Autoriteti i Konkurrencës ka vendosur të hapë hetim të thelluar në tregun e prodhimit dhe shitjes me shumicë të çimentos.
Sipas vendimit të Komisionit të Konkurrencës, hetimi i thelluar do të marrë në analizë periudhën kohore nga 1 Janari 2019 deri në 31 Mars 2023.
Mbështetur në të dhënat e mbledhura gjatë procedurës së hetimit paraprak, tregu i çimentos gri në Shqipëri është një treg i përbërë nga katër kompani prodhuese që janë:
“Antea Cement” SHA, “Elbasan Cement Factory” SHPK, “Fushë Kruja Cement Factory” SHPK dhe ”Colacem Albania” SHPK, si dhe dy ndërmarrje importuese, “Eurotech Cement” SHPK, dhe “Bërdica Cement” SHPK.
Sipas Autoritetit të Konkurrencës, për vitin 2021 ndërmarrja me pjesën më të madhe të tregut, referuar shitjeve brenda vendit, ishte Antea Cement me 45% të tregut, e ndjekur nga Fushë Kruja Cement me 31%, Colacem Albania me rreth 13%.
Ndërmarrja Eurotech Cement për vitin 2021 zinte rreth 8% të tregut ndërsa ndërmarrja Elbasan Cement 6% të sasisë totale të shitur brenda vendit. Për vitin 2021, në treg hyri edhe një ndërmarrje e re importuese, Bërdica Cement, me 1% të tregut.
Duke iu referuar sasisë totale të importuar, prodhuar dhe eksportuar, sërish për vitin 2021 ndërmarrja me pjesën më të madhe mbetet Antea Cement me 43% të tregut, e ndjekur nga Fushë Kruja Cement me 36% të tregut, Colacem Albania, me 11% të tregut, Elbasan Cement me 5% të tregut dhe Eurotech Cement, me 4% të sasisë totale të tregut të çimentos.
Edhe për periudhën janar — qershor 2022, referuar vetëm shitjeve brenda vendit, ndërmarrja me pjesën më të lartë të tregut ishte sërish Antea Cement me 58%, e ndjekur nga Fushë Kruja Cement, me 15%, Colacem Albania me 13%, Eurotech Cement me 8% dhe Elbasan Cement me 6% të tregut.
Duke iu referuar sasisë totale të importuar, prodhuar dhe eksportuar për periudhën janar — qershor 2022, ndërmarrja me pjesën më të madhe të tregut vazhdon të mbetet Antea Cement me 57%.
Ndërmarrja Fushë Kruja Cement zotëronte pjesën prej 19% të tregut, Colacem Albania 12% të tregut, Elbasan Cement 6% të tregut dhe Eurotech Cement Albania 5% të tregut.
Sipas Komisionit të Konkurrencës, pjesa e lartë dhe në rritje (nga 45% në 58% për 6-mujorin 2022) e Antea Cement në tregun e importit, prodhimit dhe shitjes me shumicë të çimentos është një nga treguesit që dëshmojnë ekzistencën e një ndërmarrjeje me pozitë dominuese në treg.
Gjithashtu, ndërmarrja Bërdica Cement zotëron rreth 89% të tregut të importit të çimentos së bardhë. Një nga kriteret kryesore, që përcaktojnë pozitën dominuese në treg është pjesa e tregut që zënë ndërmarrjet në tregun përkatës.
Gjithashtu, tregu i prodhimit të çimentos në Shqipëri ka barriera ligjore në hyrje të tilla si vështirësitë e marrjes së lejeve përkatëse minerare për shfrytëzimin e mineraleve ndërtimore të cilët përdoren si lëndë e parë për prodhimin e çimentos,
lejet mjedisore për instalimet e tyre të cilat mund të ndikojnë në shkarkimet dhe ndotjen etj., si dhe barriera ekonomike në formën e investimeve të larta në fabrikat e prodhimit të çimentos.
Referuar të dhënave ekonomike të ndërmarrjeve nën hetim rezulton se për vitin 2021 ndërmarrjet prodhuese dhe importuese të çimentos kanë një normë fitimi nga -0.7% në 11.2%.