Connect with us

Aktuale

“Kam vizituar pesë nga 7 kontinente” Historia e inxhinieres së ndërtimit që braktisi profesionin për pasionin e saj

Published

on

NGA: BRUNILDA LAHE FOTOGRAFIA: ARMAND HABAZAJ

Sapo u hap dera e shtëpisë m’u duk sikur u hap një botë e tërë për të biseduar me një zonjë që kujtimet, suveniret dhe fotografitë nga udhëtimet e saj, i kishte vendosur në çdo mur, mobilie e kudo tjetër ku hidhje sytë. Edlina Bano apo Eda, siç e thërrasin miqtë, është një grua që nuk kalon pa bërë përshtypje. E veshur me një fustan plot ngjyra e kishte kurorëzuar pamjen me një kapelë me luledielli që e bënte të dukej diellore. Me buzëqeshjen e pakursyer na mirëpriti në sallonin që të magjepste, njësoj si në “botën e çudirave”.

Eda ka qenë inxhiniere ndërtimi, por pas disa vitesh punë kuptoi se nuk ishte ajo çka dëshironte të bënte. Zonja me shumë pasione vendosi t’i kushtohej një biznesi më sfidues, argëtues dhe që t’i falte gëzim çdo ditë. Kështu, hapi një kopsht për fëmijë. Aktiviteti i konsoliduar i jep mundësinë të udhëtojë të paktën një herë në muaj, por ajo nuk përjashton rastet kur ka udhëtuar për tri javë me makinë nga Nju Jorku në Kaliforni dhe pastaj, sapo ka mbërritur në Shqipëri është nisur për udhëtimin e radhës.

Ndonëse ka nisur ta eksplorojë vonë botën, rreth vitit 2005, kontinentet që nuk ka prekur ende janë Australia dhe Antarktida. Udhëtimi i saj i parë ka qenë mbresëlënës, në një nga Shtatë Mrekullitë e Botës, Piramidat e Egjiptit. Aty përjetoi ndjesinë e pakrahasueshme që mund të të dhurojë vetëm një vend me një kulturë e traditë tjetër.

Në këtë mënyrë, eksplorimi i botës u bë pjesë e pandarë e jetës së saj. Kryeqytetet e Europës dhe më pas qytete të ndryshme u kthyen në një maratonë zbulimi njëri pas tjetrit, aq sa i kanë mbetur pa parë edhe vetëm disa shtete, ndër të cilat: Letoni, Lituani dhe Bjellorusi, që do t’i vizitojë shumë shpejt, pasi ka bërë edhe rezervimet e hoteleve.

Edhe këtë herë do të udhëtojë me makinë drejt këtyre vendeve. Për të shuar gjithë kureshtjen për Europën, dy udhëtimet e ardhshme do të jenë në Islandë dhe Irlandë. Ndonëse shënon çdo vend ku shkon në një hartë të madhe, ka hequr dorë nga numërimi i shteteve që viziton.

Për të asgjë nuk ka më shumë rëndësi sesa kujtimet e çmuara që ka në këto vende. “Unë jam martuar në një kishëz në Las Vegas dhe martesa është bekuar dhe firmosur nga një “Elvis Presli” që më pas këndoi me kitarë vetëm për ne. Ku ka më bukur sesa të flesh në një dhomë-shpellë në Kapadokia, të shëtisësh herët në mëngjes me balonë apo të kthehesh edhe një herë fëmijë në kryeqytetin e trulleve, në Alberobello.

Është experience unike, kur njësoj si në veprat e Tolstoit, merr trenin në Moskë për të shkuar në Shën Petërburg dhe gjatë gjithë natës të bisedosh me udhëtarë që i takon rastësisht.

Po kështu është edhe “Ashensori i tmerrit” në Diznejlend, të flesh dhe të lahesh në “Marina Bay” në Singapor, të provosh pishinën e vetme me dallgë në hotelin “Mandalay Bay”, të skijosh brenda qendrës tregtare ndër më të mëdhatë në botë, në Dubai, të jesh në Hallstat të Austrisë, Bled të Sllovenisë, në kështjellën “Neuschwanstein” të Bavarisë, apo të rrethohesh nga bardhësia e Pamukalesë; janë ndjesi që vështirë të përshkruhen. Mbresa të veçanta kam përjetuar kur kam kaluar Rrethin Arktik me drerë në Lapland, Finlandë.

