Connect with us

Aktuale

Reportazh: Katedralja “Nënë Terezë” që kushtoi 8 milionë euro, ka nevojë ende për investim [video]

Published

on

E vendosur në qendër të Prishtinës. E lartë dhe madhërishme, për të qenë ndër simbolet e kryeqytetit të një shteti të vogël. Katedralja “Nënë Terezë” që nga viti 2005 ka marrë vëmendjen e qytetarëve me apo dëshirë.

Shkruan: Kushtrim Hajzeri

Që të bëhej e tillë puna filloi në vitin 2005, për t’u ndërprerë deri në vitin 2007. Por, pastaj u bë punë efektive plotë një dekadë që sot të jetë objekti i kultit fetar më i madhi në Kosovë.

Çdo pjesë e saj ka një mesazh. Detajet janë të shumta e të veçanta. Gjithçka përmbledhë një periudhë shekullore të historisë së krishterimit shqiptar.

Rreth 80 metra gjatësi dhe mbi 40 metra gjerësi, bënë që kjo katedrale të jetë ndër më të mëdhatë në Ballkan. Që Prishtina t’i dhurojë Ballkanit këtë objekt të tillë, rol kyç pat edhe ish-presidenti, tani i ndjerë, Ibrahim Rugova. Për këtë, ai së bashku me figura të rëndësishme të historisë së krishterimit 2 mijë vjeçar, bëjnë pjesë në mozaikët e vendosur në xhamat e katedrales.  Këta mozaikë po konsiderohen e veçanta e kësaj katedrales, bashkë me detaje tjera që kanë porosi unike.

Shumë vizitorë janë ulur e vazhdojnë të ulen në bankat e katedrales, por pak e hiç dinë mesazhin që ka dizajni i tyre. Një shqiponjë përfaqëson shqiptarinë, ndërsa krahas saj në formë të shtrirë gjenden inicialet e Nënë Terezës.

E, gjatë stinës së verës  këtë katedrale e vizitojnë 500 deri 1500 njerëz në ditë.

Derisa, gjithçka duket e bukur e madhështore, punë ka ende aty.

“Janë dy çështje të rëndësishme që nuk kanë përfunduar ende. Ndërtimi i komunarës së dytë dhe rregullimi i ambientit rreth katedrales, sepse është kontesti gjyqësor me Komunën e Prishtinës. Shpresojmë që gjyqi e ka dhënë vendimin e vetë që së shpejti edhe ajo të rregullohet dhe ta ndërtojmë një ambient të bukur, një oazë gjelbërimi, ku qytetarët të rrinë, të  takohen e shëtisin. Të jetë jo vetëm pikë orientimi të Prishtinës, por edhe mushkëritë e qytetit të shijojnë anën e krijimtarisë dhe ndërtimtarisë dhe anën e bukurive natyror”, tha Don Lush Gjergji.

E, kur do të krihet karshi komunares ekzistuese ajo e projektuar ende nuk dihet. Kjo pasi punët kërkojnë mjete, e ato ende nuk janë të grumbulluara.

Derisa, mjetet për komunaren mungojnë, në këtë objekt është derdhur një mal me para. Rreth 8 milionë euro janë investuar deri tani, 3 milionë vetëm nga diaspora në Amerikë. 

“Përafërsisht deri tani janë investuar rreth 8 milionë euro. Më e rëndësishmja është se  afër 80% është kontribut i shqiptarëve, pa dallim feje, shtetit e pjese ku ata jetojnë. Ne nuk kemi dashur që investimi apo ndërtimi të jetë institucional, në kuptimin e vendeve, shteteve e institucioneve. Si institucion kisha në nevojë në Gjermani, kanë investuar dhe Renova Vis, ka investuar në rregullimin e ambientit, përdheses apo qendrës ‘Bjetër Bogdani’. Ne i kemi kombinuar njerëzit e vullnetit të mirë, institucionet dhe aty-këtu ndonjë institucion tjetër. Kjo është një garë mirësie dhe dashurie dhe fryti shihet, kushdo që vjen e admiron bukurinë”, shtoi ai. 

Të gjithë këta kanë ndihmuar që materiali të blihet kryesisht nga Italia, Greqia e Turqia, ndërsa punimet të bëhen nga vendorët.

“Punimet janë bërë nga vendorët, firmave të ndryshme dhe ka pasur organizata ndërtimore, ku është këtu kanë garuar njerëzit si në blerjen e materialit, në punën me dorë, në realizimin fazave të ndryshme të ndërtimit, njerëzit e kanë zbrit çmimin. Kanë dëshmuar se katedralja nuk është momenti i përfitimit, por i ndërtimit të kulturës të jetës dhe qytetërimit të dashurisë”, tha ai.

Ajo që bie në sy është se dominon mermeri si material. E, veshja e shtyllave, që janë të shumta brenda hapësirës së katedrales, është bërë me material nga Shqipëria.

