Connect with us

Aktuale

Nisë hetimi për licencimin e hidrocentraleve në Kosovë

Published

on

Zyra Kombëtare e Auditimit (ZKA) ka filluar auditimin e performancës në fushën e energjisë dhe mjedisit me temën “Sistemi i licencimit të hidrocentraleve dhe ndikimi i tyre në mjedis dhe ujëra (2015 – 2021)”.  Trajtimi i kësaj teme të auditimit është me rëndësi të veçantë pasi që shfrytëzimi i ujërave për prodhimin e energjisë elektrike duhet të bëhet në mënyrën e duhur duke mos ndikuar në cilësinë dhe rrjedhën e ujërave.

Raportimet e ndryshme në media dhe hulumtimet fillestare në fazën e planifikimit në këtë fushë tregojnë se ka indikacione që procesi i licencimit të hidrocentraleve karakterizohet me mangësi dhe mungesë të transparencës. Poashtu ka indikacione për moskoordinim mes palëve përgjegjëse gjatë procesit të licencimit, mungesë të mbikëqyrjes së duhur nga institucionet përgjegjëse që për pasojë mjedisi mund të rrezikohet nga kjo veprimtari. Ndikimi që ka kjo veprimtari në mjedis dhe treguesit fillestar të problemeve në këtë fushë kanë shërbyer që ZKA-ja të fillojë këtë auditim.

Objektivë e këtij auditimi është vlerësimi i dhënies së licencave për hidrocentralet dhe aktivitetet e institucioneve publike për mbrojtjen e mjedisit nga veprimtaria e hidrocentraleve. Qëllimi  kryesor i këtij auditimi është që të kontribuojë në përmirësimin e procesit të licencimit dhe të sigurojë se shfrytëzimi i ujërave bëhet në mënyrë më efikase dhe efektive duke arritur qëllimin e synuar dhe të sigurohet mbrojtja e ujërave dhe mjedisit.

Procesit të auditimit do t’i nënshtrohen  Zyra e Rregullatorit të Energjisë; Ministria  e Mjedisit, Planifikimit Hapësinor dhe Infrastrukturës; Ministria e Ekonomisë si dhe komuna e Dragashit, Mitrovicës, Deçanit dhe komuna  e Shtërpcës. Poashtu, auditimit mund t’i nënshtrohen edhe Agjencia e Pyjeve të Kosovës dhe Ministria e Kulturës Rinisë dhe Sportit varësisht nëse kanë ndërlidhje me fushën e audituar. Në kuadër të këtyre institucioneve fokus i auditimit do të jenë departamentet e lëshimit të lejeve dhe departamentet e inspektoratit lidhur me ndikimin në mjedis dhe ujëra. Fushëveprimi do të fokusohet te dhënia e licencave për hidrocentralet përgjatë viteve 2015 -2020 dhe ndikimi i tyre në mjedis dhe ujëra.

Qëllimi kryesor i ndërtimit të hidrocentraleve në Kosovë është arritja e cakut prej 25% krahas marrëveshjes së Direktivës së vendosur të BE-së 2019/32/EC për prodhimin e energjisë së ripërtëritshme deri në vitin 2020 duke zvogëluar ndikimin në mjedis dhe ujëra. Në Kosovë përgjatë viteve 2015–2020 janë ndërtuar rreth 20 hidrocentrale të vogla të cilat ofrojnë një kapacitet të prodhimit rreth 86 MW. Hidrocentralet duhet të ndërtohen në koncesion me institucionet publike, të pajisen dhe të zbatojnë rregullat dhe kriteret e lejeve mjedisore me qëllim të mbrojtjes së ujërave dhe mjedisit dhe të sigurojnë cilësinë e prurjes së ujërave dhe rrjedhën e tyre.

Aktivitetet e secilit institucion përgjegjës për ndërtimin e hidrocentraleve dhe funksionalizimin e tyre me qëllim të prodhimit të energjisë elektrike duhet të zhvillohen në pajtim me parimet e pajtueshmërisë, ekonomisë, efikasitetit dhe efektivitetit. Po ashtu të ofrojnë transparencë dhe trajtim të barabartë për operatorët ekonomik të cilët synojnë shfrytëzimin e ujërave për prodhim të energjisë.

ZKA-ja është e përkushtuar të kryej tema relevante dhe të rëndësishme për Kuvendin e Kosovës dhe qytetarët duke ofruar rekomandime të dobishme për mbrojtjen e mjedisit dhe fuqizimin e sundimit të ligjit në Kosovë./Media Ndërtimi.

