Connect with us

Ambienti

Dënimet s’kryejnë punë, vazhdon shkatërrimi i lumenjve kosovar nga kompanitë e rërës dhe zhavorrit

Published

on

Inspektorati i Ministrisë së Mjedisit, Planifikimit Hapësinore dhe Infrastrukturë bazuar ne të dhëna për periudhën 2019-2021 ka realizuar rreth 200 inspektime me procesverbal ndaj operatoreve fizik dhe juridik (seperues), si eksploatues qe veprojnë dhe operojnë ne afërsi të lumenjve të Kosovës.

Bazuar në inspektimet e realizuara dhe konstatimit të gjendjes në terren, Inspektorati i MMPHI-së ka ndërmarrë masa në bazë të shkeljeve ligjore qe janë hasur ne terren, duke nxjerr vendime për ndalim të aktivitete, ndëshkim me gjoba, inicime kundërvajtëse dhe penale.

Gjatë vitit 2019 , Inspektoriati i MMPHI dhe Policinë e Kosovës-Drejtoria e Krimeve të Rënda, KPMM, APK, Policia Rajonale dhe Inspektoratet komunale kanë zhvilluar inspektime të përbashkëta ne tërë territorin e Kosovës duke përfshirë edhe Komunat e Mitrovicës Veriore, Zveçan dhe Leposaviq, tek operatoret me aktivitet për resurse minerare, duke përfshi edhe inspektimet ne seperecione – shfrytëzim i inertëve të lumenjve.

Inspektimet kanë vijuar kryesisht në lumenj ku ka pasur degradime me të mëdha si ne: Komunën e Prizrenit(pjesën e Drinit te Bardhë), Komunën e Rahovecit( pjesën e Drini i Bardhë), Komunën e Gjakovës(Lumi i Erenikut), Komunën e Pejës(Lumbardhi i Pejës), Komunën e Kamenicës(Lumi Krivareka dhe Desivojc), Komunën e Vushtrisë (Lumi Sitnica), Komunën e Mitrovicës(Lumi Ibër).

Gjatë këtyre aksioneve inspektues janë hasur – vërejtur degradime të mëdha nëpër brigjet e lumenjve dhe në përgjithësi të peizazheve natyrore.

Bazuar në gjendjen ne terren Inspektorati i MMPH-së, ka ndërmarr masa ndaj operatorëve qe operojnë afër shtratit të lumenjve, të cilët operonin në mungesë te dokumentacionit si dhe ndaj atyre që janë hasur duke operuar ilegalisht.

“Në vitin 2020 nuk kemi mundur ta realizojmë planin e punës ne tërësi për shkak të situatës se pandemisë, ndërsa ne vitin 2021 Inspektorati i MMPHI-së ka zhvilluar inspektime tek resurset minerare duke i përfshi edhe seperacionet e inerteve te lumit, mirëpo në pa mundësi që të inspektohet edhe gjendja e lumenjve.”, deklaruan nga MMPHI.

Në lumenjtë e evidentuar si më të degraduarit janë konstatuar disa forma të dëmtimit fizik të peizazheve dhe brigjeve të shtretërve të lumenjve. Format më të shpeshta të degradimit janë përcjell me pasojat si:

  • Ulja e lartësisë së shtratit të lumit,
  • Zgjerimi i shtretërve,
  • Ndryshimi i rrjedhës së ujërave,
  • Dëmtimi i substratit të florës përgjatë brigjeve të lumenjve,
  • Hapja e gropave të mëdha nga eksploatimi i inerteve,
  • Dëmtimi i substratit të florës dhe arealit të faunës,
  • Dëmtimin e ekosistemit të lumit etj.

Zgjerimi i shtretërve të lumenjve nga këto aktivitete i ka paraprirë edhe zgjerimi i mëtutjeshëm nga procesi natyror i erozionit si rezultat i gërryerjes dhe heqjes së bimëve drunore dhe shkurreve.

“Më këtë aktivitet qoftë nga njeriu apo edhe atij natyror është bërë rritja e gjerësisë së brigjeve dhe shtretërve të disa pjesë të lumenjve të vendit.

