Connect with us

Aktuale

Muzeu që synon të zbërthejë historinë e parave

Published

on

Muzeu i ri i ekonomisë “Citeco” po tenton që të bëjë të kuptueshme dhe argëtuese historinë misterioze të parave. Nga arti deri të filmat, ka shumë për të zbuluar brenda mureve të këtij pallati, më shumë si një vilë luksoze.

Thonë se paratë bëjnë që bota të rrotullohet dhe kjo vlen edhe për një muze të mirë: “Cité de l’économie et de la monnaie” (Qyteti i ekonomisë dhe parave) është një muze i ri i cili është hapur këtë verë në Paris. I quajtur shkurt “Citeco”, është vendosur në qendër të ndërtesës “Banque de France”.

Lokacioni i muzeut nuk kishte sesi të ishte më i denjë – një kështjellë si një vilë e ndërtuar nga bankieri Emile në fund të shekullit XIX –përmbajtja është e larmishme. Pamje nga filmi i shkurtër i vitit 1915 i Charlie Chaplin, “The Bank”shfaqen brenda një dhome-kasafortë. Një vepër arti nga artisti francez, Christian Champin, mirëpret vizitorët: Djibrila, një skulpturë e një lopë e realizuar nga mbetjet e metalit, ka për qëllim që të theksojë problemin e mbiprodhimit përreth globit.

Përderisa një njeri mund ta imagjinojë një muze për ekonominë që të jetë pakëz i mërzitshëm, në fakt, e kundërta është e vërteta. “Citeco” përmban më shumë se 50 video dhe 20 video-lojëra po ashtu fotografi dhe skulptura në koleksionin e tij. Aty është, po ashtu, edhe një skulpturë që nuk i ikën shikimit, një metër e lartë e realizuar nga qindra lëpendra, perla, guaska dhe monedha, të cilat në një kohë të caktuar kanë shërbyer si mjete për pagim. Muzeu tenton që të provojë se një histori komplekse e ekonomisë mund të sqarohet në një mënyrë origjinale dhe gjallëruese.

Muzeu, po ashtu, do të mirëpresë disa ekspozita imagjinare dhe interaktive. Samitet për klimën do të mbahen në një sallë të rindërtuar për konferenca, gjatë të cilës vizitorët mund të marrin rolin e prezantuesve të shteteve dhe të negociojnë me njëri-tjetrin.

Për shumicën e njerëzve në Francë, ecuria e ekonomisë globale është e vështirë për t’u kuptuar, ka thënë drejtori Philippe Gineste në hapjen e muzeut. Ai beson që njerëzit e të gjitha moshave dhe profesioneve mund dhe duhet të kuptojnë ekonominë dhe shpreson që “Citeco” do të ndihmojë në këtë proces.

“Citeco” është mbështetur nga “Muzeu Interaktiv i Ekonomisë” në Mexico City. Ai ka qenë muzeu i parë për biznes, multimedial dhe interaktiv, i cili është hapur 13 vjet më parë. Tani ai ka rreth 250 mijë vizitorë në vit.

Muzeu i ri i Parisit shtrihet në distriktin luksoz “17” me një pamje të mrekullueshme. Arkitekti kryesor i ndërtesës ka qenë Jules Fevrier, i cili ishte inspiruar nga kështjella “Loire” në Francë për këtë strukturë të Renesancës së re. Për të dëshmuar ndikim e saj, ndërtesa ka edhe një urë lëvizëse që kalon përtej liqenit që e rrethon.

E ndërtuar me mermer, tulla dhe xham, me tavane të larta të zbukuruara me dru dhe mure me zbukurime, ndërtesa është padyshim luksoze. Në vitin 1919 ishte blerë nga Banka Kombëtare e Francës, “Banque de France”. Sot ajo është një ndërtesë historike.

Një nga pikat kyç të saj është “Salle de coffres” një dhomë-kasafortë brenda së cilës fshihen rreth 110 kasaforta, më parë të mbushura me pasuri. Sot, filma shfaqen në këtë hapësirë dhe vizitorët mund të dizajnojnë parët e tyre.

Vetë muzeu po kalon nëpër disa thashetheme në lidhje me shumën se sa ka kushtuar. Është raportuar se për realizimin e muzeut janë përdorur rreth 50 milionë euro. Mirëpo, prapa skenës po ka spekulime që totali i kostos ka qenë dy herë më i madh. Projekti është financuar nga Banka Kombëtare e Francës që sot është anëtare e sistemit Evropian të Bankave Qendrore. E se çfarë është Sistemi Evropian i Bankave Qendrore? Një vizitë në “Citeco” mund të japë këtë përgjigje./DW

Aktuale

Deodorantë, shishe uji plastike…: Çfarë nuk duhet të lini në vetura në ditët e nxehta?

