Connect with us

Aktuale

Mbi 31% e ekonomisë së Kosovës është joformale

Published

on

Në Kosovë 31.7 për qind e ekonomisë është jo-formale. Kjo është theksuar edhe në Raportin e Komisionit Evropian për Kosovën që u prezantua më 17 prill.

Sa i përket Kosovës, mbi vlerësimet e kriterit ekonomik, vendi ynë ka bërë përparim në zhvillimin e një ekonomie të tregut funksional, por ekonomia jo-formale mbetet e përhapur.

“Ekonomia e zezë u rrit në terma absolutë. Sektorët e ndërtimit dhe të tregtisë përjetuan humbjet më të mëdha në të ardhura për shkak të jo-formalitetit”, thuhet në Raportin e Komisionit Evropian për Kosovën.

Sipas raportit të Bashkimit Evropian, në luftën kundër Krimit të Organizuar, Korrupsionit dhe Ekstremizmit të Dhunshëm, shkalla e jo-formalitetit, ekonomisë së zezë, sillet rreth ndërmjet 28 për qind deri 31.7 për qind në Produktin e Brendshëm Bruto.

Mirëpo, institucionet e vendit këtë raport e vlerësojnë si pozitiv.

Zëdhënësi i Doganës së Kosovës, Adriatik Stavileci, ka thënë për Telegrafin se ky institucion gjatë vitit 2017 ka arritur të ketë kapacitete administrative dhe operacionale për sa i përket luftimit të ekonomisë jo-formale.

“Raporti sa i përket fushës se doganës raporton progres. Dogana ka arritur te ketë kapacitete administrative dhe operacionale, të hyrat nga Dogana janë rritur me 6.6 për qind në vitin 2017, atëherë nënkuptohet se kemi arritur të ulim ekonominë jo-formale”, tha për Telegrafin, Stavileci.

Ai tha se ky institucion ka shënuar progres në luftën kundër kalimeve ilegale. “Gjithashtu, Raporti thekson se Performanca e Doganës në luftën kundër kalimeve ilegale përfshirë edhe kontrabandimin e mallrave dhe te narkotikeve vazhdon të tregon progres. Pra, në një fjalë Raporti thekson se Dogana gjatë vitit 2017 ka vazhduar me përparime dhe përmirësime, prandaj edhe ky Raport ka vlerësuar angazhimin dhe te arriturat e Doganë”, tha ai.

Edhe për institucionin që mbledh të hyrat për buxhetin e vendit, ky raport tregon se ka rënë niveli i ekonomisë jo-formale dhe është rritur niveli i të hyrave.

Zyrtarët e Administratës Tatimore e Kosovës (ATK) në një përgjigje për Telegrafin, kanë thënë se një ndër prioritetet e këtij institucioni mbetet parandalimi dhe luftimi i ekonomisë jo-formale.

“Një nder prioritetet e ATK-së, janë parandalimi dhe luftimi i ekonomisë jo-formale, në këtë kontest edhe i shmangies tatimore. Rezultatet e mira të arritura nga ATK, përmes shumë aktiviteteve të zhvilluara, në parandalimin dhe luftimin e ekonomisë jo-formale, janë vlerësuar edhe në raportin e fundit të publikuar nga Komisioni Evropian. Ku thuhet se tek pjesa ku ka përgjegjësi ATK-ja, ka rënë niveli i ekonomisë jo-formale dhe është rritur niveli i të hyrave”, tha për Telegrafin, Valentina Bytyqi, zëdhënëse e ATK-së.

Sipas saj, ekonomia e zezë që është në kuadër të përgjegjësisë së ATK-së sillet rreth 28 për qind.

“Sipas raportit të B&S, në kuadër të projektit mbështetje e mëtejshme e institucioneve të Kosovës në luftën kundër Krimit të Organizuar, Korrupsionit dhe Ekstremizmit të Dhunshëm, financuar nga Bashkimi Evropian, shkalla e jo-formalitetit, ekonomisë së zezë, sillet rreth 31.7 për qind, që nuk është pjesë e përgjegjësisë se ATK-së, ndërsa ekonomia e hirtë sillet rreth 28 për qind, që është  përgjegjësi  e ATK”, tha ajo.

Bytyqi shpjegon se ekonomia joformale po ndikon me të madhe edhe në aktivitetin e biznesit legal dhe ul konkurrencën midis kompanive.

“Ndikimet e ekonomisë joformale nuk kufizohen vetëm në sektorin publik, por ato ndikojnë me te madhe edhe ne aktivitetet e biznesit legal. Ekonomia jo-formale shtrembëron konkurrencën e ndershme dhe ul konkurrencën midis kompanive. Aktivitetet biznesore te punës jo-formale dhe evazioni sistematik tatimor, dobësojnë mbrojtjen e punonjësve dhe shoqërisë në përgjithësi”, shpjegon ajo.

Edhe përfaqësuesit e biznesit Raportin e BE-së e vlerësojnë më pozitiv.

