Connect with us

Ambienti

Taksa e karbonit pritet ta shtrenjtojë rrymën në Kosovë

Published

on

Mekanizmi i korrigjimit të kufijve të karbonit nëpërmjet taksës konkrete, i miratuar vitin e kaluar nga Bashkimi Evropian në një farë mënyre ka testuar tashmë të gjithë prodhuesit e energjisë elektrike, veçmas të atyre në bazë të qymyrit, dhe ka vënë në sprovë shumë shtete të botës. Taksa e paralajmëruar e karbonit ka ndikuar tepër shumë në vizionet zhvillimore elektroenergjetike të Kosovës me mungesa evidente të rrymës dhe me rezerva të mëdha të linjitit (12-13 miliardë tonelata të verifikuara janë rezervat e qymyrit në Kosovë, që e renditë vendin tonë të vogël në të pestin në botë për nga rezervat e qymyrit).

Ka vite, por sidomos në dy-tre vjetët e fundit flitet me të madhe për taksën e karbonit, që në fakt, siç vlerësohet në mjediset dhe qarqet zhvillimore energjetike, është një instrument kryesor për të ndikuar në frenimin dhe reduktimin, por edhe eliminimin e përdorimit të lëndëve djegëse fosile për prodhimin e energjisë në përgjithsësi, dhe të energjisë elektrike në veçanti, raporton Buletini Ekonomik.

Thjesht, Kosova, megjithë këtë sasi kolosale të qymyrit, që e ka edhe në sipërfaqe të tokës, është dakorduar me masat paralajmëruese antikarbon të BE-së, prandaj në një farë mënyre, praktikisht tashmë e ka shpallur këtë lëndë djegëse “inekzistente”, sado që është caktuar se masa e taksës së karbonit do të fillojë të “vilet” nga viti 2026 dhe do të përfshijë importet e energjisë me intensitet karboni, që do të thotë edhe prodhuesit e energjisë që emetojnë karbon, respektivisht prodhuesit e rrymës në bazë të qymyrit.

Në Kosovë, duke respektuar rekomandimet e BE-s, por edhe kërcënimet paralajmëruese se përdorimi i qymyrit “mund të sjellë edhe një taksë tepër të madhe për energjinë elektrike të Kosovës”, tashmë në të gjitha vizionet zhvillimore energjetike, edhe në Strategjinë energjetike 2022-2031, ngulmohet në ngritjen e kapaciteteve të reja të energjisë së rinovueshme, duke e abstrahuar fare, ose duke anashkaluar maksimalisht qymyrin.

Sipas vlerësimeve të asociacioneve energjetike të Europës, por edhe mekanizmave të BE-së, që trajtojnë zhvillime energjetike, vendet e Ballkanit Perëndimor, ndër to edhe Kosova, tani përballen me tre opsione rreth minimizimit të përdorimit të qymyrit për të prodhuar energji.

Si fillim, ata nuk mund të bëjnë asgjë dhe të përballen me taksat e karbonit (të ashtuquajtura CBAM) nga viti 2026.

Së dyti të prezantojnë çmimin e karbonit për ta përputhur me politikën klimatike të BE-së dhe së treti ta shmangin atë ose të përfitojnë nga një përjashtim në legjislacion – për t’i dhënë hapësirë frymëmarrjes deri në vitin 2030./Media Ndërtimi

Ambienti

Raportimi në media për ndryshimet klimatike duhet të kthehet në prioritet

Published

on

Raportimi në media për ndryshimet klimatike nuk është një prioritet në median shqiptare, por fenomenet e ndryshimit të klimës dhe ndikimi në jetën e qytetarëve i bëjnë këto probleme gjithnjë e më të prekshme. Kjo ishte tema e takimit të zhvilluar më 21 qershor me gazetarë, ekspertë dhe përfaqësues të shoqërisë civile.

Cilët janë faktorët që ndikojnë në populizmin shkencor, uljen e besimit te shkenca dhe besimin e rritur në teori konspirative? Ekspertët sqaruan disa nga taktikat e përdorura për të diskretituar shkencën dhe shkencëtarët, por edhe për të prodhuar konsensus publik për çështje të caktuara, të cilat jo gjithnjë bazohen te e vërteta shkencore.

Po kështu, nëpërmjet rasteve konkrete të TEC-eve u paraqitën disa nga sfidat e raportimit të problemeve mjedisore në Shqipëri dhe përpjekjet e gazetarëve për të arritur transparencë në këtë aspekt përballë autoriteteve. Përdorimi i teknikave të propagandës shpesh bën që të anashkalohen ose të lihen jashtë vëmendjes publike edhe tema që janë të lidhura drejtpërdrejt me jetën e qytetarëve.

Një tjetër temë me interes ishte lufta kundër dezinformimit për ndryshimet klimatike, duke diskutuar prirjet për përhapjen e lajmeve të rreme në mediat online dhe rrjetet sociale. U diskutua edhe për sfidat që hasin gazetarët, cilësimin dhe vlerësimin e burimeve të informacionit, si dhe mënyra për ta kthyer raportimin e fenomeneve shkencore në artikuj dhe histori me interes publik.

