Connect with us

Aktuale

Patundshmëritë, vazhdon të jetë sektori më tërheqës për diasporën

Published

on

Sektori i patundshmërive vazhdon të jetë më tërheqës për qytetarët e Kosovës të cilët jetojnë në vende të ndryshme të Evropës dhe kontinente tjera. Kjo vërehet edhe në të dhënat e Bankës Qendrore të Kosovës, gjatë muajve korrik, gusht dhe shtator, kur edhe ka lëvizje më të shpeshta të diasporës drejt Kosovës, vlera e investimeve, posaçërisht në patundshmëri, është më e lartë.

Vlera e përgjithshme e investimeve të huaja për periudhën janar –nëntor të vitit të kaluar ishte 265.3 milionë euro. Prej kësaj vlerë, vetëm gjatë tre muajve (korrik, gusht, shtator) janë investuar mbi 111 milionë euro, prej të cilave rreth 80 milionë euro në patundshmëri.

Zyrtarët në Agjencinë për Investime dhe Përkrahje të Ndërmarrjeve në Kosovë- KIESA, që funksionin në kuadër të Ministrisë se Tregtisë dhe Industrisë, theksojnë se të dhënat tregojnë se dominojnë investimet ku është më tepër e përqendruar diaspora e Kosovës.

Në top-dhjetëshen e shteteve që kanë investuar më së shumti në Kosovë janë: Gjermania, Zvicra, Turqia, Britania e Madhe, Austria, Shqipëria, Shtetet e Bashkuara të Amerikës, Sllovenia, Franca dhe Bullgaria.

Përfaqësues të komunitetit të biznesit, si dhe ekspertë për çështje ekonomike thonë rënia e investimeve të huaja dhe përqendrimi i investimeve të diasporës në patundshmëri, është shqetësuese.

Kryetari i Aleancës Kosovare të Biznesit Agim Shahini, thotë për Radion Evropa e Lirë se në një hulumtim të realizuar vitin e kaluar, lidhur me investimet e diasporës, rezulton se mbi 76 për qind investimeve të tyre janë në patundshmëri, kurse 10 për qind kanë deklaruar se kanë investuar në Kosovë, por që gjysma e tyre kanë pasur sukses.

“Diaspora e sheh Kosovën si jo të përshtatshme për investime dhe të ngarkuar me taksa dhe barriera të ndryshme”, thotë.

Edhe profesori i ekonomisë Musa Limani, në një bisedë për Radion e Lirë, thotë se investimet e diasporës po orientohen në patundshmëri për shkak se institucionet kompetente nuk paraqesin projekte adekuate për investime në sektorë të tjerë, të cilat do të krijonin fitime për investitorët dhe rrjedhimisht edhe hapje të vendeve të reja të punës në Kosovë.

“Është e vërtetë se 90 për qind e investimeve nga diaspora shkojnë në patundshmëri, blerje toke, ndërtim shtëpie, blerje banese e kështu me radhë. Por, nuk është faji i tyre, është faji i qeverisë që nuk përgatitë programe për t’i orientuar këto investime në prodhim”.

“Prandaj, mendoj se si faktor kryesor material në zhvillimin ekonomik të Kosovës, duhet të llogarisim investimet direkte të huaja dhe veçmas avancimin e kapitalin të diasporës shqiptare”, thotë Limani.

Në anën tjetër, Agim Shahini thotë se institucionet e Kosovës duhet ta kenë prioritet përmirësimin e fushës ligjore për tërheqjen e investime nga jashtë.

“Qeveria nuk po krijon politika joshëse për investime, qoftë të diasporës, qoftë të huaja dhe kjo e bën Kosovën jo të përshtatshme për investime. Ne duhet të kthejmë këtë potencial në investime kapitale, në investime që gjenerojnë vende të reja të punës dhe jo si mundësi për të blerë shtëpia dhe banesa”, thotë Shahini.

Në një përgjigjeje me shkrim nga Agjencia për Regjistrimin e Biznesit, thuhet se gjatë vitit të kaluar janë regjistruar 713 biznese të huaja. Në pjesën e parë të vitit 2019 kanë qenë 368 biznese, kurse në pjesën e dytë gjithsej 345 biznese.

Investimet e realizuara së fundmi në Kosovë janë përqendruar më shumë tek energjia e ripërtërishme, miniera, ndërtim, turizëm dhe shërbime financiare.

