Connect with us

Ambienti

Kosova renditet në raportin “Kushtet e mungesës së ujit në Evropë”, 29% të territorit të BE-së pa ujë!

Published

on

Raporti “Kushtet e mungesës së ujit në Evropë” që bazohet në indeksin e shfrytëzimit të ujit plus (WEI+), ka konstatuar se gjatë të paktën një sezoni në vitin 2019 mungesa e ujit ka prekur 29% të territorit të BE-së.

Pavarësisht se marrja e ujit ra me 15% në BE midis viteve 2000 dhe 2019, nuk ka pasur reduktim të përgjithshëm në zonën e prekur nga kushtet e mungesës së ujit. Në fakt, që nga viti 2010 ka një përkeqësim të situatës. Kjo, e shoqëruar me faktin se ndryshimet klimatike pritet të rrisin më tej frekuencën, intensitetin dhe ndikimet e ngjarjeve të thatësirës, e bën të pamundur që mungesa e ujit të reduktohet deri në vitin 2030. Përpjekje shtesë nevojiten për të siguruar përdorim të qëndrueshëm të ujit.

Burimet e ujërave të ëmbla janë thelbësore për shëndetin e njeriut, natyrën dhe funksionimin e ekonomive dhe shoqërive. Megjithatë, në të gjithë BE-në, këto burime kërcënohen nga presione të shumta. Për të adresuar këtë, Direktiva Kuadër e Ujit kërkon që Shtetet Anëtare të promovojnë përdorimin e qëndrueshëm të burimeve ujore dhe të mbrojnë burimet e disponueshme ujore.

Mungesa e ujit përcaktohet kryesisht nga (1) kërkesa dhe konsumi i ujit, të cilat në masë të madhe varen nga popullsia dhe lloji i aktiviteteve socio-ekonomike; (2) kushtet klimatike, të cilat kontrollojnë disponueshmërinë e ujit dhe sezonalitetin e furnizimit; dhe (3) karakteristikat e peizazhit dhe aspekteve gjeologjike të pellgjeve.

Vlerësimi i kushteve të mungesës së ujit në të gjithë Evropën në nivelin e pellgut të lumit dhe sipas sezonit është më informues, krahasuar me vlerësimet e përmbledhura vjetore në nivel evropian apo edhe në nivel vendi.

Indeksi i shfrytëzimit të ujit plus (WEI+) realizohet duke matur konsumin e ujit si përqindje e burimeve të rinovueshme të ujërave të ëmbla të disponueshme në nivelin e nënpellgut të lumit dhe sipas secilit prej katër tremujorëve të vitit (3 muaj rresht).

Vlerat WEI+ mbi 20% tregojnë se burimet ujore janë nën stres dhe për këtë arsye mbizotërojnë kushtet e mungesës së ujit, ndersa vlerat mbi 40% tregojnë se stresi është i rëndë dhe përdorimi i ujërave të ëmbla është i paqëndrueshëm.

Përqindja e territorit të BE-së që është prekur në të paktën një nga katër tremujorët e vitit nga vlerat WEI+ është mbi 20% në vit.

Ky indeks tregon se 29% e territorit të BE-27, duke përjashtuar Italinë, u prek nga kushtet e mungesës së ujit në vitin 2019. Pavarësisht se marrja totale e ujit ra me rreth 15% në BE midis 2000 dhe 2019, zona e prekur nga kushtet e mungesës së ujit ishte relativisht e qëndrueshme gjatë periudhës, megjithëse ka pasur një rritje që nga viti 2010.

Në përgjithësi, mungesa e ujit është më e zakonshme në Evropën Jugore, ku afërsisht 30% e popullsisë së saj jeton në zona me stres të përhershëm ujor dhe deri në 70% e popullsisë së saj jeton në zona me stres sezonal të ujit gjatë verës.

Marrja e ujit për bujqësinë, furnizimin publik me ujë dhe turizmin janë presionet më të rëndësishme mbi ujërat e ëmbla.

Në kuadër të këtij hulumtimi janë përfshirë edhe të dhënat nga Kosova, të raportuara nga Agjencia për Mbrojtjen e Mjedisit të Kosovës./Media Ndërtimi.

 

Ambienti

Raportimi në media për ndryshimet klimatike duhet të kthehet në prioritet

Published

on

Raportimi në media për ndryshimet klimatike nuk është një prioritet në median shqiptare, por fenomenet e ndryshimit të klimës dhe ndikimi në jetën e qytetarëve i bëjnë këto probleme gjithnjë e më të prekshme. Kjo ishte tema e takimit të zhvilluar më 21 qershor me gazetarë, ekspertë dhe përfaqësues të shoqërisë civile.

Cilët janë faktorët që ndikojnë në populizmin shkencor, uljen e besimit te shkenca dhe besimin e rritur në teori konspirative? Ekspertët sqaruan disa nga taktikat e përdorura për të diskretituar shkencën dhe shkencëtarët, por edhe për të prodhuar konsensus publik për çështje të caktuara, të cilat jo gjithnjë bazohen te e vërteta shkencore.

Po kështu, nëpërmjet rasteve konkrete të TEC-eve u paraqitën disa nga sfidat e raportimit të problemeve mjedisore në Shqipëri dhe përpjekjet e gazetarëve për të arritur transparencë në këtë aspekt përballë autoriteteve. Përdorimi i teknikave të propagandës shpesh bën që të anashkalohen ose të lihen jashtë vëmendjes publike edhe tema që janë të lidhura drejtpërdrejt me jetën e qytetarëve.

