Connect with us

Aktuale

Urbanizmi i Shkupit pa respekt për të kaluarën

Published

on

Gjatë shekujve, Shkupi ka qenë një qendër e rëndësishme kulturore dhe historike brenda hapësirës së vet gjeografike. Rritja dhe rëndësia e tij vazhdoi me ritme të pandërprera deri sa arriti pikun e vet, kur qyteti u rrafshua me tokën nga gjenerali austriak Pikolomini në vitin 1689, duke e nxjerrë qytetin nga trajektorja e zhvillimit.

Thuhej se në atë kohë Shkupi ishte sa Praga, me rrugë me kalldrëm të bardhë, me kopshte më të bukura se të Romës, që të linte pa frymë nga bukuria, por edhe që i shkaktoi gjeneralit dhimbje të thellë, pasi iu desh ta digjte për shkak të kolerës.

Edhe luftërat dhe pushtimet e vazhdueshme dhe tërmetet shkatërruese të viteve 518 dhe 1555 nuk e penguan rikthimin e tij në pozicion me rëndësi.

Mirëpo zjarri që ra nga fundi i shekullit XVII ia ndërpreu vijimësinë me një periudhë përgjumjeje 200-vjeare, deri në gjysmën e dytë të shekullit XIX kur rifilloi ringjallja e tij, vetëm për ta shumëfishuar zhvillimin disa herë gjatë shekullit XX.

Pika kulminante e veprimeve fuqizoi pozicionin e qytetit si një qendër me rëndësi, si kryeqytet të provincave në mbretëri të huaja, por edhe si kryeqytet të shtetit modern maqedonas.

Shekulli i njëzetë nuk e ruajti qytetin nga tundimet e agresionit njerëzor dhe katastrofat natyrore, prej të cilave tërmeti i vitit 1963 i dha goditjen më të rëndë.

Ajo çka dëshmoi pjekuri në mesin e turbullirave të tilla ishte urbanizmi që ia doli të përkufizojë një qytet ku dallojmë shtresat e kohërave antike, mesjetare, orientale, evropiane, moderne dhe bashkëkohore. Sigurisht, ka hapësirë për disa dilema rreth rindërtimit pas tërmetit, ku aspekti eklektik i qytetit nuk u vlerësua mjaftueshëm, por kompromisi dhe veprimet e reja ishin aq domethënëse, saqë Shkupi u bë qendra e trendeve arkitekturore dhe urbane për disa dekada me radhë.

Çfarë ndodhi më pas?

Erdhën vitet e 90-ta, me shpërbërjen e federatës së fuqishme dhe shkëputjen e shtetit maqedonas në një shtet të pavarur. Kjo ishte një periudhë e tranzicionit, gjatë së cilës vlerat shoqërore dhe të përbashkëta u përcëlluan nga kapitalizmi shpërfillës.

Individët, biznesmenët e brenda natës, kampet politike dhe organizatat etnike të papjekura i kishte kapluar lakmia duke kriuar kështu një shoqëri kaotike të ndarjes së pushtetit dhe plaçkitjes së territoreve nën qeverisje.

Rezultati ishte institucioni Qyteti i Shkupit dhe 10 komunat që kanë kompetencë të ndryshme, të cilat u përkasin agjendave të ndryshme politike dhe nuk kanë asnjë kontakt me thelbin e urbanizmit dhe arkitekturës. E gjitha ka të bëjë me mbijetesën (me disa përjashtime), pa vizionet që kemi patur vetëm 50 vjet më parë.

Masa e fundit dhe agresioni i dukshëm ishte projekti “Shkupi 2014”, si dukuri që shkonte përtej profesionalizmit, ku përziheshin të gjitha llojet e vullnetit të mirë, romanticizmit, nostalgjisë dhe abuzimit të pushtetit, duke krijuar shpërqendrimin e përkryer nga pjesët e tjera të qytetit, tërësisht i zhytur në sëmundjen autoimune urbane (ballkonë të ndarë, shtesa të ndërtesave sipas dëshirave individuale, etj).

*Filip Konevski ka lindur në Shkup në vitin 1987. Ai ka diplomuar nga Fakulteti i Arkitekturës në Shkup me temën “Instituti i ruajtjes dhe restaurimit”, ndërsa për momentin ai po punon për temën e tij të masterit “Qasje aktive ndaj trashëgimisë arkitekturore”.

