Connect with us

Aktuale

Historia e trazuar e qytetit fantazmë në SHBA, që ekzistoi vetëm për 12 vjet

Published

on

Rholiti në shtetin amerikan të Nevadës ekzistoi vetëm për 12 vjet. I ndezur nga vërshimi i arit, qyteti përjetoi një periudhë lulëzimi të shkurtër, por të paparë. Edhe sot, shumë nga ndërtesat e bukura të vjetra çuditërisht janë ruajtur mirë, shkruan Travelbook përcjell Media Ndërtimi.

Rreth 200 kilometra larg nga qyteti vezullues i Las Vegasit, afër Luginës së Vdekjes është qyteti fantazmë i braktisur i Rhyolite-s. Vendi është një atraksion i njohur turistik në shtetin amerikan të Nevada, sepse këtu ende mund ta imagjinoni shkëlqimin e Perëndimit të Egër.

Ekzistoi vetëm për dymbëdhjetë vjet, por kjo ishte e mjaftueshme që Rholiti të bëhej i famshëm në të gjithë vendin.

Ishte viti 1904 kur, sipas “Travel Nevada”, dy aventurierët Frank “Shorty” Haris dhe Ernest “Sid” Cross u hasën me arin në mes të “askundit”.

Meqenëse ari ishte i pastër dhe i vlefshëm, lajmi u përhap si rrufe.

Brenda gjashtë muajve, një kamp me dy çadra u shndërrua në një qytet me 5,000 banorë. Pasuria që solli çoi në një rritje të çiltër marramendëse.

Qyteti është quajtur Rhyolite sipas shkëmbit rholit vullkanik që është i zakonshëm në zonë. Një ton ar prej këtu vlente 16,000 dollarë – sipas standardeve të sotme do të ishin 450,000 dollarë. Dhe kështu Rhyolite së shpejti do të kishte 50 sallone, 35 tavolina lojërash, 19 hotele dhe 16 restorante. Kishte edhe berberë dhe një ndërmarrje banje publike, si dhe disa gazeta dhe revista ishin në qarkullim.

Jo vetëm katër karroca ndalojnë këtu në ditë, por së shpejti do të kishte edhe tre linja hekurudhore. Sipas Shërbimit të Parkut Kombëtar, ekzistonte edhe një shkollë për 250 fëmijë, një teatër i operës  dyqane të shumta e madje edhe një dyqan për akullore. Banorët e rholitit luanin bejsboll dhe basketboll në kohën e tyre të lirë dhe shijonin një larmi ngjarjesh shoqërore. Një tërheqje tjetër e çuditshme është një shtëpi e ndërtuar nga minatori Tom Kelly nga 50,000 shishe birrë dhe pije alkoolike. Mund ta vizitoni edhe sot.

Sidoqoftë, më e pabesueshmja për kohën ishte komoditeti që përjetonin banorët e Rholitit. Në vitin 1907, ata jo vetëm që kishin energji elektrike dhe ujë të rrjedhshëm në shtëpitë e tyre, por ata gjithashtu kishin telefona dhe lidhje telegrafike. Për më tepër, trotuaret janë bërë prej betoni në vend të drurit, siç ndodh shpesh. Luksi gjithashtu i kthehet manjatit të çelikut Charles Schëab, i cili mori përsipër biznesin e minierave në Rhyolite një vit më herët, për të cilin thuhet se kishte paguar deri në gjashtë milion dollarë.

Në vetëm tre vjet, minierat po prodhonin ar me ekuivalentin e sotëm prej 27 milion dollarësh. Por ylli i qytetit tashmë është në rënie. Tërmeti i madh në San Francisko në 1906 gjithashtu dëmtoi rëndë lidhjen hekurudhore me Rhyolite dhe minierat mbetën pa ar për shkak të prodhimit të shpejtë. Në vitin 1907 SHBA u godit nga një krizë e madhe financiare. Qysh në vitin 1910, vetëm 600 njerëz të mirë ende jetonin në Rholit.

Gjithnjë e më shumë miniera po mbylleshin, ashtu si banka lokale, zyra postare dhe stacioni i trenit. Gazetat po ndërpriteshin, largimi po përshpejtohej. Goditja fatale erdhi në vitin 1916 kur energjia elektrike ishte fikur. Rhyolite më në fund bëhet një qytet fantazmë, pas 12 viteve plot ngjarje të historisë së qytetit. Në vitin 1920, vetëm 14 njerëz ende jetonin këtu.

Sharmi që nxjerr qyteti perëndimor dikur në lulëzim, mbetet i paprekur. Dhe kështu Hollyëood vjen për herë të parë që në vitin 1925, filmi Air Mail është xhiruar në Rhyolite. Një numër i madh vendesh e ndoqën dhe vendi u bë një atraksion turistik që në vitet 1930.