Kryetari i Aleancës së Biznesit të Kosovës, Agim Shahini, tha për Telegrafin se ky raport ka dal më pozitiv dhe është treguar sukses në luftimin e informalitetit.

“Raporti i Komisionit Evropian për Kosovën, ne kemi vlerësuar se ky raport ka dal më pozitiv, sepse formaliteti në Kosovë është në rritje. Kjo është parë edhe nga aksionet që janë marr muajve të fundit në pjesën veriore dhe pjesët tjera të Kosovës, ku është treguar mjaftë sukses në luftimin e informalitetit”, tha për Telegrafin, Shahini.

Sipas tij, luftimi i korrupsionit dhe sundimi i ligjit ende nuk është atë pikë që është dhënë prioritet.

“Luftimi i korrupsionit dhe burokracisë duhet të jetë prioritet i Qeverisë, pasi që ky raport nuk e ka nxjerr mirë Kosovën në këtë drejtim. Pra, sundimi i ligjit dhe rendin nuk është ende në një pikë me të cilën është dhënë prioritet nga të gjithë akterët e vendit”, tha ai.

Aktuale

Deodorantë, shishe uji plastike…: Çfarë nuk duhet të lini në vetura në ditët e nxehta?

Published

on

Dielli dhe nxehtësia kanë një efekt shkatërrues në disa gjëra që përdorim dhe nuk është e mençur t’i lëmë në vetura.

Duket e arsyeshme të mbani një shishe me ujë në veturën tuaj gjatë një vale të nxehtë. Megjithatë, bisfenoli A dhe ftalat në plastikë, kimikate që veprojnë si lidhës dhe e bëjnë plastikën fleksibël, po shkaktojnë shqetësim tek ekspertët që studiojnë efektet e tyre në shëndetin e njeriut. Lënia e ujit në shishe plastike në një makinë të nxehtë mund të bëjë që këto substanca të lëshohen në ujë, shkruan The Sunday Times.

Nxehtësia e madhe në vetura mund të dëmtojë bateritë e të gjitha pajisjeve që i përdorin, që nga kompjuteri, celularët… Ka edhe shishe me krem kundër diellit, të cilat nuk duhet t’i lini në diell (një paradoks interesant, apo jo?) sepse në disa raste mund të shpërthejnë. Më pas janë të gjitha spërkatjet, nga deodoranti tek llaku i flokëve. Kur temperatura arrin rreth 48 gradë Celsius, presioni në rezervuar rritet mjaftueshëm për të shkaktuar një shpërthim, thonë ekspertët. Kornizat plastike të syzeve të diellit mund të shtrembërohen dhe zbardhen, dhe lentet mund të shtrembërohen.

Disa ilaçe, si antibiotikët, duhen mbajtur në frigorifer. Ilaçet në përgjithësi nuk e tolerojnë nxehtësinë dhe disa prej tyre do të bëhen të papërdorshme pas ekspozimit ndaj temperaturave jashtëzakonisht të larta. Nëse përdorni injeksione adrenaline, dobia e tyre zhduket në automjetet e nxehta. E cila, natyrisht, është çështje jete ose vdekjeje.

Buzëkuqi do të shkrihet në temperatura të larta.

Është dokumentuar se kanaçet e gazrave mund të shpërthejnë kur ekspozohen ndaj nxehtësisë ekstreme. Edhe lëngu i portokallit mund të shpërthejë nëse lihet në makinë për një kohë të gjatë, dhe kjo do të thotë një brendshme ngjitëse…

Lënia e çakmakut të disponueshëm në makina në ditët e nxehta nuk është një ide e zgjuar. Shpërthimi i tyre mund të shkaktojë dëme të mëdha dhe madje të thyejë xhamin e përparmë./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Themelohet Oda e Minierave të Kosovës

Published

on

Me ceremoni të mërkurën është bërë hapja e Odës së Minierave të Kosovës që u konsiderua një hap tejet i rëndësishëm për zhvillimin ekonomik, raporton Ekonomia Online.

Themeluesi, Mentor Demi, ka thënë se kjo ceremoni është një hap shumë i rëndësishëm në drejtim të zhvillimit të industrisë së minierave në Kosovë.

Alaudin Kodra, anëtar i Bordit në Odën e Minierave të Kosovës, ka thënë se gjeologjia e Kosovës, është e pasur dhe pikërisht kjo ka qenë një nga arsyet e fillimit të tij për punuar në Kosovë.

“Ligji minerar është ligj i mrekullueshëm i cilësisë së lartë për dallim nga. Pjesa perëndimore e Kosovës është një vazhdimësi e gjeologjisë së Shqipërisë. Kosovës i duhen kompani serioze, dua të iu urojë gjithë të mirat të keni suksese”, ka thënë nder tjera Kodra.

Zëvendësministri i Industrisë, Sipërmarrjes dhe Tregtisë, Mentor Arifaj, ka thënë se kontributi i madh për të ardhur deri te hapja e Odës është për tu vlerësuar.

