Connect with us

Aktuale

Varka “fluturuese” mund të shpëtojë ndërtesat e Venecias

Published

on

Një varkë “fluturuese” e rimodeluar është testuar për herë të parë në ujërat e Venecias. Shpresohet se kjo lloj varke mund të ndihmojë për problemin e dëmtimit nga valët të ndërtesave të qytetit italian.

Rrugët ujore të Venecias janë bërë për mjete lundruese. Por për fat të keq, valët që krijohen nga anije me lëvizje të shpejtë, të tilla si varkat taksi dhe anijet turistike, krijojnë efektin e njohur si “moto ondoso”, i cili gradualisht po gërryen ndërtesat ikonike të qytetit.

Shpresohet se një varkë elektrike “fluturuese” mund të ofrojë një zgjidhje, ndërkohë që do të ulë edhe konsumin e energjisë.

“Kjo është Candela C7, anija e parë elektrike në botë, e cila ‘fluturon’ mbi ujë… Për Venecian ndoshta gjëja më e rëndësishme është se nuk shkakton valë”, shpjegon Mikael Mahlberg, menaxher i komunikimit në kompaninë “Candela Speed Boat AB”.

Ashtu si para një fluturimi avioni, pasagjerët në bordin e “Candela Seven” vendosin rripat e sigurimit përpara nisjes. Kjo sepse pasi shoferi shton shpejtësinë, mjeti bëhet pothuajse ajror.

Kompania me qendër në Suedi përdor fletë nënujore. Ato veprojnë si krahë nën ujë, duke ngritur trupin e anijes lart në ajër dhe duke zvogëluar fërkimin me ujin me rreth 80%, si dhe duke bërë të mundur që të lundrojë në distanca të gjata vetëm me energjinë e baterisë.

Dhe siç shpjegon zoti Mahlberg, më pak valë mund të sjellin shumë përfitime.

“Siç mund ta shihni qartë ka shumë valë këtu që vijnë nga të gjitha mjetet motorike duke shkaktuar efektin Moto Ondoso dhe ky është një problem i madh. Nëse përdorim këtë teknologji për të elektrizuar tragetet dhe mjetet e tjera të transportit ujor, mund lundrohet me shpejtësi në mjedise urbane pa dëmtuar pronën ose anijet e tjera”, thotë zoti Mahlberg.

Ajo që mendohej të ishte varka e parë me fletë nënujore u testua në Liqenin Maggiore mbi një shekull më parë.

Shpikur nga inxhinieri italian Enrico Forlanini, teknologjia u përdor më vonë në anijet e pasagjerëve, por asnjëherë nuk u përdor në anijet e lundrimit gjatë kohës së lirë, siç ishte shpikja e tij origjinale.

Muajin e kaluar ekipi i Candela Speed Boat shkuan në Liqenin Maggiore për ta testuar.

“Është një ndjenjë fantastike, të jesh duke lundruar me shpejtësi, të jesh në gjendje të flasësh me një zë normal dhe të mos harxhosh asgjë. Është një ndjenjë që shpresoj se të gjithë do të jenë në gjendje ta përjetojnë në të ardhmen e afërt, e gjithë kjo pa krijuar valë dhe pa shqetësuar paqen për ata që kanë një shtëpi në liqen”, tha Umberto Amos, klient dhe shitës i autorizuar në Itali për kompaninë Candela.

Me përdorimin e teknologjisë moderne të përdorur tek dronët dhe telefonat inteligjentë, “Candela Seven” mund të lundrojë si në liqene ashtu edhe në dete të trazuar. Sensorët në harkun e anijes diktojnë valët dhe këndet e fletëve mund të ndryshojnë deri në 100 herë në sekondë për të siguruar një udhëtim të qetë. Varka kushton rreth 250 mijë euro. Kompania ka shitur 31 deri më tani dhe pret që tregu të rritet në mënyrë eksponenciale deri në vitin 2023, duke shitur deri në 400 anije në vit./VOA

Aktuale

Deodorantë, shishe uji plastike…: Çfarë nuk duhet të lini në vetura në ditët e nxehta?

Published

on

Dielli dhe nxehtësia kanë një efekt shkatërrues në disa gjëra që përdorim dhe nuk është e mençur t’i lëmë në vetura.