Pas kësaj u hapen dyqanet e suvenirëve dhe restauruan ndërtesat për vizitorët.

Që nga viti 1984 Rhyolite ka një tërheqje më shumë. Artistët ekspozojnë punët e tyre ndonjëherë të çuditshme në sfondin e shkretëtirës, ​​duke përfshirë një përshtatje të Darkës së Fundit. Shtëpia e shisheve, nga rruga më e vjetra në të gjithë SHBA, gjithashtu mund të vizitohet. Sipas “Byrosë së Menaxhimit të Tokës”, rrënimi i bankës së vjetër është ndërtesa më e fotografuar në një qytet fantazmë në perëndim të vendit. Dhe kështu Rhyolite jeton edhe sot – si mbase qyteti më i bukur fantazmë në Shtetet e Bashkuara.

Aktuale

Deodorantë, shishe uji plastike…: Çfarë nuk duhet të lini në vetura në ditët e nxehta?

Published

on

Dielli dhe nxehtësia kanë një efekt shkatërrues në disa gjëra që përdorim dhe nuk është e mençur t’i lëmë në vetura.

Duket e arsyeshme të mbani një shishe me ujë në veturën tuaj gjatë një vale të nxehtë. Megjithatë, bisfenoli A dhe ftalat në plastikë, kimikate që veprojnë si lidhës dhe e bëjnë plastikën fleksibël, po shkaktojnë shqetësim tek ekspertët që studiojnë efektet e tyre në shëndetin e njeriut. Lënia e ujit në shishe plastike në një makinë të nxehtë mund të bëjë që këto substanca të lëshohen në ujë, shkruan The Sunday Times.

Nxehtësia e madhe në vetura mund të dëmtojë bateritë e të gjitha pajisjeve që i përdorin, që nga kompjuteri, celularët… Ka edhe shishe me krem kundër diellit, të cilat nuk duhet t’i lini në diell (një paradoks interesant, apo jo?) sepse në disa raste mund të shpërthejnë. Më pas janë të gjitha spërkatjet, nga deodoranti tek llaku i flokëve. Kur temperatura arrin rreth 48 gradë Celsius, presioni në rezervuar rritet mjaftueshëm për të shkaktuar një shpërthim, thonë ekspertët. Kornizat plastike të syzeve të diellit mund të shtrembërohen dhe zbardhen, dhe lentet mund të shtrembërohen.

Disa ilaçe, si antibiotikët, duhen mbajtur në frigorifer. Ilaçet në përgjithësi nuk e tolerojnë nxehtësinë dhe disa prej tyre do të bëhen të papërdorshme pas ekspozimit ndaj temperaturave jashtëzakonisht të larta. Nëse përdorni injeksione adrenaline, dobia e tyre zhduket në automjetet e nxehta. E cila, natyrisht, është çështje jete ose vdekjeje.

Buzëkuqi do të shkrihet në temperatura të larta.

Është dokumentuar se kanaçet e gazrave mund të shpërthejnë kur ekspozohen ndaj nxehtësisë ekstreme. Edhe lëngu i portokallit mund të shpërthejë nëse lihet në makinë për një kohë të gjatë, dhe kjo do të thotë një brendshme ngjitëse…

Lënia e çakmakut të disponueshëm në makina në ditët e nxehta nuk është një ide e zgjuar. Shpërthimi i tyre mund të shkaktojë dëme të mëdha dhe madje të thyejë xhamin e përparmë./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Themelohet Oda e Minierave të Kosovës

Published

on

Me ceremoni të mërkurën është bërë hapja e Odës së Minierave të Kosovës që u konsiderua një hap tejet i rëndësishëm për zhvillimin ekonomik, raporton Ekonomia Online.

Themeluesi, Mentor Demi, ka thënë se kjo ceremoni është një hap shumë i rëndësishëm në drejtim të zhvillimit të industrisë së minierave në Kosovë.

Alaudin Kodra, anëtar i Bordit në Odën e Minierave të Kosovës, ka thënë se gjeologjia e Kosovës, është e pasur dhe pikërisht kjo ka qenë një nga arsyet e fillimit të tij për punuar në Kosovë.

“Ligji minerar është ligj i mrekullueshëm i cilësisë së lartë për dallim nga. Pjesa perëndimore e Kosovës është një vazhdimësi e gjeologjisë së Shqipërisë. Kosovës i duhen kompani serioze, dua të iu urojë gjithë të mirat të keni suksese”, ka thënë nder tjera Kodra.

Zëvendësministri i Industrisë, Sipërmarrjes dhe Tregtisë, Mentor Arifaj, ka thënë se kontributi i madh për të ardhur deri te hapja e Odës është për tu vlerësuar.

