Connect with us

Aktuale

Sektorët dhe profesionet më të prekura nga Covidi në Evropë

Published

on

“Jeta ose kuleta”. COVID-19 na ka shtyrë të gjithëve të rivlerësojmë se çfarë është më e rëndësishme, duke na detyruar të vetizolohemi, për të mbrojtur veten dhe të tjerët.

Masat e nevojshme kufizuese dhe bllokimi më tej për t’i bërë ballë pandemisë, kanë pasur ndikim të jashtëzakonshëm në ekonominë reale: kompani të mbyllura, restorante dhe lokale të gjunjëzuara, ngadalësimi i PBB dhe borxhi janë pasojat e kësaj emergjence shëndetësore. Megjithatë, kriza nuk i prek të gjithë në të njëjtën mënyrë. Vetëm në Europë, Coronavirusi rrezikon 60 milionë vende pune – thuajse 80% e këtyre kryhen nga profesionistë pa një diplomë universitare.

Kjo zbulohet në një studim të shoqërisë për këshillime McKinsey – ata që do të goditen më shumë ekonomikisht në këtë periudhë do të jenë njerëzit pa një diplomë universitare, punonjës apo profesionistë me kontrata të përkohshme, apo ata më pak të mbrojtur apo me fitime më të ulëta. Me pak fjalë, virusi do të rrisë hendekun mes të pasurve dhe të varfërve. Natyrisht, niveli i rrezikut ndryshon në varësi të sektorit. Për shembull, sektorë ku mund të praktikohet smartworking do të preken më pak se sa ata që karakterizohen nga aktivitete ku kërkohet një lloj afërsie fizike mes individëve, kolegëve apo njerëzve në përgjithësi (mendoni restorantet apo fabrikat).

Siç thuhet në dokumentin “Safeguarding Europe’s livelihoods: Mitigating the employment impact of COVID-19“, në mesin e njerëzve të pushuar nga puna, atyre që nuk u janë paguar pagat, të cilëve u janë shkurtuar orët e punës dhe reduktuar pagat do të jenë mbi të gjitha ata që punojnë në sektorin e shitjeve dhe shërbimin ndaj klientit, në sektorin e shitjeve me pakicë, restoranteve, hoteleri-turizëm, ndërtimi, shërbimi ndaj komunitetit, artit dhe argëtimit.

Ndër ta, do të preken më shumë njerëzit që nuk kanë një diplomë universitare – pa të apo pa doktoraturë rrezikohen dyfish më shumë krahasuar me ata që kanë një përvojë akademike. Të njëjtin fat do të kenë edhe të rinjtë e moshës 15 – 25 vjeç, që kanë më shumë probabilitet të pushohen nga puna nga shefi i tyre krahasuar me punonjës të moshave të tjera (mbi 25 vjeç)

Kërkuesit e McKinsey përdorën kritere të sakta për të vlerësuar shifrat dhe sektorët që do të goditen më tepër negativisht nga pandemia. Afërsia fizike që kërkohet në disa profesione dhe efekti në kërkesë për disa produkte dhe shërbime të shkaktuara nga pandemia, na japin mundësinë të dallojnë sektorët në grupe të caktuara.

Profesionet që rrezikohen më pak numërojnë më shumë se 160 milionë të punësuar – janë ata që nuk punojnë domosdoshmërisht pranë njerëzve të tjerë (kontabilistë, arkitektë, gazetarë), ata që punojnë në shërbimet e shëndetësisë (mjekë, drejtues në sektor, shoferë ambulancash) apo shërbime të tjera thelbësore (policia, arsimi, transporti publik, prodhimi i ushqimit).

Profesionet me rrezik të ndërmjetëm përfshijnë 14,7 milionë persona, të cilët punojnë me të tjerë, por nuk ndërveprojnë me publikun, si operatorët e makinave, punëtorët në ndërtim dhe psikologët.
Në profesionet më të rrezikuara, janë thuajse 55 milionë persona, pjesa më e madhe e të cilëve në kontakt me publikun si shitjet në sektorin me pakicë, kuzhinierët etj.

Siç tregon grafiku, më në përgjithësi 50% e të gjithë punonjësve më të rrezikuar në Europë bëjnë pjesë në sektorin e shërbimit ndaj klientit dhe shitjeve, restoranteve dhe ndërtimit shkruan GazetaExpress.

“Më pak të prekur do të jenë profesionistët në shërbimin e shëndetësisë, shkencës, teknologjisë, inxhinierisë, arsimit, biznesit dhe profesionet juridike”, theksohet në raport.

Nëse analizojmë rrezikun specifik për sektorin industrial, profesionet më të goditura nga kriza lidhen me hotelerinë dhe restorantet, arte dhe argëtim, ndërtim dhe shitjet me pakicë.

