98% e evropianëve thithin ajër tej normave të ndotur dhe kontinenti i vjetër përballet me krizën më të rëndë të shëndetit publik.

Investigimi vjen nga britanikja ‘The Guardian’ duke përshkruar zonat me nivele të rrezikshme.

Matjet i referohen PM2.5 në 1400 stacioneve të grimcave të vogla të ajrit të prodhuara kryesisht nga djegia e lëndëve fosile, disa prej të cilave mund të kalojnë përmes mushkurive dhe direkt në qarkullimin e gjakut e më pas në çdo organ.

Sipas OBSH përqendrimet mesatare vjetore të PM2.5 nuk duhet të kalojnë 5 mikrogramë për metër kub (µg/m 3 ). Mirëpo rezulton se vetëm 2% e popullsisë së Evropës jeton në zona brenda këtij kufiri dhe afro 30 milionë evropianë janë të rrezikuar, raporton Shqiptarja.com

Vendi më i ndotur në Evropë është Maqedonia e Veriut, ku dy të tretat e popullsisë jetojnë në zona me ndotje më shumë se 4 herë më të madhe se udhëzimet e OBSH, por 4 zona në Maqedoni u zbuluan me ndotje 6 herë më shumë se shifrat e lejuara përfshi edhe Shkupin.

Sipas kësaj harte pothuajse të gjithë banorët në 7 vende në Evropën Lindore, Serbi, Rumani, Shqipëri, Maqedoninë e Veriut, Poloni, Sllovaki dhe Hungari, kanë dyfish ndotje nga norma e lejuar nga OBSH.

Në Gjermani, tre të katërtat e popullsisë jeton me më shumë se dyfishin e normës. Në Spanjë kjo shifër është 49%, dhe në Francë është 37%. Në Mbretërinë e Bashkuar, tre të katërtat e popullsisë jetojnë në zona ku ekspozimi është midis një dhe dy herë më shumë se udhëzimi i OBSH-së.

Në Suedi, përkundrazi, nuk ka asnjë zonë ku PM2.5 arrin më shumë se dyfishin e shifrës së OBSH-së dhe disa zona në Skocinë veriore janë ndër të paktat në të gjithë Evropën që bien poshtë saj.

Trafiku, industria, ngrohja shtëpiake dhe bujqësia janë burimet kryesore të grimcave PM2.5 dhe ndikimi shpesh ndihet në mënyrë disproporcionale nga komunitetet më të varfra. Ekspertët thonë se duhen marrë masa urgjente./Media Ndërtimi

Vijat bregdetare – ndërfaqja midis tokës dhe detit qëndrojnë në vijën e parë të betejës kundër ndikimeve të ndryshimeve klimatike.

Në nivel global, gati 1 miliard njerëz tani jetojnë brenda 10 km nga një vijë bregdetare dhe i njëjti numër jeton në zona më pak se 10 metra mbi nivelin e detit. Këto popullata përballen me disa nga rreziqet më të mëdha klimatike në botë, të tilla si përmbytjet bregdetare nga rritja e nivelit të detit dhe efektet e uraganeve dhe stuhive tropikale, të cilat po bëhen më të shpeshta dhe vdekjeprurëse. Nëse do të ketë një rritje prej 2 metrash të nivelit të detit deri në vitin 2100, kjo mund të çojë në migrimin e detyruar të 72 milionë dhe 187 milionë njerëzve.

Megjithatë, vijat bregdetare ndryshojnë ndjeshëm në vetitë e tyre fizike dhe gjenden në të gjitha gjerësitë, mjediset dhe me një sërë ekosistemesh dhe llojesh të aktivitetit njerëzor. Kjo do të thotë se reagimet e vijës bregdetare ndaj ndryshimeve klimatike do të ndryshojnë nga një vend në tjetrin.

Disa studime kanë identifikuar vijat bregdetare ranore si veçanërisht të ndjeshme ndaj ndryshimeve klimatike, sepse ato përbëhen nga kokrra rëre të lirshme që gërryen lehtësisht nga valët. Një sondazh në 2018 tregoi se 24% e brigjeve ranore në nivel global po përjetonin tashmë erozion të vazhdueshëm neto për shkak të ndryshimeve klimatike, dhe kjo parashikohej të përkeqësohej edhe më shumë në të ardhmen.

Kjo është shqetësuese sepse brigjet ranore janë veçanërisht të rëndësishme për biodiversitetin, ruajtjen e karbonit, bujqësinë dhe turizmin

Infrastruktura e gjelbër

Infrastruktura e gjelbër është pjesë e zgjidhjeve më të gjera të bazuara në natyrë për adresimin e çështjeve mjedisore dhe ndikimeve të ndryshimeve klimatike. Megjithatë, nevojiten një sërë zhvillimesh për ta bërë përdorimin e infrastrukturës së gjelbër një praktikë më të gjerë, por autoritetet lokale, planifikuesit dhe menaxherët.

Vijat bregdetare duhet të njihen si mjedise natyrore dinamike, në ndryshim dhe jo si mjedise që duhet të kontrollohen dhe menaxhohen. Përfitimet e shumëfishta dhe të ndryshme që vijat bregdetare i japin mjedisit, ekosistemeve dhe njerëzve duhet të njihen, duke përfshirë edhe lidhjen e tyre me njëri-tjetrin.

Prandaj, vijat bregdetare duhet të konsiderohen si sisteme të integruara dhe dinamike, jo thjesht si kufij midis tokës dhe detit.

Dhe së fundi, jo të gjitha vijat bregdetare janë të njëjta – vijat bregdetare ranore dhe shkëmbore funksionojnë në mënyra të ndryshme, ashtu si shkëmbinjtë koralorë, rizoforët ose brigjet e akullnajave. Kjo do të thotë se çdo vijë bregdetare ka elementë të ndryshëm që kontribuojnë në elasticitetin ose cenueshmërinë e tyre të përgjithshme ndaj ndikimeve të ndryshimeve klimatike./Media Ndërtimi

Sot është mbajtur protesta kundër ndërtimit të hidrocentralit në lokacionin e fshatrave Soponicë dhe Doganaj.

Në këtë protestë ishte një prezencë prej shumë banorëve, nxënësve, palëve të interesit të brengosura për situatën ndër to edhe OJQ-të dhe pjesëmarrës me influencë të veçantë nga jeta publike përfshirë deputetin e nivelit qendror si dhe asamblistë në pushtetin lokal, njofton Organizata për mbrojtjen e mjedisit “Gjethi”.

Sipas njoftimit po ashtu kishte edhe interesim të shtuar të mediave për këtë protestë kundër degradimit të lumit Lepenc.

Protesta ishte e organizuar nga komuniteti i fshatrave përreth në komunën e Kaçanikut e iniciuar nga banorët e fshatit Soponicë.

OMM “Gjethi” e përkrahu këtë protestë me prezencë dhe bëri thirrje që këto punime të ndalohen sa më parë të jetë e mundshme që gjeneratat e ardhshme të kenë mundësi të shijojnë natyrën e virgjër, mundësinë e ujitjes së arave të tyre si dhe  potencialin për zhvillimin e turizmit në këtë lokacion./Media Ndërtimi