Connect with us

Aktuale

Zonat Ekonomike që s’po u shihet hajri

Published

on

Vendimi që morri Qeveria e Kosovës në vitin 2014 që qyteti i Prizrenit Mitrovicës e Gjakovës të shpallen si zona të lira ekonomike që nga atëherë ka mbetur vetëm në letër.

Asnjëra nga këto zona nuk ka arritur të funksionalizohet në praktikë. Por edhe sikur të funksionalizoheshin, njohësit e ekonomisë vlerësojnë se efekti i tyre nuk do të ishte i madh.

Madje ata thonë se nuk ka një politikë të qartë si të vihen në funksion dhe të jenë të vet qëndrueshme.

Aktualisht, janë vetëm tri zona ekonomike që funksionojnë në mënyrë legale, e që janë themeluar në bazë të ligjit.

Parku i biznesit në Drenas, Parku i biznesit në Mitrovicë dhe Parku teknologjik në Skenderaj, janë zonat e vetme ekonomike aktive dhe që veprojnë në mënyrë legale.

Mirëpo, ende pa u funksionalizuar këto zona ekonomike që ishin paraparë qysh në vitin 2014, Qeveria Haradinaj ka bashkë-financuar zona të tjera ekonomike.

Rreth1 milion euro është shuma e parave që ka ndarë Qeveria e Kosovës, në krye me Ramush Haradinajn për zonat ekonomike në qytete, si: Lipjani, Shtimja, Vitia dhe Suhareka.

“Janë bashkë-financuar katër (4) zona ekonomike në vlerë prej një milion (1) euro (Zona ekonomike në Shtime, ka përfituar 60,000 euro, Zona ekonomike në Budrike-Viti, ka përfituar 250,000 euro, Zona ekonomike në Shirokë-Suharekë, ka përfituar 345,000 euro dhe Zona Ekonomike në Qylagë – Lipjan,  ka përfituar 345,000 euro)”, thuhet në raportin 100 ditësh të Qeverisë Haradinaj.

Me këto para vetëm Zona Ekonomike në Shtime ka arritur të bëhet gati për vendosjen e bizneseve. E në MTI-i thonë që nuk do të ketë investime më për këtë zonë.

“Njëherësh nga Komuna e Shtimes janë aprovuar bizneset që janë të vendosura dhe bizneset, që do të vendosen në këtë zonë ekonomike”, thuhet në përgjigjet e MTI-së drejtuar Gazetës Fjala.

E të tri zonat e tjera, sipas këtij institucioni ende ka nevojë për investime edhe në vitet vijuese që të arrijnë të funksionalizohen. Për disa prej këtyre zonave, ky është viti i dytë që po financohen nga MTI-ja.

“Zona Ekonomike në Qylagë të Lipjanit – është vitit i dytë që MTI-ja është duke investuar/financuar për këtë zonë”, thonë nga MTI.

 

Rukiqi: Efekti i zonave ekonomike është i vogël

Por, ndonëse kërkojnë  shumë para për tu funksionalizuar, këto zona nuk është se kanë shumë ndikim.

Njohës të ekonomisë vlerësojnë se efekti i zonave ekonomike nuk është i madh.

Berat Rukiqi, ka thënë për Gazetën Fjala se efekti ekonomik këtyre zonave është i vogël. Thotë se nuk ka një politikë të qartë si të funksionalizohen dhe të jenë të vet qëndrueshme.

Rukiqi thotë se për këto nuk ka ndonjë fizibilitet të saktë.

“Gjithashtu nuk ka një fizibilitet të saktë për asnjërën apo nuk ka një vlerësim se ku janë të nevojshme e ku nuk janë të nevojshme”, ka thënë Rukiqi për Gazetën Fjala,

Megjithatë, ndryshe mendon Gazmend Qorraj, njohës i ekonomisë. Sipas tij këto zona kanë efekte pozitive në ekonominë vendore dhe se mbështesin sektorin privat, i cili duhet të jetë synim i secilës Qeveri.

Qorraj ka thënë për Gazetën Fjala se në Kosovë këto zona janë kryesisht të nivelit fillestar, që ofrojnë vetëm infrastrukturë fizike për bizneset.

“Në të ardhmen, këto zona ekonomike duhet që përveç infrastrukturës fizike të mbështeten edhe me komponentin e këshillave profesionale, zhvillimit të projekteve të përbashkëta me institutet hulumtuese kërkimoren vendore por edhe te jashtme, mandej me Universitetet publike, private, në mënyrë që të krijojnë produkte dhe shërbime kreative konkurruese”, ka thënë Qorraj.

Ai thotë se përkrahja që tani po ofron Qeveria është e mjaftueshme. Deklaron se në të ardhmen duhet analizuar nevojat dhe kërkesat e bizneseve dhe te shtohet mbështetja e Qeverise konform kërkesave bizneseve por edhe kërkesave dhe nevojave te tregut lokal por edhe atij Evropian.

