Aktuale
Zaha Hadid sot do ta festonte ditëlindjen e 68-të

Arkitektja britanike e lindur në Irak, Zaha Dame Hadid, la gjurmë të pashlyeshme në fushën e arkitekturës dhe hynë në mesin e grave që bënë revolucion. Sot ajo do të festonte ditëlindjen e saj të 68-të.
E njohur për projektet e saj radikale dhe destruktive, Hadid u bë gruaja e parë të cilës iu dha çmimi i arkitekturës “Pritzker”, shkruan Ndërtimi.info.
E lindur për 31 tetor të vitit 1950 arkitektja e famshme ia dedikoj gjithë jetën arkitekturës e projektimit, transmeton Ndërtimi.info.
Hadid filloi studimet e saj në Universitetin Amerikan në Bejrut, Liban, duke marrë diplomë bachelor në matematikë. Në vitin 1972 ajo udhëtoi për në Londër për të studiuar në Asamblenë Arkitekturore, një qendër e madhe e mendimit progresiv arkitektonik gjatë vitit 1970.
Atje u takua me arkitektët Elia Zenghelis dhe Rem Koolhaas, me të cilët ajo do të bashkëpunonte si partnere në Zyrën e Arkitekturës Metropolitane, e më pas Hadid krijoi firmën e saj me qendër në Londër në vitin 1979.
Në vitin 1983, ajo fitoi njohje ndërkombëtare me konkursin e fituar për “The Peak”, një qendër argëtimi në Hong Kong.
Ky dizajn, një “rrokaqiell horizontal” karakterizohet nga një ndjenjë e fragmentimit, paqëndrueshmërisë dhe lëvizjes.
Ky stil i “copëzuar” e çoi atë t’i bashkohej arkitektëve të njohur si “dekonstruktivistët”, një klasifikim i bërë i famshëm nga ekspozita historike e vitit 1988 “Arkitektura dekonstruktiviste” e mbajtur në Muzeun e Artit Modern në Nju Jork.
Projekti i parë i madh i ndërtuar nga Hadid ishte Stacioni i zjarrit Vitra (1989-93) në Weil am Rhein, të Gjermanisë. Punimet tjera të ndërtuara gjatë kësaj periudhe përfshinin një projekt strehimi për Strehimin IBA (1989-93).
Gjatë karrierës së sa u shpërblye me çmime të shumta. Në vitin 2010, dizajni i guximshëm i Hadidit për muzeun MAXXI të artit dhe arkitekturës bashkëkohore në Romë e fitoi çmimin prestigjioz “RIBA”për ndërtimin më të mirë. Ajo fitoi një çmim “Stirling” për strukturën që e krijoi për” Akademinë Evelyn Grace”, një shkollë të mesme në Londër. Dizajni i Hadidit për Qendrën Heydar Aliyev, një qendër kulturore që u hap në 2012 në Baku të Azerbajxhanit, fitoi çmimin për “Dizajnin e Projektim” në Londër, në vitin 2014. Ajo ishte gruaja e parë që e fitoi atë çmim.
Punimet e saj të tjera të rëndësishme përfshijnë Qendrën “Aquatics” në Londër të ndërtuar për Olimpiadën e vitit 2012 dhe muzeun “Eli dhe Edythe Broad Art”, i cili u hap në 2012 në “Michigan State University” .
Për të pasur një projekt nga “Zaha Hadid”mundësi ka pasur edhe Kosova, me projektin e “ZAHA HADID Architects” për Xhaminë Qendrore të Kosovës, në Prishtinë. Mirëpo, projekti nuk ishte vlerësuar fitues.
Firma që ajo ka krijuar “Zaha Hadid Architects”, po vazhdon karrierën e saj pas vdekjes së saj dhe do të japë rreth 50 struktura të tjera.
Një nga projektet më ambicioze të firmës do të ridizajnojë kapitalin e Estonisë deri në vitin 2030, një projekt që fitoi në fillim të këtij muaji.
Zaha Hadid vdiq më 31 mars të vitit 2016 ne spitalin e Miamit, në SH.B.A nga një sulm në zemër, teksa po trajtohej nga bronhitisi./Ndërtimi.info/