Studimi thekson që sektorët të cilët do të dëmtohen më shumë nga mbyllja ekonomike janë ata që numërojnë numrin më të madh të punonjësve pa studime universitare.

“Shitjet me pakicë dhe sektori i hoteleri – turizmit numërojnë respektivisht 14,6 milionë dhe 8,4 milionë punë në rrezik: vetëm 17% dhe 14% e këtyre punonjësve në këta sektorë ka një diplomë universitare. Nga ana tjetër, vetëm 52% e punonjësve në sektorin e shërbimeve ka një diplomë – ky sektor regjistron më pak vende pune të rrezikuara (1,6 milionë)” thuhet në fund në studim.

Aktuale

Deodorantë, shishe uji plastike…: Çfarë nuk duhet të lini në vetura në ditët e nxehta?

Published

on

Dielli dhe nxehtësia kanë një efekt shkatërrues në disa gjëra që përdorim dhe nuk është e mençur t’i lëmë në vetura.

Duket e arsyeshme të mbani një shishe me ujë në veturën tuaj gjatë një vale të nxehtë. Megjithatë, bisfenoli A dhe ftalat në plastikë, kimikate që veprojnë si lidhës dhe e bëjnë plastikën fleksibël, po shkaktojnë shqetësim tek ekspertët që studiojnë efektet e tyre në shëndetin e njeriut. Lënia e ujit në shishe plastike në një makinë të nxehtë mund të bëjë që këto substanca të lëshohen në ujë, shkruan The Sunday Times.

Nxehtësia e madhe në vetura mund të dëmtojë bateritë e të gjitha pajisjeve që i përdorin, që nga kompjuteri, celularët… Ka edhe shishe me krem kundër diellit, të cilat nuk duhet t’i lini në diell (një paradoks interesant, apo jo?) sepse në disa raste mund të shpërthejnë. Më pas janë të gjitha spërkatjet, nga deodoranti tek llaku i flokëve. Kur temperatura arrin rreth 48 gradë Celsius, presioni në rezervuar rritet mjaftueshëm për të shkaktuar një shpërthim, thonë ekspertët. Kornizat plastike të syzeve të diellit mund të shtrembërohen dhe zbardhen, dhe lentet mund të shtrembërohen.

Disa ilaçe, si antibiotikët, duhen mbajtur në frigorifer. Ilaçet në përgjithësi nuk e tolerojnë nxehtësinë dhe disa prej tyre do të bëhen të papërdorshme pas ekspozimit ndaj temperaturave jashtëzakonisht të larta. Nëse përdorni injeksione adrenaline, dobia e tyre zhduket në automjetet e nxehta. E cila, natyrisht, është çështje jete ose vdekjeje.

Buzëkuqi do të shkrihet në temperatura të larta.

Është dokumentuar se kanaçet e gazrave mund të shpërthejnë kur ekspozohen ndaj nxehtësisë ekstreme. Edhe lëngu i portokallit mund të shpërthejë nëse lihet në makinë për një kohë të gjatë, dhe kjo do të thotë një brendshme ngjitëse…

Lënia e çakmakut të disponueshëm në makina në ditët e nxehta nuk është një ide e zgjuar. Shpërthimi i tyre mund të shkaktojë dëme të mëdha dhe madje të thyejë xhamin e përparmë./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Themelohet Oda e Minierave të Kosovës

Published

on

Me ceremoni të mërkurën është bërë hapja e Odës së Minierave të Kosovës që u konsiderua një hap tejet i rëndësishëm për zhvillimin ekonomik, raporton Ekonomia Online.

Themeluesi, Mentor Demi, ka thënë se kjo ceremoni është një hap shumë i rëndësishëm në drejtim të zhvillimit të industrisë së minierave në Kosovë.

Alaudin Kodra, anëtar i Bordit në Odën e Minierave të Kosovës, ka thënë se gjeologjia e Kosovës, është e pasur dhe pikërisht kjo ka qenë një nga arsyet e fillimit të tij për punuar në Kosovë.

“Ligji minerar është ligj i mrekullueshëm i cilësisë së lartë për dallim nga. Pjesa perëndimore e Kosovës është një vazhdimësi e gjeologjisë së Shqipërisë. Kosovës i duhen kompani serioze, dua të iu urojë gjithë të mirat të keni suksese”, ka thënë nder tjera Kodra.

Zëvendësministri i Industrisë, Sipërmarrjes dhe Tregtisë, Mentor Arifaj, ka thënë se kontributi i madh për të ardhur deri te hapja e Odës është për tu vlerësuar.