Aty bëra edhe Shkollën e Elfëve. Aventurat në natyrë janë të pakrahasueshme, si për shembull shëtitja në Murin e Madh Kinez, soditja e natyrës së egër, e hipur mbi një elefant apo e ulur mbi shpinën e një krokodili në Tajlandë. Kam provuar si është të gjendesh “pa gravitet”, në një shtëpi të kthyer kokëposhtë me gjithë mobilie. Pra, nga çdo udhëtim kthehem e pasuruar me eksperienca dhe ndihem më shumë qytetare, e ndjeshme ndaj botës, pastërtisë së ambientit dhe dëshirës për të qenë më pozitive dhe dashamirëse.

”Eda sapo është kthyer nga një udhëtim në Japoni dhe është entuziaste të tregojë gjithçka mahnitëse ka parë dhe ka shijuar atje. Eksperienca më e veçantë ishte të vishej si një gejshë dhe të flinte në një “roykan”, hotel tradicional japonez. Sigurisht që edhe prej këtij vendi u kthye me shumë suvenire dhe veshje tradicionale vendase, siç bën në çdo vend që shkon. Këtë herë, gardëroba e saj u pasurua me një kimono me të gjithë aksesorët: rripin, fjongon, erashkën, çorapët me dy gishta, shapkat dhe karficat me lule. Eda udhëton bashkë me bashkëshortin. Ai e ka mbështetur këtë pasion të sajin dhe në çdo vend ku shkojnë, përpiqen të jetojnë si vendasit, të vishen, të ushqehen dhe të udhëtojnë si ata, me transport publik.

Ata shohin jo vetëm destinacione të njohura, por edhe qytetet apo fshatrat përreth. Asgjë nuk është rastësore, pasi Eda është mjeshtre e planifikimit. Shpesh i ndodh të planifikojë një udhëtim dy apo tri vite më herët. I tillë ishte udhëtimi për të festuar Vitin e Ri në Rrethin Arktik, rezervimet për të cilin duheshin bërë kohë më parë. Ditëlindja e Edës është në muajin mars dhe prej shumë vitesh ditën e festës së saj ajo e kalon në një vend të ndryshëm, madje edhe duke bërë gjëra të pazakonta për të.

“Ditëlindjen në Dubai e festova duke bërë safari në shkretëtirë dhe në mbrëmje duke fluturuar me një hidroplan. Një vit tjetër zgjodha Maldivet, ku drekuam në një restorant nën ujë, rrethuar nga mrekullitë e botës nënujore. Në Karaibe zgjodha të udhëtoja me anije drejt ishullit ku janë realizuar xhirimet e filmit “Pirati i Karaibeve”.

Në Portugali festova në hotelin e futbollistit të famshëm Ronaldo, kurse këtë vit për ditëlindje isha në Rio de Zhaneiro, e veshur me një kostum festiv dhe përjetova eksperiencën e karnavaleve braziliane.” Eda i përket shenjës së peshqve dhe pa dyshim që nuk është një peshk akuariumi, por një peshk oqeani, që nuk do të ndalet asnjëherë së zbuluari bukuri dhe ujëra të reja.

Aktuale

Deodorantë, shishe uji plastike…: Çfarë nuk duhet të lini në vetura në ditët e nxehta?

Published

on

Dielli dhe nxehtësia kanë një efekt shkatërrues në disa gjëra që përdorim dhe nuk është e mençur t’i lëmë në vetura.

Duket e arsyeshme të mbani një shishe me ujë në veturën tuaj gjatë një vale të nxehtë. Megjithatë, bisfenoli A dhe ftalat në plastikë, kimikate që veprojnë si lidhës dhe e bëjnë plastikën fleksibël, po shkaktojnë shqetësim tek ekspertët që studiojnë efektet e tyre në shëndetin e njeriut. Lënia e ujit në shishe plastike në një makinë të nxehtë mund të bëjë që këto substanca të lëshohen në ujë, shkruan The Sunday Times.