Një tjetër temë me interes ishte lufta kundër dezinformimit për ndryshimet klimatike, duke diskutuar prirjet për përhapjen e lajmeve të rreme në mediat online dhe rrjetet sociale. U diskutua edhe për sfidat që hasin gazetarët, cilësimin dhe vlerësimin e burimeve të informacionit, si dhe mënyra për ta kthyer raportimin e fenomeneve shkencore në artikuj dhe histori me interes publik.

Si do të ndryshojë raportimi në media përballë zhvillimit të inteligjencës artificiale? Sfidë mbetet detektimi i lajmeve dhe imazheve të prodhuara artificialisht, por edhe roli që algoritmet luajnë në përhapjen e informacionit që jo patjetër është prioritar apo i verifikuar për publikun.

Nga ana tjetër, mjetet teknologjike e bëjnë më të qartë ilustrimin e ndryshimeve klimatike, si për shembull duke konstatuar trendin e shpyllëzimit, krijimit të hartave live për rritjen e temperaturave, treguesve live mbi shkrirjen e akullnajave; njoftimie në kohë reale mbi katastrofa si uraganet, përmbytjet, etj.

Takimi është pjesë e projektit rajonal “Forcimi i rolit të medias në adresimin e emergjencës klimatike,” të mbështetur nga Smart Balkans, financuar nga Ministria e Punëve të Jashtme të Norvegjisë, dhe koordinuar në nivel rajonal nga Shkolla e Gazetarisë Novi Sad./Media Ndërtimi

Continue Reading

Ambienti

Evropa po ngrohet dy herë më shpejt se pjesa tjetër e botës!

Published

on

Evropa po ngrohet dy herë më shpejt se pjesa tjetër e botës dhe sistemet e saj ujore janë nën stres në rritje. Mungesa e ujit prek 30% të evropianëve dhe 20% të tokës çdo vit. Në fakt, 70% e qytetarëve evropianë kanë shprehur shqetësimin për ndotjen e ujit dhe mungesën e ujit, e megjithatë pothuajse gjysma e tyre nuk ndihen mirë të informuar për problemet që lidhen me ujin në vendin e tyre.

Kjo është arsyeja pse fushata #WaterWiseEU u prezantua së fundmi, një nismë që do të kontribuojë drejt një Evrope elastike ndaj ujit deri në vitin 2050.

Cikli ynë i ujit, procesi me të cilin uji lëviz nëpër tokën, detet dhe atmosferën e Tokës, është i ndërprerë dhe duhet të rregullohet. Aktiviteti njerëzor dhe ndryshimet klimatike po dëmtojnë ekosistemet dhe po çojnë në më shumë avullim, më shumë përmbytje, më shumë thatësirë ​​– dhe më pak ujë për ne dhe gjithë jetën tjetër që varet prej tij.

Fushata e komunikimit #WaterWiseEU, e cila do të zgjasë deri në vjeshtë, synon të rrisë ndërgjegjësimin rreth kësaj dhe të ndriçojë në qendër të vëmendjes zgjidhjet e shumta të disponueshme. Zgjidhje të tilla si rritja e ruajtjes natyrore të ujit, rimbushja e ujit nëntokësor dhe rindërtimi i shëndetit të tokës, por edhe menaxhimi i zgjuar i ujit, efikasiteti i ujit dhe ripërdorimi.

Duke punuar së bashku, ne mund të ndryshojmë perceptimet ekzistuese për ujin dhe ‘Shiko ujin ndryshe’, siç thuhet në sloganin zyrtar të fushatës.

Fushata ka zhvilluar një sërë asetesh, duke përfshirë pamje të gatshme dhe mesazhe, të cilat po i vë në dispozicion të partnerëve të fushatës për t’i përdorur. Partnerët inkurajohen t’i përdorin këto mjete për të ndezur një bisedë, për të organizuar ngjarje dhe për t’u lidhur me veprimet e tyre të komunikimit./Media Ndërtim

Continue Reading

Ambienti

Zgjerohen shtigjet në Parkun e Gërmisë drejt Gollakut

Published

on

Projekti i zgjerimit të shtigjeve në Parkun e Gërmisë është një iniciativë e rëndësishme që ka mundësuar ndërlidhjen e zonave të banimeve përreth Parkut të Gërmisë me rrjetin qendror të shtigjeve. Ky projekt përfshiu katër shtigje të reja të cilat u inkorporuan në hartën e përgjithshme turistike të Parkut të Gërmisë, të plotësuar me:

Harta të Detajuara: Sigurimi i hartave të reja dhe të azhurnuara për vizitorët.

Digjitalizim: Përfshirja e shtigjeve në platforma digjitale për lehtësimin e aksesit dhe navigimit.

Shenjëzim: Vendosja e shenjave orientuese dhe informative për të drejtuar vizitorët në shtigje të ndryshme.

Kioska Informative Malore: Krijimi i kioskeve që ofrojnë informacione të nevojshme për vizitorët.

Kryeqyteti Prishtina vazhdon të avancojë drejt konceptit shëndetësor, rekreativ dhe turistik të shtigjeve. Ky projekt ka vendosur këtë zonë në hartën turistike dhe kulturore të rajonit, duke promovuar:

Turizmi i Qëndrueshëm: Përqendrimi në aktivitete që nuk dëmtojnë mjedisin dhe që mbështesin ruajtjen e tij.

Ambientalizmi: Ndërgjegjësimi dhe edukimi i publikut mbi rëndësinë e mbrojtjes së natyrës.

Gjithëpërfshirja: Përfshirja e banorëve të Prishtinës në proceset vendimmarrëse dhe aktivitete mjedisore./Media Ndërtimi

Continue Reading

Trending