Edhe Malisheva me zonë ekonomike

Me zona ekonomike gjatë vitit 2018 pritet të bëhet edhe Malisheva, Prizreni dhe Gjilani. Së paku kështu ka deklaruar Ministri i Tregtisë dhe Industrisë, Bajram Hasani.

Fillimisht, ai ka thënë se duhet të përfundojnë disa punë nga ana e Kuvendeve Komunale. Kishte deklaruar edhe se  20 për qind e zonës mund të rezervohet për investime të huaja.

“Gjatë vitit 2018 do të fillojmë me zonat ekonomike në Malishevë, Prizren dhe Gjilan, por janë disa punë që duhet të bëhen me Kuvendet Komunale. Po ashtu do ta shikojmë mundësinë që 20 për qind e zonës ekomomike të rezervohet për investime të huaja – këto zona duhet të zgjerohen”, kishte thënë ndër të tjera Hasani.

Merret vesh se qeverisja komunale në Malishevë, tanimë ka filluar të identifikoj zonën ku do të vendosej kjo zonë ekonomike, e cila do të ndikonte në masë të madhe në zbutjen e papunësisë për banorët e kësaj komune.

Aktuale

Deodorantë, shishe uji plastike…: Çfarë nuk duhet të lini në vetura në ditët e nxehta?

Published

on

Dielli dhe nxehtësia kanë një efekt shkatërrues në disa gjëra që përdorim dhe nuk është e mençur t’i lëmë në vetura.

Duket e arsyeshme të mbani një shishe me ujë në veturën tuaj gjatë një vale të nxehtë. Megjithatë, bisfenoli A dhe ftalat në plastikë, kimikate që veprojnë si lidhës dhe e bëjnë plastikën fleksibël, po shkaktojnë shqetësim tek ekspertët që studiojnë efektet e tyre në shëndetin e njeriut. Lënia e ujit në shishe plastike në një makinë të nxehtë mund të bëjë që këto substanca të lëshohen në ujë, shkruan The Sunday Times.

Nxehtësia e madhe në vetura mund të dëmtojë bateritë e të gjitha pajisjeve që i përdorin, që nga kompjuteri, celularët… Ka edhe shishe me krem kundër diellit, të cilat nuk duhet t’i lini në diell (një paradoks interesant, apo jo?) sepse në disa raste mund të shpërthejnë. Më pas janë të gjitha spërkatjet, nga deodoranti tek llaku i flokëve. Kur temperatura arrin rreth 48 gradë Celsius, presioni në rezervuar rritet mjaftueshëm për të shkaktuar një shpërthim, thonë ekspertët. Kornizat plastike të syzeve të diellit mund të shtrembërohen dhe zbardhen, dhe lentet mund të shtrembërohen.

Disa ilaçe, si antibiotikët, duhen mbajtur në frigorifer. Ilaçet në përgjithësi nuk e tolerojnë nxehtësinë dhe disa prej tyre do të bëhen të papërdorshme pas ekspozimit ndaj temperaturave jashtëzakonisht të larta. Nëse përdorni injeksione adrenaline, dobia e tyre zhduket në automjetet e nxehta. E cila, natyrisht, është çështje jete ose vdekjeje.

Buzëkuqi do të shkrihet në temperatura të larta.

Është dokumentuar se kanaçet e gazrave mund të shpërthejnë kur ekspozohen ndaj nxehtësisë ekstreme. Edhe lëngu i portokallit mund të shpërthejë nëse lihet në makinë për një kohë të gjatë, dhe kjo do të thotë një brendshme ngjitëse…

Lënia e çakmakut të disponueshëm në makina në ditët e nxehta nuk është një ide e zgjuar. Shpërthimi i tyre mund të shkaktojë dëme të mëdha dhe madje të thyejë xhamin e përparmë./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Themelohet Oda e Minierave të Kosovës

Published

on

Me ceremoni të mërkurën është bërë hapja e Odës së Minierave të Kosovës që u konsiderua një hap tejet i rëndësishëm për zhvillimin ekonomik, raporton Ekonomia Online.

Themeluesi, Mentor Demi, ka thënë se kjo ceremoni është një hap shumë i rëndësishëm në drejtim të zhvillimit të industrisë së minierave në Kosovë.

Alaudin Kodra, anëtar i Bordit në Odën e Minierave të Kosovës, ka thënë se gjeologjia e Kosovës, është e pasur dhe pikërisht kjo ka qenë një nga arsyet e fillimit të tij për punuar në Kosovë.

“Ligji minerar është ligj i mrekullueshëm i cilësisë së lartë për dallim nga. Pjesa perëndimore e Kosovës është një vazhdimësi e gjeologjisë së Shqipërisë. Kosovës i duhen kompani serioze, dua të iu urojë gjithë të mirat të keni suksese”, ka thënë nder tjera Kodra.