Nxehtësia e madhe në vetura mund të dëmtojë bateritë e të gjitha pajisjeve që i përdorin, që nga kompjuteri, celularët… Ka edhe shishe me krem kundër diellit, të cilat nuk duhet t’i lini në diell (një paradoks interesant, apo jo?) sepse në disa raste mund të shpërthejnë. Më pas janë të gjitha spërkatjet, nga deodoranti tek llaku i flokëve. Kur temperatura arrin rreth 48 gradë Celsius, presioni në rezervuar rritet mjaftueshëm për të shkaktuar një shpërthim, thonë ekspertët. Kornizat plastike të syzeve të diellit mund të shtrembërohen dhe zbardhen, dhe lentet mund të shtrembërohen.

Disa ilaçe, si antibiotikët, duhen mbajtur në frigorifer. Ilaçet në përgjithësi nuk e tolerojnë nxehtësinë dhe disa prej tyre do të bëhen të papërdorshme pas ekspozimit ndaj temperaturave jashtëzakonisht të larta. Nëse përdorni injeksione adrenaline, dobia e tyre zhduket në automjetet e nxehta. E cila, natyrisht, është çështje jete ose vdekjeje.

Buzëkuqi do të shkrihet në temperatura të larta.

Është dokumentuar se kanaçet e gazrave mund të shpërthejnë kur ekspozohen ndaj nxehtësisë ekstreme. Edhe lëngu i portokallit mund të shpërthejë nëse lihet në makinë për një kohë të gjatë, dhe kjo do të thotë një brendshme ngjitëse…

Lënia e çakmakut të disponueshëm në makina në ditët e nxehta nuk është një ide e zgjuar. Shpërthimi i tyre mund të shkaktojë dëme të mëdha dhe madje të thyejë xhamin e përparmë./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Themelohet Oda e Minierave të Kosovës

Published

on

Me ceremoni të mërkurën është bërë hapja e Odës së Minierave të Kosovës që u konsiderua një hap tejet i rëndësishëm për zhvillimin ekonomik, raporton Ekonomia Online.

Themeluesi, Mentor Demi, ka thënë se kjo ceremoni është një hap shumë i rëndësishëm në drejtim të zhvillimit të industrisë së minierave në Kosovë.

Alaudin Kodra, anëtar i Bordit në Odën e Minierave të Kosovës, ka thënë se gjeologjia e Kosovës, është e pasur dhe pikërisht kjo ka qenë një nga arsyet e fillimit të tij për punuar në Kosovë.

“Ligji minerar është ligj i mrekullueshëm i cilësisë së lartë për dallim nga. Pjesa perëndimore e Kosovës është një vazhdimësi e gjeologjisë së Shqipërisë. Kosovës i duhen kompani serioze, dua të iu urojë gjithë të mirat të keni suksese”, ka thënë nder tjera Kodra.

Zëvendësministri i Industrisë, Sipërmarrjes dhe Tregtisë, Mentor Arifaj, ka thënë se kontributi i madh për të ardhur deri te hapja e Odës është për tu vlerësuar.

“Do ta luajë një rol ndërmjet një katalizatori i akterëve të shumtë dhe investitorëve potencial qoftë vendor apo ndërkombëtarë. Oda do ta luajë një rol të rëndësishëm në kuptimin e avancimit duke përfshirë njësi të ndryshme në arenën ndërkombëtare në sektorin e minierave”, ka thënë ai.

Nurten Deva, Rektor i Universitetit Isa Boletini, ka thënë se zhvillimi i industrisë minerare ka një rol të rëndësishëm në zhvillimin ekonomik.

