Connect with us

Aktuale

Pse u shuan 24 mijë vende pune në Kosovë brenda 1 viti?

Published

on

Bizneset kosovare duket se do të mbesin pa punëtorë. Punësimi sezonal i kosovarëve nëpër vendet e tjera, po i kushton Kosovës me humbje të fuqisë punëtore. Për vetëm një vit, vendi ka humbur 24 mijë e 100 vende të punës. Numri më i madh i tyre ishin të punësuar në sektorin e pemëtarisë, prodhimit dhe tregtisë me pakicë. E në Odën Ekonomike të Kosovës thonë se kompanitë duhet të krijojnë vende të dinjitetshme të punës, që të mos u ikin punëtorët për në shtetet e tjera, shkruan Gazeta Express.

Arditi nga Prishtina kishte më shumë se 2 vjet që punonte në një nga kafenetë e kryeqytetit. Por, ndonëse kalonte më shumë se tetë orë në punë, e punonte çfarëdo orari që i kërkohej, paga që merrte nuk po i mjaftonte.

Ai donte një punë e cila do t’i siguronte më shumë të ardhura, e në të cilën do i shpërblehej mundi që bënte.

Për këtë arsye, ai mori rrugën drejt Gjermanisë për punë sezonale. Njësoj sikur Arditi, vepruan shumë kosovarë.

Por, punësimi sezonal i kosovarëve nëpër vendet perëndimore i kushtoi Kosovës me humbje të fuqisë punëtore.

Shumë prej bizneseve mbetën pa punëtorë, e nuk kanë arritur t’i plotësojnë ende këto vende të punës.

Që nga tremujori i tretë i vitit 2017, Kosova supozohet t’i ketë humbur plot 24 mijë e 100 vende pune. E gjithë kjo sipas statistikave të Agjencisë së Statistikave të Kosovës (ASK).

Kryetari i Odës Ekonomike të Kosovës, Berat Rukiqi i ka thënë Gazetës Express se arsyeja kryesore se pse shumica e punëtorëve i kanë lënë vendet e punës në Kosovë është punësimi jashtë vendit.

“24 mijë e 100 vende të punës brenda një viti. Këtë e kemi marrë si shifër zyrtare prej ASK-së, tani na mbetet të bëjmë edhe një hulumtim shtesë për të ditur arsyet. Por, në bazë të bisedave me përfaqësues të bizneseve, është se një numër i madh kanë marrë viza pune dhe i kanë lënë vendet e punës, dhe bizneset nuk kanë arritur që ti mbushin këto vende të punës deri tash”, ka thënë Rukiqi.

Rukiqi deklaron se numri më i madh i tyre kanë qenë punëtorë në sektorin e pemëtarisë, prodhimtarisë dhe tregtisë me pakicë.

Derisa thotë se kompanitë duhet ta kuptojnë se është në interesin e tyre që të krijojnë vende të dinjitetshme të punës, apo në të kundërtën do të mbesin punëtorë.

“Në bazë të asaj që kemi biseduar me kompanitë, potenciali më i madh është te ai i tregtisë, prodhimi pemëtarisë, prodhimit dhe tregtisë me pakicë. Duhet të ua bëjmë me dije kompanive që është në interes të tyre që të krijojnë vende të dinjitetshme të punës, në mënyrë që punëtorët të mos i lëshojnë vendet e tyre të punës, dhe të kërkojnë punë jashtë Kosovës”, ka thënë i pari i OEK-ut për Express.

E përveç atyre që po ikin nga Kosova për punësim sezonal, edhe numri i kosovarëve që shkojnë drejt vendeve të huaja për shkollim e martesë është goxha i madh.

Për çdo vit nga vendi më i varfër në rajon largohen afër 10 mijë banorë. Por, vitin e kaluar kjo shifër është rritur edhe më shumë.

Sipas të dhënave të fundit të Agjencisë së Statistikave të Kosovës, të përmbledhura në raportin “Vlerësimi i popullsisë 2017”, numri i atyre që e kanë lëshuar Kosovën gjatë vitit të kaluar është 11 mijë e 263 persona, shkruan Gazeta Express.