Published

on

Dielli dhe nxehtësia kanë një efekt shkatërrues në disa gjëra që përdorim dhe nuk është e mençur t’i lëmë në vetura.

Duket e arsyeshme të mbani një shishe me ujë në veturën tuaj gjatë një vale të nxehtë. Megjithatë, bisfenoli A dhe ftalat në plastikë, kimikate që veprojnë si lidhës dhe e bëjnë plastikën fleksibël, po shkaktojnë shqetësim tek ekspertët që studiojnë efektet e tyre në shëndetin e njeriut. Lënia e ujit në shishe plastike në një makinë të nxehtë mund të bëjë që këto substanca të lëshohen në ujë, shkruan The Sunday Times.

Nxehtësia e madhe në vetura mund të dëmtojë bateritë e të gjitha pajisjeve që i përdorin, që nga kompjuteri, celularët… Ka edhe shishe me krem kundër diellit, të cilat nuk duhet t’i lini në diell (një paradoks interesant, apo jo?) sepse në disa raste mund të shpërthejnë. Më pas janë të gjitha spërkatjet, nga deodoranti tek llaku i flokëve. Kur temperatura arrin rreth 48 gradë Celsius, presioni në rezervuar rritet mjaftueshëm për të shkaktuar një shpërthim, thonë ekspertët. Kornizat plastike të syzeve të diellit mund të shtrembërohen dhe zbardhen, dhe lentet mund të shtrembërohen.

Disa ilaçe, si antibiotikët, duhen mbajtur në frigorifer. Ilaçet në përgjithësi nuk e tolerojnë nxehtësinë dhe disa prej tyre do të bëhen të papërdorshme pas ekspozimit ndaj temperaturave jashtëzakonisht të larta. Nëse përdorni injeksione adrenaline, dobia e tyre zhduket në automjetet e nxehta. E cila, natyrisht, është çështje jete ose vdekjeje.

Buzëkuqi do të shkrihet në temperatura të larta.

Është dokumentuar se kanaçet e gazrave mund të shpërthejnë kur ekspozohen ndaj nxehtësisë ekstreme. Edhe lëngu i portokallit mund të shpërthejë nëse lihet në makinë për një kohë të gjatë, dhe kjo do të thotë një brendshme ngjitëse…

Lënia e çakmakut të disponueshëm në makina në ditët e nxehta nuk është një ide e zgjuar. Shpërthimi i tyre mund të shkaktojë dëme të mëdha dhe madje të thyejë xhamin e përparmë./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Themelohet Oda e Minierave të Kosovës

Published

on

Me ceremoni të mërkurën është bërë hapja e Odës së Minierave të Kosovës që u konsiderua një hap tejet i rëndësishëm për zhvillimin ekonomik, raporton Ekonomia Online.

Themeluesi, Mentor Demi, ka thënë se kjo ceremoni është një hap shumë i rëndësishëm në drejtim të zhvillimit të industrisë së minierave në Kosovë.

Alaudin Kodra, anëtar i Bordit në Odën e Minierave të Kosovës, ka thënë se gjeologjia e Kosovës, është e pasur dhe pikërisht kjo ka qenë një nga arsyet e fillimit të tij për punuar në Kosovë.

“Ligji minerar është ligj i mrekullueshëm i cilësisë së lartë për dallim nga. Pjesa perëndimore e Kosovës është një vazhdimësi e gjeologjisë së Shqipërisë. Kosovës i duhen kompani serioze, dua të iu urojë gjithë të mirat të keni suksese”, ka thënë nder tjera Kodra.

Zëvendësministri i Industrisë, Sipërmarrjes dhe Tregtisë, Mentor Arifaj, ka thënë se kontributi i madh për të ardhur deri te hapja e Odës është për tu vlerësuar.

“Do ta luajë një rol ndërmjet një katalizatori i akterëve të shumtë dhe investitorëve potencial qoftë vendor apo ndërkombëtarë. Oda do ta luajë një rol të rëndësishëm në kuptimin e avancimit duke përfshirë njësi të ndryshme në arenën ndërkombëtare në sektorin e minierave”, ka thënë ai.