Përveç investimeve direkte, trendi i dërgesave të parave nga diaspora kosovare apo remitencave, ka shënuar rritje viteve të fundit. Paratë e mërgimtarëve dërguar në Kosovë, për nëntë muajit e vitit të kaluar kanë tejkaluar vlerën prej 700 milionë euro.

Aktuale

Deodorantë, shishe uji plastike…: Çfarë nuk duhet të lini në vetura në ditët e nxehta?

Published

on

Dielli dhe nxehtësia kanë një efekt shkatërrues në disa gjëra që përdorim dhe nuk është e mençur t’i lëmë në vetura.

Duket e arsyeshme të mbani një shishe me ujë në veturën tuaj gjatë një vale të nxehtë. Megjithatë, bisfenoli A dhe ftalat në plastikë, kimikate që veprojnë si lidhës dhe e bëjnë plastikën fleksibël, po shkaktojnë shqetësim tek ekspertët që studiojnë efektet e tyre në shëndetin e njeriut. Lënia e ujit në shishe plastike në një makinë të nxehtë mund të bëjë që këto substanca të lëshohen në ujë, shkruan The Sunday Times.

Nxehtësia e madhe në vetura mund të dëmtojë bateritë e të gjitha pajisjeve që i përdorin, që nga kompjuteri, celularët… Ka edhe shishe me krem kundër diellit, të cilat nuk duhet t’i lini në diell (një paradoks interesant, apo jo?) sepse në disa raste mund të shpërthejnë. Më pas janë të gjitha spërkatjet, nga deodoranti tek llaku i flokëve. Kur temperatura arrin rreth 48 gradë Celsius, presioni në rezervuar rritet mjaftueshëm për të shkaktuar një shpërthim, thonë ekspertët. Kornizat plastike të syzeve të diellit mund të shtrembërohen dhe zbardhen, dhe lentet mund të shtrembërohen.

Disa ilaçe, si antibiotikët, duhen mbajtur në frigorifer. Ilaçet në përgjithësi nuk e tolerojnë nxehtësinë dhe disa prej tyre do të bëhen të papërdorshme pas ekspozimit ndaj temperaturave jashtëzakonisht të larta. Nëse përdorni injeksione adrenaline, dobia e tyre zhduket në automjetet e nxehta. E cila, natyrisht, është çështje jete ose vdekjeje.

Buzëkuqi do të shkrihet në temperatura të larta.

Është dokumentuar se kanaçet e gazrave mund të shpërthejnë kur ekspozohen ndaj nxehtësisë ekstreme. Edhe lëngu i portokallit mund të shpërthejë nëse lihet në makinë për një kohë të gjatë, dhe kjo do të thotë një brendshme ngjitëse…

Lënia e çakmakut të disponueshëm në makina në ditët e nxehta nuk është një ide e zgjuar. Shpërthimi i tyre mund të shkaktojë dëme të mëdha dhe madje të thyejë xhamin e përparmë./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Themelohet Oda e Minierave të Kosovës

Published

on

Me ceremoni të mërkurën është bërë hapja e Odës së Minierave të Kosovës që u konsiderua një hap tejet i rëndësishëm për zhvillimin ekonomik, raporton Ekonomia Online.

Themeluesi, Mentor Demi, ka thënë se kjo ceremoni është një hap shumë i rëndësishëm në drejtim të zhvillimit të industrisë së minierave në Kosovë.

Alaudin Kodra, anëtar i Bordit në Odën e Minierave të Kosovës, ka thënë se gjeologjia e Kosovës, është e pasur dhe pikërisht kjo ka qenë një nga arsyet e fillimit të tij për punuar në Kosovë.

“Ligji minerar është ligj i mrekullueshëm i cilësisë së lartë për dallim nga. Pjesa perëndimore e Kosovës është një vazhdimësi e gjeologjisë së Shqipërisë. Kosovës i duhen kompani serioze, dua të iu urojë gjithë të mirat të keni suksese”, ka thënë nder tjera Kodra.

Zëvendësministri i Industrisë, Sipërmarrjes dhe Tregtisë, Mentor Arifaj, ka thënë se kontributi i madh për të ardhur deri te hapja e Odës është për tu vlerësuar.

“Do ta luajë një rol ndërmjet një katalizatori i akterëve të shumtë dhe investitorëve potencial qoftë vendor apo ndërkombëtarë. Oda do ta luajë një rol të rëndësishëm në kuptimin e avancimit duke përfshirë njësi të ndryshme në arenën ndërkombëtare në sektorin e minierave”, ka thënë ai.