Duket e arsyeshme të mbani një shishe me ujë në veturën tuaj gjatë një vale të nxehtë. Megjithatë, bisfenoli A dhe ftalat në plastikë, kimikate që veprojnë si lidhës dhe e bëjnë plastikën fleksibël, po shkaktojnë shqetësim tek ekspertët që studiojnë efektet e tyre në shëndetin e njeriut. Lënia e ujit në shishe plastike në një makinë të nxehtë mund të bëjë që këto substanca të lëshohen në ujë, shkruan The Sunday Times.

Nxehtësia e madhe në vetura mund të dëmtojë bateritë e të gjitha pajisjeve që i përdorin, që nga kompjuteri, celularët… Ka edhe shishe me krem kundër diellit, të cilat nuk duhet t’i lini në diell (një paradoks interesant, apo jo?) sepse në disa raste mund të shpërthejnë. Më pas janë të gjitha spërkatjet, nga deodoranti tek llaku i flokëve. Kur temperatura arrin rreth 48 gradë Celsius, presioni në rezervuar rritet mjaftueshëm për të shkaktuar një shpërthim, thonë ekspertët. Kornizat plastike të syzeve të diellit mund të shtrembërohen dhe zbardhen, dhe lentet mund të shtrembërohen.

Disa ilaçe, si antibiotikët, duhen mbajtur në frigorifer. Ilaçet në përgjithësi nuk e tolerojnë nxehtësinë dhe disa prej tyre do të bëhen të papërdorshme pas ekspozimit ndaj temperaturave jashtëzakonisht të larta. Nëse përdorni injeksione adrenaline, dobia e tyre zhduket në automjetet e nxehta. E cila, natyrisht, është çështje jete ose vdekjeje.

Buzëkuqi do të shkrihet në temperatura të larta.

Është dokumentuar se kanaçet e gazrave mund të shpërthejnë kur ekspozohen ndaj nxehtësisë ekstreme. Edhe lëngu i portokallit mund të shpërthejë nëse lihet në makinë për një kohë të gjatë, dhe kjo do të thotë një brendshme ngjitëse…

Lënia e çakmakut të disponueshëm në makina në ditët e nxehta nuk është një ide e zgjuar. Shpërthimi i tyre mund të shkaktojë dëme të mëdha dhe madje të thyejë xhamin e përparmë./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Themelohet Oda e Minierave të Kosovës

Published

on

Me ceremoni të mërkurën është bërë hapja e Odës së Minierave të Kosovës që u konsiderua një hap tejet i rëndësishëm për zhvillimin ekonomik, raporton Ekonomia Online.

Themeluesi, Mentor Demi, ka thënë se kjo ceremoni është një hap shumë i rëndësishëm në drejtim të zhvillimit të industrisë së minierave në Kosovë.

Alaudin Kodra, anëtar i Bordit në Odën e Minierave të Kosovës, ka thënë se gjeologjia e Kosovës, është e pasur dhe pikërisht kjo ka qenë një nga arsyet e fillimit të tij për punuar në Kosovë.

“Ligji minerar është ligj i mrekullueshëm i cilësisë së lartë për dallim nga. Pjesa perëndimore e Kosovës është një vazhdimësi e gjeologjisë së Shqipërisë. Kosovës i duhen kompani serioze, dua të iu urojë gjithë të mirat të keni suksese”, ka thënë nder tjera Kodra.

Zëvendësministri i Industrisë, Sipërmarrjes dhe Tregtisë, Mentor Arifaj, ka thënë se kontributi i madh për të ardhur deri te hapja e Odës është për tu vlerësuar.

“Do ta luajë një rol ndërmjet një katalizatori i akterëve të shumtë dhe investitorëve potencial qoftë vendor apo ndërkombëtarë. Oda do ta luajë një rol të rëndësishëm në kuptimin e avancimit duke përfshirë njësi të ndryshme në arenën ndërkombëtare në sektorin e minierave”, ka thënë ai.

Nurten Deva, Rektor i Universitetit Isa Boletini, ka thënë se zhvillimi i industrisë minerare ka një rol të rëndësishëm në zhvillimin ekonomik.