“Emigrimi ndërkombëtar: numri i emigrantëve kosovarë gjatë vitit 2017 është vlerësuar të jetë gjithsej 11,263 banorë përfshirë emigrantët legalë dhe ata ilegalë”, thotë raporti i ASK-së.

Pjesa më e madhe e atyre që u larguan nga Kosova për vitin 2017, ishin emigrantë legal. Ndërsa arsyeja e emigrimit ishte kryesisht për shkak të bashkimit familjar, martesave, gjetja e një vendi pune, shpërngulje të përhershme (kryesisht në shtetet fqinjë), ose për studime afatgjata me punësim.

Nga sociologët numri i qytetarëve që kanë emigruar po konsiderohet si goxha i lartë.

Sociologu Besim Gollopeni i ka thënë Gazetës Express se arsyet kryesore se pse këta qytetarë po largohen nga Kosova janë gjendja e vështirë sociale dhe ekonomike, shkalla e lartë e korrupsionit, si dhe kërkimi i një jete më të mirë.

Gollopeni thotë se “meritat” kryesore për shkallën e lartë të emigracionit e ka klasa politike me “keq” udhëheqjen e vendit, por jo vetëm. Deklaron se një pjesë të përgjegjësisë e bart edhe vet populli.

“Kjo klasë politike arriti t’ia marrë (vjedhë) edhe shpresën e fundit qytetarit të saj se në këtë vend mund të ketë progres dhe perspektivë. Mirëpo, një fije përgjegjësie në këtë drejtim e mbart padyshim edhe vet populli. Për krejt këto vite, populli ka heshtur, ka qenë i pa interesuar dhe jo aktiv, ka heshtur karshi të këqijave që ju kanë kanosur, duke besuar se kjo situatë nuk është përgjegjësi e tyre dhe duke shikuar si zgjidhje të vetme të tyre emigracionin gjë që, kjo qasje është shumë e dëmshme dhe jo e favorshme për vet popullin”, ka thënë Gollopeni.

Ndërsa, për t’u ndryshuar kjo gjendje, Gollopeni thotë se duhet bërë shumë punë.

Por, si punë e parë ai thotë se duhet që të kthehet shpresa e humbur e qytetarëve.

“Gjenerimi i vendeve të punës dhe përmirësimi i kushteve të punës sot për sot është një kërkesë legjitime dhe fondamentale pa të cilën njeriu nuk mund të ketë mirëqenie të plotë. Pastaj, ngritja e cilësisë së arsimimit, shëndetësisë dhe fushave të tjera, luajnë një rol të rëndësishme në uljen e shkallës së migracionit ndërkombëtar”, tha Gollopeni për Express.

Ndryshe, sipas të dhënave të Ministrisë së Punëve të Brendshme dhe bazuar edhe nga të dhënat që janë siguruar nga vendet e BE-së, tregojnë se numri i shtetasve kosovarë, të cilët janë zënë me qëndrim të paligjshëm brenda territorit të shteteve anëtare të BE-së dhe zonës Shengen në vitin 2016 ishte 11,370 persona.

Kjo tregon një rënie të dukshme të numrit në krahasim me vitet e shkuara sidomos me vitin 2015 që ishte 52,310 persona. Ndërsa vendi ku numri më i madh i kosovarëve janë zënë duke qëndruar jashtëligjshëm është Gjermania.

 

Aktuale

Deodorantë, shishe uji plastike…: Çfarë nuk duhet të lini në vetura në ditët e nxehta?

Published

on

Dielli dhe nxehtësia kanë një efekt shkatërrues në disa gjëra që përdorim dhe nuk është e mençur t’i lëmë në vetura.

Duket e arsyeshme të mbani një shishe me ujë në veturën tuaj gjatë një vale të nxehtë. Megjithatë, bisfenoli A dhe ftalat në plastikë, kimikate që veprojnë si lidhës dhe e bëjnë plastikën fleksibël, po shkaktojnë shqetësim tek ekspertët që studiojnë efektet e tyre në shëndetin e njeriut. Lënia e ujit në shishe plastike në një makinë të nxehtë mund të bëjë që këto substanca të lëshohen në ujë, shkruan The Sunday Times.

