur Venecia po planifikon ta bëjë me pagesë hyrjen për vizitorët ditorë nga viti i ardhshëm, në përpjekje për ta menaxhuar numrin e madh të turistëve që tërhiqen nga kanalet e saj historike, njoftoi të martën këshilli i qytetit.

Pagesa për hyrje në Venecia do të jetë pesë euro për vizitorët ditorë.

Pagesa do të vlejë si eksperiment për 30 ditë vitin e ardhshëm, dhe do të aplikohet në ditët e pushimit dhe fundjavat e verës kur numri i turistëve e arrin kulmin.

Të gjithë vizitorët mbi moshën 14-vjeçare duhet të paguajnë hyrjen./Media Ndërtimi

Continue Reading

Trashëgimia

Zbulohen themelet e një ndërtese të vjetër në oborrin e Komunës në Kaçanik

Published

on

Një ekip agrologësh është duke kryer gërmime arkeologjike në Komunë së Kaçanikut, për shkak të zbulimit të strukturave të vjetra arkitektonike që dolën mbi sipërfaqe gjatë punimeve në oborrin e objektit të kësaj komune.

Arkeologët janë duke bërë gërmim me karakter kontrolli, duke bërë pastrimin e strukturave të mureve, si dhe bërjen një planimetrie të përgjithshme për të zbuluar vjetërsinë e strukturave arkitektonike.

MKRS, në një përgjigje për Kallxo.com ka bërë të ditur se gjatë gërmimeve janë gjetur edhe disa enë gjysmë të thyera dhe fragmente të tjera enësh nga qeramika.

“Aktualisht Instituti Arkeologjik është duke zhvilluar gërmime me karakter kontrolli dhe mund te themi që  janë zbuluar dhe identifikuar 5 hapësira, të ndërtuara me mure shumë masive, fondamenti  i të cilave është  ndërtuar me gjerësi 1.5 m, me gurë dhe me lidhje të fortë nga llaç gëlqeror.  Strukturat e zbuluara ndodhen shumë afër Xhamisë së Qytetit e cila është ndërtuar rreth vitit 1595” – thuhet në njoftimin e MKRS-së.

Disa struktura muresh, thonë nga MKRS, që ndodhen në veri të objektit në fjalë i përkasin stacionit policor të qytetit, i cili ka qenë funksional sipas informatave që pas LDB e deri rreth vitit 1975.

“Në këtë hapësirë ishte e vendosur edhe shtëpia e shëndetit dhe zyra për lëshimin e dokumenteve, sepse në sipërfaqe pas punimeve me ekskavator kanë dalë edhe dokumente që tregojnë vitin e lëshimit 1968”- thuhet në përgjigjen e MKRS-së.

Sipas MKRS-së, një raport i hollësishëm mbi gërmimet – hulumtimet që po bëhen atje pritet të jenë gati gjatë kësaj jave.

Struktura arkitektonike janë zbuluar gjatë punimeve në parkingun e oborrit të Komunës së Kaçanikut në muajin korrik. Kallxo.com nuk ka mundur të marrë një përgjigje nga Komuna e Kaçanikut lidhur me punimet në oborrin e komunës, deri në publikimin e lajmit.

Qyteza e Kaçanikut është e vendosur në një luginë që është një pikë shumë e veçantë gjeostrategjike, e që ndodhet në udhëkalim që lidh pellgun e Shkupit me atë të Kosovës, nëpër të cilën ka kaluar një nga rrugët e rëndësishme nga Mesdheu në drejtim të Ballkanit Qendror./Media Ndërtimi

Continue Reading

Trending