“E përgëzojë zotëri Demin për guximin që ka ndërmarrë një hap të tillë për themelimin e një odë nga privatët. Nuk e kanë pas mbështetjen e duhur për të arritur vizionin në planet e tyre strategjike”, ka thënë Deva. Andor Lips, Drejtori jo-ekzekutiv në Western Tethyan Resources, ka thënë se Osat kanë shumë të rëndësishme si një lloj urë lidhëse në mes të investitorëve të huaj dhe institucioneve shtetërore./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Gjykata e Apelit anulon vendimin për ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit në Vjosë

Published

on

Pas 10 vitesh nëpër procese gjyqsore, banorët e Mallakastrës fituan të parën betejë ligjore për çështjet mjedisore në vendin tonë. Gjykata Administrative e Apelit në Tiranë anuloi të mërkurën vendimin për ndërtimin e hidrocentralit Poçem në lumin Vjosa. Gjykata i dha të drejtë banorëve dhe organizatave mjedisore, duke konfirmuar aktvendimin e plotë të shkallës së parë dhe argumentet e tij në mbështetje të pretendimeve të paditësve.

Vendimi shënon fitoren përfundimtare të çështjes së parë mjedisore të trajtuar nga Gjykata në Shqipëri.

Beteja ligjore ka nisur në dhjetor të vitit 2016 nga EcoAlbania, EuroNatur dhe Riverwatch, së bashku me 38 banorë të fshatit Kutë në Mallakastër. Ata kundërshtuan ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit, duke pretenduar se “procedurat e ndjekura për dhënien e kontratës koncensionare si dhe procesi i konsultimeve me publikun, ishin zhvilluar në shkelje të legjislacionit shqiptar dhe të konventave ndërkombëtare”.

Banorët dhe organizatat fituan betejën e parë në maj të 2017, kur Gjykata Administrative e Shkallës së Parë vendosi në favor të tyre.

Palët e paditura janë Ministria e Mjedisit, Agjencia Kombëtare e Mjedisit, Avokati i Shtetit (në emër të Ministrisë së Energjisë) dhe shoqëria koncesionare (Kovlu Energy), të cilat apeluan vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Pas 8 vitesh Gjykata e Apelit ka vendosur të rrëzojë padinë e tyre dhe të lërë në fuqi vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Ndërkohë që vijonte kjo betje ligjore, banorë dhe organizata mjedisore si EcoAlbania nisën fushatën në mbrojtje të lumit Vjosa “Të shpëtojmë zemrën blu të Evropës”.

Pas një beteje të gjatë, në Mars 2023, lumi Vjosa dhe degët e tij Drino, Bënça, Shushica dhe Kardhiqi, u shpallën Park Kombëtar duke ofruar mbrojtje ligjore edhe nga 45 hidrocentralet e planifikura për t’u ndërtuar në gjithë basenin e Vjosës.

Drejtues i Eco Albania Olsi Nika në një reagim për mediat tha se “edhe pse ky vendim vjen në një tjetër realitet, pas shpalljes së Parkut Kombëtar të Vjosës, ne e konsiderojmë si një arritje për komunitetin, aktivistët dhe avokatët e angazhuar në mbrojtjen e lumit Vjosa, të cilët e kanë ndjekur këtë çështje me rigorozitet dhe vendosmëri”.

Hidrocentrali i Poçemit, ishte aktpadia e parë e një çështjeje mjedisore në Gjykatën Administrative në Shqipëri. Ajo i hapi rrugën shumë çështjeve të tjera mjedisore të ngritura nga organizatat dhe banorët për të kërkuar të drejtën për ruajtjen e pasurive natyrore të vendit.

Avokati i çështjes Vladimir Meçi tha se vendimi përfundimtar përbën një arritje në ndërtimin e praktikës gjyqësore administrative që lidhet me te drejtën mjedisore në Shqipëri.

“E gjithë ecuria e çështjes së kundërshtimit të ndërtimit të HEC-it të Poçemit në rrugë gjyqësore, është një model pioner për të gjithë ata që kanë qenë pjesë e tij, përfshirë Organizatat, komunitetin, ne avokatët por edhe vetë gjykatën”, tha Meçi./Mediqa Ndërtimi

Continue Reading

Trending