Nurten Deva, Rektor i Universitetit Isa Boletini, ka thënë se zhvillimi i industrisë minerare ka një rol të rëndësishëm në zhvillimin ekonomik.

“E përgëzojë zotëri Demin për guximin që ka ndërmarrë një hap të tillë për themelimin e një odë nga privatët. Nuk e kanë pas mbështetjen e duhur për të arritur vizionin në planet e tyre strategjike”, ka thënë Deva. Andor Lips, Drejtori jo-ekzekutiv në Western Tethyan Resources, ka thënë se Osat kanë shumë të rëndësishme si një lloj urë lidhëse në mes të investitorëve të huaj dhe institucioneve shtetërore./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Gjykata e Apelit anulon vendimin për ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit në Vjosë

Published

on

Pas 10 vitesh nëpër procese gjyqsore, banorët e Mallakastrës fituan të parën betejë ligjore për çështjet mjedisore në vendin tonë. Gjykata Administrative e Apelit në Tiranë anuloi të mërkurën vendimin për ndërtimin e hidrocentralit Poçem në lumin Vjosa. Gjykata i dha të drejtë banorëve dhe organizatave mjedisore, duke konfirmuar aktvendimin e plotë të shkallës së parë dhe argumentet e tij në mbështetje të pretendimeve të paditësve.

Vendimi shënon fitoren përfundimtare të çështjes së parë mjedisore të trajtuar nga Gjykata në Shqipëri.

Beteja ligjore ka nisur në dhjetor të vitit 2016 nga EcoAlbania, EuroNatur dhe Riverwatch, së bashku me 38 banorë të fshatit Kutë në Mallakastër. Ata kundërshtuan ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit, duke pretenduar se “procedurat e ndjekura për dhënien e kontratës koncensionare si dhe procesi i konsultimeve me publikun, ishin zhvilluar në shkelje të legjislacionit shqiptar dhe të konventave ndërkombëtare”.

Banorët dhe organizatat fituan betejën e parë në maj të 2017, kur Gjykata Administrative e Shkallës së Parë vendosi në favor të tyre.

Palët e paditura janë Ministria e Mjedisit, Agjencia Kombëtare e Mjedisit, Avokati i Shtetit (në emër të Ministrisë së Energjisë) dhe shoqëria koncesionare (Kovlu Energy), të cilat apeluan vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Pas 8 vitesh Gjykata e Apelit ka vendosur të rrëzojë padinë e tyre dhe të lërë në fuqi vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Ndërkohë që vijonte kjo betje ligjore, banorë dhe organizata mjedisore si EcoAlbania nisën fushatën në mbrojtje të lumit Vjosa “Të shpëtojmë zemrën blu të Evropës”.

Pas një beteje të gjatë, në Mars 2023, lumi Vjosa dhe degët e tij Drino, Bënça, Shushica dhe Kardhiqi, u shpallën Park Kombëtar duke ofruar mbrojtje ligjore edhe nga 45 hidrocentralet e planifikura për t’u ndërtuar në gjithë basenin e Vjosës.

Drejtues i Eco Albania Olsi Nika në një reagim për mediat tha se “edhe pse ky vendim vjen në një tjetër realitet, pas shpalljes së Parkut Kombëtar të Vjosës, ne e konsiderojmë si një arritje për komunitetin, aktivistët dhe avokatët e angazhuar në mbrojtjen e lumit Vjosa, të cilët e kanë ndjekur këtë çështje me rigorozitet dhe vendosmëri”.

Hidrocentrali i Poçemit, ishte aktpadia e parë e një çështjeje mjedisore në Gjykatën Administrative në Shqipëri. Ajo i hapi rrugën shumë çështjeve të tjera mjedisore të ngritura nga organizatat dhe banorët për të kërkuar të drejtën për ruajtjen e pasurive natyrore të vendit.

Avokati i çështjes Vladimir Meçi tha se vendimi përfundimtar përbën një arritje në ndërtimin e praktikës gjyqësore administrative që lidhet me te drejtën mjedisore në Shqipëri.

“E gjithë ecuria e çështjes së kundërshtimit të ndërtimit të HEC-it të Poçemit në rrugë gjyqësore, është një model pioner për të gjithë ata që kanë qenë pjesë e tij, përfshirë Organizatat, komunitetin, ne avokatët por edhe vetë gjykatën”, tha Meçi./Mediqa Ndërtimi

Continue Reading

Trending