“Do ta luajë një rol ndërmjet një katalizatori i akterëve të shumtë dhe investitorëve potencial qoftë vendor apo ndërkombëtarë. Oda do ta luajë një rol të rëndësishëm në kuptimin e avancimit duke përfshirë njësi të ndryshme në arenën ndërkombëtare në sektorin e minierave”, ka thënë ai.

Nurten Deva, Rektor i Universitetit Isa Boletini, ka thënë se zhvillimi i industrisë minerare ka një rol të rëndësishëm në zhvillimin ekonomik.

“E përgëzojë zotëri Demin për guximin që ka ndërmarrë një hap të tillë për themelimin e një odë nga privatët. Nuk e kanë pas mbështetjen e duhur për të arritur vizionin në planet e tyre strategjike”, ka thënë Deva. Andor Lips, Drejtori jo-ekzekutiv në Western Tethyan Resources, ka thënë se Osat kanë shumë të rëndësishme si një lloj urë lidhëse në mes të investitorëve të huaj dhe institucioneve shtetërore./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Gjykata e Apelit anulon vendimin për ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit në Vjosë

Published

on

Pas 10 vitesh nëpër procese gjyqsore, banorët e Mallakastrës fituan të parën betejë ligjore për çështjet mjedisore në vendin tonë. Gjykata Administrative e Apelit në Tiranë anuloi të mërkurën vendimin për ndërtimin e hidrocentralit Poçem në lumin Vjosa. Gjykata i dha të drejtë banorëve dhe organizatave mjedisore, duke konfirmuar aktvendimin e plotë të shkallës së parë dhe argumentet e tij në mbështetje të pretendimeve të paditësve.

Vendimi shënon fitoren përfundimtare të çështjes së parë mjedisore të trajtuar nga Gjykata në Shqipëri.

Beteja ligjore ka nisur në dhjetor të vitit 2016 nga EcoAlbania, EuroNatur dhe Riverwatch, së bashku me 38 banorë të fshatit Kutë në Mallakastër. Ata kundërshtuan ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit, duke pretenduar se “procedurat e ndjekura për dhënien e kontratës koncensionare si dhe procesi i konsultimeve me publikun, ishin zhvilluar në shkelje të legjislacionit shqiptar dhe të konventave ndërkombëtare”.

Banorët dhe organizatat fituan betejën e parë në maj të 2017, kur Gjykata Administrative e Shkallës së Parë vendosi në favor të tyre.

Palët e paditura janë Ministria e Mjedisit, Agjencia Kombëtare e Mjedisit, Avokati i Shtetit (në emër të Ministrisë së Energjisë) dhe shoqëria koncesionare (Kovlu Energy), të cilat apeluan vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Pas 8 vitesh Gjykata e Apelit ka vendosur të rrëzojë padinë e tyre dhe të lërë në fuqi vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Ndërkohë që vijonte kjo betje ligjore, banorë dhe organizata mjedisore si EcoAlbania nisën fushatën në mbrojtje të lumit Vjosa “Të shpëtojmë zemrën blu të Evropës”.

Pas një beteje të gjatë, në Mars 2023, lumi Vjosa dhe degët e tij Drino, Bënça, Shushica dhe Kardhiqi, u shpallën Park Kombëtar duke ofruar mbrojtje ligjore edhe nga 45 hidrocentralet e planifikura për t’u ndërtuar në gjithë basenin e Vjosës.

Drejtues i Eco Albania Olsi Nika në një reagim për mediat tha se “edhe pse ky vendim vjen në një tjetër realitet, pas shpalljes së Parkut Kombëtar të Vjosës, ne e konsiderojmë si një arritje për komunitetin, aktivistët dhe avokatët e angazhuar në mbrojtjen e lumit Vjosa, të cilët e kanë ndjekur këtë çështje me rigorozitet dhe vendosmëri”.

Hidrocentrali i Poçemit, ishte aktpadia e parë e një çështjeje mjedisore në Gjykatën Administrative në Shqipëri. Ajo i hapi rrugën shumë çështjeve të tjera mjedisore të ngritura nga organizatat dhe banorët për të kërkuar të drejtën për ruajtjen e pasurive natyrore të vendit.

Avokati i çështjes Vladimir Meçi tha se vendimi përfundimtar përbën një arritje në ndërtimin e praktikës gjyqësore administrative që lidhet me te drejtën mjedisore në Shqipëri.

“E gjithë ecuria e çështjes së kundërshtimit të ndërtimit të HEC-it të Poçemit në rrugë gjyqësore, është një model pioner për të gjithë ata që kanë qenë pjesë e tij, përfshirë Organizatat, komunitetin, ne avokatët por edhe vetë gjykatën”, tha Meçi./Mediqa Ndërtimi

Continue Reading

Trending