Connect with us

Aktuale

Pse po tërhiqen papritur kompanitë e huaja nga kontratat koncesionare të garantuara nga shteti shqiptar?

Published

on

 

Tërheqja e papritur e kompanive të huaja nga koncensionet e fituara në partneritet me kompanitë shqiptare lë hije të forta dyshimi se në të vërtetë, ato nuk kanë qenë të interesuara për një kontratë me shtetin shqiptar duke shërbyer si “kompani taksi” për biznesmenët shqiptarë që të plotësojnë kushtin e ekspertizës në fushën e kontratës koncenesionare.

Qeveria shqiptare ka dhënë një mori koncensionesh gjatë viteve të fundit duke u futur vetë si partnere me privatët, kontrata përmes të cilave jep edhe garancinë për kompensimin e të ardhurave të munguara.

Kontrata të tilla koncensionare, ku investitori privat futet praktikisht me zero risk në një marrëveshje me shtetin shqiptar janë tepër komode për kompanitë që përzgjidhen për të mirëmbajtur apo ndërtuar projektet për të cilat ka interes qeveria shqiptare, por çuditërisht, është vërejtur shpesh një tërheqje prej koncensioneve kryesisht nga kompanitë e huaja disa javë apo muaj pas firmosjes së “letrave”.

Shembulli më i freskët është ai tërheqjes së turqve të Yda Group nga koncensioni për ndërtimin e aeroportit të Vlorës, projekt të cilin e fituan duke qenë partnerë me 40% të aksioneve me kompaninë e biznesmenit nga Kosova, Behgjet Pacolli.

Mabco Construction dhe YDA Group aplikuan bashkë për të marrë koncensionin në fjalë duke regjistruar kompaninë “Vlora International Airport”.

Në këtë bashkim, turqit e YDA Group ishin ata që kanë ekspertizën për ndërtimin e aeroporteve pas projekteve të ngjashme në Ukrainë, Kazakistan dhe Turqi, ndërkohë që Mabco Construction, pjesëe Mabetex Group nuk ka eksperiencë në këtë drejtim.

Historiku i pasur me ndërtimin e aeroporteve ishte kushti kryesor i qeverisë shqiptare për kompanitë që do të kërkonin marrjen e koncenesionit, gjë që turqit e plotësonin më së miri.

Megjithatë, çuditërisht ata zgjodhën të tërhiqeshin nga kontrata vetëm një vit e gjysmë pas marrjes së koncensionit duke ia shitur kompanisë Mabco Construction po ashtu çuditërisht vetëm 4 450 euro 40% të aksioneve të tyre në këtë kontratë.

Eksperienca e deritanishme ka treguar se aksionet e kompanive që kanë marrë një koncension me garanci të mbulimit të të ardhurave të parealizuara nga shteti, vlejnë shumë më shumë se kaq.

Atëhere pse u tërhoqen befas turqit e YDA Group nga një fitim i garantuar?

Partnerët e turqve në këtë koncension, Mabco Construction, ia kanë hedhur fajin turqve për largimin duke theksuar se ata nuk kishin marrë përsipër përmbushjen e detyrimeve kontraktuale.

“Situata të caktuara të provokuara si pasojë e çështjeve të brendshme të shoqërisë turke, të cilët nuk iu përgjigjën investimit të zotuar pas nënshkrimit të Kontratës së Koncesionit, kanë imponuar kalimin e kuotës së aksioneve nga YDA tek anëtari tjetër i konsorciumit në përputhje me përcaktimet e Kontratës së Koncesionit dhe legjislacionit shqiptar”, tha për BIRN Valon Lluka, administrator i “Vlora International Airport”.

Skemë?

Ky nuk është rasti i parë ku një kompani e huaj me ekspertizë në fushën e operimit të koncensionit tërhiqet befas nga kontrata e garantuar edhe nga shteti shqiptar pasi e kanë fituar atë si partnerë të kompanive shqiptare duke bërë që të dyshohet për një skemë të mirëorganizuar dhe paramenduar.