Vlerësimi i gjendjes mjedisore të lumenjve, e në veçanti i formës së degradimit fizik është një proces jo i lehtë për të analizuar në mungesë të shumë të dhënave zinxhiror si: mungesa e një rregullore për normat e aplikueshme të shkallës së degradimit dhe efekteve në proces, volumit të sasisë së eksploator të rërës dhe zhavorrit, aktiviteti ilegal apo legal etj.

Vlerësimi i gjendjes së lumenjve është bazuar nga monitorimi direkt në terren, matjet me GPS për përcaktim te pozicioneve me detaje, marrja e fotove nga vendngjarja.

Metoda për përcaktimin e sipërfaqeve të degraduar është bërë nga imazhet satelitore të ortofotove të viteve 2008/2014/2018, si dhe studimeve dhe modeleve krahasuese ndërkombëtare.”, shkruan në Raportin e Agjencionit për Mbrojtjen e Mjedisit të Kosovës “Ndikimi i shfrytëzuesve të rërës dhe zhavorrit në gjendjen mjedisore të lumenjve”./Media Ndërtimi.

Ambienti

Ekspertët kërkojnë që Qeveria të vendos taksë për emetuesit e karbonit

Published

on

Instituti Riinvest ka mbajtur debat me temën “Dekarbonizimi dhe taksa e karbonit”, raporton Ekonomia Online. Nga të pranishmit u tha se dekarbonizimi është politikë që Kosova nuk mund ta shmangë nëse synon të jetë anëtare e Bashkimit Evropian.

Aty u kërkua që si në çdo vend të botës edhe në Kosovë të fillojë taksimi i karbonit, në mënyrë të mbrohet mjedisi. Përmes një takse karboni, u kërkua që Qeveria të caktojë një çmim që duhet të paguajnë ndotësit për çdo ton të emetimeve të gazit.

Fjona Bakia, nga Instituti INDEP, tha se çmimi në karbon është një politikë që Kosova nuk mund ta shmang për t’u anëtarësuar në Bashkimin Evropian.“Politikat e taksimit të karbonit është një hulumtim që ka marrë parasysh metodologjitë e ndryshme të hulumtimit, që përveç atyre kualitative ne i kemi përfshirë intervista me kolegë në Ministrinë e Ekonomisë. Çmimi në karbon nuk është një risi, është një realitet shumë i prekshëm në vendet evropiane.

Vendet si Finlanda, Suedia e taksojnë karbonit që nga viti 1990. Edhe Kosova duhet me ndjek hapin e këtyre vendeve për shkak të mekanizmave që Evropa që nga viti 2026 do t’i fus në politikat e saj”, tha ajo.“Taksa e karbonit është e paevitueshme për Kosovën sado që ne nuk jemi pjesë e BE-së e organizatave ndërkombëtare. Gjithsesi ne jemi nënshkrues të Samitit të Sofjes dhe pjesë e komunitetit të energjisë dhe në këto pjesëmarrje ne jemi zotuar për dekarbonizim deri në vitin 2050. E ky zotim nuk duhet me qenë vetëm fjalë por duhet përcjell me veprime”, tha tutje ajo.

Udhëheqësi i Divizionit të Politikave të Energjisë në Ministrinë e Ekonomisë, Adnan Preniqi, tha se synojnë që deri në vitin 2030, konsumi final nga burimet e ripërtritshme të shkojnë deri në 30 për qind.“Sektori i energjisë po shkon drejt dekarbonizimit dhe jo ndoshta me hapa të shpejtë. Nuk është e lehtë meqenëse ne burimin e energjisë elektrike e bazojmë në thëngjill dhe dihet që thëngjilli është një prej ndotësve dhe emetuesve të karbonit. Ne si vend emitojmë deri në 10 milionë në vit CO2 që është goxha i lartë e ku sektori i energjisë merr pjesë diku me 6.3 milionë emetim të karbonit në vit”.