Zëvendësministri i Industrisë, Sipërmarrjes dhe Tregtisë, Mentor Arifaj, ka thënë se kontributi i madh për të ardhur deri te hapja e Odës është për tu vlerësuar.

“Do ta luajë një rol ndërmjet një katalizatori i akterëve të shumtë dhe investitorëve potencial qoftë vendor apo ndërkombëtarë. Oda do ta luajë një rol të rëndësishëm në kuptimin e avancimit duke përfshirë njësi të ndryshme në arenën ndërkombëtare në sektorin e minierave”, ka thënë ai.

Nurten Deva, Rektor i Universitetit Isa Boletini, ka thënë se zhvillimi i industrisë minerare ka një rol të rëndësishëm në zhvillimin ekonomik.

“E përgëzojë zotëri Demin për guximin që ka ndërmarrë një hap të tillë për themelimin e një odë nga privatët. Nuk e kanë pas mbështetjen e duhur për të arritur vizionin në planet e tyre strategjike”, ka thënë Deva. Andor Lips, Drejtori jo-ekzekutiv në Western Tethyan Resources, ka thënë se Osat kanë shumë të rëndësishme si një lloj urë lidhëse në mes të investitorëve të huaj dhe institucioneve shtetërore./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Gjykata e Apelit anulon vendimin për ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit në Vjosë

Published

on

Pas 10 vitesh nëpër procese gjyqsore, banorët e Mallakastrës fituan të parën betejë ligjore për çështjet mjedisore në vendin tonë. Gjykata Administrative e Apelit në Tiranë anuloi të mërkurën vendimin për ndërtimin e hidrocentralit Poçem në lumin Vjosa. Gjykata i dha të drejtë banorëve dhe organizatave mjedisore, duke konfirmuar aktvendimin e plotë të shkallës së parë dhe argumentet e tij në mbështetje të pretendimeve të paditësve.

Vendimi shënon fitoren përfundimtare të çështjes së parë mjedisore të trajtuar nga Gjykata në Shqipëri.

Beteja ligjore ka nisur në dhjetor të vitit 2016 nga EcoAlbania, EuroNatur dhe Riverwatch, së bashku me 38 banorë të fshatit Kutë në Mallakastër. Ata kundërshtuan ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit, duke pretenduar se “procedurat e ndjekura për dhënien e kontratës koncensionare si dhe procesi i konsultimeve me publikun, ishin zhvilluar në shkelje të legjislacionit shqiptar dhe të konventave ndërkombëtare”.

Banorët dhe organizatat fituan betejën e parë në maj të 2017, kur Gjykata Administrative e Shkallës së Parë vendosi në favor të tyre.

Palët e paditura janë Ministria e Mjedisit, Agjencia Kombëtare e Mjedisit, Avokati i Shtetit (në emër të Ministrisë së Energjisë) dhe shoqëria koncesionare (Kovlu Energy), të cilat apeluan vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Pas 8 vitesh Gjykata e Apelit ka vendosur të rrëzojë padinë e tyre dhe të lërë në fuqi vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Ndërkohë që vijonte kjo betje ligjore, banorë dhe organizata mjedisore si EcoAlbania nisën fushatën në mbrojtje të lumit Vjosa “Të shpëtojmë zemrën blu të Evropës”.

Pas një beteje të gjatë, në Mars 2023, lumi Vjosa dhe degët e tij Drino, Bënça, Shushica dhe Kardhiqi, u shpallën Park Kombëtar duke ofruar mbrojtje ligjore edhe nga 45 hidrocentralet e planifikura për t’u ndërtuar në gjithë basenin e Vjosës.

Drejtues i Eco Albania Olsi Nika në një reagim për mediat tha se “edhe pse ky vendim vjen në një tjetër realitet, pas shpalljes së Parkut Kombëtar të Vjosës, ne e konsiderojmë si një arritje për komunitetin, aktivistët dhe avokatët e angazhuar në mbrojtjen e lumit Vjosa, të cilët e kanë ndjekur këtë çështje me rigorozitet dhe vendosmëri”.

Hidrocentrali i Poçemit, ishte aktpadia e parë e një çështjeje mjedisore në Gjykatën Administrative në Shqipëri. Ajo i hapi rrugën shumë çështjeve të tjera mjedisore të ngritura nga organizatat dhe banorët për të kërkuar të drejtën për ruajtjen e pasurive natyrore të vendit.

Avokati i çështjes Vladimir Meçi tha se vendimi përfundimtar përbën një arritje në ndërtimin e praktikës gjyqësore administrative që lidhet me te drejtën mjedisore në Shqipëri.

“E gjithë ecuria e çështjes së kundërshtimit të ndërtimit të HEC-it të Poçemit në rrugë gjyqësore, është një model pioner për të gjithë ata që kanë qenë pjesë e tij, përfshirë Organizatat, komunitetin, ne avokatët por edhe vetë gjykatën”, tha Meçi./Mediqa Ndërtimi

Continue Reading

Trending