Connect with us

Aktuale

Gjykata Kushtetuese e Kosovës refuzon tri herë padinë e banorëve të Drenicës për shkatërrim të pronave nga Serbia

Published

on

Kanë kaluar dy dekada që kur forcat serbe u tërhoqën nga Kosova, por deri më tani nuk është ndërmarrë asnjë hap për të vlerësuar koston e dëmeve të shkaktuara nga fushata ushtarake të Serbisë gjatë luftës së viteve 1998-1999 ose së paku në serinë e bisedimeve të bëhet përpjekje që ta detyrojnë shtetin serb të paguajë dëmshpërblimet.

Kostoja e përgjithshme është vlerësuar nga ekspertë ekonomikë nga Kosova se arrin diku në 22 miliardë euro, por detajet ende nuk janë vërtetuar siç duhet nga autoritetet e Kosovës, të cilët gjithashtu nuk kanë ndërmarrë ende ndonjë hap domethënës drejt kërkimit të dëmshpërblimeve.

Në një zyrë juridike në qytetin e Skenderajt, dy avokatë janë përpjekur për më shumë se një dekadë të ndihmojnë për kompensime individët që vuajtën gjatë luftës.

Jahir Bejta, 69 vjeç, dhe Kadri Osaj, 53 vjeç, të cilët drejtojnë një OJQ të quajtur “Ngritja e Zërit”, e nisën betejën e tyre për drejtësi në 2008.

“Ngritja e Zërit” mbledh dhe klasifikon prova në mbështetje të pretendimeve për dëme që rezultuan nga lufta e Kosovës.

Është  Hamdi Sejdiu ai i cili që nga përfundimi i luftës po e vazhdon betëjen për t’iu kompëzuar nga Serbia dëmi që i është bërë pronës së tij nga fushatat ushtarake.

Më 18 qershor 1999, pasi lufta mbaroi dhe forcat e Sllobodan Millosheviçit u tërhoqën nga Kosova, ai u kthye në Skenderaj me familjen e tij.

Disa vjet më pas, Hamdiu filloi të mblidhte dokumentet e nevojshme për të kërkuar kompensim nga Serbia.

“E gjithë prona që kisha në fshatin Qirez ishte dëmtuar, djegur dhe shkatërruar. Duke nisur nga shtëpia, veglat, hambari dhe gjithçka tjetër”, tha Sejdiu, i cili tani jeton me një pension mujor prej 120 eurosh që merr nga shteti.

Megjithatë, ai mbetet me shpresë edhe pas 22 vjetësh se një ditë do të vendoset drejtësi dhe se Serbia do të paguajë për dëmet që ajo shkaktoi në Kosovë gjatë luftës.

“Duke marrë parasysh ligjet ndërkombëtare, do të prisja që Serbia të paguajë për këto dëme, por përsa i takon institucioneve, Gjykata Kushtetuese e Kosovës na ka refuzuar tre herë tashmë”, tha ai.

Çështjet e Bejtës dhe Osajt gjithmonë janë refuzuar nga gjykatat e shkallës së parë me arsyetimin se institucionet gjyqësore të Kosovës nuk kanë fuqi për të sjellë në gjykatë një shtet tjetër.

Kur çështjet e tyre refuzohen, të dy avokatët apelojnë në gjykatën e apelit dhe paraqesin kërkesa për vlerësime të ligjshmërisë së çështjes së tyre në Gjykatën Kushtetuese.

Gjykata Kushtetuese gjithmonë është përgjigjur negativisht ndaj këtyre kërkesave, megjithatë, “në vend që të marrë një vendim dhe të vërtetojë faktin se kushtetutshmëria është shkelur, ajo justifikon vendimet e mëparshme nga gjykata e shkallës së parë”, tha Bejta.

Kjo ka bërë që Bejta dhe Osaj të akuzojnë institucionet e Kosovës se nuk kanë vullnet të ndihmojnë në procesin e kërkimit të dëmshpërblimeve nga Serbia.

Ata gjithashtu argumentojnë se pretendimi se institucionet gjyqësore të Kosovës nuk kanë fuqi për të sjellë një shtet tjetër në gjykatë është i pasaktë dhe këmbëngulin se Ligji për Procedurën Kontestimore i Kosovës ofron një bazë ligjore për të paditur shtetin e Serbisë në gjykatat e Kosovës.