Nurten Deva, Rektor i Universitetit Isa Boletini, ka thënë se zhvillimi i industrisë minerare ka një rol të rëndësishëm në zhvillimin ekonomik.

“E përgëzojë zotëri Demin për guximin që ka ndërmarrë një hap të tillë për themelimin e një odë nga privatët. Nuk e kanë pas mbështetjen e duhur për të arritur vizionin në planet e tyre strategjike”, ka thënë Deva. Andor Lips, Drejtori jo-ekzekutiv në Western Tethyan Resources, ka thënë se Osat kanë shumë të rëndësishme si një lloj urë lidhëse në mes të investitorëve të huaj dhe institucioneve shtetërore./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Gjykata e Apelit anulon vendimin për ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit në Vjosë

Published

on

Pas 10 vitesh nëpër procese gjyqsore, banorët e Mallakastrës fituan të parën betejë ligjore për çështjet mjedisore në vendin tonë. Gjykata Administrative e Apelit në Tiranë anuloi të mërkurën vendimin për ndërtimin e hidrocentralit Poçem në lumin Vjosa. Gjykata i dha të drejtë banorëve dhe organizatave mjedisore, duke konfirmuar aktvendimin e plotë të shkallës së parë dhe argumentet e tij në mbështetje të pretendimeve të paditësve.

Vendimi shënon fitoren përfundimtare të çështjes së parë mjedisore të trajtuar nga Gjykata në Shqipëri.

Beteja ligjore ka nisur në dhjetor të vitit 2016 nga EcoAlbania, EuroNatur dhe Riverwatch, së bashku me 38 banorë të fshatit Kutë në Mallakastër. Ata kundërshtuan ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit, duke pretenduar se “procedurat e ndjekura për dhënien e kontratës koncensionare si dhe procesi i konsultimeve me publikun, ishin zhvilluar në shkelje të legjislacionit shqiptar dhe të konventave ndërkombëtare”.

Banorët dhe organizatat fituan betejën e parë në maj të 2017, kur Gjykata Administrative e Shkallës së Parë vendosi në favor të tyre.

Palët e paditura janë Ministria e Mjedisit, Agjencia Kombëtare e Mjedisit, Avokati i Shtetit (në emër të Ministrisë së Energjisë) dhe shoqëria koncesionare (Kovlu Energy), të cilat apeluan vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Pas 8 vitesh Gjykata e Apelit ka vendosur të rrëzojë padinë e tyre dhe të lërë në fuqi vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Ndërkohë që vijonte kjo betje ligjore, banorë dhe organizata mjedisore si EcoAlbania nisën fushatën në mbrojtje të lumit Vjosa “Të shpëtojmë zemrën blu të Evropës”.

Pas një beteje të gjatë, në Mars 2023, lumi Vjosa dhe degët e tij Drino, Bënça, Shushica dhe Kardhiqi, u shpallën Park Kombëtar duke ofruar mbrojtje ligjore edhe nga 45 hidrocentralet e planifikura për t’u ndërtuar në gjithë basenin e Vjosës.

Drejtues i Eco Albania Olsi Nika në një reagim për mediat tha se “edhe pse ky vendim vjen në një tjetër realitet, pas shpalljes së Parkut Kombëtar të Vjosës, ne e konsiderojmë si një arritje për komunitetin, aktivistët dhe avokatët e angazhuar në mbrojtjen e lumit Vjosa, të cilët e kanë ndjekur këtë çështje me rigorozitet dhe vendosmëri”.

Hidrocentrali i Poçemit, ishte aktpadia e parë e një çështjeje mjedisore në Gjykatën Administrative në Shqipëri. Ajo i hapi rrugën shumë çështjeve të tjera mjedisore të ngritura nga organizatat dhe banorët për të kërkuar të drejtën për ruajtjen e pasurive natyrore të vendit.

Avokati i çështjes Vladimir Meçi tha se vendimi përfundimtar përbën një arritje në ndërtimin e praktikës gjyqësore administrative që lidhet me te drejtën mjedisore në Shqipëri.

“E gjithë ecuria e çështjes së kundërshtimit të ndërtimit të HEC-it të Poçemit në rrugë gjyqësore, është një model pioner për të gjithë ata që kanë qenë pjesë e tij, përfshirë Organizatat, komunitetin, ne avokatët por edhe vetë gjykatën”, tha Meçi./Mediqa Ndërtimi

Continue Reading

Trending