Një fakt i tillë të bën të vesh në pikëpyetje qëllimin real të angazhimit të këtyre kompanive në kontratat koncensionare të ofruara nga qeveria shqiptare, të cilat duket se ofrojnë si kolateral vetëm eksperiencën e tyre për kompanitë shqiptare të interesuara realisht për marrjen e koncensionit.

Tërheqja vetëm pak javë pas firmosjes së kontratës siç është rasti i mëposhtëm apo edhe një vit e gjysmë më pas, siç është shembulli i truqve të YDA Group e konfirmon këtë fenomen.

Shembulli tjetër, edhe më i rëndë vjen nga kontrata koncenesionare për ndërtimin dhe mirëmbajtjen e aksit Milot-Morinë, ose siç njihet rëndom si “Rruga e Kombit”.

Koncensioni për “Ndërtimin, shfrytëzimin dhe mirëmbajtjen e aksit Milot-Morinë” iu dha në dhjetor të vitit 2016 konsorciumit Catalyst Viva Das General Contracting Llc-Salillari shpk-Bee Tech-Violiap Ateve dhe Kastrati Group mes debateve dhe akuzave për ndërhyrje direkte të qeverisë në favor të këtyre të fundit.

Oferta e tyre u shpall fituese edhe pse më herët Agjencia e Prokurimeve Publike i kishte skualifikuar me argumentin se të paktën njëra nga kompanitë e konsorciumit nuk kishte eksperiencën e nevojshme për mirëmbajtje të rrugëve.

Aventura e arabëve të “Catalyst” si edhe grekëve të “Bee Tech” dhe “Violiap Ateve” do të zgjaste shumë pak muaj në Shqipëri, pasi vetëm gjashtë javë pas miratimit të kontratës konsencionare nga qeveria shqiptare, ata fillojnë të tërhiqen  duke lënë si pronarë të vetëm të koncensionit kompanitë shqiptare “Kastrati Group”dhe “Salillari”.

Gjithçka u zgjidh brenda pak javësh dhe në fund të marsit dy kompanitë shqiptare do të kishin secila nga 50% të aksioneve të koncensionit.

Kur u aplikua për koncensionin, arabët e “Catalyst” kishin 40% të aksioneve të kompanisë së hapur rishtazi “Albanian Highway Concession”; grekët e “Bee Tech” dhe “Violiap Ateve” kishin secila nga 10%, Salillari shpk, 30%, kurse “Kastrati Group”, 10%.

Fillimisht ishin arabët ata që shitën kuotat e tyre në 11 janar 2017 dhe ia dhanë 30% kompanisë “Kastrati Group” dhe 10% kompanisë Salillari shpk.

Tashmë dy kompanitë shqiptare do të kishin nga 40% të aksioneve të “Albanian Highëay Concession”, ndërsa grekët vijuan të mbanin aksionet e tyre deri në 22 mars 2017, të cilat më pas ia shitën secila nga 10% dy kompanive shqiptare./Media Ndërtimi

Aktuale

Deodorantë, shishe uji plastike…: Çfarë nuk duhet të lini në vetura në ditët e nxehta?

Published

on

Dielli dhe nxehtësia kanë një efekt shkatërrues në disa gjëra që përdorim dhe nuk është e mençur t’i lëmë në vetura.

Duket e arsyeshme të mbani një shishe me ujë në veturën tuaj gjatë një vale të nxehtë. Megjithatë, bisfenoli A dhe ftalat në plastikë, kimikate që veprojnë si lidhës dhe e bëjnë plastikën fleksibël, po shkaktojnë shqetësim tek ekspertët që studiojnë efektet e tyre në shëndetin e njeriut. Lënia e ujit në shishe plastike në një makinë të nxehtë mund të bëjë që këto substanca të lëshohen në ujë, shkruan The Sunday Times.