Ata sugjerojnë se një thirrje ligjore mund të dërgohet në Serbi përmes oficerit ndërlidhës të Beogradit në misionin e BE-së në Prishtinë. “Ligji parashikon se mund ta çoni një shtet në gjykatë, por ata duhet të informohen se po paditen”, theksoi Osaj./Media Ndërtimi.
(Artikulli u realizua si pjesë e projektit Drejtësië Tranzicionale në Ballkan të BIRN, mbështetur nga Komisioni Europian)

Aktuale

Deodorantë, shishe uji plastike…: Çfarë nuk duhet të lini në vetura në ditët e nxehta?

Published

on

Dielli dhe nxehtësia kanë një efekt shkatërrues në disa gjëra që përdorim dhe nuk është e mençur t’i lëmë në vetura.

Duket e arsyeshme të mbani një shishe me ujë në veturën tuaj gjatë një vale të nxehtë. Megjithatë, bisfenoli A dhe ftalat në plastikë, kimikate që veprojnë si lidhës dhe e bëjnë plastikën fleksibël, po shkaktojnë shqetësim tek ekspertët që studiojnë efektet e tyre në shëndetin e njeriut. Lënia e ujit në shishe plastike në një makinë të nxehtë mund të bëjë që këto substanca të lëshohen në ujë, shkruan The Sunday Times.

Nxehtësia e madhe në vetura mund të dëmtojë bateritë e të gjitha pajisjeve që i përdorin, që nga kompjuteri, celularët… Ka edhe shishe me krem kundër diellit, të cilat nuk duhet t’i lini në diell (një paradoks interesant, apo jo?) sepse në disa raste mund të shpërthejnë. Më pas janë të gjitha spërkatjet, nga deodoranti tek llaku i flokëve. Kur temperatura arrin rreth 48 gradë Celsius, presioni në rezervuar rritet mjaftueshëm për të shkaktuar një shpërthim, thonë ekspertët. Kornizat plastike të syzeve të diellit mund të shtrembërohen dhe zbardhen, dhe lentet mund të shtrembërohen.

Disa ilaçe, si antibiotikët, duhen mbajtur në frigorifer. Ilaçet në përgjithësi nuk e tolerojnë nxehtësinë dhe disa prej tyre do të bëhen të papërdorshme pas ekspozimit ndaj temperaturave jashtëzakonisht të larta. Nëse përdorni injeksione adrenaline, dobia e tyre zhduket në automjetet e nxehta. E cila, natyrisht, është çështje jete ose vdekjeje.

Buzëkuqi do të shkrihet në temperatura të larta.

Është dokumentuar se kanaçet e gazrave mund të shpërthejnë kur ekspozohen ndaj nxehtësisë ekstreme. Edhe lëngu i portokallit mund të shpërthejë nëse lihet në makinë për një kohë të gjatë, dhe kjo do të thotë një brendshme ngjitëse…

Lënia e çakmakut të disponueshëm në makina në ditët e nxehta nuk është një ide e zgjuar. Shpërthimi i tyre mund të shkaktojë dëme të mëdha dhe madje të thyejë xhamin e përparmë./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Themelohet Oda e Minierave të Kosovës

Published

on

Me ceremoni të mërkurën është bërë hapja e Odës së Minierave të Kosovës që u konsiderua një hap tejet i rëndësishëm për zhvillimin ekonomik, raporton Ekonomia Online.

Themeluesi, Mentor Demi, ka thënë se kjo ceremoni është një hap shumë i rëndësishëm në drejtim të zhvillimit të industrisë së minierave në Kosovë.

Alaudin Kodra, anëtar i Bordit në Odën e Minierave të Kosovës, ka thënë se gjeologjia e Kosovës, është e pasur dhe pikërisht kjo ka qenë një nga arsyet e fillimit të tij për punuar në Kosovë.

“Ligji minerar është ligj i mrekullueshëm i cilësisë së lartë për dallim nga. Pjesa perëndimore e Kosovës është një vazhdimësi e gjeologjisë së Shqipërisë. Kosovës i duhen kompani serioze, dua të iu urojë gjithë të mirat të keni suksese”, ka thënë nder tjera Kodra.

Zëvendësministri i Industrisë, Sipërmarrjes dhe Tregtisë, Mentor Arifaj, ka thënë se kontributi i madh për të ardhur deri te hapja e Odës është për tu vlerësuar.

“Do ta luajë një rol ndërmjet një katalizatori i akterëve të shumtë dhe investitorëve potencial qoftë vendor apo ndërkombëtarë. Oda do ta luajë një rol të rëndësishëm në kuptimin e avancimit duke përfshirë njësi të ndryshme në arenën ndërkombëtare në sektorin e minierave”, ka thënë ai.

