Connect with us

Aktuale

Rrëfimi i mjeshtrit kosovar të shtëpive me pronarë milionera të Budvës

Published

on

Fundi i dhjetorit ka gjetur Sinan Kastratin në vendlindje. Ai ka udhëtuar nga Budva e bukur malazeze gjithë natën me autobus që të mbërrijë në Prizren. I shkurtër me trup, duar të forta e gishta të vrazhdë, ta shtregon dorën fort kur i flet.

Uran Haxha

“Po ma kput dorën se t’fortë e paske”, i drejtohem duke qeshur, teksa përgjigja nuk vonon: “haha mfal, po mka hup pak kontrolla n’dorë, krejt çekiça e tarrnakopa pom doket kur po kapi”.

Pjesë e një familje të madhe me shumë vëllezër, ai është rritur me ndërtimtari. Kishte filluar të punonte si shumë i ri.

“Shkolla nuk na ka shku edhe aq. Bashkë me 4 vëllezër iu futem punës në ndërtim, edhe baba na pat thanë që më mirë me punu diçka që i merr paret në dorë”, tregon Kastrati, teksa sytë i shetit rreth e rrotull në Prizren, saktësisht në rrethin e njohur si “Bazhdërhane”.

Por, është paraja ajo që e ka tretur Sinanin(45) në Mal të Zi, në qytetin e milionerëve, Budvë. Vend me standard të lartë të jetës, ku frekuentojnë njerëz pasanikë.

“Dëgjova që kishte punë në ndërtim në Budvë. Serbisht di me fol. E kapa autobusin e u nisa. Për punë nuk e kisha dert se i besojsha vetit bukur shumë që di me punu. Mirë boll, shkova atje”, fillon rrëfimin që kishte filluar në vitin 2013.

“Zbrita prej autobusit, eca nëpër qendër, u futa në një rrugicë. E kisha vetëm një çantë krahu me vete. Po e shoh një shtëpi 2 katëshe tu u ndërtu, thash ta provoj. Po ju flas serbisht, edhe po ma kthejnë. Thash a keni nevojë për naj punëtor të mirë”, me këtë fjali kishte përfunduar fjala e Sinanit, teksa përgjigja kishte qenë “ne, imamo dosta” (shq. Jo, kemi mjaft).

Duke e kthyer shpinën në anën tjetër, ai nën dhëmbë kishte sharë shqip. Atëherë kishte filluar e qeshura nga punëtorët në atë shtëpi. Edhe ata kishin qenë shqiptarë.

“Mos të them hera e parë, veç ndoshta përnjëmend është hera e parë që ja kam pa hajrin të shajtnes”, tregon duke qeshë Kastrati, që më pas ishte pranuar nga shqiptarët tjerë atje. Ngjarja e ngjashme pakashumë sikur te poezia e “Poçarit”, rezultoi suksesshëm. Ai filloi të punonte rregullisht, duke e treguar veten, teksa në Kosovë kishte lënë gruan bashkë me tre fëmijë, dy më të rritur.

Zakonisht ai ka zgjedhur që të punojë duke ndërtuar shtëpi private, e jo ndërtime të larta. Çmimet sipas tij, në ndërtimet e larta shkojnë nga 1300 euro deri 3000 euro metri katror.

“Në shtëpi private e ki ma lehtë se merresh vesh ma lehtë edhe kryen punë më shpejtë. E në ndërtime të larta mundet me pas edhe mungesa të rrogave e sene tjera, kështu që mirë jemi nja 7 veta prej Kosovës që punojmë pa u ndal. Ekipi që punojmë bashkë nuk kemi firmë a diçka, vetëm që e kemi një udhëheqës, ai i bon pazar punët. ”, tregon ai për Ndërtimi.info, duke potencuar se renovimet e shtëpive në vitin e fundit kanë qenë shumë të shpeshta.

“Te shumica që shkojmë me punu i kanë punët n’vijë. Krejt kanë xhipa t’mdhej e shpija të  mëdha. Mbet me gojë çel”, thotë ai.

Përderisa në Kosovë sikur mjeshtër thoshte se paguhej 35 euro në ditë, në Budvë ai merr 50 euro, teksa ushqimin dhe banimin e ka të paguar. Por, nuk është i regjistruar me dokumente.

“Desh beso desh jo, ma shumë ju za besë malazezve se shqiptarëve. Këtu njani më ka mbet borxh që 5 vjet, 2500 euro, e atje t’i japin paret n’dorë”, rrëfen ai.