Nxehtësia e madhe në vetura mund të dëmtojë bateritë e të gjitha pajisjeve që i përdorin, që nga kompjuteri, celularët… Ka edhe shishe me krem kundër diellit, të cilat nuk duhet t’i lini në diell (një paradoks interesant, apo jo?) sepse në disa raste mund të shpërthejnë. Më pas janë të gjitha spërkatjet, nga deodoranti tek llaku i flokëve. Kur temperatura arrin rreth 48 gradë Celsius, presioni në rezervuar rritet mjaftueshëm për të shkaktuar një shpërthim, thonë ekspertët. Kornizat plastike të syzeve të diellit mund të shtrembërohen dhe zbardhen, dhe lentet mund të shtrembërohen.

Disa ilaçe, si antibiotikët, duhen mbajtur në frigorifer. Ilaçet në përgjithësi nuk e tolerojnë nxehtësinë dhe disa prej tyre do të bëhen të papërdorshme pas ekspozimit ndaj temperaturave jashtëzakonisht të larta. Nëse përdorni injeksione adrenaline, dobia e tyre zhduket në automjetet e nxehta. E cila, natyrisht, është çështje jete ose vdekjeje.

Buzëkuqi do të shkrihet në temperatura të larta.

Është dokumentuar se kanaçet e gazrave mund të shpërthejnë kur ekspozohen ndaj nxehtësisë ekstreme. Edhe lëngu i portokallit mund të shpërthejë nëse lihet në makinë për një kohë të gjatë, dhe kjo do të thotë një brendshme ngjitëse…

Lënia e çakmakut të disponueshëm në makina në ditët e nxehta nuk është një ide e zgjuar. Shpërthimi i tyre mund të shkaktojë dëme të mëdha dhe madje të thyejë xhamin e përparmë./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Themelohet Oda e Minierave të Kosovës

Published

on

Me ceremoni të mërkurën është bërë hapja e Odës së Minierave të Kosovës që u konsiderua një hap tejet i rëndësishëm për zhvillimin ekonomik, raporton Ekonomia Online.

Themeluesi, Mentor Demi, ka thënë se kjo ceremoni është një hap shumë i rëndësishëm në drejtim të zhvillimit të industrisë së minierave në Kosovë.

Alaudin Kodra, anëtar i Bordit në Odën e Minierave të Kosovës, ka thënë se gjeologjia e Kosovës, është e pasur dhe pikërisht kjo ka qenë një nga arsyet e fillimit të tij për punuar në Kosovë.

“Ligji minerar është ligj i mrekullueshëm i cilësisë së lartë për dallim nga. Pjesa perëndimore e Kosovës është një vazhdimësi e gjeologjisë së Shqipërisë. Kosovës i duhen kompani serioze, dua të iu urojë gjithë të mirat të keni suksese”, ka thënë nder tjera Kodra.

Zëvendësministri i Industrisë, Sipërmarrjes dhe Tregtisë, Mentor Arifaj, ka thënë se kontributi i madh për të ardhur deri te hapja e Odës është për tu vlerësuar.

“Do ta luajë një rol ndërmjet një katalizatori i akterëve të shumtë dhe investitorëve potencial qoftë vendor apo ndërkombëtarë. Oda do ta luajë një rol të rëndësishëm në kuptimin e avancimit duke përfshirë njësi të ndryshme në arenën ndërkombëtare në sektorin e minierave”, ka thënë ai.

Nurten Deva, Rektor i Universitetit Isa Boletini, ka thënë se zhvillimi i industrisë minerare ka një rol të rëndësishëm në zhvillimin ekonomik.

