Inflacioni që e përjetoi Kosova në dhjetor 2021 është rritja e dytë më e lartë që kur Kosova e ka shpallur pavarësinë. Në vitin 2011 — si pasojë e krizës globale financiare të vitit 2008 — inflacioni gjatë muajve të verës arriti shkallën prej 10%, që është 8% më shumë se shkalla normale.
Me pagat e ulëta si në sektorin publik, ashtu edhe në atë privat, inflacioni në Kosovë ndihet më ashpër. Gjatë vitit 2020, paga mesatare neto në Kosovë prej 416 eurosh u ul për 14 euro në krahasim me vitin paraprak. Ky regres në paga shpjegohet me ngadalësimin ekonomik gjatë vitit 2020 për shkak të pandemisë COVID-19, shkruan Kosovotwopointzero.com.
Në një analizë mbi inflacionin dhe masat e mundshme për zbutjen e tij, të publikuar së fundmi nga Instituti GAP, rezulton se gjatë viteve 2012-2020 niveli i pagave mesatare neto në të gjithë sektorët ishte më i lartë se ai i çmimeve.
Sipas kësaj, analiza konkludon se fuqia blerëse e konsumatorëve përgjatë viteve është rritur. Megjithatë, kjo analizë nuk përfshin edhe të dhënat e vitit 2021 e të cilat mund të shfaqin rezultate më ndryshe për shkak të ndryshimeve që ndodhën.
Ndërkohë, mungesa e të dhënave të freskëta dhe të hollësishme mbi standardin e jetesës së qytetarëve në Kosovë e bën të vështirë matjen e ndikimit real të inflacionit tek ta. Të dhënat e fundit datojnë në vitin 2017 dhe që atëherë kanë ndodhur ndryshime të rëndësishme. Mbyllja e tërësishme të vendit si reagim ndaj pandemisë COVID-19 ndikoi që ekonomia të shënojë rënie, shumë vende pune të mbyllen dhe të rritet numri i familjeve me asistencë sociale.
Në tre-mujorin e parafundit të vitit 2021, afër 26 mijë familje — që përbëjnë mbi 100 mijë anëtarë — morën asistencë sociale në baza mujore. Ata me 1 anëtar morën prej 60 euro, ndërsa ata me 15 anëtarë deri në 180 euro. Ky numër përbën rreth 1 mijë familje më shume në krahasim me të njëjtën periudhë gjatë viteve 2019 dhe 2020.
Në vitin 2017 rreth 23% e qytetarëve në Kosovë jetonin në varfëri, me 2 euro në ditë për kokë banori, përderisa rreth 5% e tyre jetonin në varfëri të skajshme me vetëm 1.5 euro në ditë për kokë banori.
Anketa e fundit e realizuar me ekonomitë familjare në vitin 2017 sugjeron se konsumatorët në Kosovë llogaritet të shpenzojnë pjesën më të madhe të buxhetit në ushqim (40%) dhe banim (29%). Produktet më të konsumuara janë mishi, qumështi, djathi, vezët, buka dhe drithërat, që kontribuojnë në më shumë se gjysmën e konsumit të ushqimit (në vlerë).
Fondi Monetar Ndërkombëtar (FMN) pret që presioni inflacionist do të mbetet i qëndrueshëm deri në mesin e vitit 2022 dhe gradualisht do të zbutet më pas, por me shpërthimin e sërishëm të pandemisë COVID-19 për shkak të variantit Omicron dhe me masat e reja kufizuese në botë, parashikimet janë të pasigurta.
Me faturat mujore që po rriten dita-ditës, ky vit duket se do të jetë një nga ata të vështirët për t’ia dalë nga muaji në muaj./Media Ndërtimi.