“Politikat të cikat janë vendosur në strategjinë e energjisë, tregojnë që ne në instalimin e 1300 MGË të burimeve të ripërtritshme, na tregojnë se në vitin 2030, konsumi final i energjisë do të mbërrijë në 30 për qind nga burimet e ripërtritshme. Aktualisht e kemi 10 për qind”, tha ai.

Visar Vokrri nga Instituti Riinvest, tha se dekarbonizimi në vendet skandinave ka filluar qysh në vitet e 90-ta. Sipas tij, aktualisht janë 40 vende në botë që e praktikojnë dekarbonizimin me ç’rast kërkoi që Kosova të bëhet sa më shpejt pjesë e saj.“Vendet skandinave janë ato që kanë filluar me menduar në këtë drejtim. Në vitet 90-ta ka filluar ta aplikojë një taksë të karbonit.

Aktualisht janë 40 vende në krejt botën që aplikojnë një taksë të karbonit, janë vende të industrializuara të vendeve evropiane por edhe një pjesë e vendeve të Amerikës Jugore. Uruguai prin sa i përket taksës në karbon. Taksa nuk mjafton si e vetme duke pasur parasysh caqet ambicioze që vendet e zhvilluara e kanë para vetes. Madje disa vende e kanë luftë por kjo është edhe luftë globale. Taksa si e vetme nuk ka prodhuar efektet e duhura deri më sot, andaj vendet e ndryshme të botës kanë filluar të mendojnë më seriozisht për të adresuar këtë problem”, tha ai./Media Ndërtimi

Continue Reading

Ambienti

Në Ulqin zhvillohet një aksion i madh pastrimi

Published

on

Me rastin e Ditës Botërore të Mjedisit, Komuna e Ulqinit organizon fushatën e pastrimit të qytetit të quajtur “Sepse ne e duam Ulqinin” nga ora 09:00 deri në 13:00, njëkohësisht në gjashtë lokacione.

I lokacioni: Qyteti i vjetër – Pristan – pylli i Borovës;

Vendndodhja II: rruga Nova Mëhallë – Valdanos;

Vendndodhja III: Bijela Gora;

Lokacioni IV: qendra e Shtojit;

Vendndodhja V: qendra e Vladimir;

Vendndodhja VI: Midin Potok.

“Aksioni i pastrimit synon të rrisë ndërgjegjësimin e komunitetit lokal për rëndësinë e ruajtjes së hapësirës së përbashkët të banimit. Aksioni synon të përfshijë sa më shumë individë, institucione dhe organizata nga komuna e Ulqinit. Komuna e Ulqinit fton të gjithë individët, organizatat dhe institucionet e interesuara që të na bashkohen dhe të japin kontributin e tyre në realizimin me sukses të këtij aksioni të rëndësishëm për qytetin tonë”, kanë thënë nga Komuna e Ulqinit./Media Ndërtimi

Continue Reading

Ambienti

Organizohet debat publike për zgjerimin e shtigjeve të Gërmisë

Published

on

Drejtoria e Hapësirave Publike dhe Parqeve po organizon një seri të dëgjimeve publike rreth zgjerimit dhe shenjëzimit të shtigjeve të Gërmisë.

Ky është një projekt i rëndësishëm për qytetarët tonë, sepse do t’u mundësoj qytetarëve nga zonat periferike të qasen më lehtë në park në këmbë dhe me biçikletë.

Ftojmë të gjithë qytetarët dhe organizatat rekreative që të na bashkohen në dëgjime publike, për të diskutuar detajet e projektit dhe të dëgjojmë mendimet dhe sugjerimet tuaja.

📍Hajvali, 5 qershor, Shkolla ‘‘Shkëndija’’, ora 14:00

📍Vranjevc, 12 qershor, Shkolla ‘‘Asim Vokshi’’, ora 14:00

📍Mramor, 13 qershor, Shkolla ‘‘Avni Rrustemi’’, ora 14:00

📍Mat, 14 qershor, Shkolla ‘‘Mitrush Kuteli’’, ora 14:00./Media Ndërtimi

Continue Reading

Trending