Nxehtësia e madhe në vetura mund të dëmtojë bateritë e të gjitha pajisjeve që i përdorin, që nga kompjuteri, celularët… Ka edhe shishe me krem kundër diellit, të cilat nuk duhet t’i lini në diell (një paradoks interesant, apo jo?) sepse në disa raste mund të shpërthejnë. Më pas janë të gjitha spërkatjet, nga deodoranti tek llaku i flokëve. Kur temperatura arrin rreth 48 gradë Celsius, presioni në rezervuar rritet mjaftueshëm për të shkaktuar një shpërthim, thonë ekspertët. Kornizat plastike të syzeve të diellit mund të shtrembërohen dhe zbardhen, dhe lentet mund të shtrembërohen.

Disa ilaçe, si antibiotikët, duhen mbajtur në frigorifer. Ilaçet në përgjithësi nuk e tolerojnë nxehtësinë dhe disa prej tyre do të bëhen të papërdorshme pas ekspozimit ndaj temperaturave jashtëzakonisht të larta. Nëse përdorni injeksione adrenaline, dobia e tyre zhduket në automjetet e nxehta. E cila, natyrisht, është çështje jete ose vdekjeje.

Buzëkuqi do të shkrihet në temperatura të larta.

Është dokumentuar se kanaçet e gazrave mund të shpërthejnë kur ekspozohen ndaj nxehtësisë ekstreme. Edhe lëngu i portokallit mund të shpërthejë nëse lihet në makinë për një kohë të gjatë, dhe kjo do të thotë një brendshme ngjitëse…

Lënia e çakmakut të disponueshëm në makina në ditët e nxehta nuk është një ide e zgjuar. Shpërthimi i tyre mund të shkaktojë dëme të mëdha dhe madje të thyejë xhamin e përparmë./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Themelohet Oda e Minierave të Kosovës

Published

on

Me ceremoni të mërkurën është bërë hapja e Odës së Minierave të Kosovës që u konsiderua një hap tejet i rëndësishëm për zhvillimin ekonomik, raporton Ekonomia Online.

Themeluesi, Mentor Demi, ka thënë se kjo ceremoni është një hap shumë i rëndësishëm në drejtim të zhvillimit të industrisë së minierave në Kosovë.

Alaudin Kodra, anëtar i Bordit në Odën e Minierave të Kosovës, ka thënë se gjeologjia e Kosovës, është e pasur dhe pikërisht kjo ka qenë një nga arsyet e fillimit të tij për punuar në Kosovë.

“Ligji minerar është ligj i mrekullueshëm i cilësisë së lartë për dallim nga. Pjesa perëndimore e Kosovës është një vazhdimësi e gjeologjisë së Shqipërisë. Kosovës i duhen kompani serioze, dua të iu urojë gjithë të mirat të keni suksese”, ka thënë nder tjera Kodra.

Zëvendësministri i Industrisë, Sipërmarrjes dhe Tregtisë, Mentor Arifaj, ka thënë se kontributi i madh për të ardhur deri te hapja e Odës është për tu vlerësuar.

“Do ta luajë një rol ndërmjet një katalizatori i akterëve të shumtë dhe investitorëve potencial qoftë vendor apo ndërkombëtarë. Oda do ta luajë një rol të rëndësishëm në kuptimin e avancimit duke përfshirë njësi të ndryshme në arenën ndërkombëtare në sektorin e minierave”, ka thënë ai.

Nurten Deva, Rektor i Universitetit Isa Boletini, ka thënë se zhvillimi i industrisë minerare ka një rol të rëndësishëm në zhvillimin ekonomik.