Aktuale

’53 milionëshi’ – Pse Gjykata e Prishtinës vendosi që kompensimi të zgjidhet në kontest juridiko-civil

Published

on

Gjykata Themelore e Prishtinës kishte gjetur fajtor ish-ministrin Pal Lekaj, këshilltarin e tij politik, ushtruesin e detyrës së drejtorit të prokurimit publik, Besim Tahiri dhe sekretarin e MI, Nebih Shatri lidhur me rastin e ‘53 milionëshit’.

Në shpallje të aktgjykimit më 31.01.2024 trupi Gjykues me kryetaren Violeta Namani, Vesel Ismaili dhe Musa Konxheli, kanë marrë vendim që lidhur me dëmin që i është shkaktuar buxhetit të shtetit nga katër të akuzuarit, të zgjidhet në kontest të rregullt juridiko-civil.

Pra themelorja nuk kishte marrë vendim lidhur me dënimin plotësues që prokuroria e kishte propozuar në aktakuzë.

Prokuroria Speciale kishte kërkuar që katër të akuzuarit të urdhërohen që në mënyrë solidare të bënin kompensimin e dëmit që i është shkaktuar buxhetit të shtetit.

Sipas arsyetimit që ka nxjerrë themelorja më datë 20.03.2024 thuhet se Gjykata nuk kishte vendosur lidhur me dënimin plotësues pasi që pala e dëmtuar, avokatura shtetërorë kishte kërkuar nga Gjykata që rasti të referohet në kontest të rregullt civil.

“Gjykata ka vendosur që pala e dëmtuar, Avokatura Shtetërore e Kosovës, pranë Ministrisë së Drejtësisë, të udhëzohet për realizimin e kërkesës pasurore- juridike udhëzohet në kontest të rregullt juridiko-civil. Ngase e njëjta përmes parashtresës së datës 22.11.2022 kishte kërkuar nga Gjykata që të udhëzohet në kontest të rregullt juridiko-civil për shkak se këtë të drejtë do ta realizonin në procedurë të rregullt”- thuhet në Aktgjykim.

Kujtojmë që Prokuroria Speciale e përfaqësuar nga Valdet Gashi dhe Atdhe Dema, përpos kompensimit të dëmit kishte kërkuar si dënim plotësues edhe ndalimin e ushtrimit të funksionit në administratë publike, për të pandehurit që do të shpallen fajtor.

Zëvendësministri i Infrastrukturës, Hysen Durmishi, për Kallxo.com kishte thënë se çështja e dëmshpërblimit për rastin e ‘53 milionëshit’ është çështje e Gjykatës për të cilën “nuk mund të përzihen”.

Durmishi kishte deklaruar për Kallxo.com se varësisht se si përfundon si proces do të shohin se çfarë vendime do të marrin si Ministri.

“Kjo është çështje e Gjykatës dhe në vendime të Gjykatës nuk mund të përzihem. Janë dy raste të ndara, nuk është vetëm çështja e 53 milionëshit, është çështja edhe e 44 milionëshit, njëra është që janë paguar 53 milionë në emër të dëmshpërblimit në kohëzgjatje të afatit të kryerjes së punimeve, dhe tjetra është 44 milionë për punë shtesë edhe pse kontrata ka qenë me “çelësa në dorë” që nuk lejohet të ketë punë shtesë. Pra gjithsej 96 milionë, i mbetet gjykatave të marrin vendime meritore” – kishte thënë Durmishi në një prononcim për Kallxo.com./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Gratë arkitekte në një fushë të dominuar nga meshkujt: A mund të jetë ndonjëherë arkitektura e lirë nga seksizmi?

Published

on

Një realitet tronditës duket se anashkalohet kur bëhet fjalë për vendin e punës. Ka shumë mundësi që gratë i humbasin për shkak të “rregullave” që njerëzit vendosin në shoqëri me të cilat shumë jetojnë dhe janë mësuar.

Kur mendohet për mjedisin e ndërtuar, njeriu mendon për trashëgiminë dhe krijimet kulturore të ndikuar nga ajo që njerëzit mendojnë dhe besojnë, duke shfaqur vlerat dhe traditat në shoqëri. Mendoni për rrokaqiejt dhe çfarë përfaqësojnë ata – Fuqia dhe dominimi, të cilat shpesh shoqërohen me maskulinitetin.