Përveç se kishte ardhur për festa të fundvitit, ai po e fejonte njërin nga djemtë e tij. Ky i  fundit deri tash ka qenë në shkollë të mesme. Teksa ngacmohet se pse po e fejon djalin kaq të ri, ai thotë “le të rahatohet ma heret se e marr tani me veti”. Jo vetëm sa për ta thënë, por ai ka vendosur që ta marrë edhe djalin me vete për të punuar në Budvë.

Një javë do të zgjasë qëndrimi i tij në Kosovë, teksa ardhjet i ka të pakta. “S’ki llogari me ardh shpesh se të humbin ditët e punës edhe nuk del serioz, kështu që kur të vi, rri ka një javë”, tha Kastrati, duke u larguar dhe duke u lutur që mos t’i përmendej emri pasi frikësohej se mos po i del problem, pasi nuk punon me dokumente në Mal të Zi.

Emri Sinan Kastrati është i sajuar nga redaksia për arsyen e lartëcekur.

Aktuale

Deodorantë, shishe uji plastike…: Çfarë nuk duhet të lini në vetura në ditët e nxehta?

Published

on

Dielli dhe nxehtësia kanë një efekt shkatërrues në disa gjëra që përdorim dhe nuk është e mençur t’i lëmë në vetura.

Duket e arsyeshme të mbani një shishe me ujë në veturën tuaj gjatë një vale të nxehtë. Megjithatë, bisfenoli A dhe ftalat në plastikë, kimikate që veprojnë si lidhës dhe e bëjnë plastikën fleksibël, po shkaktojnë shqetësim tek ekspertët që studiojnë efektet e tyre në shëndetin e njeriut. Lënia e ujit në shishe plastike në një makinë të nxehtë mund të bëjë që këto substanca të lëshohen në ujë, shkruan The Sunday Times.

Nxehtësia e madhe në vetura mund të dëmtojë bateritë e të gjitha pajisjeve që i përdorin, që nga kompjuteri, celularët… Ka edhe shishe me krem kundër diellit, të cilat nuk duhet t’i lini në diell (një paradoks interesant, apo jo?) sepse në disa raste mund të shpërthejnë. Më pas janë të gjitha spërkatjet, nga deodoranti tek llaku i flokëve. Kur temperatura arrin rreth 48 gradë Celsius, presioni në rezervuar rritet mjaftueshëm për të shkaktuar një shpërthim, thonë ekspertët. Kornizat plastike të syzeve të diellit mund të shtrembërohen dhe zbardhen, dhe lentet mund të shtrembërohen.

Disa ilaçe, si antibiotikët, duhen mbajtur në frigorifer. Ilaçet në përgjithësi nuk e tolerojnë nxehtësinë dhe disa prej tyre do të bëhen të papërdorshme pas ekspozimit ndaj temperaturave jashtëzakonisht të larta. Nëse përdorni injeksione adrenaline, dobia e tyre zhduket në automjetet e nxehta. E cila, natyrisht, është çështje jete ose vdekjeje.

Buzëkuqi do të shkrihet në temperatura të larta.

Është dokumentuar se kanaçet e gazrave mund të shpërthejnë kur ekspozohen ndaj nxehtësisë ekstreme. Edhe lëngu i portokallit mund të shpërthejë nëse lihet në makinë për një kohë të gjatë, dhe kjo do të thotë një brendshme ngjitëse…

Lënia e çakmakut të disponueshëm në makina në ditët e nxehta nuk është një ide e zgjuar. Shpërthimi i tyre mund të shkaktojë dëme të mëdha dhe madje të thyejë xhamin e përparmë./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Themelohet Oda e Minierave të Kosovës

Published

on

Me ceremoni të mërkurën është bërë hapja e Odës së Minierave të Kosovës që u konsiderua një hap tejet i rëndësishëm për zhvillimin ekonomik, raporton Ekonomia Online.

Themeluesi, Mentor Demi, ka thënë se kjo ceremoni është një hap shumë i rëndësishëm në drejtim të zhvillimit të industrisë së minierave në Kosovë.

Alaudin Kodra, anëtar i Bordit në Odën e Minierave të Kosovës, ka thënë se gjeologjia e Kosovës, është e pasur dhe pikërisht kjo ka qenë një nga arsyet e fillimit të tij për punuar në Kosovë.

“Ligji minerar është ligj i mrekullueshëm i cilësisë së lartë për dallim nga. Pjesa perëndimore e Kosovës është një vazhdimësi e gjeologjisë së Shqipërisë. Kosovës i duhen kompani serioze, dua të iu urojë gjithë të mirat të keni suksese”, ka thënë nder tjera Kodra.

Zëvendësministri i Industrisë, Sipërmarrjes dhe Tregtisë, Mentor Arifaj, ka thënë se kontributi i madh për të ardhur deri te hapja e Odës është për tu vlerësuar.