Përvoja e tij e punës përfshin studio arkitekturore, punëdore dhe arti. Përveç themelimit të MARH-it dhe manxhimit të hapësirës, aktualisht ai është i punësuar pranë një studioje projektuese në Shkup. Pjesën tjetër të kohës ai ia kushton disa sferave të fushën e krijimtarisë, ndërsa në sferën e tij të shtëpisë (arkitektura), Filipi ka fituar çmime individuale dhe grupore nëpër gara vendore dhe ndërkobmëtare./Media Ndërtimi.

Aktuale

Ministria e Turizmit përgatit aplikimin për futjen e Vjosës në UNESCO

Published

on

Ministrja e Turizmit dhe Mjedisit Mirela Kumbaro ka njoftuar nisjen e punës për përfshirjen e Vjosës në listën e pasurive botërore të mbrojtura nga UNESCO, nën programin “Njeriu dhe Biosfera”.

Kumbaro ka pasur një takim me delegacionin e UNESCO-s që ka mbërritur në Tiranë, i cili do të ndjekë përgatitjen e dosjes së aplikimit. “E lumtur të prisja në Ministrinë e Turizmit dhe Mjedisit ekipin e UNESCO, me të cilët nisim punën për përfshirjen e Vjosës në listën e pasurive botërore përmes programit “Njeriu dhe Biosfera”. Është ky program global që synon të krijojë një bazë shkencore për të përmirësuar marrëdhëniet midis njerëzve dhe natyrës ku jetojnë, për zhvillimin e qëndrueshëm që mbron mjedisin.

Na pret një punë intensive në përgatitjen e dosjes së aplikimit, që Ministria e Turizmit dhe Mjedisit dhe Agjencinë Kombëtare të Zonave të Mbrojtura do të dorëzojnë në UNESCO brenda këtij viti, për t’i dhënë një tjetër pasaportë ndërkombëtare mbretëreshës së lumenjve europiane e për të shtuar një tjetër xhevahir shqiptar në listën e UNESCO”, shprehet Kumbaro.

Vjosa u shpall Park Kombëtar në mars të vitit 2023. Më herët, Drejtoresha e Përgjithshme e UNESCO Audrey Azoulay vizitoi Vjosën me ftesë të Ministres së Turizmit dhe Mjedisit Mirela Kumbaro me qëllim përfshirjen e saj në listën e siteve të mbrojtura nga UNESCO, duke e vlerësuar si një prej lumenjve të fundit të egër në Europë dhe i pari Park Kombëtar i një lumi të paprekur.

Përgatitja e aplikimit është një proces i gjatë sipas standardeve të Organizatës Botërore të Kombëve të Bashkuara për Edukim, Shkencë dhe Kulturë, dhe Shqipëria do të asistohet nga ekipi i programit “Man and Biosphere”./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

AKP-ja shpall për shitje dy asete në Mal të Zi

Published

on

Agjencia Kosovare e Privatizimit (AKP) ka mbajtur të mërkurën ceremoninë e hapjes së ofertave të shitjeve përmes Likuidimit nr. 65, e cila përmban 26 aseteve atraktive që gjenden në Kosovë, raporton Ekonomia Online. Zëvendësdrejtori i AKP-së Muharrem Arifi, falënderoi të gjithë pjesëmarrësit duke e bërë të ditur se për herë të parë janë ofruar për shitje dy prona jashtë republikës së Kosovës.

“Ne sot po e përmbyllim procesin e tenderimit për – shitjen e 26 aseteve te Ndërmarrjeve Shoqërore ne likuidim përmes kësaj metode. Më lejoni të ju njoftoj se deri më tani janë privatizuar 2, 939 asete të ndryshme përmes shitjeve të aseteve të Ndërmarrjeve Shoqërore në administrim të Agjencisë. Nga privatizimi i përgjithshëm i ndërmarrjeve shoqërorë dhe aseteve të tyre deri më tani janë grumbulluar 784 milionë e 114 mijë euro”, tha ai.