“Do ta luajë një rol ndërmjet një katalizatori i akterëve të shumtë dhe investitorëve potencial qoftë vendor apo ndërkombëtarë. Oda do ta luajë një rol të rëndësishëm në kuptimin e avancimit duke përfshirë njësi të ndryshme në arenën ndërkombëtare në sektorin e minierave”, ka thënë ai.

Nurten Deva, Rektor i Universitetit Isa Boletini, ka thënë se zhvillimi i industrisë minerare ka një rol të rëndësishëm në zhvillimin ekonomik.

“E përgëzojë zotëri Demin për guximin që ka ndërmarrë një hap të tillë për themelimin e një odë nga privatët. Nuk e kanë pas mbështetjen e duhur për të arritur vizionin në planet e tyre strategjike”, ka thënë Deva. Andor Lips, Drejtori jo-ekzekutiv në Western Tethyan Resources, ka thënë se Osat kanë shumë të rëndësishme si një lloj urë lidhëse në mes të investitorëve të huaj dhe institucioneve shtetërore./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Gjykata e Apelit anulon vendimin për ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit në Vjosë

Published

on

Pas 10 vitesh nëpër procese gjyqsore, banorët e Mallakastrës fituan të parën betejë ligjore për çështjet mjedisore në vendin tonë. Gjykata Administrative e Apelit në Tiranë anuloi të mërkurën vendimin për ndërtimin e hidrocentralit Poçem në lumin Vjosa. Gjykata i dha të drejtë banorëve dhe organizatave mjedisore, duke konfirmuar aktvendimin e plotë të shkallës së parë dhe argumentet e tij në mbështetje të pretendimeve të paditësve.

Vendimi shënon fitoren përfundimtare të çështjes së parë mjedisore të trajtuar nga Gjykata në Shqipëri.

Beteja ligjore ka nisur në dhjetor të vitit 2016 nga EcoAlbania, EuroNatur dhe Riverwatch, së bashku me 38 banorë të fshatit Kutë në Mallakastër. Ata kundërshtuan ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit, duke pretenduar se “procedurat e ndjekura për dhënien e kontratës koncensionare si dhe procesi i konsultimeve me publikun, ishin zhvilluar në shkelje të legjislacionit shqiptar dhe të konventave ndërkombëtare”.

Banorët dhe organizatat fituan betejën e parë në maj të 2017, kur Gjykata Administrative e Shkallës së Parë vendosi në favor të tyre.

Palët e paditura janë Ministria e Mjedisit, Agjencia Kombëtare e Mjedisit, Avokati i Shtetit (në emër të Ministrisë së Energjisë) dhe shoqëria koncesionare (Kovlu Energy), të cilat apeluan vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Pas 8 vitesh Gjykata e Apelit ka vendosur të rrëzojë padinë e tyre dhe të lërë në fuqi vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Ndërkohë që vijonte kjo betje ligjore, banorë dhe organizata mjedisore si EcoAlbania nisën fushatën në mbrojtje të lumit Vjosa “Të shpëtojmë zemrën blu të Evropës”.

Pas një beteje të gjatë, në Mars 2023, lumi Vjosa dhe degët e tij Drino, Bënça, Shushica dhe Kardhiqi, u shpallën Park Kombëtar duke ofruar mbrojtje ligjore edhe nga 45 hidrocentralet e planifikura për t’u ndërtuar në gjithë basenin e Vjosës.

Drejtues i Eco Albania Olsi Nika në një reagim për mediat tha se “edhe pse ky vendim vjen në një tjetër realitet, pas shpalljes së Parkut Kombëtar të Vjosës, ne e konsiderojmë si një arritje për komunitetin, aktivistët dhe avokatët e angazhuar në mbrojtjen e lumit Vjosa, të cilët e kanë ndjekur këtë çështje me rigorozitet dhe vendosmëri”.

Hidrocentrali i Poçemit, ishte aktpadia e parë e një çështjeje mjedisore në Gjykatën Administrative në Shqipëri. Ajo i hapi rrugën shumë çështjeve të tjera mjedisore të ngritura nga organizatat dhe banorët për të kërkuar të drejtën për ruajtjen e pasurive natyrore të vendit.

Avokati i çështjes Vladimir Meçi tha se vendimi përfundimtar përbën një arritje në ndërtimin e praktikës gjyqësore administrative që lidhet me te drejtën mjedisore në Shqipëri.

“E gjithë ecuria e çështjes së kundërshtimit të ndërtimit të HEC-it të Poçemit në rrugë gjyqësore, është një model pioner për të gjithë ata që kanë qenë pjesë e tij, përfshirë Organizatat, komunitetin, ne avokatët por edhe vetë gjykatën”, tha Meçi./Mediqa Ndërtimi

Continue Reading

Trending