“Do ta luajë një rol ndërmjet një katalizatori i akterëve të shumtë dhe investitorëve potencial qoftë vendor apo ndërkombëtarë. Oda do ta luajë një rol të rëndësishëm në kuptimin e avancimit duke përfshirë njësi të ndryshme në arenën ndërkombëtare në sektorin e minierave”, ka thënë ai.

Nurten Deva, Rektor i Universitetit Isa Boletini, ka thënë se zhvillimi i industrisë minerare ka një rol të rëndësishëm në zhvillimin ekonomik.

“E përgëzojë zotëri Demin për guximin që ka ndërmarrë një hap të tillë për themelimin e një odë nga privatët. Nuk e kanë pas mbështetjen e duhur për të arritur vizionin në planet e tyre strategjike”, ka thënë Deva. Andor Lips, Drejtori jo-ekzekutiv në Western Tethyan Resources, ka thënë se Osat kanë shumë të rëndësishme si një lloj urë lidhëse në mes të investitorëve të huaj dhe institucioneve shtetërore./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Gjykata e Apelit anulon vendimin për ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit në Vjosë

Published

on

Pas 10 vitesh nëpër procese gjyqsore, banorët e Mallakastrës fituan të parën betejë ligjore për çështjet mjedisore në vendin tonë. Gjykata Administrative e Apelit në Tiranë anuloi të mërkurën vendimin për ndërtimin e hidrocentralit Poçem në lumin Vjosa. Gjykata i dha të drejtë banorëve dhe organizatave mjedisore, duke konfirmuar aktvendimin e plotë të shkallës së parë dhe argumentet e tij në mbështetje të pretendimeve të paditësve.

Vendimi shënon fitoren përfundimtare të çështjes së parë mjedisore të trajtuar nga Gjykata në Shqipëri.

Beteja ligjore ka nisur në dhjetor të vitit 2016 nga EcoAlbania, EuroNatur dhe Riverwatch, së bashku me 38 banorë të fshatit Kutë në Mallakastër. Ata kundërshtuan ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit, duke pretenduar se “procedurat e ndjekura për dhënien e kontratës koncensionare si dhe procesi i konsultimeve me publikun, ishin zhvilluar në shkelje të legjislacionit shqiptar dhe të konventave ndërkombëtare”.

Banorët dhe organizatat fituan betejën e parë në maj të 2017, kur Gjykata Administrative e Shkallës së Parë vendosi në favor të tyre.

Palët e paditura janë Ministria e Mjedisit, Agjencia Kombëtare e Mjedisit, Avokati i Shtetit (në emër të Ministrisë së Energjisë) dhe shoqëria koncesionare (Kovlu Energy), të cilat apeluan vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Pas 8 vitesh Gjykata e Apelit ka vendosur të rrëzojë padinë e tyre dhe të lërë në fuqi vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Ndërkohë që vijonte kjo betje ligjore, banorë dhe organizata mjedisore si EcoAlbania nisën fushatën në mbrojtje të lumit Vjosa “Të shpëtojmë zemrën blu të Evropës”.

Pas një beteje të gjatë, në Mars 2023, lumi Vjosa dhe degët e tij Drino, Bënça, Shushica dhe Kardhiqi, u shpallën Park Kombëtar duke ofruar mbrojtje ligjore edhe nga 45 hidrocentralet e planifikura për t’u ndërtuar në gjithë basenin e Vjosës.

Drejtues i Eco Albania Olsi Nika në një reagim për mediat tha se “edhe pse ky vendim vjen në një tjetër realitet, pas shpalljes së Parkut Kombëtar të Vjosës, ne e konsiderojmë si një arritje për komunitetin, aktivistët dhe avokatët e angazhuar në mbrojtjen e lumit Vjosa, të cilët e kanë ndjekur këtë çështje me rigorozitet dhe vendosmëri”.

Hidrocentrali i Poçemit, ishte aktpadia e parë e një çështjeje mjedisore në Gjykatën Administrative në Shqipëri. Ajo i hapi rrugën shumë çështjeve të tjera mjedisore të ngritura nga organizatat dhe banorët për të kërkuar të drejtën për ruajtjen e pasurive natyrore të vendit.

Avokati i çështjes Vladimir Meçi tha se vendimi përfundimtar përbën një arritje në ndërtimin e praktikës gjyqësore administrative që lidhet me te drejtën mjedisore në Shqipëri.

“E gjithë ecuria e çështjes së kundërshtimit të ndërtimit të HEC-it të Poçemit në rrugë gjyqësore, është një model pioner për të gjithë ata që kanë qenë pjesë e tij, përfshirë Organizatat, komunitetin, ne avokatët por edhe vetë gjykatën”, tha Meçi./Mediqa Ndërtimi

Continue Reading

Trending