“Nga numri i përgjithshëm prej 602 Ndërmarrjeve Shoqërore në administrim te Agjencisë procesi i likuidimit deri me tani ka filluar për 589 Ndërmarrje. Deri me tani shuma e fondeve te shpërndara tek kreditorët e ligjshëm është 61 milionë e 700 mijë euro për 307 ndërmarrje shoqërore në likuidim. Për sa i përket shpërndarjes së 20 për qind, Agjencia po vazhdon me miratimin e listave të punëtoreve dhe shpërndarjen e shumës se 20 për qind të të  hyrave nga shitjet e aseteve për punëtorët e ndërmarrjeve shoqërore dhe deri me tani kemi arritur te shpërndajmë 163,379.229. EUR numri i përgjithshëm i përfituesve te 20 për qind është 52, 092 ish-punëtorë”, deklaroi ai.

Në rajonin e Prishtinës ofrohen për shitje 4 lokale afariste të madhësive të ndryshme duke filluar me lokalin 113m² në rrugën “Luan Haradinaj” deri në 24.66m² lokali në Dardani, të përshtatshme për zhvillim të veprimtarive afariste. Në rajonin e Prishtinës, konkretisht në Lipjan ofrohet poashtu një objekt për shitje si dhe në Gadime.

Në rajonin e Mitrovicës ofrohen 9 lokale afariste për shitje, lokalet kanë hapësira të ndryshme duke filluar prej 168m² deri tek lokali me 56.4m². Në rajonin e Mitrovicës në këtë shitje është përfshirë edhe toka dhe objekti i NSh Agrokultura Stacioni i Vjetër i Veterinës në rrugën “Adem Voca”.

Ndërkaq në rajonin e Prizrenit ofrohen tri lokale atraktive të përshtatshme për zhvillim të industrive të ndryshme tjera afariste me hapësirë prej 134m² deri tek lokali me hapësire prej 60m². Në këtë shitje janë përfshirë edhe dy lokale të NSh IMF në Podgoricë, Mal të Zi./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Hapet ekspozita tregtare e ndërtimit në Paris

Published

on

Ekspozita tregtare e ndërtimit Intermat u hap zyrtarisht këtë mëngjes në Paris nga drejtori i ekspozitës Christophe Lecarpentier, presidenti i Federatës Franceze të Ndërtimit Alain Grizaud, presidenti i Federatës Kombëtare Publike Botërore Olivier Salleron, së bashku me Philippe Cohet, president i DLR dhe Jean-Claude Fayat, president i EVOLIS.

Ekspozita, e cila zgjat nga 24-27 Prill 2024 në Parc des Expositions Paris-Nord Villepinte, do të shohë më shumë se 1000 ekspozues të pranishëm, me 70% të ardhur nga vende ndërkombëtare jashtë Francës.

Organizatorët e shfaqjes thonë se tema e këtij viti do të vendoset në mënyrë të vendosur mbi karbonin e ulët dhe qëndrueshmërinë dhe do të synojë të “përbëjë një vitrinë për përsosmërinë e sektorit në garën drejt zeros neto”, me qindra makineri elektrike dhe hibride që pritet të shfaqen.

Duke reflektuar më tej fokusin e tij në tranzicionin e energjisë, shfaqja do të mbahet për katër ditë në vend të gjashtë ditëve të mëparshme pasi organizatorët bëjnë oferta për të kursyer energji dhe për të reduktuar emetimet.

Intermat po rikthehet për herë të parë në gjashtë vjet pas anulimit të këstit të vitit 2021 për shkak të pandemisë.

Rikthimi i Intermat vjen gjithashtu mes një kohe të trazuar për industrinë e ndërtimit në Francë, me Indeksin e fundit të Menaxherëve të Blerjeve të Ndërtimit HCOB France (PMI) që parashikon një tjetër rënie të aktivitetit në vend në mars (duke rënë në një rezultat prej 41.0, nga 41.9 në shkurt).

Ndërkohë, perspektiva për sektorin e qirave në Francë është më pozitive, sipas Hervé Rebollo, drejtor i përgjithshëm i shoqatës franceze të qiradhënies dhe shpërndarësve DLR, i cili thotë se sektori kishte parë një “vit të mirë”, duke vënë në dukje disa fusha përmirësimi.

Duke folur për KHL në prag të shfaqjes, Rebollo tha se normat e qirave kanë qenë në rënie në Francë deri në 20% midis 2010 dhe 2020, ndërsa presioni i çmimeve nga kompanitë e mëdha të ndërtimit që negociojnë çmimet në avantazhin e tyre ka qenë në dëm të tregu./Media Ndërtimi

Continue Reading

Trending