Si do të ndryshojë raportimi në media përballë zhvillimit të inteligjencës artificiale? Sfidë mbetet detektimi i lajmeve dhe imazheve të prodhuara artificialisht, por edhe roli që algoritmet luajnë në përhapjen e informacionit që jo patjetër është prioritar apo i verifikuar për publikun.

Nga ana tjetër, mjetet teknologjike e bëjnë më të qartë ilustrimin e ndryshimeve klimatike, si për shembull duke konstatuar trendin e shpyllëzimit, krijimit të hartave live për rritjen e temperaturave, treguesve live mbi shkrirjen e akullnajave; njoftimie në kohë reale mbi katastrofa si uraganet, përmbytjet, etj.

Takimi është pjesë e projektit rajonal “Forcimi i rolit të medias në adresimin e emergjencës klimatike,” të mbështetur nga Smart Balkans, financuar nga Ministria e Punëve të Jashtme të Norvegjisë, dhe koordinuar në nivel rajonal nga Shkolla e Gazetarisë Novi Sad./Media Ndërtimi

Continue Reading

Ambienti

Evropa po ngrohet dy herë më shpejt se pjesa tjetër e botës!

Published

on

Evropa po ngrohet dy herë më shpejt se pjesa tjetër e botës dhe sistemet e saj ujore janë nën stres në rritje. Mungesa e ujit prek 30% të evropianëve dhe 20% të tokës çdo vit. Në fakt, 70% e qytetarëve evropianë kanë shprehur shqetësimin për ndotjen e ujit dhe mungesën e ujit, e megjithatë pothuajse gjysma e tyre nuk ndihen mirë të informuar për problemet që lidhen me ujin në vendin e tyre.

Kjo është arsyeja pse fushata #WaterWiseEU u prezantua së fundmi, një nismë që do të kontribuojë drejt një Evrope elastike ndaj ujit deri në vitin 2050.

Cikli ynë i ujit, procesi me të cilin uji lëviz nëpër tokën, detet dhe atmosferën e Tokës, është i ndërprerë dhe duhet të rregullohet. Aktiviteti njerëzor dhe ndryshimet klimatike po dëmtojnë ekosistemet dhe po çojnë në më shumë avullim, më shumë përmbytje, më shumë thatësirë ​​– dhe më pak ujë për ne dhe gjithë jetën tjetër që varet prej tij.

Fushata e komunikimit #WaterWiseEU, e cila do të zgjasë deri në vjeshtë, synon të rrisë ndërgjegjësimin rreth kësaj dhe të ndriçojë në qendër të vëmendjes zgjidhjet e shumta të disponueshme. Zgjidhje të tilla si rritja e ruajtjes natyrore të ujit, rimbushja e ujit nëntokësor dhe rindërtimi i shëndetit të tokës, por edhe menaxhimi i zgjuar i ujit, efikasiteti i ujit dhe ripërdorimi.

Duke punuar së bashku, ne mund të ndryshojmë perceptimet ekzistuese për ujin dhe ‘Shiko ujin ndryshe’, siç thuhet në sloganin zyrtar të fushatës.

Fushata ka zhvilluar një sërë asetesh, duke përfshirë pamje të gatshme dhe mesazhe, të cilat po i vë në dispozicion të partnerëve të fushatës për t’i përdorur. Partnerët inkurajohen t’i përdorin këto mjete për të ndezur një bisedë, për të organizuar ngjarje dhe për t’u lidhur me veprimet e tyre të komunikimit./Media Ndërtim

Continue Reading

Ambienti

Zgjerohen shtigjet në Parkun e Gërmisë drejt Gollakut

Published

on

Projekti i zgjerimit të shtigjeve në Parkun e Gërmisë është një iniciativë e rëndësishme që ka mundësuar ndërlidhjen e zonave të banimeve përreth Parkut të Gërmisë me rrjetin qendror të shtigjeve. Ky projekt përfshiu katër shtigje të reja të cilat u inkorporuan në hartën e përgjithshme turistike të Parkut të Gërmisë, të plotësuar me:

Harta të Detajuara: Sigurimi i hartave të reja dhe të azhurnuara për vizitorët.

Digjitalizim: Përfshirja e shtigjeve në platforma digjitale për lehtësimin e aksesit dhe navigimit.

Shenjëzim: Vendosja e shenjave orientuese dhe informative për të drejtuar vizitorët në shtigje të ndryshme.

Kioska Informative Malore: Krijimi i kioskeve që ofrojnë informacione të nevojshme për vizitorët.

Kryeqyteti Prishtina vazhdon të avancojë drejt konceptit shëndetësor, rekreativ dhe turistik të shtigjeve. Ky projekt ka vendosur këtë zonë në hartën turistike dhe kulturore të rajonit, duke promovuar:

Turizmi i Qëndrueshëm: Përqendrimi në aktivitete që nuk dëmtojnë mjedisin dhe që mbështesin ruajtjen e tij.

Ambientalizmi: Ndërgjegjësimi dhe edukimi i publikut mbi rëndësinë e mbrojtjes së natyrës.

Gjithëpërfshirja: Përfshirja e banorëve të Prishtinës në proceset vendimmarrëse dhe aktivitete mjedisore./Media Ndërtimi

Continue Reading

Trending