Connect with us

Featured

Lulet e dhomës të cilat pastrojnë ajrin nga materiet toksike

Published

on

Në shumë ambiente nuk është e mundshme të hapen dritaret, andaj qarkullimi i ajrit bëhet nëpërmjet aparateve klimatike për ç’shkak krijohet mikroklimë e veçantë e cila nuk është përherë e përshtatshme për shëndetin e njeriut

Njëri ndër ndotësit më të shpeshtë të ajrit është formaldehidi, i cili përdoret në më shumë se tri mijë produkte nga të cilat shumica gjenden nëpër banesa – druri i presuar, freskues ambienti, tym cigareje, perde, mjete kundër tijës, plastika, kozmetika, peshqirë letre etj.

Qëndrimi i materieve toksike në ajër mund të shkaktojë probleme të ndryshme shëndetësore. Sipas të dhënave, së paku 30 për qind e ndërtesave të reja ose të rindërtuara shkaktojnë probleme shëndetësore si p.sh. irritimi i mukozës dhe i lëkurës, kollës dhe tharjes së fytit apo konjunktiviti kronik.

Zgjidhje e lirë

Qasja e thjeshtë dhe e lirë është fisnikërimi i ambientit me bimë dhome të cilat pastrojnë ajrin nga materiet toksike. Falë hulumtimit të cilin e ka bërë në vitet ’90 të shekullit të kaluar Agjencia NASA, është zbuluar që bimët e dhomës jo vetëm që pasurojnë ajrin me oksigjen, por e çlirojnë edhe nga materiet toksike siç janë formaldehidi, benzeni apo trikloretileni.

Hulumtimi i agjencisë NASA ka treguar që disa bimë të dhomës gjatë 24 orëve mund të eliminojnë edhe deri në 87 për qind të ndotësve të ajrit.

Lulet, siç janë filodrendona (lat. Philodendron) dhe klorifitumi (lat. Chlorophytum Comosum) janë shumë efikase në pastrimin e ajrit nga molekulat e formaldehidit. Derisa bima e dhomës – druri i jetës (lat. Dracaenafragrans) apo spatilifum (lat. Spathiphyllum) kanë eliminuar edhe deri në 80 për qind të benzenit nga ambientet e mbyllura.

Mirëpo, bimët pastrojnë në mënyrë cilësore ajrin, është rekomandimi i agjencisë që të vendosen së paku dy bimë në ambient të mbyllur.

Mirëmbahen lehtë dhe janë efikase

Spatifilum

Bimë tropikale e cila nuk ka kurrfarë kërkesash sa i përket dritës së diellit dhe ujit. Nëse harroni ta ujisni, nevojën për ujë do ta tregojnë nëpërmjet fletëve të cilat do të përkulen. Pastron ambientin nga benzeni, formaldehidi dhe absorbon mbushjen e dëmshme elektrike të ekranit.

Klorofitum

Prejardhjen e ka nga Afrika Jugore, është ideale për fillestarët, sepse përballon mirë ujitjen jo të rregullt. Edhe pse e do pozitën nga dielli, zhvillohet edhe në hije. Pastron ambientin nga ksileni, dyoksidi i karbonit dhe formaldehidet.

Druri i Dragoit

Njëra ndër më të njohurat e dracenave me siguri është Dracaena fragrans, e cila ndryshe njihet edhe si druri i jetës. Përballon mirë vendet e ndriçuara dobët, nuk i përshtatet temperatura më e ulët se 16 gradë, si edhe ujitja e shpeshtë gjatë muajve të dimrit. Pastron ambientin nga formaldehidet.

Kultivimi cilësor

Për çdo bimë është e nevojshme të gjendet masë e mirë e dritës dhe e ventilimit, sepse kjo do të ndikojë dukshëm në aftësinë e tyre të pastrimit të ajrit.

Mungesën e dritës lehtë do ta identifikojmë sipas degëve të zgjatura të cilat rriten në drejtim të burimit të dritës. Nga ana tjetër, nëse bima drejtpërdrejt u ekspozohet rrezeve të diellit është shumë e sigurt që do t’u dëmtohet pjesa e nëndheshme e bimës.

Kur është fjala për temperaturat e ajrit më së shumi u përshtatet deri në 21 gradë C, me kusht që bimët mund të përshtaten nëse temperatura është për ndonjë shkallë më e ulët nga optimalja.

Shumica e bimëve të dhomës ujiten me kujdes një deri në dy erë në javë me ujin e ndenjur, duke pasur parasysh që uji nga rrjeti i ujësjellësit zakonisht është tepër i fortë dhe i trajtuar me klor.