“E përgëzojë zotëri Demin për guximin që ka ndërmarrë një hap të tillë për themelimin e një odë nga privatët. Nuk e kanë pas mbështetjen e duhur për të arritur vizionin në planet e tyre strategjike”, ka thënë Deva. Andor Lips, Drejtori jo-ekzekutiv në Western Tethyan Resources, ka thënë se Osat kanë shumë të rëndësishme si një lloj urë lidhëse në mes të investitorëve të huaj dhe institucioneve shtetërore./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Gjykata e Apelit anulon vendimin për ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit në Vjosë

Published

on

Pas 10 vitesh nëpër procese gjyqsore, banorët e Mallakastrës fituan të parën betejë ligjore për çështjet mjedisore në vendin tonë. Gjykata Administrative e Apelit në Tiranë anuloi të mërkurën vendimin për ndërtimin e hidrocentralit Poçem në lumin Vjosa. Gjykata i dha të drejtë banorëve dhe organizatave mjedisore, duke konfirmuar aktvendimin e plotë të shkallës së parë dhe argumentet e tij në mbështetje të pretendimeve të paditësve.

Vendimi shënon fitoren përfundimtare të çështjes së parë mjedisore të trajtuar nga Gjykata në Shqipëri.

Beteja ligjore ka nisur në dhjetor të vitit 2016 nga EcoAlbania, EuroNatur dhe Riverwatch, së bashku me 38 banorë të fshatit Kutë në Mallakastër. Ata kundërshtuan ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit, duke pretenduar se “procedurat e ndjekura për dhënien e kontratës koncensionare si dhe procesi i konsultimeve me publikun, ishin zhvilluar në shkelje të legjislacionit shqiptar dhe të konventave ndërkombëtare”.

Banorët dhe organizatat fituan betejën e parë në maj të 2017, kur Gjykata Administrative e Shkallës së Parë vendosi në favor të tyre.

Palët e paditura janë Ministria e Mjedisit, Agjencia Kombëtare e Mjedisit, Avokati i Shtetit (në emër të Ministrisë së Energjisë) dhe shoqëria koncesionare (Kovlu Energy), të cilat apeluan vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Pas 8 vitesh Gjykata e Apelit ka vendosur të rrëzojë padinë e tyre dhe të lërë në fuqi vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Ndërkohë që vijonte kjo betje ligjore, banorë dhe organizata mjedisore si EcoAlbania nisën fushatën në mbrojtje të lumit Vjosa “Të shpëtojmë zemrën blu të Evropës”.

Pas një beteje të gjatë, në Mars 2023, lumi Vjosa dhe degët e tij Drino, Bënça, Shushica dhe Kardhiqi, u shpallën Park Kombëtar duke ofruar mbrojtje ligjore edhe nga 45 hidrocentralet e planifikura për t’u ndërtuar në gjithë basenin e Vjosës.

Drejtues i Eco Albania Olsi Nika në një reagim për mediat tha se “edhe pse ky vendim vjen në një tjetër realitet, pas shpalljes së Parkut Kombëtar të Vjosës, ne e konsiderojmë si një arritje për komunitetin, aktivistët dhe avokatët e angazhuar në mbrojtjen e lumit Vjosa, të cilët e kanë ndjekur këtë çështje me rigorozitet dhe vendosmëri”.

Hidrocentrali i Poçemit, ishte aktpadia e parë e një çështjeje mjedisore në Gjykatën Administrative në Shqipëri. Ajo i hapi rrugën shumë çështjeve të tjera mjedisore të ngritura nga organizatat dhe banorët për të kërkuar të drejtën për ruajtjen e pasurive natyrore të vendit.

Avokati i çështjes Vladimir Meçi tha se vendimi përfundimtar përbën një arritje në ndërtimin e praktikës gjyqësore administrative që lidhet me te drejtën mjedisore në Shqipëri.

“E gjithë ecuria e çështjes së kundërshtimit të ndërtimit të HEC-it të Poçemit në rrugë gjyqësore, është një model pioner për të gjithë ata që kanë qenë pjesë e tij, përfshirë Organizatat, komunitetin, ne avokatët por edhe vetë gjykatën”, tha Meçi./Mediqa Ndërtimi

Continue Reading

Trending