Nurten Deva, Rektor i Universitetit Isa Boletini, ka thënë se zhvillimi i industrisë minerare ka një rol të rëndësishëm në zhvillimin ekonomik.

“E përgëzojë zotëri Demin për guximin që ka ndërmarrë një hap të tillë për themelimin e një odë nga privatët. Nuk e kanë pas mbështetjen e duhur për të arritur vizionin në planet e tyre strategjike”, ka thënë Deva. Andor Lips, Drejtori jo-ekzekutiv në Western Tethyan Resources, ka thënë se Osat kanë shumë të rëndësishme si një lloj urë lidhëse në mes të investitorëve të huaj dhe institucioneve shtetërore./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Gjykata e Apelit anulon vendimin për ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit në Vjosë

Published

on

Pas 10 vitesh nëpër procese gjyqsore, banorët e Mallakastrës fituan të parën betejë ligjore për çështjet mjedisore në vendin tonë. Gjykata Administrative e Apelit në Tiranë anuloi të mërkurën vendimin për ndërtimin e hidrocentralit Poçem në lumin Vjosa. Gjykata i dha të drejtë banorëve dhe organizatave mjedisore, duke konfirmuar aktvendimin e plotë të shkallës së parë dhe argumentet e tij në mbështetje të pretendimeve të paditësve.

Vendimi shënon fitoren përfundimtare të çështjes së parë mjedisore të trajtuar nga Gjykata në Shqipëri.

Beteja ligjore ka nisur në dhjetor të vitit 2016 nga EcoAlbania, EuroNatur dhe Riverwatch, së bashku me 38 banorë të fshatit Kutë në Mallakastër. Ata kundërshtuan ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit, duke pretenduar se “procedurat e ndjekura për dhënien e kontratës koncensionare si dhe procesi i konsultimeve me publikun, ishin zhvilluar në shkelje të legjislacionit shqiptar dhe të konventave ndërkombëtare”.

Banorët dhe organizatat fituan betejën e parë në maj të 2017, kur Gjykata Administrative e Shkallës së Parë vendosi në favor të tyre.

Palët e paditura janë Ministria e Mjedisit, Agjencia Kombëtare e Mjedisit, Avokati i Shtetit (në emër të Ministrisë së Energjisë) dhe shoqëria koncesionare (Kovlu Energy), të cilat apeluan vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Pas 8 vitesh Gjykata e Apelit ka vendosur të rrëzojë padinë e tyre dhe të lërë në fuqi vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Ndërkohë që vijonte kjo betje ligjore, banorë dhe organizata mjedisore si EcoAlbania nisën fushatën në mbrojtje të lumit Vjosa “Të shpëtojmë zemrën blu të Evropës”.

Pas një beteje të gjatë, në Mars 2023, lumi Vjosa dhe degët e tij Drino, Bënça, Shushica dhe Kardhiqi, u shpallën Park Kombëtar duke ofruar mbrojtje ligjore edhe nga 45 hidrocentralet e planifikura për t’u ndërtuar në gjithë basenin e Vjosës.

Drejtues i Eco Albania Olsi Nika në një reagim për mediat tha se “edhe pse ky vendim vjen në një tjetër realitet, pas shpalljes së Parkut Kombëtar të Vjosës, ne e konsiderojmë si një arritje për komunitetin, aktivistët dhe avokatët e angazhuar në mbrojtjen e lumit Vjosa, të cilët e kanë ndjekur këtë çështje me rigorozitet dhe vendosmëri”.

Hidrocentrali i Poçemit, ishte aktpadia e parë e një çështjeje mjedisore në Gjykatën Administrative në Shqipëri. Ajo i hapi rrugën shumë çështjeve të tjera mjedisore të ngritura nga organizatat dhe banorët për të kërkuar të drejtën për ruajtjen e pasurive natyrore të vendit.

Avokati i çështjes Vladimir Meçi tha se vendimi përfundimtar përbën një arritje në ndërtimin e praktikës gjyqësore administrative që lidhet me te drejtën mjedisore në Shqipëri.

“E gjithë ecuria e çështjes së kundërshtimit të ndërtimit të HEC-it të Poçemit në rrugë gjyqësore, është një model pioner për të gjithë ata që kanë qenë pjesë e tij, përfshirë Organizatat, komunitetin, ne avokatët por edhe vetë gjykatën”, tha Meçi./Mediqa Ndërtimi

Continue Reading

Trending