“Do ta luajë një rol ndërmjet një katalizatori i akterëve të shumtë dhe investitorëve potencial qoftë vendor apo ndërkombëtarë. Oda do ta luajë një rol të rëndësishëm në kuptimin e avancimit duke përfshirë njësi të ndryshme në arenën ndërkombëtare në sektorin e minierave”, ka thënë ai.

Nurten Deva, Rektor i Universitetit Isa Boletini, ka thënë se zhvillimi i industrisë minerare ka një rol të rëndësishëm në zhvillimin ekonomik.

“E përgëzojë zotëri Demin për guximin që ka ndërmarrë një hap të tillë për themelimin e një odë nga privatët. Nuk e kanë pas mbështetjen e duhur për të arritur vizionin në planet e tyre strategjike”, ka thënë Deva. Andor Lips, Drejtori jo-ekzekutiv në Western Tethyan Resources, ka thënë se Osat kanë shumë të rëndësishme si një lloj urë lidhëse në mes të investitorëve të huaj dhe institucioneve shtetërore./Media Ndërtimi

Continue Reading

Aktuale

Gjykata e Apelit anulon vendimin për ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit në Vjosë

Published

on

Pas 10 vitesh nëpër procese gjyqsore, banorët e Mallakastrës fituan të parën betejë ligjore për çështjet mjedisore në vendin tonë. Gjykata Administrative e Apelit në Tiranë anuloi të mërkurën vendimin për ndërtimin e hidrocentralit Poçem në lumin Vjosa. Gjykata i dha të drejtë banorëve dhe organizatave mjedisore, duke konfirmuar aktvendimin e plotë të shkallës së parë dhe argumentet e tij në mbështetje të pretendimeve të paditësve.

Vendimi shënon fitoren përfundimtare të çështjes së parë mjedisore të trajtuar nga Gjykata në Shqipëri.

Beteja ligjore ka nisur në dhjetor të vitit 2016 nga EcoAlbania, EuroNatur dhe Riverwatch, së bashku me 38 banorë të fshatit Kutë në Mallakastër. Ata kundërshtuan ndërtimin e hidrocentralit të Poçemit, duke pretenduar se “procedurat e ndjekura për dhënien e kontratës koncensionare si dhe procesi i konsultimeve me publikun, ishin zhvilluar në shkelje të legjislacionit shqiptar dhe të konventave ndërkombëtare”.

Banorët dhe organizatat fituan betejën e parë në maj të 2017, kur Gjykata Administrative e Shkallës së Parë vendosi në favor të tyre.

Palët e paditura janë Ministria e Mjedisit, Agjencia Kombëtare e Mjedisit, Avokati i Shtetit (në emër të Ministrisë së Energjisë) dhe shoqëria koncesionare (Kovlu Energy), të cilat apeluan vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Pas 8 vitesh Gjykata e Apelit ka vendosur të rrëzojë padinë e tyre dhe të lërë në fuqi vendimin e Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë.

Ndërkohë që vijonte kjo betje ligjore, banorë dhe organizata mjedisore si EcoAlbania nisën fushatën në mbrojtje të lumit Vjosa “Të shpëtojmë zemrën blu të Evropës”.

Pas një beteje të gjatë, në Mars 2023, lumi Vjosa dhe degët e tij Drino, Bënça, Shushica dhe Kardhiqi, u shpallën Park Kombëtar duke ofruar mbrojtje ligjore edhe nga 45 hidrocentralet e planifikura për t’u ndërtuar në gjithë basenin e Vjosës.

Drejtues i Eco Albania Olsi Nika në një reagim për mediat tha se “edhe pse ky vendim vjen në një tjetër realitet, pas shpalljes së Parkut Kombëtar të Vjosës, ne e konsiderojmë si një arritje për komunitetin, aktivistët dhe avokatët e angazhuar në mbrojtjen e lumit Vjosa, të cilët e kanë ndjekur këtë çështje me rigorozitet dhe vendosmëri”.

Hidrocentrali i Poçemit, ishte aktpadia e parë e një çështjeje mjedisore në Gjykatën Administrative në Shqipëri. Ajo i hapi rrugën shumë çështjeve të tjera mjedisore të ngritura nga organizatat dhe banorët për të kërkuar të drejtën për ruajtjen e pasurive natyrore të vendit.

Avokati i çështjes Vladimir Meçi tha se vendimi përfundimtar përbën një arritje në ndërtimin e praktikës gjyqësore administrative që lidhet me te drejtën mjedisore në Shqipëri.

“E gjithë ecuria e çështjes së kundërshtimit të ndërtimit të HEC-it të Poçemit në rrugë gjyqësore, është një model pioner për të gjithë ata që kanë qenë pjesë e tij, përfshirë Organizatat, komunitetin, ne avokatët por edhe vetë gjykatën”, tha Meçi./Mediqa Ndërtimi

Continue Reading

Trending