“E përgëzojë zotëri Demin për guximin që ka ndërmarrë një hap të tillë për themelimin e një odë nga privatët. Nuk e kanë pas mbështetjen e duhur për të arritur vizionin në planet e tyre strategjike”, ka thënë Deva. Andor Lips, Drejtori jo-ekzekutiv në Western Tethyan Resources, ka thënë se Osat kanë shumë të rëndësishme si një lloj urë lidhëse në mes të investitorëve të huaj dhe institucioneve shtetërore./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Gjykata e Apelit anulon vendimin për ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit në Vjosë

Published

on

Pas 10 vitesh nëpër procese gjyqsore, banorët e Mallakastrës fituan të parën betejë ligjore për çështjet mjedisore në vendin tonë. Gjykata Administrative e Apelit në Tiranë anuloi të mërkurën vendimin për ndërtimin e hidrocentralit Poçem në lumin Vjosa. Gjykata i dha të drejtë banorëve dhe organizatave mjedisore, duke konfirmuar aktvendimin e plotë të shkallës së parë dhe argumentet e tij në mbështetje të pretendimeve të paditësve.

Vendimi shënon fitoren përfundimtare të çështjes së parë mjedisore të trajtuar nga Gjykata në Shqipëri.

Beteja ligjore ka nisur në dhjetor të vitit 2016 nga EcoAlbania, EuroNatur dhe Riverwatch, së bashku me 38 banorë të fshatit Kutë në Mallakastër. Ata kundërshtuan ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit, duke pretenduar se “procedurat e ndjekura për dhënien e kontratës koncensionare si dhe procesi i konsultimeve me publikun, ishin zhvilluar në shkelje të legjislacionit shqiptar dhe të konventave ndërkombëtare”.

Banorët dhe organizatat fituan betejën e parë në maj të 2017, kur Gjykata Administrative e Shkallës së Parë vendosi në favor të tyre.

Palët e paditura janë Ministria e Mjedisit, Agjencia Kombëtare e Mjedisit, Avokati i Shtetit (në emër të Ministrisë së Energjisë) dhe shoqëria koncesionare (Kovlu Energy), të cilat apeluan vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Pas 8 vitesh Gjykata e Apelit ka vendosur të rrëzojë padinë e tyre dhe të lërë në fuqi vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Ndërkohë që vijonte kjo betje ligjore, banorë dhe organizata mjedisore si EcoAlbania nisën fushatën në mbrojtje të lumit Vjosa “Të shpëtojmë zemrën blu të Evropës”.

Pas një beteje të gjatë, në Mars 2023, lumi Vjosa dhe degët e tij Drino, Bënça, Shushica dhe Kardhiqi, u shpallën Park Kombëtar duke ofruar mbrojtje ligjore edhe nga 45 hidrocentralet e planifikura për t’u ndërtuar në gjithë basenin e Vjosës.

Drejtues i Eco Albania Olsi Nika në një reagim për mediat tha se “edhe pse ky vendim vjen në një tjetër realitet, pas shpalljes së Parkut Kombëtar të Vjosës, ne e konsiderojmë si një arritje për komunitetin, aktivistët dhe avokatët e angazhuar në mbrojtjen e lumit Vjosa, të cilët e kanë ndjekur këtë çështje me rigorozitet dhe vendosmëri”.

Hidrocentrali i Poçemit, ishte aktpadia e parë e një çështjeje mjedisore në Gjykatën Administrative në Shqipëri. Ajo i hapi rrugën shumë çështjeve të tjera mjedisore të ngritura nga organizatat dhe banorët për të kërkuar të drejtën për ruajtjen e pasurive natyrore të vendit.

Avokati i çështjes Vladimir Meçi tha se vendimi përfundimtar përbën një arritje në ndërtimin e praktikës gjyqësore administrative që lidhet me te drejtën mjedisore në Shqipëri.

“E gjithë ecuria e çështjes së kundërshtimit të ndërtimit të HEC-it të Poçemit në rrugë gjyqësore, është një model pioner për të gjithë ata që kanë qenë pjesë e tij, përfshirë Organizatat, komunitetin, ne avokatët por edhe vetë gjykatën”, tha Meçi./Mediqa Ndërtimi

Continue Reading

Trending