Kosova vlerësohet se vazhdon të ketë ngecje në menaxhimin e mbeturinave, në raport me shtetet tjera që kanë përfituar grante nga Bashkimi Evorpian, për këtë sektor.
Problem i theksuar është përzierja e llojeve të ndryshme të mbeturinave siç janë mbeturinat e ngurta, mbeturinat e kafshëve, apo mbeturinat shëndetësore. Të gjitha, në masë të madhe përfundojnë të deponuara në deponi ilegale.
Egzona Shala, drejtoreshë e organizatës ‘EcoZ’, thotë se politikat e shtetit që janë hartuar deri më tani në një masë të konsiderueshme janë të dizajnuara mirë.
Por çalimi kryesor, thekson Shala, është tek implementimi i tyre kur niveli qendror ngarkon me kompetenca dhe përgjegjësi nivelin komunal.
“Nga një hulumtim i joni i realizuar në kuadër të projektit Menaxhimi i Integruar i Resurseve Ujore në Kosovë, nga 26 komuna të intervistauara 86% kanë deklaruar se nuk përfshihen në proceset e vendimmarrjes nga Qeveria” – thotë Shala, duke bërë të ditur se edhe shoqëria civile është lënë anash në hartimin e politikave për mjedisin.
“Kosova ende nuk ka të dhëna mbi riciklimin dhe potencialin e riciklimit, por nuk ka ende as edhe ndonjë mekanizëm të përkrahjes së bizneseve ricikluese të cilat do të mund të reduktonin mbeturinat dhe të krijonin hapësira të reja të vendeve të punës në vend”.
Sipas Agjencisë së Statistikave të Kosovës (ASK), në Kosovë përgjatë vitit 2022 janë krijuar gjithsej 521 mijë e 172 ton mbeturina, ku 22 mijë e 882 prej tyre janë ricikluar, 1 mijë e 245 janë sterilizuar (mbeturina spitalore), ndërsa pjesa tjetër është deponuar.
Ndërsa sipas Agjencisë për Mbrojtjen e Mjedisit (AMMK), në Kosovë janë më shumë se 700 deponi ilegale të egra të madhësive të ndryshme. Në krahasim me vitet paraprake, sipas AMMK-së, ka pasur ulje të numrit të këtyre deponive.
Por Egzona Shala nga ‘EcoZ’ një tjetër ngecje e sheh tek trajtimi i ndotjes së ambientit si vepër penale, nga institucionet përkatëse.
Ndonëse thotë se qytetarët janë të vetëdijësuar deri në një masë të konsiderueshme, por vetëdijësimi konkret, sipas saj, me gjoba mungon./Media Ndërtimi