Me materialin e mbledhur gjithandej u ngrit vepra e arkitektit italian Livio Sterlicchio, i cili kishte analizuar qindra kisha për të ideuar kishën amë të Kosovës.

“Stili është neoromanik i shekullit XV dhe XVI. Ishte dëshira edhe e Mark Sopit dhe e presidentit Ibrahim Rugova. Aty ku u ndërpre hallka 2 mijë vjeçare e krishterimit tonë me ardhjen e sundimit turko-otoman, aty ta lidhim edhe njëherë historinë tonë dhe t’i përfaqësojmë aty pesë shekuj në të cilat pati sprova, vështirësi, rrënim dhe së fundmi në liri dhe pavarësi të paraqitemi si kishë në shtetin e ri”, shtoi ai.

Stili neoromanik, e ka formën e harkut, me kupola. Këto kupola harqe paraqesin përsosmërinë e krijimin e njërit, që konsiderohet të jetënë formë harku.

Lartësia e kësaj kishte, është vendosur brenda një hapësire që ende ka nevojë për punë shtesë, që të jetë e kompletuar si vepër dhe e bukur për syrin.

Aktuale

Deodorantë, shishe uji plastike…: Çfarë nuk duhet të lini në vetura në ditët e nxehta?

Published

on

Dielli dhe nxehtësia kanë një efekt shkatërrues në disa gjëra që përdorim dhe nuk është e mençur t’i lëmë në vetura.

Duket e arsyeshme të mbani një shishe me ujë në veturën tuaj gjatë një vale të nxehtë. Megjithatë, bisfenoli A dhe ftalat në plastikë, kimikate që veprojnë si lidhës dhe e bëjnë plastikën fleksibël, po shkaktojnë shqetësim tek ekspertët që studiojnë efektet e tyre në shëndetin e njeriut. Lënia e ujit në shishe plastike në një makinë të nxehtë mund të bëjë që këto substanca të lëshohen në ujë, shkruan The Sunday Times.

Nxehtësia e madhe në vetura mund të dëmtojë bateritë e të gjitha pajisjeve që i përdorin, që nga kompjuteri, celularët… Ka edhe shishe me krem kundër diellit, të cilat nuk duhet t’i lini në diell (një paradoks interesant, apo jo?) sepse në disa raste mund të shpërthejnë. Më pas janë të gjitha spërkatjet, nga deodoranti tek llaku i flokëve. Kur temperatura arrin rreth 48 gradë Celsius, presioni në rezervuar rritet mjaftueshëm për të shkaktuar një shpërthim, thonë ekspertët. Kornizat plastike të syzeve të diellit mund të shtrembërohen dhe zbardhen, dhe lentet mund të shtrembërohen.

Disa ilaçe, si antibiotikët, duhen mbajtur në frigorifer. Ilaçet në përgjithësi nuk e tolerojnë nxehtësinë dhe disa prej tyre do të bëhen të papërdorshme pas ekspozimit ndaj temperaturave jashtëzakonisht të larta. Nëse përdorni injeksione adrenaline, dobia e tyre zhduket në automjetet e nxehta. E cila, natyrisht, është çështje jete ose vdekjeje.

Buzëkuqi do të shkrihet në temperatura të larta.

Është dokumentuar se kanaçet e gazrave mund të shpërthejnë kur ekspozohen ndaj nxehtësisë ekstreme. Edhe lëngu i portokallit mund të shpërthejë nëse lihet në makinë për një kohë të gjatë, dhe kjo do të thotë një brendshme ngjitëse…

Lënia e çakmakut të disponueshëm në makina në ditët e nxehta nuk është një ide e zgjuar. Shpërthimi i tyre mund të shkaktojë dëme të mëdha dhe madje të thyejë xhamin e përparmë./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Themelohet Oda e Minierave të Kosovës

Published

on

Me ceremoni të mërkurën është bërë hapja e Odës së Minierave të Kosovës që u konsiderua një hap tejet i rëndësishëm për zhvillimin ekonomik, raporton Ekonomia Online.

Themeluesi, Mentor Demi, ka thënë se kjo ceremoni është një hap shumë i rëndësishëm në drejtim të zhvillimit të industrisë së minierave në Kosovë.

Alaudin Kodra, anëtar i Bordit në Odën e Minierave të Kosovës, ka thënë se gjeologjia e Kosovës, është e pasur dhe pikërisht kjo ka qenë një nga arsyet e fillimit të tij për punuar në Kosovë.

“Ligji minerar është ligj i mrekullueshëm i cilësisë së lartë për dallim nga. Pjesa perëndimore e Kosovës është një vazhdimësi e gjeologjisë së Shqipërisë. Kosovës i duhen kompani serioze, dua të iu urojë gjithë të mirat të keni suksese”, ka thënë nder tjera Kodra.