Gjithashtu, nuk është çdo ditë njësoj e përshtatshme për ujitje. Gjatë kohës së vrenjtur dhe me shi kur për shkak të reve dhe zvogëlimit të dritës nuk është e nevojshme t’i ujisim shumë, mirëpo nëse bima është e thatë dhe vyshkur patjetër duhet të ujitet. /Telegrafi/

Featured

Kompanitë kosovare ftohen të respektojnë Ligjin gjerman të furnizimit

Published

on

Ligji Gjerman i Zinxhirit të Furnizimit (Lieferkettensorgfaltspflichtengesetz – LkSG) ka hyrë në fazën e dytë të zbatimit më 1 janar 2024, duke zgjeruar fushëveprimin e tij për të mbuluar të gjitha kompanitë në Gjermani me mbi 1000 punonjës.

Zgjerimi do të shtojë rreth 2,000 kompani gjermane në kuadrin rregullator. Këto kompani do të aplikojnë kriteret që parashihen me ligj përgjatë gjithë zinxhirit të tyre të furnizimit dhe tek furnitorët jashtë Gjermanisë. Përfshirë këtu kompanitë nga Kosova që janë furnitorë të kompanive gjermane, apo që synojnë të bëhen furnitorë për kompani gjermane.

Ligji për Zinxhirin e Furnizimit u miratua në vitin 2021 dhe zyrtarisht hyri në fuqi më 1 janar 2023, duke iu kërkuar kompanive gjermane të plotësojnë kritere për të siguruar dhe mbrojtur të drejtat e njeriut dhe çështjet mjedisore në zinxhirët e tyre të furnizimit global.

Ligji implementohet në tri faza: Në fazën e parë, ligji gjerman u aplikua për kompanitë me mbi 3000 punonjës në Gjermani. Përafërsisht 900 kompani të mëdha gjermane u detyruan ta zbatojnë ligjin.

Në vitin e parë të zbatimit, Zyra Federale për Çështjet Ekonomike dhe Kontrollin e Eksportit (BAFA) ishte përgjegjëse për monitorimin dhe zbatimin e ligjit. BAFA kreu 486 inspektime të kompanive të mëdha për të vlerësuar pajtueshmërinë. Vlerësimi i përgjithshëm i BAFA ishte pozitiv, duke gjetur se kompanitë ishin përgjithësisht të suksesshme në krijimin e sistemeve dhe proceseve të nevojshme për të përmbushur kërkesat e Ligjit në fazën e parë.

Megjithatë, zgjerimi i zbatueshmërisë së Ligjit Gjerman të Zinxhirit të Furnizimit në ndërmarrjet e  mesme pritet të paraqesë më shumë sfida.

Kompanitë kosovare që nuk i zbatojnë kushtet e parapara me këtë ligj, nuk do të mund të vazhdojnë apo fillojnë eksportin në Gjermani.

Continue Reading

Aktuale

‘Autostrada Hangar’ do të hapë dyert për publikun më 5 Mars 2022

Published

on

Autostrada Hangar synon të gjenerojë bashkëjetesë mes komuniteteve duke punuar dhe prodhuar së bashku si një ekip dhe do të përdoret veçanërisht për të plotësuar nevojën urgjente të një edukimi joformal dhe programeve të ndërtimit të aftësive në mënyrë që të fuqizojë të rinjtë në Kosovë dhe rajon.

“Edhe pse hapësira jonë u përdor si një nga ambientet kryesore të edicionit të tretë në 2021, ku patëm një vit mjaft të suksesshëm me ekspozitën tonë ndërkombëtare, programin e zhvillimit të aftësive dhe edukimit, më 5 mars ajo do të jetë gati të hapë dyert e saj me një dizajn i ri dhe një program vjetor.

Deri më tani, ne kemi qenë të përkushtuar për të institucionalizuar “Autostrada Hangar” si institucioni i vetëm i artit bashkëkohor në Prizren përmes krijimit të një programi publik vjetor bazuar në nevojat e komuniteteve dhe partnerëve duke ndjekur parimin e gjithëpërfshirjes, duke e bërë programin të hapur për komunitete të ndryshme dhe më shumë. ekologjikisht të qëndrueshme”, shkruan në njoftim./Media Ndërtimi.

Continue Reading

Aktuale

Asociacioni i Arkitektëve shpallë zgjedhjet për kryetar

Published

on

Asociacionit të Arkitektëve të Kosovës, njofton se duke u bazuar në Ligjin Nr. 06/L-043, për Lirinë e Asocimit ne Organizata Joqeveritare dhe Nenit 27, të Statutit të Asociacionit të Arkitektëve të Kosovës, të vitit 2020, shpallë Zgjedhjet e rregullta për Kryetarin e AAK-së

Kuvendi zgjedhor i Asociacioni i Arkitektëve kosovar, do të mbahet të mërkurën, më 30.03.2022 nga ora 17:00, në Modelariumin e Fakultetit të Arkitekturës – Prishtinë.

Ftohen, të gjithë anëtarët e Asociacionit të Arkitektëve të Kosovës që të marrin pjesë në kuvendin zgjedhor, dhe në frymën e konkurrencës së lirë dhe kandidimit, të shprehin vullnetin e tyre për tu kandiduar për pozitën e kryetarit të a-a-k, duke u mbështetur në nenin 33, të statutit./Media Ndërtimi.

Continue Reading

Trending