Arkitektura është një fushë e njohur për vështirësinë e saj; Studimet tregojnë se është e dyta më e vështira pas mjekësisë, duke e bërë automatikisht një fushë dominuese nga meshkujt në një botë stereotipike. Sipas gjetjeve nga anketa e Architects’ Journal, 66% e arkitekteve femra kanë përjetuar seksizëm në karrierën e tyre dhe 88% e grave janë ndjerë të kufizuara dhe të minuara vetëm sepse kanë fëmijë. Me këtë u tha, mospërputhjet e pagave të gjetura midis grave në industrinë e arkitekturës janë shqetësuese, ku burrat fitojnë më shumë se gjysmën e pagës së një gruaje, duke e vënë atë në disavantazh nëse ajo është beqare, e martuar ose pa fëmijë.

Gratë filluan të studionin arkitekturë dhe të fitonin diploma në vitet 1800, kur Louise Bethune, vendase nga Buffalo, ishte arkitektja e parë femër e njohur që hapi firmën e saj në Shtetet e Bashkuara. Të qenit një arkitekte femër dhe një udhëheqëse shpesh nënkupton të etiketohesh si “shefe” ose “i mprehtë” në vend që të njihet si një profesioniste ambicioze dhe e suksesshme e aftë për udhëheqje të vërtetë (Gohel, 2023). Ai gjithashtu përfshin përballjen me sfidat në vendin e punës që i shtyjnë gratë të përpiqen për përsosmëri, pasi çdo gabim mund të shihet si shenja dobësie ose paaftësie. Hulumtimet tregojnë se arkitektet femra, të cilat janë gjithashtu nëna, mund të hezitojnë të zbulojnë statusin e tyre prindëror tek punëdhënësit, nga frika se kjo mund të pengojë përparimin e tyre në karrierë apo edhe të çojë në humbjen e vendit të punës.

Për më tepër, këto nëna, të cilat janë të apasionuara pas punës së tyre arkitekturore, mund të ndihen të hezituar të kërkojnë orar fleksibël pune nga punëdhënësit e tyre. Ndonëse marrëveshje të tilla mund të tolerohen, ato shpesh priten me mosmiratim dhe kryesisht me keqardhje. Me sa u tha, nga 56 shkollat e arkitekturës të akredituara nga RIBA në Mbretërinë e Bashkuar, 12 drejtohen nga gra, të cilat përbëjnë 21%. Njëkohësisht, janë vetëm katër nga tridhjetë redaktore femra në revistat akademike në arkitekturë, që rezulton në 8% të redaktoreve femra.

Statistikat zbulojnë një realitet të zymtë në botën e arkitekturës: gratë marrin çmime arkitekturore si Medalja e Artë shumë më rrallë se burrat.

Si përfundim, seksizmi, diskriminimi në vendin e punës dhe objektivizimi i grave janë koncepte që ekzistonin dekada më parë, të cilat rezultuan në shoqëri patriarkale që vendosën shumicën e grave në disavantazh. Megjithatë, përkundër gjithë padrejtësisë, ka një numër të madh modelesh femrash që mund t’i shohin shumë, të cilat kanë sfiduar të gjitha llojet e stereotipeve dhe kanë arritur të kenë sukses dhe të udhëheqin në një fushë ku gratë nuk kanë zë. Arkitekte si Zaha Hadid, e cila ishte gruaja e parë që mori Çmimin e Arkitekturës Pritzker në 2004 dhe e para që fitoi Çmimin e Medaljes së Artë nga Instituti Mbretëror i Arkitektëve Britanikë (RIBA), u japin shpresë arkitekteve të reja femra që janë të pasionuara pas fushë, por mbahen prapa nga frika./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Reagon Përparim Rama për akuzat e ministrit Faton Peci

Published

on

Përmes këtij reagimi, institucionet e Kryeqytetit përgënjeshtrojnë pretendimet e Ministrit të Bujqësisë, Pylltarisë dhe Zhvillimit Rural për vonesat e shkaktuara nga organet e Kryeqytetit për t’u pajisur me kushtet ndërtimore për ndërtesën e Ministrisë.

Më tutje, sqarojmë se dokumentacioni i dorëzuar nga Ministria është i pakompletuar sepse i mungon dokumenti i matjeve gjeodezike, i cili është i domosdoshëm për lëshimin e kushteve ndërtimore.

Përndryshe jemi të habitur me aftësinë dhe kohën që gjen një ministër i Qeverisë së Republikës së Kosovës për t’u marrë me gjendjen shëndetësore të familjarëve dhe pushimet personale të stafit të Kryeqytetit./Media Ndërtimi

Faton Peci akuzon Përparim Ramën: Po e bllokon ndërtimin e objektit të Ministrisë së Bujqësisë!

Continue Reading

Trending