Zëvendësministri i Industrisë, Sipërmarrjes dhe Tregtisë, Mentor Arifaj, ka thënë se kontributi i madh për të ardhur deri te hapja e Odës është për tu vlerësuar.

“Do ta luajë një rol ndërmjet një katalizatori i akterëve të shumtë dhe investitorëve potencial qoftë vendor apo ndërkombëtarë. Oda do ta luajë një rol të rëndësishëm në kuptimin e avancimit duke përfshirë njësi të ndryshme në arenën ndërkombëtare në sektorin e minierave”, ka thënë ai.

Nurten Deva, Rektor i Universitetit Isa Boletini, ka thënë se zhvillimi i industrisë minerare ka një rol të rëndësishëm në zhvillimin ekonomik.

“E përgëzojë zotëri Demin për guximin që ka ndërmarrë një hap të tillë për themelimin e një odë nga privatët. Nuk e kanë pas mbështetjen e duhur për të arritur vizionin në planet e tyre strategjike”, ka thënë Deva. Andor Lips, Drejtori jo-ekzekutiv në Western Tethyan Resources, ka thënë se Osat kanë shumë të rëndësishme si një lloj urë lidhëse në mes të investitorëve të huaj dhe institucioneve shtetërore./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Gjykata e Apelit anulon vendimin për ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit në Vjosë

Published

on

Pas 10 vitesh nëpër procese gjyqsore, banorët e Mallakastrës fituan të parën betejë ligjore për çështjet mjedisore në vendin tonë. Gjykata Administrative e Apelit në Tiranë anuloi të mërkurën vendimin për ndërtimin e hidrocentralit Poçem në lumin Vjosa. Gjykata i dha të drejtë banorëve dhe organizatave mjedisore, duke konfirmuar aktvendimin e plotë të shkallës së parë dhe argumentet e tij në mbështetje të pretendimeve të paditësve.

Vendimi shënon fitoren përfundimtare të çështjes së parë mjedisore të trajtuar nga Gjykata në Shqipëri.

Beteja ligjore ka nisur në dhjetor të vitit 2016 nga EcoAlbania, EuroNatur dhe Riverwatch, së bashku me 38 banorë të fshatit Kutë në Mallakastër. Ata kundërshtuan ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit, duke pretenduar se “procedurat e ndjekura për dhënien e kontratës koncensionare si dhe procesi i konsultimeve me publikun, ishin zhvilluar në shkelje të legjislacionit shqiptar dhe të konventave ndërkombëtare”.

Banorët dhe organizatat fituan betejën e parë në maj të 2017, kur Gjykata Administrative e Shkallës së Parë vendosi në favor të tyre.

Palët e paditura janë Ministria e Mjedisit, Agjencia Kombëtare e Mjedisit, Avokati i Shtetit (në emër të Ministrisë së Energjisë) dhe shoqëria koncesionare (Kovlu Energy), të cilat apeluan vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Pas 8 vitesh Gjykata e Apelit ka vendosur të rrëzojë padinë e tyre dhe të lërë në fuqi vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Ndërkohë që vijonte kjo betje ligjore, banorë dhe organizata mjedisore si EcoAlbania nisën fushatën në mbrojtje të lumit Vjosa “Të shpëtojmë zemrën blu të Evropës”.

Pas një beteje të gjatë, në Mars 2023, lumi Vjosa dhe degët e tij Drino, Bënça, Shushica dhe Kardhiqi, u shpallën Park Kombëtar duke ofruar mbrojtje ligjore edhe nga 45 hidrocentralet e planifikura për t’u ndërtuar në gjithë basenin e Vjosës.

Drejtues i Eco Albania Olsi Nika në një reagim për mediat tha se “edhe pse ky vendim vjen në një tjetër realitet, pas shpalljes së Parkut Kombëtar të Vjosës, ne e konsiderojmë si një arritje për komunitetin, aktivistët dhe avokatët e angazhuar në mbrojtjen e lumit Vjosa, të cilët e kanë ndjekur këtë çështje me rigorozitet dhe vendosmëri”.

Hidrocentrali i Poçemit, ishte aktpadia e parë e një çështjeje mjedisore në Gjykatën Administrative në Shqipëri. Ajo i hapi rrugën shumë çështjeve të tjera mjedisore të ngritura nga organizatat dhe banorët për të kërkuar të drejtën për ruajtjen e pasurive natyrore të vendit.

Avokati i çështjes Vladimir Meçi tha se vendimi përfundimtar përbën një arritje në ndërtimin e praktikës gjyqësore administrative që lidhet me te drejtën mjedisore në Shqipëri.

“E gjithë ecuria e çështjes së kundërshtimit të ndërtimit të HEC-it të Poçemit në rrugë gjyqësore, është një model pioner për të gjithë ata që kanë qenë pjesë e tij, përfshirë Organizatat, komunitetin, ne avokatët por edhe vetë gjykatën”, tha Meçi./Mediqa Ndërtimi

Continue Reading

Trending