“E përgëzojë zotëri Demin për guximin që ka ndërmarrë një hap të tillë për themelimin e një odë nga privatët. Nuk e kanë pas mbështetjen e duhur për të arritur vizionin në planet e tyre strategjike”, ka thënë Deva. Andor Lips, Drejtori jo-ekzekutiv në Western Tethyan Resources, ka thënë se Osat kanë shumë të rëndësishme si një lloj urë lidhëse në mes të investitorëve të huaj dhe institucioneve shtetërore./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Gjykata e Apelit anulon vendimin për ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit në Vjosë

Published

on

Pas 10 vitesh nëpër procese gjyqsore, banorët e Mallakastrës fituan të parën betejë ligjore për çështjet mjedisore në vendin tonë. Gjykata Administrative e Apelit në Tiranë anuloi të mërkurën vendimin për ndërtimin e hidrocentralit Poçem në lumin Vjosa. Gjykata i dha të drejtë banorëve dhe organizatave mjedisore, duke konfirmuar aktvendimin e plotë të shkallës së parë dhe argumentet e tij në mbështetje të pretendimeve të paditësve.

Vendimi shënon fitoren përfundimtare të çështjes së parë mjedisore të trajtuar nga Gjykata në Shqipëri.

Beteja ligjore ka nisur në dhjetor të vitit 2016 nga EcoAlbania, EuroNatur dhe Riverwatch, së bashku me 38 banorë të fshatit Kutë në Mallakastër. Ata kundërshtuan ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit, duke pretenduar se “procedurat e ndjekura për dhënien e kontratës koncensionare si dhe procesi i konsultimeve me publikun, ishin zhvilluar në shkelje të legjislacionit shqiptar dhe të konventave ndërkombëtare”.

Banorët dhe organizatat fituan betejën e parë në maj të 2017, kur Gjykata Administrative e Shkallës së Parë vendosi në favor të tyre.

Palët e paditura janë Ministria e Mjedisit, Agjencia Kombëtare e Mjedisit, Avokati i Shtetit (në emër të Ministrisë së Energjisë) dhe shoqëria koncesionare (Kovlu Energy), të cilat apeluan vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Pas 8 vitesh Gjykata e Apelit ka vendosur të rrëzojë padinë e tyre dhe të lërë në fuqi vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Ndërkohë që vijonte kjo betje ligjore, banorë dhe organizata mjedisore si EcoAlbania nisën fushatën në mbrojtje të lumit Vjosa “Të shpëtojmë zemrën blu të Evropës”.

Pas një beteje të gjatë, në Mars 2023, lumi Vjosa dhe degët e tij Drino, Bënça, Shushica dhe Kardhiqi, u shpallën Park Kombëtar duke ofruar mbrojtje ligjore edhe nga 45 hidrocentralet e planifikura për t’u ndërtuar në gjithë basenin e Vjosës.

Drejtues i Eco Albania Olsi Nika në një reagim për mediat tha se “edhe pse ky vendim vjen në një tjetër realitet, pas shpalljes së Parkut Kombëtar të Vjosës, ne e konsiderojmë si një arritje për komunitetin, aktivistët dhe avokatët e angazhuar në mbrojtjen e lumit Vjosa, të cilët e kanë ndjekur këtë çështje me rigorozitet dhe vendosmëri”.

Hidrocentrali i Poçemit, ishte aktpadia e parë e një çështjeje mjedisore në Gjykatën Administrative në Shqipëri. Ajo i hapi rrugën shumë çështjeve të tjera mjedisore të ngritura nga organizatat dhe banorët për të kërkuar të drejtën për ruajtjen e pasurive natyrore të vendit.

Avokati i çështjes Vladimir Meçi tha se vendimi përfundimtar përbën një arritje në ndërtimin e praktikës gjyqësore administrative që lidhet me te drejtën mjedisore në Shqipëri.

“E gjithë ecuria e çështjes së kundërshtimit të ndërtimit të HEC-it të Poçemit në rrugë gjyqësore, është një model pioner për të gjithë ata që kanë qenë pjesë e tij, përfshirë Organizatat, komunitetin, ne avokatët por edhe vetë gjykatën”, tha Meçi./Mediqa Ndërtimi

Continue Reading

Trending